ΣτΕ 1903/2024 [Νόμιμη αδειοδότηση μονάδας υδατοκαλλιέργειας σε θέση εντός ΠΑΥ Β’ ]
Περίληψη
– Όπως έχει γίνει δεκτό οι ΠΑΥ που καθορίζονται και κατηγοριοποιούνται σύμφωνα με το Ειδικό Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες δεν συνιστούν χωροθετήσεις, αλλά αποτελούν, από χωροταξική άποψη, ευρύτερες περιοχές αναζήτησης θέσεων για υποδοχείς (ΠΟΑΥ ή ΠΑΣΜ) και μεμονωμένες μονάδες, οι οποίες έχουν κριθεί κατάλληλες με βάση τις χωροταξικές, περιβαλλοντικές και αναπτυξιακές παραμέτρους, που αναφέρονται αναλυτικά στο άρθρο 5 παρ. 1 περ. I του Ειδικού Πλαισίου, δηλαδή πρόκειται για ζώνες χωροταξικού χαρακτήρα, χωρίς σαφή οριοθέτηση, που περιλαμβάνουν πληθώρα άλλων δραστηριοτήτων και εξειδικεύονται από χωρικό σχεδιασμό κατώτερων χωρικών επιπέδων. Επιτρεπτώς δε ιδρύεται ΠΟΑΥ με σκοπό την οργάνωση και εγκατάσταση εντός αυτής ήδη υφιστάμενων μεμονωμένων μονάδων υδατοκαλλιέργειας, στόχος που προωθείται και εντός ΠΑΥ κατηγορίας Β, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως περιοχές με σημαντικά περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης των θαλάσσιων υδατοκαλλιεργειών.
Η αδειοδότηση νέων μονάδων υδατοκαλλιέργειας εντός ΠΑΥ Β και σε ζώνη με χαρακτηριστικά ΠΑΣΜ δεν εμποδίζεται από την κατάρτιση σχεδίου ΠΟΑΥ το οποίο καταλαμβάνει την ίδια περιοχή, εφόσον βέβαια δεν διαπιστώνεται υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας του οικοσυστήματος από την εγκαθιστάμενη μονάδα, σύμφωνα με τους υποβληθέντες με έγγραφό της προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, υπολογισμούς της παρεμβαίνουσας εταιρείας. Η ως άνω προϋπόθεση συντρέχει όταν χωροθετούνται μέχρι 5 συνολικά μονάδες σε συνολική έκταση 100 στρ. με απόσταση τουλάχιστον 500 μέτρων μεταξύ τους, ως ΠΑΣΜ, ώστε να αποκτήσουν τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για την οργάνωσή τους σε ΠΟΑΥ και να μη δύνανται να αποκλειστούν στη συνέχεια από αυτήν. Τούτο διότι τόσο από το Ειδικό Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες όσο και από τη Διοίκηση, δίνεται προτεραιότητα στην περαιτέρω ανάπτυξη των μη κορεσμένων ΠΑΥ Β, για λόγους σχετιζόμενους προεχόντως με την εθνική οικονομία, ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές, η ανάπτυξη δε αυτή δεν δύναται να ανασταλεί από ένα σχέδιο ΠΟΑΥ που τελεί υπό διαδικασία θεσμοθέτησης, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν η περιοχή εγκατάστασης συγκεντρώνει χαρακτηριστικά ΠΑΣΜ, η οποία αναγνωρίζεται από το Ειδικό Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες ως μεταβατική κατάσταση πριν από τη θεσμοθέτηση ΠΟΑΥ.
