ΣτΕ Ολ 1579/2021 [Παραχώρηση χρήσης πτέρυγας Νοσοκομείου στο Υπουργείο Προ.Πο. για την εγκατάσταση ανηλίκων μεταναστών και προσφύγων. Συνταγματική η διάταξη από την άποψη χρήσεων γης]
Περίληψη
– Με την 1579/2021 απόφαση απορρίφθηκε αίτηση ακυρώσεως κατά πράξης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με την οποία παραχωρήθηκε η χρήση κτιριακού συγκροτήματος πτέρυγας Γενικού Νοσοκομείου, ιδιοκτησίας του ΕΦΚΑ, στην οποία είχαν πάψει να λειτουργούν νοσηλευτικές μονάδες, για την εγκατάσταση ανηλίκων μεταναστών και προσφύγων, με βάση το άρθρο 50 παρ. 1 περ. στ΄ του ν. 4430/2016. Με την απόφαση αυτή κρίθηκε ότι κατά την εξέταση της νομιμότητας της παραχώρησης δεν ελέγχεται μόνον η συνδρομή των προϋποθέσεων της ως άνω διάταξης, αλλά το επιτρεπτό και η συμφωνία του δημοσίου σκοπού της προσωρινής εγκατάστασης ανηλίκων μεταναστών και προσφύγων, για τον οποίο παραχωρείται το ακίνητο, προς την πολεοδομική νομοθεσία. Ειδικότερα, το καθεστώς χρήσεων γης της περιοχής αποτελεί, επίσης, νόμιμη προϋπόθεση της παραχώρησης εφόσον η διασφάλιση της συμβατότητας αυτής, και κατά το εν λόγω στάδιο, αποτελεί, εν πάση περιπτώσει, υλοποίηση της συνταγματικής επιταγής περί ορθολογικού πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού. Κατόπιν τούτου, κρίθηκε ότι, ανεξαρτήτως αν η σκοπούμενη εγκατάσταση δομής φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών είναι κατ’ αρχήν επιτρεπτή στην πτέρυγα του Νοσοκομείου με βάση το ισχύον ΓΠΣ της περιοχής, αυτή είναι, πάντως, δυνατή στα επίμαχα κτίρια από την άποψη των επιτρεπόμενων χρήσεων γης με βάση την διάταξη της παρ.3 του άρθρου 16 του ν. 4375/2016 (άρθρο 96 του ν.4485/2017), δεδομένου ότι με την διάταξη αυτή προβλέπεται, ρητώς, η δυνατότητα παρεκκλίσεων από τις σχετικές πολεοδομικές διατάξεις για τις ανάγκες εγκατάστασης των δομών του άρθρου 10 του ίδιου νόμου. Ειδικότερα, με την ανωτέρω απόφαση της Ολομέλειας κρίθηκε ότι η ρύθμιση του άρθρου 16 του ν. 4375/2016 με βάση την οποία επιτρέπεται προσωρινή παρέκκλιση από τις ισχύουσες στην περιοχή γενικές ή ειδικές χρήσεις γης, η οποία υπαγορεύεται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, που συνδέονται με την αθρόα είσοδο αλλοδαπών στην Χώρα και την επείγουσα ανάγκη στέγασης αυτών, δεν προσκρούει στις διατάξεις του άρθρου 24 παρ.2 του Συντάγματος λαμβανομένου, άλλωστε, υπόψη και του ότι η προκείμενη εγκατάσταση δομής φιλοξενίας, ενόψει της προτεινόμενης συνολικής δυναμικότητάς της, δεν μεταβάλλει, πάντως, ουσιωδώς την πολεοδομική φυσιογνωμία της περιοχής για την οποία το ΓΠΣ προβλέπει χρήση «Περίθαλψης-Νοσοκομείου». Με την αιτιολογία αυτή απορρίφθηκε λόγος ακυρώσεως περί αντίθεσης της πράξης παραχώρησης της χρήσης προς το άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος και τις ισχύουσες για την συγκεκριμένη περιοχή χρήσεις γης.
