ΣΤΕ 1558/2021 [ΝΟΜΙΜΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΈΡΓΩΝ ΕΝΤΟΣ ΖΩΝΗΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΙΑΣ]
Περίληψη
– Η διαδικασία νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών στον αιγιαλό, την παραλία ή τη θάλασσα, που έχουν ανεγερθεί πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 2971/2001, δηλαδή πριν τις 20.12.2001 (σύμφωνα με το άρθρο 37 του ίδιου νόμου σε συνδυασμό με την ημερομηνία δημοσίευσής του στο ΦΕΚ στις 19.12.2001), κινείται με την υποβολή προς την οικεία Κτηματική Υπηρεσία σχετικής αιτήσεως από τον ενδιαφερόμενο, με την οποία συνυποβάλλονται τα οριζόμενα στον νόμο δικαιολογητικά. Ακολούθως, η Κτηματική Υπηρεσία κρίνει με πράξη της εάν πληρούνται, κατ’ αρχήν, οι νόμιμες προϋποθέσεις, δηλαδή α) εάν έχουν υποβληθεί τα κατά τον νόμον δικαιολογητικά και β) εάν πρόκειται για έργο που όντως εξυπηρετεί εμπορικό, βιομηχανικό, συγκοινωνιακό, λιμενικό ή άλλου είδους σκοπό, προβλεπόμενο από την ισχύουσα νομοθεσία, ώστε, στη συνέχεια, να τηρηθεί η οριζόμενη διαδικασία, η οποία προβλέπεται για κάθε έργο πραγματοποιούμενο στον χώρο του αιγιαλού ύστερα από σχετική παραχώρηση δικαιώματος χρήσεως.
Και, ναι μεν, η απόρριψη του αιτήματος νομιμοποίησης από την Κτηματική Υπηρεσία, κατά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας, δεν απαιτείται να αιτιολογείται ειδικώς, πρέπει, όμως, στη σχετικώς εκδιδόμενη πράξη ή από τα στοιχεία του φακέλου, να προκύπτει η έλλειψη συνδρομής των κατ’ αρχήν απαιτούμενων νομίμων προϋποθέσεων για την υπαγωγή της κατασκευής σε μία από τις κατηγορίες των έργων του άρθρου 14 παρ. 1 του ν. 2971/2001, οπότε και μόνον θα μπορούσε η Διοίκηση να μην προχωρήσει στο επόμενο στάδιο. Εάν η Κτηματική Υπηρεσία κρίνει ότι πρόκειται για έργο που όντως εξυπηρετεί εμπορικό, βιομηχανικό, συγκοινωνιακό, λιμενικό ή άλλου είδους σκοπό, προβλεπόμενο από την ισχύουσα νομοθεσία, είναι υποχρεωμένη να διαβιβάσει αντίγραφα της αιτήσεως και των ως άνω δικαιολογητικών του πρώτου σταδίου στις συναρμόδιες να γνωμοδοτήσουν υπηρεσίες. Η γνώμη των υπηρεσιών αυτών, μη οριζόμενη από τον νόμο ως σύμφωνη, είναι απλή. Ενόψει δε και των κατ’ αρχήν διακριτών εξουσιών κάθε Υπουργείου, όπως καθορίζονται από το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, δεν είναι επιτρεπτό, κατά τη συγκεκριμένη διαδικασία, η αρνητική γνώμη ή μη γνώμη οποιουδήποτε φορέα να αποτελεί απόλυτο εμπόδιο για την πρόοδο και την τυχόν ολοκλήρωση της εν λόγω διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση, κατά το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας νομιμοποίησης η κατ’ ουσίαν εκτίμηση του περιεχομένου των γνωμοδοτήσεων και η τελική απόφαση επί του αιτήματος νομιμοποίησης μετά την εκπόνηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ανήκει στον αρμόδιο για την παραχώρηση της χρήσεως Υπουργό Οικονομικών. Η Κτηματική Υπηρεσία οφείλει να διακόψει, σε οποιοδήποτε στάδιο, τη διαδικασία νομιμοποίησης, εφόσον από τα δικαιολογητικά του αιτούντος ή με κάθε άλλο πρόσφορο τρόπο (όπως λ.χ. τη διενέργεια αυτοψίας) διαπιστώσει ότι οι αυθαίρετες κατασκευές των οποίων ζητείται η νομιμοποίηση δεν πληρούν τη βασική προϋπόθεση που τίθεται από τον νόμο, ήτοι να έχουν ανεγερθεί πριν από τις 20.12.2001, αλλά έχουν ανεγερθεί μετά την ημερομηνία αυτή. Η πράξη αυτή της Κτηματικής Υπηρεσίας δεσμεύει και την αρμόδια για την περιβαλλοντική αδειοδότηση αρχή η οποία οφείλει, ομοίως, να διακόψει τη σχετική διαδικασία εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που απορρέουν από την νομιμοποίηση της λειτουργίας των ως άνω αυθαίρετων κατασκευών.