Επομένως, υφιστάμενες και νέες μονάδες που δημιουργούνται υπό τις ανωτέρω προϋποθέσεις εντός ΠΑΥ Β, έχουν δικαίωμα ύπαρξης μέχρι την τελική έγκριση ΠΟΑΥ, κατόπιν της οποίας υποχρεούνται να συμμορφωθούν στα ορισθησόμενα με αυτήν, αντίστοιχα δε, σε περίπτωση που νέα μονάδα αδειοδοτείται πριν από τη θεσμοθέτηση ΠΟΑΥ, ο Φορέας ΠΟΑΥ δεν υποχρεούται μεν να τροποποιήσει την πρότασή του προκειμένου να συμπεριλάβει την αδειοδοτηθείσα στο μεταξύ μονάδα, αλλά η Διοίκηση υποχρεούται να επαναξιολογήσει την κατατεθείσα πρόταση σχεδίου ΠΟΑΥ με βάση τα μεταγενεστέρως διαμορφωθέντα δεδομένα, με στόχο την εύρυθμη λειτουργία των νομίμως υφισταμένων μονάδων και τη δημιουργία συνθηκών προσέλκυσης νέων μονάδων, ειδικά σε περιοχές με περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης, όπως είναι εν προκειμένω η ΠΑΥ Β. 19. Άλλωστε, σύμφωνα και με το Ειδικό Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες, η χωρική οργάνωση της ΠΟΑΥ οφείλει να προωθεί τη συγκέντρωση των μονάδων που βρίσκονται τουλάχιστον εντός ακτίνας 2χλμ. Σε συνεκτικές παραγωγικές ζώνες, ώστε αφενός μεν να εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα των μονάδων μέσω επίτευξης οικονομιών κλίμακας, αφετέρου δε να διασφαλίζεται η φυσική κατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων της περιοχής.
Συνεπώς, από χωροταξικής απόψεως, δεν τίθεται επί του παρόντος ζήτημα σύγκρουσης μεταξύ επέκτασης της προϋφιστάμενης μονάδας της δεύτερης αιτούσας σε θέση που έχει εγκριθεί ήδη υπέρ της παρεμβαίνουσας, ενόψει της υποβολής σχεδίου ΠΟΑΥ από την πρώτη αιτούσα το οποίο δεν έχει καταλήξει σε θέσπιση δεσμευτικών ρυθμίσεων περί καθορισμού ζωνών ανάπτυξης ιχθυοκαλλιεργειών. Ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων μεταξύ των διαφόρων θέσεων θα τεθεί, ενδεχομένως, το πρώτον εφόσον εγκριθεί η προταθείσα από την πρώτη αιτούσα ΠΟΑΥ, οπότε θα οριστικοποιηθούν οι θέσεις που η Διοίκηση θα καταγράψει ως νομίμως υφιστάμενες εντός των ορίων της. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι λόγοι ακυρώσεως με τους οποίους προβάλλεται ότι η προώθηση του αιτήματος ίδρυσης ΠΟΑΥ είχε κατά νόμο προτεραιότητα έναντι αιτήματος που αφορά σε μονάδα υδατοκαλλιέργειας εμπίπτουσα εντός των ορίων ΠΟΑΥ, καθώς και ότι μη νομίμως δεν ελήφθη υπόψη το υπό εξέταση αίτημα ίδρυσης ΠΟΑΥ από την πρώτη προσβαλλόμενη πράξη (ΑΕΠΟ), αλλά ούτε και η δέσμευση της ένδικης έκτασης από το σχέδιο της υπό ίδρυση ΠΟΑΥ, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι.
Η κανονιστική πράξη της εξουσιοδότησης υπογραφής αφορά στην άσκηση συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων, δεν αφορά σε συγκεκριμένα πρόσωπα, ούτε συνδέεται με τυχόν μεταβολή του προσώπου του εξουσιοδοτούντος ή του εξουσιοδοτούμενου οργάνου, και εξακολουθεί να ισχύει μέχρι να καταργηθεί από μεταγενέστερη όμοια πράξη. Δεν προβάλλεται δε ότι η πράξη εξουσιοδότησης υπογραφής είχε ανακληθεί ή για κάποιον άλλον λόγο έπαυσε να ισχύει. Εξάλλου, εφόσον προβάλλεται ότι μεταβλήθηκε ο φορέας του οργάνου, και όχι το ίδιο το όργανο που είχε δικαίωμα χορήγησης εξουσιοδότησης υπογραφής, δεν δύναται να