Με την ίδια απόφαση κρίθηκε, επίσης, ότι η διάταξη του άρθρου 50 παρ. 1 εδ. στ΄ του ν. 4430/2016 για την παραχώρηση ανεκμετάλλευτων ακινήτων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, η οποία αποβλέπει στην εξυπηρέτηση του εκεί ειδικώς εκτιθέμενου δημοσίου συμφέροντος και παράλληλα στην αποφυγή της φθοράς και της απαξίωσης των ακινήτων αυτών, δεν απαιτεί τα παραχωρούμενα ακίνητα να είναι «κενά», αλλά αφορά και ακίνητα τα οποία δεν αξιοποιούνται κατά τον προσήκοντα, σύμφωνα με τον προορισμό τους, τρόπο, με αποτέλεσμα να υφίστανται ανεπαρκή συντήρηση και να μειώνεται η αξία τους. Κατόπιν τούτου κρίθηκε, ότι κτίρια, όπως τα επίμαχα, τα οποία χρησιμοποιούνταν μέχρι την έκδοση της ένδικης πράξης παραχώρησης μόνο για δευτερεύουσες και βοηθητικές ανάγκες του Νοσοκομείου σε σχέση με τον προορισμό τους ως νοσηλευτικών μονάδων, χωρίς να πραγματοποιείται η κατάλληλη συντήρησή τους, με αποτέλεσμα να υφίστανται φθορές που μειώνουν την αξία τους, εμπίπτουν στην διάταξη και νομίμως παραχωρήθηκε η χρήση τους κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης, η δε ένδικη πράξη παραχώρησης κρίθηκε ότι είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη. Τέλος, απορρίφθηκε ως απαράδεκτος λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο είχε προβληθεί από τον αιτούντα Δήμο προσβολή του δικαιώματος προστασίας της υγείας, της μη διακινδύνευσης του επιπέδου παροχής υπηρεσιών υγείας από το Κράτος και συναφούς παράβασης της αρχής της αναλογικότητας από την ένδικη πράξη παραχώρησης της χρήσης.
Πρόεδρος: Α. Ράντος
Εισηγητής: Π. Καρλή
Βασικές σκέψεις
- Επειδή, η κρινόμενη αίτηση ασκείται, κατά νόμο, χωρίς την καταβολή παραβόλου.
- Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση: α) της υπ’ αριθμ. 40027/Δ2 4851/3.10.2019 απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με την οποία παραχωρήθηκε η χρήση, υπό μορφή χρησιδανείου, του κτιριακού συγκροτήματος της πτέρυγας “Μπόμπολα” του Γενικού Νοσοκομείου Μελισσίων «Αμαλία Φλέμινγκ», ιδιοκτησίας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη μέχρι την 31.12.2024 για την εγκατάσταση ανηλίκων μεταναστών και προσφύγων και β) της υπ’ αριθμ. 593/4.9.2019 απόφασης της 31ης Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΦΚΑ, με την οποία αποφασίστηκε η ανωτέρω παραχώρηση.
- Επειδή, η εν λόγω παραχώρηση αποφασίστηκε, κατ’ επίκληση του άρθρου 50 παρ. 1 περ. στ΄ του ν. 4430/2016 «Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 205) με τίτλο «Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες ασφαλιστικές διατάξεις», στο οποίο ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι: «… στ. Ακίνητα που ανήκουν σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης μπορούν να παραχωρούνται σε Υπηρεσίες του Δημοσίου, σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και σε λοιπά νομικά πρόσωπα κοινωφελούς ή ανθρωπιστικού χαρακτήρα προς χρήση που θα εξυπηρετεί δημόσιο ή κοινωφελή σκοπό, καθώς και σε φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Η παραχώρηση της χρήσης πραγματοποιείται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που ορίζει τους όρους παραχώρησης, μετά από γνώμη των Διοικητικών Συμβουλίων των Φορέων. Με την ως άνω απόφαση καθορίζονται η διάρκεια της παραχώρησης της χρήσης, οι υποχρεώσεις του φορέα προς τον οποίο γίνεται η παραχώρηση, το αντάλλαγμα, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα. Οι εργασίες διαμόρφωσης, συντήρησης, λειτουργίας, έκδοσης πολεοδομικών και άλλων αδειών βαρύνουν τον φορέα προς τον οποίο γίνεται η παραχώρηση της χρήσης και μπορούν να συμψηφίζονται με το μηνιαίο μίσθωμα κατόπιν απόφασης του Δ.Σ. του φορέα που εκμισθώνει. ζ. ….».
