ΣΤΕ 416/2021 [ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΑΊΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΕ ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΕΚΡΗΚΤΙΚΩΝ]
Περίληψη
– Όπως έχει παγίως κριθεί, κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, η οποία υπαγορεύεται από την ασφάλεια δικαίου και την ανάγκη σταθερότητας των διοικητικών καταστάσεων και η οποία έχει εφαρμογή εφόσον ο νόμος δεν ορίζει το αντίθετο, η Διοίκηση δεν έχει, κατ᾽ αρχήν, υποχρέωση να ανακαλεί τις πράξεις της, για τις οποίες έχει παρέλθει η κατά νόμο προθεσµία προσβολής ή που έχουν προσβληθεί ανεπιτυχώς, ακόµη και όταν αυτές είναι παράνομες. Πράξη δε, µε την οποία εκδηλώνεται άρνηση της Διοίκησης να ανακαλέσει προηγούµενη εκτελεστή πράξη της, δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα, παρά µόνον εάν εκδοθεί µετά από νέα ουσιαστική έρευνα της υπόθεσης, η οποία στηρίζεται σε εκτίμηση νέων στοιχείων. Εξάλλου, η σιωπηρή απόρριψη εκ µέρους της Διοίκησης αιτήµατος ανάκλησης διοικητικής πράξης δεν συνιστά, κατ’ αρχήν, παράλειψη οφειλόµενης νόμιμης ενέργειας και δεν υπόκειται, ως εκ τούτου, σε αίτηση ακυρώσεως. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πράξη της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, προβαίνει αφενός μεν σε ερμηνεία του νομοθετικού καθεστώτος που διέπει το ζήτημα των αποστάσεων ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται μεταξύ των κτηρίων και εγκαταστάσεων στις µονάδες παραγωγής και αποθήκευσης εκρηκτικών υλών, αφετέρου δε σε περιγραφή των ενεργειών της Διοικήσεως και της ιδιοκτήτριας εταιρείας κατά την αδειοδότηση της μονάδας. Ως εκ τούτου, η πράξη αυτή, καθ᾽ ο µέρος εκδηλώνει την άρνηση της Διοικήσεως να ανακαλέσει τις άδειες λειτουργίας και εγκατάστασης της επίµαχης µονάδας αποθήκευσης εκρηκτικών υλών – νιτρικής αμμωνίας, δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα, εφόσον δεν εκδόθηκε µετά από νέα ουσιαστική εκτίμηση της υπόθεσης και κατόπιν εκτιµήσεως νέων στοιχείων και απαραδέκτως προσβάλλεται µε την αίτηση ακυρώσεως.
Επί προκλήσεως ρύπανσης ή υποβάθµισης του περιβάλλοντος, πέραν και ανεξαρτήτως της αυτοτελούς υποχρέωσης της Κεντρικής Διοίκησης για τη λήψη κατάλληλων µέτρων, τόσο η Κεντρική Διοίκηση όσο και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ήδη η Περιφέρεια, οφείλουν, αν συντρέχουν και οι λοιπές νόµιµες προϋποθέσεις, να επιβάλουν κύρωση. Το είδος της επιβαλλόμενης κύρωσης ανήκει κατ’ αρχήν στη διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης, υπό τους όρους και προϋποθέσεις του άρθρου 30 του ν. 1650/1986 ή του άρθρου 29 του ν. 3982/2011, συνδέεται δε µε τη φύση και την έκταση της προκαλούµενης ρύπανσης ή υποβάθµισης του περιβάλλοντος και τη δυνατότητα αποτροπής τους. Σε περίπτωση όμως έντονης υποβάθµισής η καθ’ υποτροπή πρόκλησης ρύπανσης, ή αν Επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην περιοχή και προκαλεί οχλήσεις στο περιβάλλον παραλείπει να συμμορφωθεί προς τα υποδεικνυόµενα µέτρα, ως και όταν η λήψη αποτελεσματικών µέτρων είναι ανέφικτη, τότε δεν αρκεί η επιβολή αλλεπάλληλων προστίμων, αλλά προβλέπεται κατά νόµο η διακοπή της βλαπτικής για το περιβάλλον δραστηριότητας.