συναχθεί ανάκληση της πράξης εξουσιοδότησης υπογραφής εκ μόνου του λόγου αυτού. Περαιτέρω, δεν απαιτείται να βεβαιώνεται στην πράξη ο τρόπος και η αιτία κτήσης της ιδιότητας του αναπληρωτή. Συνεπώς, ο σχετικώς προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος ως προς αμφότερα τα σκέλη του, εφόσον δε ήθελε θεωρηθεί ότι ο λόγος αυτός βάλλει κατά της ατομικής πράξης ορισμού του συγκεκριμένου προσώπου ως Αναπληρώτριας Γενικής Διευθύντριας και ως προσώπου με δικαίωμα υπογραφής των πράξεων του Συντονιστή, ο λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος. Ισχυρισμός, ο οποίος αναφέρεται στην εσφαλμένη περιβαλλοντική κατάταξη του έργου ως εκ του ότι στο προοίμιό της αναφέρεται στην ΥΑ 1958/13.1.2012 (Β’ 21) και όχι η ΥΑ ΔΙΠΑ/οικ.3 7674/2016 (Β’ 2471) στο μέτρο που τροποποιήθηκε από την ΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/64001/2029/2018 (Β’ 4420), είναι απορριπτέος, προεχόντως, διότι η τελευταία υπουργική απόφαση αφορά στην κατάταξη ορισμένων έργων και δραστηριοτήτων της 9ης ομάδας της ΥΑ ΔΙΠΑ/οικ.37674/2016 (Β’ 2471) και συγκεκριμένα των βιομηχανικών δραστηριοτήτων και συναφώς εγκαταστάσεων, καθώς και της δραστηριότητας της παραγωγής βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών παρασκευασμάτων, και δεν σχετίζεται με την ένδικη δραστηριότητα ιχθυοκαλλιέργειας. Εξάλλου, εφόσον δεν αμφισβητείται η ορθή κατάταξη του έργου στην Α2 κατηγορία της 8ης ομάδας έργων “Υδατοκαλλιέργειες” με είδος έργου “Εκτροφή θαλάσσιων ιχθύων”, είτε βάσει της ΥΑ 1958/13.1.2012 (Β’ 21), είτε βάσει της ΥΑ ΔΙΠΑ/οικ.37674/2016 (Β’ 2471), η αναφορά σε εφαρμοστέες και μη εφαρμοστέες διατάξεις στο προοίμιο της προσβαλλόμενης ΑΕΠΟ δεν συνιστά πλημμέλεια της πράξης αυτής. Ισχυρισμός, ο οποίος αναφέρεται στην έλλειψη νομιμότητας της πρόβλεψης που περιέχεται στην προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ ότι κατά τα δύο πρώτα έτη της παραγωγικής λειτουργίας της ένδικης μονάδας δεν θα αναπτυχθεί το σύνολο των ιχθυοκλωβών, προκειμένου, κατά το διάστημα αυτό, να γίνει παρακολούθηση της λειτουργίας της μονάδας και να μελετηθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην περιοχή, είναι απορριπτέος, προεχόντως, διότι ο διαρκής έλεγχος και η επανεξέταση των όρων λειτουργίας της μονάδας δεν προσάπτουν πλημμέλεια στην προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ. Εξάλλου, ουδόλως προκύπτει από την προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ η πλήρωση των προϋποθέσεων του άρθρου 14 παρ. 1β του ν. 4282/2014 για λύση της σύμβασης μίσθωσης λόγω της οφειλόμενης σε υπαιτιότητα του μισθωτή υπολειτουργίας της μονάδας σε ποσοστό μικρότερο του 30% της δυναμικότητας που ορίζεται στην άδεια ίδρυσης και λειτουργίας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 3 ετών, όπως αβασίμως προβάλλεται. Ισχυρισμοί σχετικά με τη συνεργασία με εταιρεία με σκοπό την εξασφάλιση νόμιμων χερσαίων εγκαταστάσεων για την απορρόφηση της παραγωγής και τη διαχείριση των αποβλήτων της ένδικης μονάδας, είναι απορριπτέοι προεχόντως ως αναπόδεικτοι, διότι στη ΜΠΕ του έργου αναφέρονται στοιχεία, τα οποία