- Επειδή, στον ν. 4375/2016 με τίτλο «Οργάνωση και λειτουργία Υπηρεσίας Ασύλου, Αρχής Προσφυγών, Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης, σύσταση Γενικής Γραμματείας Υποδοχής, προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου….» (Α΄ 51), ορίστηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Άρθρο 1 Ίδρυση – Αποστολή – Συγκρότηση. 1. Στο Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης λειτουργεί αυτοτελής υπηρεσία με τίτλο “Υπηρεσία Ασύλου”, όπως η υπηρεσία αυτή έχει συσταθεί από το άρθρο 1 του ν. 3907/2011 (Α΄ 7) … 2. Η Υπηρεσία Ασύλου, στο πλαίσιο της αποστολής της, είναι αρμόδια για: α … ζ. τη διευκόλυνση των αιτούντων [διεθνή προστασία αλλοδαπών] σε ό,τι αφορά στις υλικές συνθήκες υποδοχής σε συνεργασία με άλλους συναρμόδιους φορείς … Άρθρο 8 (όπως η παρ. 2 τροποποιήθηκε με το άρθρο 18 παρ. 1 του ν. 4587/2018, Α΄ 218) Ίδρυση – αποστολή – Διάρθρωση 1. Στο Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης συνιστάται αυτοτελής Υπηρεσία με τίτλο “Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης” (ΥΠ.Υ.Τ.)… 2. Η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης λειτουργεί σε επίπεδο διεύθυνσης και έχει ως κύρια αποστολή την αποτελεσματική διενέργεια των διαδικασιών υποδοχής, ταυτοποίησης και προσωρινής διαμονής των πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών που εισέρχονται στη χώρα μας χωρίς τις νόμιμες διατυπώσει … 3. Η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης συγκροτείται από την Κεντρική Υπηρεσία και τις Περιφερειακές της Υπηρεσίες….4. Οι Περιφερειακές Υπηρεσίες της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης είναι: α)… β)… γ) οι ανοικτές Δομές Προσωρινής Υποδοχής πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών …δ) οι ανοικτές Δομές Προσωρινής Φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών…. Άρθρο 9. Διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης. 1. Σε διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης υποβάλλονται όλοι οι πολίτες τρίτων χωρών και οι ανιθαγενείς που εισέρχονται χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις στη χώρα. Οι διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης περιλαμβάνουν: … η) (όπως η περίπτωση αυτή προστέθηκε με το άρθρο 18 παρ. 3 του ν. 4587/2018, ΦΕΚ Α΄ 218) την περαιτέρω παραπομπή και μετακίνησή τους σε κατάλληλες δομές για την προσωρινή υποδοχή ή φιλοξενία τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος και του άρθρου 18 του ν. 4540/2018 (Α΄ 91) που τελούν υπό την ευθύνη ή εποπτεία της … Άρθρο 10. … 4. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης ιδρύονται ανοιχτές Δομές Προσωρινής Υποδοχής Αιτούντων Διεθνή Προστασία. 5. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης ιδρύονται ανοιχτές Δομές Προσωρινής Φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών οι οποίοι εισέρχονται ή διαμένουν στη χώρα χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις …». Περαιτέρω, με το π.δ/γμα 126/2016 (Α΄ 149) συνεστήθη Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, ενώ με το π.δ/γμα 81/2019 (Α΄ 119) το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής συγχωνεύθηκαν σε νέο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και, στη συνέχεια, με το άρθρο 4 παρ. 1δ του π.δ/τος 84/2019 (Α΄ 123/17.7.2019) ορίστηκε ότι: «1. Συνιστάται στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη Γενική Γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής, Υποδοχής και Ασύλου. Στη νέα Γενική Γραμματεία μεταφέρονται, ως σύνολο αρμοδιοτήτων, θέσεων, προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων, οι παρακάτω υπηρεσίες: … (δ) η Υπηρεσία Ασύλου που συστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 3907/2011 (Α΄ 7) και λειτουργεί σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 4375/2016 (Α΄ 51) (ε) … (στ) η Γενική Γραμματεία Υποδοχής του πρώην Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής που συστάθηκε με το άρθρο 26 του ν. 4375/2016». Εξάλλου, με την Οδηγία 2013/33/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου «σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία» (αναδιατύπωση L 180/29.6.2013) ορίστηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Άρθρο 17. Γενικοί κανόνες για τις υλικές συνθήκες υποδοχής και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. 