ΣτΕ 547/2025 [Παράνομη σύνθεση δημοτικού συμβουλίου σε δια περιφοράς συνεδρίαση]
Περίληψη
– Η κατά το άρθρο 67 παρ. 5 (εδ. δ’ και ε’) του ν. 3852/2010 διεξαγωγή συνεδριάσεων και λήψη αποφάσεων από τα δημοτικά συμβούλια διά περιφοράς, χωρίς δηλαδή, την ταυτόχρονη, φυσική ή απομακρυσμένη, παρουσία των μελών του δημοτικού συμβουλίου, για θέματα κατεπείγοντος χαρακτήρα, δεν αναιρεί την υποχρέωση τήρησης των διατάξεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 67 του ν. 3852/2010 για την εξασφάλιση της δυνατότητας συμμετοχής όλων των δημοτικών συμβούλων στις διά περιφοράς συνεδριάσεις μέσω της δημοσίευσης σχετικής πρόσκλησης στην ιστοσελίδα του Δήμου αλλά και ατομικής πρόσκλησης των συμβούλων με κάθε πρόσφορο τρόπο. Τουναντίον η διά περιφοράς συνεδρίαση και λήψη απόφασης καθιστά εντονότερη την ανάγκη τήρησης των διατάξεων αυτών εφόσον, ελλείψει πραγματικής συνεδριάσεως, η γνωστοποίηση της συνεδρίασης και του θέματός της και η πρόσκληση των συμβούλων, είναι ο μόνος τρόπος ώστε τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου να πληροφορηθούν εγκαίρως το περιεχόμενο της προτεινόμενης απόφασης και να εναντιωθούν, μετά λόγου γνώσεως, στη λήψη αυτής. Και ναι μεν κατά το διάστημα λήψης των μέτρων αποφυγής και διάδοσης του κορωνοϊού, η δια περιφοράς συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου μπορούσε να λαμβάνει χώρα χωρίς να απαιτείται να αιτιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία αυτή κατά την πάγια πρόβλεψη του τρίτου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 67 του ν. 3852/2010, μέχρι δε τις 31.5.2020 ήταν δυνατή η δια περιφοράς σύγκληση των δημοτικών συμβουλίων με τη συμμετοχή στην οικεία συνεδρίαση του 1/2 του οικείου συμβουλίου, πλην οι εν λόγω διατάξεις, οι οποίες είχαν ως στόχο να διευκολύνουν, κατά το διάστημα της πανδημίας, τη διεξαγωγή συνεδριάσεων και τη λήψη αποφάσεων από τα δημοτικά συμβούλια διά περιφοράς και είναι στενώς ερμηνευτέες λόγω του εξαιρετικού χαρακτήρα τους, δεν μετέβαλαν τις πάγιες νομοθετικές προβλέψεις των παρ. 4 και 5 του άρθρου 67 του ν. 3852/2010 για την ανάρτηση της πρόσκλησης και για την ατομική πρόσκληση όλων των δημοτικών συμβούλων στις εν λόγω διά περιφοράς συνεδριάσεις με κάθε πρόσφορο τρόπο, όπως η αποστολή μηνύματος στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι διατάξεις, επομένως, αυτές ίσχυαν και κατά την περίοδο της πανδημίας και, συνεπώς, και κατά το διάστημα αυτό, για τη νόμιμη σύνθεση του δημοτικού συμβουλίου δεν αρκούσε η συμμετοχή στη διά περιφοράς συνεδρίαση των μελών που αποτελούσαν τη νόμιμη απαρτία, αλλά απαιτούνταν και η εξασφάλιση της δυνατότητας συμμετοχής όλων των δημοτικών συμβούλων με τους ως άνω τρόπους. Και ναι μεν το τελευταίο εδάφιο του άρθρου 67 του ν. 4830/2021 προέβλεψε ότι συνεδριάσεις των συλλογικών οργάνων των Δήμων που έλαβαν χώρα, μεταξύ άλλων, διά περιφοράς πριν από τη δημοσίευση του εν λόγω νόμου (17.9.2021, άρθρο 72 ν. 4830/2021) θεωρούνται νόμιμες, πλην η διάταξη αυτή και ανεξαρτήτως της έννοιας της, εάν δηλαδή θεραπεύει κάθε ελάττωμα σύγκλησης και διεξαγωγής συνεδρίασης συλλογικού οργάνου που έγινε διά περιφοράς, δεν καταλαμβάνει περιπτώσεις τέτοιων συνεδριάσεων, η νομιμότητα σύγκλησης και διεξαγωγής των οποίων αμφισβητήθηκε δικαστικώς και οι σχετικές δίκες ήταν εκκρεμείς πριν από τη δημοσίευση του ως άνω νόμου. Και τούτο, διότι τέτοια επέμβαση σε εκκρεμείς δίκες, η οποία θα οδηγούσε, μάλιστα, στην κατάργησή τους, θα έπρεπε, πάντως, να προβλέπεται ρητά στο νόμο ή να συνάγεται σαφώς από αυτόν.
Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι δεν δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του δήμου πρόσκληση για την επίμαχη συνεδρίαση ούτε, άλλωστε, κοινοποιήθηκε πρόσκληση ατομικώς στους δημοτικούς συμβούλους ή γνωστοποιήθηκε σε αυτούς η συνεδρίαση με κάποιο πρόσφορο μέσο. Δεν συνιστά τέτοια πρόσκληση ή έστω γνωστοποίηση με πρόσφορο τρόπο και, ως εκ τούτου, δεν αρκεί για τη νόμιμη σύγκληση του δημοτικού συμβουλίου η τηλεφωνική επικοινωνία του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου με τους επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων και η μέσω των τελευταίων ενημέρωση των λοιπών μελών του δημοτικού συμβουλίου, η οποία, άλλωστε, από τα προσκομιζόμενα στοιχεία φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι έγινε. Ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι οι αιτούντες δημοτικοί σύμβουλοι συναίνεσαν στη συγκεκριμένη διαδικασία, έστω και σιωπηρώς, εφόσον η τρίτη των αιτούντων, επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης, διαμαρτυρήθηκε την επομένη της συνεδρίασης ακριβώς για το ζήτημα της μη ενημέρωσης των δημοτικών συμβούλων για τη συνεδρίαση αυτή.
Κατόπιν τούτων, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί τόσο η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Εορδαίας, όσο και οι αποφάσεις του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας και της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του ν. 3463/2006 Δυτικής Μακεδονίας, με τις οποίες απορρίφθηκαν, αντιστοίχως, προσφυγές νομιμότητας των αιτούντων κατά της ως άνω απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Εορδαίας.
Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Χρ. Ντουχάνης