Ενόψει τούτων, η πράξη της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, καθ’ ο µέρος περιέχει την απόρριψη του αιτήµατος των αιτούντων για την επιβολή των ως άνω κυρώσεων των άρθρων 30 του ν. 1650/1986 και 29 του ν. 3982/2011 στην επίµαχη µονάδα έχει εκτελεστό χαρακτήρα και παραδεκτώς προσβάλλεται µε την αίτηση ακυρώσεως.
Οι αποστάσεις των επικίνδυνων κτηρίων, όπως είναι οι αποθήκες εκρηκτικών υλών προς τα ακίνδυνα κτήρια, όπως είναι, κατ’ αρχήν, οι αποθήκες «καθαρού» νιτρικού αμμωνίου υπολογίζονται κατά τον τύπο Ε=Κ*Μ1/3 του Παραρτήματος 3 και του Πίνακα 1 του Γενικού Κανονισμού της κ.υ.α. 3329/1989, χωρίς, δηλαδή, να διαιρείται το αποτέλεσµα του τύπου διά δύο. Όταν, όµως, πρόκειται περί µονάδας παραγωγής ΑΝFΟ και SLURIES, τότε, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ειδικού Κανονισμού 4.2, προβλέπεται ο υπολογισμός και καθορισμός αποστάσεων ασφαλείας και αμφίδροµα, δηλαδή, και από τα κτήρια αποθήκευσης “καθαρού” νιτρικού αμμωνίου προς τα επικίνδυνα (και μόνον) κτήρια της εγκατάστασης. Στην περίπτωση αυτή, τα κτήρια αυτά (αποθήκευσης “καθαρού” νιτρικού αμμωνίου) εξομοιώνονται µε κτήρια αποθήκευσης εκρηκτικού ΑΝFΟ πλην το αποτέλεσµα από την εφαρμογή του ως άνω μαθηματικού τύπου διαιρείται διά δύο. Ως ελάχιστη απόσταση λαμβάνεται, κατά τη διάταξη της παρ. 3.9, του Παραρτήµατος 3 της κ.υ.α. 3329/1989, η μέγιστη τιµή εκ των ως άνω δύο υπολογισμών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τόσο η Διοίκηση στην προσβαλλόμενη πράξη της, αλλά και στο έγγραφό της προς το Δικαστήριο, όσο και η παρεμβαίνουσα, φαίνεται να υπολαμβάνουν ότι σε µονάδες παραγωγής ΑΝFΟ και SLURIES, όπως η επίδικη, τα κτήρια αποθήκευσης «καθαρού» νιτρικού αμμωνίου λογίζονται για τον απολογισμό των αποστάσεων µόνον ως κτήρια δέκτες. Οι ελάχιστες αποστάσεις ασφαλείας υπολογίζονται και καθορίζονται µόνον από τα επικίνδυνα κτήρια προς τα κτήρια αποθήκευσης «καθαρού» νιτρικού αμμωνίου µε τον ως άνω μαθηματικό τύπο και όχι αμφίδροµα, το τελικό δε αποτέλεσµα του μαθηματικού τύπου πρέπει να διαιρείται διά δύο, όπως προβλέπει η διάταξη της παρ. 4.2.2.1. του Ειδικού Κανονισμού 4.2. Η ερμηνεία, όµως, αυτή, των ανωτέρω διατάξεων του Γενικού και Ειδικών Κανονισμών της κ.υ.α. 3329/1989, είναι εσφαλμένη, κατά τα βασίµως προβαλλόμενα µε την αίτηση ακυρώσεως.
Ο λόγος αυτός ακυρώσεως προβάλλεται βασίµως, η δε προσβαλλόμενη πράξη, καθ’ ο µέρος περιέχει την απόρριψη του αιτήµατος των αιτούντων για την επιβολή των κυρώσεων των άρθρων 30 του ν. 1650/1986 και 29 του ν. 3982/2011 στην επίµαχη µονάδα, πρέπει να ακυρωθεί λόγω µη νόμιμης αιτιολογίας, η δε υπόθεση να αναπεμφθεί στη Διοίκηση για νέα νόμιμη κρίση.
Πρόεδρος: Αικ. Χριστοφορίδου
Εισηγητής: Χρ. Παπανικολάου
Το πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή του από το Δικαστήριο.