1. Τα κράτη μέλη μεριμνούν για την παροχή υλικών συνθηκών υποδοχής στους αιτούντες όταν ασκούν αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας. 2. Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι υλικές συνθήκες υποδοχής να εξασφαλίζουν στους αιτούντες επαρκές βιοτικό επίπεδο, το οποίο να διασφαλίζει τη συντήρησή τους και να προστατεύει τη σωματική και την ψυχική τους υγεία. Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε να επιτυγχάνεται αυτό το βιοτικό επίπεδο στην ειδική περίπτωση των ευάλωτων προσώπων, σύμφωνα με το άρθρο 21, καθώς και στην περίπτωση των προσώπων που τελούν υπό κράτηση … Άρθρο 18. Λεπτομέρειες για τις υλικές συνθήκες υποδοχής 1. Εφόσον η στέγαση παρέχεται σε είδος, θα πρέπει να λαμβάνει μια από τις κατωτέρω μορφές ή να αποτελεί συνδυασμό τους: α) χώρο που χρησιμοποιείται προς το σκοπό της στέγασης των αιτούντων κατά τη διάρκεια της εξέτασης αίτησης διεθνούς προστασίας που ασκείται στα σύνορα ή σε συνθήκες διέλευσης. β) κέντρα φιλοξενίας που εξασφαλίζουν κατάλληλο βιοτικό επίπεδο. γ) ιδιωτικές κατοικίες, διαμερίσματα, ξενοδοχεία ή άλλοι χώροι προσαρμοσμένοι για τη στέγαση των αιτούντων … 3. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη ιδιαίτερα ζητήματα σχετικά με το φύλο και την ηλικία, καθώς και την κατάσταση ευάλωτων προσώπων, στην περίπτωση αιτούντων εντός των χώρων και των κέντρων φιλοξενίας που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχεία α) και β) … Άρθρο 21. Γενική αρχή. Κατά τη μεταφορά της παρούσας οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη τους την ειδική κατάσταση των ευάλωτων προσώπων, όπως οι ανήλικοι, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι … Άρθρο 23. Ανήλικοι. 1. Το μείζον συμφέρον του παιδιού αποτελεί το πρωταρχικό μέλημα των κρατών μελών κατά την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας οδηγίας σχετικά με τους ανηλίκους. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν στον ανήλικο επίπεδο διαβίωσης κατάλληλο για τη σωματική, πνευματική, διανοητική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξή του …». Στη συνέχεια, με το ν. 4540/2018 «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2013/33/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία (αναδιατύπωση L 180/96/29.6.2013) και άλλες διατάξεις ……» (ΦΕΚ Α΄ 91/22.5.2018), που ίσχυε κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο εκδόσεως της προσβαλλόμενης πράξης, προσαρμόστηκε η ελληνική νομοθεσία στην ως άνω Οδηγία 2013/33/ΕΕ. Στο άρθρο 18 του νόμου αυτού (άρθρο 18 της Οδηγίας 2013/33/ΕΕ) με τίτλο “Ρυθμίσεις για τις υλικές συνθήκες υποδοχής” ορίζεται ότι: «1. Εφόσον η στέγαση των αιτούντων παρέχεται σε είδος, λαμβάνει μια από τις κατωτέρω μορφές ή αποτελεί συνδυασμό τους: α) διαμονή σε χώρο που χρησιμοποιείται προς το σκοπό της στέγασης των αιτούντων κατά τη διάρκεια της εξέτασης αίτησης διεθνούς προστασίας που ασκείται στα σύνορα ή σε ζώνες διέλευσης, β) κέντρα φιλοξενίας, τα οποία μπορεί να λειτουργούν σε δημόσια ή ιδιωτικά κτίρια κατάλληλα διαμορφωμένα υπό τη διαχείριση δημόσιων ή ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών φορέων ή διεθνών οργανισμών, γ) ιδιωτικές κατοικίες, διαμερίσματα, ξενοδοχεία που μισθώνονται στο πλαίσιο στεγαστικών προγραμμάτων για αιτούντες και υλοποιούνται από δημόσιους ή ιδιωτικούς μη κερδοσκοπικούς φορείς ή διεθνείς οργανισμούς. Όλες οι παραπάνω μορφές στέγασης τελούν υπό την εποπτεία της αρμόδιας Αρχής υποδοχής, σε συνεργασία με τους κατά περίπτωση συναρμόδιους κρατικούς φορείς. 2. Με την επιφύλαξη των ειδικών όρων κράτησης, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 9, διασφαλίζεται ότι: … γ) λαμβάνονται υπόψη για την παραπομπή σε κατάλληλο χώρο φιλοξενίας ζητήματα που αφορούν το φύλο, την ηλικία και την υπαγωγή των αιτούντων στην κατηγορία των ευάλωτων προσώπων …». Τέλος, στο άρθρο 20 του ίδιου νόμου (άρθρα 21 και 22 της Οδηγίας 2013/33/ΕΕ) ορίζεται ότι: «1. Κατά την εφαρμογή των διατάξεων του Κεφαλαίου Β1 λαμβάνεται υπόψη η ειδική κατάσταση των ευάλωτων προσώπων, όπως οι ανήλικοι, ασυνόδευτοι ή μη, χωρισμένοι ανήλικοι …».