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι στις εκθέσεις αυτοψίας περιγράφονται συγκεκριμένες κατασκευές, που ανάγονται στο έτος 2014 και έως τις 20.4.2015, με τις οποίες επέρχονται σημαντικές μεταβολές στα προς νομιμοποίηση έργα σε σύγκριση με αυτά που είχαν κατασκευαστεί στον αιγιαλό και την παραλία έως 2001, ότι, ενόψει του συγκεκριμένου περιεχομένου των ως άνω εκθέσεων αυτοψίας, αορίστως προβάλλεται από την αιτούσα ότι δεν εξηγείται πως κατέληξε η εκδούσα τη δεύτερη προσβαλλόμενη πράξη αρχή στο συμπέρασμα ότι τα έργα των οποίων η νομιμοποίηση είχε ζητηθεί το 2004 είναι διαφορετικά από τα έργα που έγιναν μεταγενεστέρως, η δε αιτούσα δεν προβάλλει λόγους οι οποίοι να πλήττουν με ειδικό και ορισμένο τρόπο τις από 20.2.2015 και 20.4.2015 εκθέσεις αυτοψίας του Αυτοτελούς Γραφείου Δημόσιας Περιουσίας Λασιθίου, η Προσβαλλόμενη πράξη κρίνεται νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη. Ως εκ τούτου, είναι νομίμως αιτιολογημένη και η πρώτη προσβαλλόμενη πράξη της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης με την οποία αποφασίστηκε η διακοπή της διαδικασίας του Προκαταρκτικού Προσδιορισμού Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (ΠΠΠΑ) του έργου, λόγω της εκδόσεως πράξης του Αυτοτελούς Γραφείου Λασιθίου της Περιφερειακής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας Κρήτης. Υπό τα δεδομένα αυτά, δεν ασκούν επιρροή στη νομιμότητα των προσβαλλόμενων πράξεων και είναι απορριπτέοι ως αλυσιτελείς οι λόγοι και ισχυρισμοί της αιτούσας, με τους οποίους προβάλλεται ότι το ξενοδοχείο ανεγέρθηκε με το ειδικό πολεοδομικό καθεστώς του π.δ/τος της 30-6/23-7-1991 (Δ’ 474), με το άρθρο 1 του οποίου επετράπη να συμπέσει η οικοδομική γραμμή με την οριογραμμή της παραλίας, με σκοπό το κτήριο να έχει τη μέγιστη δυνατή προσέγγιση με το θαλάσσιο περιβάλλον.
Απορριπτέος ως αλυσιτελής ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο αμφισβητείται η νομιμότητα της επάλληλης αιτιολογικής βάσης της δεύτερης προσβαλλόμενης πράξης περί διακοπής της διαδικασίας νομιμοποίησης των κατασκευών λόγω της έκδοσης πρωτοκόλλου κατεδάφισης αυθαίρετων εργασιών εντός αιγιαλού. Επομένως είναι απορριπτέοι οι ισχυρισμοί με τους οποίους προβάλλεται ότι η έκδοση πρωτοκόλλου κατεδάφισης αυθαιρέτων εργασιών εντός αιγιαλού δεν εκώλυε το 2004 την έναρξη της διαδικασίας νομιμοποίησης, μολονότι ήδη τότε είχε εκδοθεί πρωτόκολλο κατεδάφισης.
Εφόσον διαπιστωθεί ότι οι προς νομιμοποίηση αυθαίρετες κατασκευές έχουν υποστεί σημαντικές μεταβολές, επελθούσες μετά την 20.12.2001, τέτοιας εκτάσεως, ώστε κατ’ ουσίαν να συνιστούν νέα έργα, η Κτηματική Υπηρεσία οφείλει, ακόμη κι αν έχει ήδη προωθήσει την υπόθεση στα αρμόδια για γνωμοδότηση όργανα, να διακόψει τη διαδικασία νομιμοποίησης των κατασκευασθέντων πριν από την 20.12.2001 έργων εντός αιγιαλού, παραλίας ή θαλάσσιου χώρου. Στην περίπτωση αυτή δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της εκδιδομένης κατά δεσμία αρμοδιότητα πράξεως της Κτηματικής Υπηρεσίας το γεγονός ότι έχουν στο μεταξύ διατυπωθεί θετικές γνωμοδοτήσεις από τις αρμόδιες αρχές, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της αιτούσας.
Εισηγητής: Δ. Πυργάκης
Το πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή του από το Δικαστήριο.