ήδη προσκομίζονται όπως οριστικοποιήθηκαν στη συνέχεια (ιδιωτικά συμφωνητικά συνεργασίας, περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις, έγκριση κτηνιατρικών υγειονομικών όρων κλπ) και τα οποία τεκμηριώνουν επαρκώς τη συνεργασία της παρεμβαίνουσας με την ως άνω ομόρρυθμη εταιρεία, την αδειοδότηση του συσκευαστηρίου της τελευταίας για δυναμικότητα ιχθύων που υπερκαλύπτει τη δυναμικότητα της ένδικης μονάδας και παράλληλα έτερης μονάδας ιχθυοκαλλιέργειας αλλά και τη θέση των βοηθητικών για την ένδικη μονάδα, χερσαίων εγκαταστάσεων, στην ενδοχώρα της Λέρου. Ισχυρισμός σχετικά με τη μη πρόβλεψη κλωβών διαχείρισης που επιτείνει, κατά τα προβαλλόμενα, τις ελλιπείς προβλέψεις όσον αφορά τις χερσαίες εγκαταστάσεις, είναι απορριπτέος, διότι θέτει τεχνικό ζήτημα που ανάγεται στον σχεδιασμό του έργου και, αντιστοίχως, στην ουσιαστική επ’ αυτού εκτίμηση της Διοίκησης, ενώ δεν προβάλλεται ούτε προκύπτει ότι το ζήτημα αυτό βρίσκει έρεισμα στη νομοθεσία που διέπει την ίδρυση και λειτουργία ιχθυοκαλλιεργητικών μονάδων. Ισχυρισμοί σχετικά με την υπέρβαση της δυναμικότητας της μονάδας από τον αριθμό των παραγόμενων ιχθυδίων καθώς και σχετικά με την εκτροφή κάτω του ημίσεος των παραγόμενων ιχθύων υπολογιζόμενων σε τόνους, είναι απορριπτέοι, διότι δεν λαμβάνουν υπόψη το υπολογισθέν από τη ΜΠΕ του έργου ποσοστό θνησιμότητας των παραγόμενων ιχθύων που μειώνει κατ’ αποτέλεσμα τον αριθμό των εκτρεφόμενων ιχθύων. Ισχυρισμοί σχετικά με την εσφαλμένη αναφορά σε δύο όμορες μονάδες αντί μίας, καθώς και στην ΠΑΥ εγκατάστασης της ένδικης μονάδας ως ΠΑΥ Α αντί ΠΑΥ Β, είναι απορριπτέοι, διότι τα παραπάνω δεν προσάπτουν πλημμέλεια στην αδειοδότηση της ένδικης μονάδας, εφόσον προκύπτει από τον Πίνακα 1 του Ειδικού Πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες ότι η περιοχή εγκατάστασης της ένδικης μονάδας είναι χαρακτηρισμένη ως ΠΑΥ Β. Ομοίως, η αναφορά στην ένδικη περιοχή ως ΠΑΣΜ, η οποία προβάλλεται ως εσφαλμένη, δεν αφορά σε πλημμέλεια της υπό κρίση αδειοδότησης, η οποία λαμβάνει χώρα εντός ΠΑΥ Β, ανεξαρτήτως του ότι, σε κάθε περίπτωση, η ένδικη περιοχή συγκεντρώνει και τα χαρακτηριστικά ΠΑΣΜ διότι αφορά σε λιγότερες από 5 μονάδες απέχουσες μεταξύ τους τουλάχιστον 500 μέτρα.
Απορριπτέος είναι και ισχυρισμός σχετικά με την εκτροφή ιχθύων βάρους μεγαλύτερου των 380 γραμμαρίων, διότι από την εγκριθείσα ΜΠΕ και από την προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ προκύπτει ότι ο σχεδιασμός του έργου αφορά σε ιχθύες με μέγιστο βάρος 380 γραμμαρίων, οποιαδήποτε δε υπέρβαση του βάρους αυτού θα αφορά σε παραβίαση των όρων της ΑΕΠΟ και όχι σε πλημμέλεια της πράξης αυτής. Λόγος σχετικά με την καταχώριση στο ΓΕΜΗ δύο μερίδων της παρεμβαίνουσας εταιρείας με δύο διαφορετικούς αριθμούς είναι απορριπτέος, διότι, πάντως, δεν αμφισβητείται ότι η παρεμβαίνουσα εταιρεία είναι καταχωρημένη στο ΓΕΜΗ, ούτε καταλείπεται αμφιβολία για την ταυτότητα του φορέα του έργου, ήτοι της παρεμβαίνουσας, η οποία είναι πάντως καταχωρημένη στο ΓΕΜΗ, σύμφωνα με τα προσκομιζόμενα στοιχεία.
Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Θ. Ζιάμου