- Επειδή, με τις ανωτέρω εκτεθείσες διατάξεις του άρθρου 50 παρ. 1 του ν. 4430/2016 παρέχεται η δυνατότητα να παραχωρούνται κατά χρήση ακίνητα των φορέων κοινωνικής ασφάλισης προς υπηρεσίες του Δημοσίου, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή άλλα νομικά πρόσωπα κοινωφελούς ή ανθρωπιστικού χαρακτήρα για την εξυπηρέτηση δημοσίου ή κοινωφελούς σκοπού, με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ήδη Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων) ύστερα από γνώμη του οικείου φορέα κοινωνικής ασφάλισης. Συνεπώς, από την προσβολή πράξεων που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων για την εξυπηρέτηση σκοπού δημοσίου ενδιαφέροντος, και όχι ταμιευτικών σκοπών δημοσίου φορέα με βάση ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, γεννώνται διοικητικές διαφορές υπαγόμενες στην ακυρωτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας (πρβλ. ΣτΕ 2524/2004, 913/2017, 4153/2009, 2592/2010, 201/2019, 2504/2004, 2781/2017, 3860/2002, 1124/1998). Περαιτέρω, από τις διατάξεις που παρατίθενται στην ως άνω σκέψη 5 προκύπτει ότι η εξασφάλιση προσωρινής διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς που εισέρχονται στη χώρα χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις, και μάλιστα σε ανηλίκους, σε συνθήκες που σέβονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αποτελεί δημόσιο σκοπό που η Χώρα είναι υποχρεωμένη να εκπληρώνει βάσει της εθνικής αλλά και της ενωσιακής νομοθεσίας, όπως αυτή έχει ήδη μεταφερθεί στο εσωτερικό δίκαιο.
- Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με την οποία παραχωρήθηκε δωρεάν η χρήση της πτέρυγας “Μπόμπολα” του Γ.Ν. Μελισσίων Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ, ιδιοκτησίας του ΕΦΚΑ, προς το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη με σκοπό την εγκατάσταση ανήλικων προσφύγων και μεταναστών, αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη παραδεκτώς προσβλητή με την κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως. Όμως, η δεύτερη προσβαλλόμενη απόφαση του Δ.Σ. του ΕΦΚΑ που αποτελεί, σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη, γνωμοδότηση, στερείται εκτελεστότητας και απαραδέκτως προσβάλλεται αυτοτελώς.
- Επειδή, ο αιτών Δήμος, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το επίμαχο ακίνητο που παραχωρήθηκε κατά χρήση στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και ο οποίος ισχυρίζεται ότι η αλλαγή της χρήσης του νοσοκομειακού συγκροτήματος μεταβάλλει τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό του Δήμου, με έννομο συμφέρον ασκεί την κρινόμενη αίτηση.
- Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Το έτος 2014 το πνευμονολογικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Αττικής (ΓΝΑ) Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ που λειτουργούσε στην πτέρυγα “Μπόμπολα”, ιδιοκτησίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μεταφέρθηκε στο Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφισιάς Οι Άγιοι Ανάργυροι και το ουρολογικό τμήμα που, επίσης, λειτουργούσε στην πτέρυγα “Μπόμπολα” μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ΚΑΤ, από το χρονικό δε εκείνο σημείο κι έπειτα στην πτέρυγα Μπόμπολα παρέμειναν οι υπηρεσίες ιματισμού και το αρχείο ιατρικών φακέλων του ΓΝΑ Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ. Το Νοέμβριο του 2018, με την υπ’ αριθμ. 43/29.11.2018 απόφαση του Δ.Σ. του ΓΝΑ Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ και του διασυνδεόμενου σε αυτό ΓΝ Παίδων Πεντέλης, με βάση τις σχετικές εισηγήσεις των Υπηρεσιών και των εργαζομένων, αποφασίστηκε να τροποποιηθεί ο Οργανισμός του ΓΝΑ Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ και το άρθρο 15 παρ. 1 περίπτωση Β υποπερίπτωση 3,4 του εν λόγω Οργανισμού να περιλάβει διάταξη σύμφωνα με την οποία στην πτέρυγα Μπόμπολα θα λειτουργήσει, μεταξύ άλλων, Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας (ΜΗΝ) 40 κλινών και Τμήμα Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης 14 κλινών. Τον Μάιο του έτους 2019 στην 95η Συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγειονομικών Περιφερειών (ΚΕΣΥΠΕ) (9ο Θέμα) εγκρίθηκε η ως άνω τροποποίηση του Οργανισμού του ΓΝΑ Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ, χωρίς, ωστόσο, να εκδοθεί η σχετική Υπουργική Απόφαση. Ακολούθως, με αίτημα του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη προς τον ΕΦΚΑ, ζητήθηκε οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να “μισθωθεί” στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη μέχρι τις 31.12.2024 το ανήκον ήδη στην κυριότητα του ΕΦΚΑ κτιριακό συγκρότημα της πτέρυγας Μπόμπολα του Γ.Ν.Α. Μελισσίων Αμαλία Φλέμινγκ, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για την εγκατάσταση ανηλίκων μεταναστών και προσφύγων. Κατόπιν της υπ’ αριθμ. Γ31/3095/1031616/2.9.2019 εισήγησης του Τμήματος Αξιοποίησης της Διεύθυνσης Ακίνητης Περιουσίας του ΕΦΚΑ προς το Δ.Σ. του εν λόγω Φορέα, η οποία εκδόθηκε αφού ελήφθησαν υπόψη, μεταξύ άλλων, 1) το εγκεκριμένο Στεγαστικό Πρόγραμμα των υπηρεσιών του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με το οποίο το εν λόγω ακίνητο δεν προορίζεται να στεγάσει Υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, και β) η Τεχνική Έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (Δ.Ο.Μ.), στην οποία προτείνεται συνολική δυναμικότητα για το κτίριο 1 ενενήντα (90) κλίνες και για το κτίριο 2 εξήντα τέσσερις (64) κλίνες και περιλαμβάνεται εκτίμηση της απαιτούμενης δαπάνης για τη διαμόρφωση των κτιρίων σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων μεταναστών και προσφύγων, η οποία ανέρχεται περίπου στο ύψος του ενός εκατομμυρίου ευρώ, εκδόθηκε η δεύτερη προσβαλλόμενη υπ’ αριθμ. 593/4.9.2019 απόφαση του Δ.Σ. του ΕΦΚΑ (Συνεδρίαση 31/4.9.2019), με την οποία αποφασίστηκε η παραχώρηση χρήσης (χρησιδάνειο) του κτιριακού συγκροτήματος της πτέρυγας Μπόμπολα του Γ.Ν. Μελισσίων Αμαλία Φλέμινγκ με τους κάτωθι όρους: «- Η προς παραχώρηση επιφάνεια περιλαμβάνει το σύνολο του ακινήτου, το οποίο αποτελείται από: 1) δύο κτίρια συνολικής ανωδομής 2.822,52 τ.μ. και υπόγεια 829,05 τ.μ. σε οικόπεδο επιφάνειας 13.061,90 τ.μ., 2) οικόπεδο 1.547,32 τ.μ. με βοηθητικούς χώρους.- Η χρονική διάρκεια της μίσθωσης θα είναι έως τις 31.12.2024. – Οι εργασίες μελέτης, επισκευής και επίβλεψης εργασιών ανακαίνισης, ύψους τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου ευρώ, θα εκτελεστούν με δαπάνες και ευθύνη του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. – Όποιες ενέργειες και δαπάνες απαιτηθούν (ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, για την έκδοση Π.Ε.Α. (Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης), την αλλαγή χρήσης των κτιρίων κλπ.) θα γίνουν από τον μισθωτή με μέριμνα και δαπάνες του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. – Η χρήση του κτιρίου προορίζεται για εγκατάσταση ανήλικων μεταναστών και προσφύγων». Τέλος, κατ’ επίκληση, μεταξύ άλλων, των διατάξεων του άρθρου 50 παρ. 1 εδ. στ του ν. 4430/2016, εκδόθηκε η πρώτη προσβαλλόμενη υπ’ αριθμ. 40027/Δ2 4851/3.10.2019 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με την οποία αποφασίστηκε η παραχώρηση χρήσης (χρησιδάνειο) μέχρι τις 31.12.2024 του ως άνω κτιριακού συγκροτήματος, ιδιοκτησίας του ΕΦΚΑ, στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, με τους αυτούς όρους που αναφέρονται στην ανωτέρω υπ’ αριθμ. 593/31.4.2019 απόφαση του Δ.Σ. του ΕΦΚΑ. Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει, επίσης, ότι η Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με το ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/102898/2401/ 20.11.2019 έγγραφό της (με ορθή επανάληψη ως προς τις μνημονευόμενες διατάξεις στις 9.1.2020) ανέφερε, σε απάντηση σχετικού ερωτήματος της Δ/νσης Ακίνητης Περιουσίας του ΕΦΚΑ (1178312/ 4.10.2019), ότι παρέλκει η εξέταση της συμβατότητας της εγκατάστασης με τις καθορισμένες μέσω πολεοδομικού σχεδιασμού χρήσεις γης στην περιοχή διότι σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν. 4375/2016, όπως ισχύει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις επείγουσας και επιτακτικής ανάγκης και για λόγους εθνικού συμφέροντος, για τις ανάγκες εγκατάστασης των δομών του άρθρου 10 σε ακίνητα του Δημοσίου, ν.π.δ.δ. ή Ο.Τ.Α., σε κοινόχρηστους χώρους, χερσαίες ζώνες λιμένων ή σε ιδιωτικά ακίνητα, επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης των ήδη υφιστάμενων σε αυτά κτιρίων, καθώς και η εκτέλεση των αναγκαίων μετασκευών, η τοποθέτηση ή ανέγερση προκατασκευασμένων κτιρίων, εγκαταστάσεων και υποδομών, κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική πολεοδομική ή άλλη διάταξη.
- Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος και τις ισχύουσες διατάξεις του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Μελισσίων, δεδομένου ότι με αυτήν η πτέρυγα Μπόμπολα του ΓΝΑ Αμαλία Φλέμινγκ παραχωρείται στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για χρήση (εγκατάσταση ανήλικων προσφύγων και μεταναστών) μη προβλεπόμενη στο ισχύον Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ). Ειδικότερα, προβάλλεται ότι, σύμφωνα με το ισχύον ΓΠΣ του Δήμου Μελισσίων, για το επίμαχο ακίνητο έχει προβλεφθεί αποκλειστική χρήση περίθαλψης και μάλιστα Γενικού Νοσοκομείου, η οποία δεν επιτρέπεται να μεταβληθεί, η δε συμβατότητα της νέας σκοπούμενης χρήσης του κτιρίου με τις ισχύουσες για την συγκεκριμένη περιοχή χρήσεις του ΓΠΣ όφειλε να έχει εξεταστεί από τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης στα πλαίσια της αρχής της νομιμότητας, που δεσμεύει όλα τα κρατικά όργανα.
- Επειδή, οι ισχυρισμοί του καθ’ ού η αίτηση Υπουργού και του ΕΦΚΑ, προβαλλόμενοι με τα από 21.2.2020 υπομνήματα, ότι η ανωτέρω εκτεθείσα διάταξη του άρθρου 50 παρ. 1 εδ. στ΄ του ν. 4430/2016 δεν αποτελεί πολεοδομική διάταξη για τις χρήσεις γης της περιοχής και, επομένως, κατά το στάδιο της παραχώρησης ακινήτου, δυνάμει της διατάξεως αυτής, προς εκπλήρωση δημόσιου ή κοινωφελούς σκοπού δεν έχει συντελεστεί οποιαδήποτε αλλαγή της χρήσης του ακινήτου ώστε να εξεταστεί η συμβατότητα προς τις χρήσεις γης της περιοχής, ζήτημα που θα ανακύψει κατά το μεταγενέστερο στάδιο της έκδοσης των πράξεων για την εγκατάσταση και λειτουργία της χρήσης, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Και τούτο διότι κατά την εξέταση της νομιμότητας της προσβαλλόμενης παραχώρησης δεν ελέγχεται μόνον η συνδρομή των προϋποθέσεων της ως άνω διατάξεως, αλλά το επιτρεπτό και η συμφωνία του δημοσίου ή κοινωφελούς σκοπού, για τον οποίο παραχωρείται το ακίνητο, προς την πολεοδομική νομοθεσία. Ειδικότερα, το καθεστώς χρήσεων γης της περιοχής αποτελεί, επίσης, νόμιμη προϋπόθεση της παραχώρησης εφόσον η διασφάλιση της συμβατότητας αυτής, και κατά το εν λόγω στάδιο, αποτελεί, εν πάση περιπτώσει, υλοποίηση της συνταγματικής επιταγής περί ορθολογικού πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού (πρβλ. ΣτΕ 935, 625/2016, 1792/2011 Ολ.).
- Επειδή, όπως έχει παγίως κριθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 παρ. 1 έως 3, 4 παρ. 2 έως 5 του ν. 2508/1997 (Α΄ 124) βασικό στοιχείο του Γ.Π.Σ. είναι ο καθορισμός χρήσεων γης στην περιοχή που καλύπτει, ρύθμιση από την οποία εξαρτάται κατά μεγάλο ποσοστό η πολεοδομική οργάνωση και εξέλιξη της περιοχής που αφορά. Ο καθορισμός των επιτρεπόμενων χρήσεων γης κατά τις διατάξεις αυτές, εφόσον δεν χρειάζεται περαιτέρω εξειδίκευση, είναι δεσμευτικός τόσο ως προς την έκταση, στην οποία αφορά η προβλεπόμενη χρήση γενικής πολεοδομικής λειτουργίας και η δέσμη των ειδικών πολεοδομικών λειτουργιών της χρήσης αυτής, όσο και ως προς τον χρόνο εφαρμογής τους, ο οποίος συμπίπτει, κατά κανόνα, με την έναρξη ισχύος της εγκριτικής του Γ.Π.Σ. απόφασης. Ως εκ τούτου, από τη δημοσίευση της τελευταίας αυτής απόφασης επιτρέπονται μόνον οι χρήσεις γης που αυτό προβλέπει, ενώ οι χρήσεις γης που θα προβλεφθούν από την πολεοδομική μελέτη ή την τροποποίηση του τυχόν υφισταμένου σχεδίου δεν επιτρέπεται να αποκλίνουν από τις επιτρεπόμενες βάσει του γενικού πολεοδομικού σχεδίου χρήσεις (βλ. ΣτΕ 1246/2016 7μ. πρβλ. ΣτΕ Ολομ., 2636, 2638 – 2640/2009, ΣτΕ 4915/2014, 2258/2014, 4450 – 1/2012, 2640/2009 κ.ά.).
- Επειδή, εν προκειμένω, το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του πρώην Δήμου Μελισσίων, όπως εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 87622/ 4991/20.12.1998 απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Γεωργίας (ΦΕΚ Δ΄ 47), τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. 67782/3059/11.5.1991 όμοια απόφαση (ΦΕΚ Δ΄ 392), αναδημοσιεύθηκε με την υπ’ αριθμ. 85368/5903/14.7.1994 κοινή υπουργική απόφαση (Δ΄ 1219) και τροποποιήθηκε εκ νέου με την υπ’ αριθμ. 51987/2007 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ ΑΑΠ 572/31.12.2007), προβλέπει για τον επίμαχο χώρο χρήση κοινωνικών εξυπηρετήσεων, όπως προσδιορίζεται από το άρθρο 10 του από 23.2.1987 π.δ/τος, και, ειδικότερα, περίθαλψη (Νοσοκομείο) και κοινόχρηστο πράσινο και άλσος στους χώρους του Νοσοκομείου. Επιπλέον, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «ειδικότερα στους χώρους των νοσηλευτικών ιδρυμάτων του ΝΙΕΘ, Παπαδημητρίου, Αμαλίας Φλέμινγκ, Τσαγκάρη και Παλλάδιο επιτρέπεται η επισκευή, ανακαίνιση και εκσυγχρονισμός των υπαρχόντων κτισμάτων και η επέκτασή τους με κτίσματα συνολικής επιφάνειας ορόφων το πολύ μέχρι 10% της δομημένης σήμερα επιφάνειας. Οι επεκτάσεις των κτιρίων θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του νοσηλευτικού ιδρύματος και μόνον. Δεν επιτρέπεται η αλλαγή της χρήσης των κτιρίων. Στην περίπτωση που πάψουν να λειτουργούν ως νοσηλευτικές μονάδες, οι μόνες επιτρεπόμενες χρήσεις που μπορούν να έχουν είναι αυτές των κοινωνικών εξυπηρετήσεων». Εξάλλου, το π.δ/γμα της 23.2/6.3.1987 (ΦΕΚ Δ΄ 166) με τίτλο «Κατηγορίες και περιεχόμενο χρήσεων γης», οι ρυθμίσεις του οποίου εφαρμόζονται για τις χρήσεις που ισχύουν στο πρώην Δήμο Μελισσίων (βλ. και άρθρο 17 του μεταγενέστερου π.δ/γμα 59/2018), προβλέπει τα εξής: Άρθρο 1 «Κατηγορίες Χρήσεων». Οι χρήσεις γης στις περιοχές των γενικών πολεοδομικών σχεδίων, καθορίζονται σε κατηγορίες ως ακολούθως: Α) Σύμφωνα με την γενική πολεοδομική λειτουργία τους: 1. Αμιγής κατοικία. 2. Γενική κατοικία. 3. Πολεοδομικά κέντρα – κεντρικές λειτουργίες πόλης – τοπικό κέντρο συνοικίας – γειτονιάς. 4. Μη οχλούσα βιομηχανία – βιοτεχνία – βιοτεχνία, βιομηχανικό και βιοτεχνικό πάρκο (χαμηλή – μέση όχληση)….. 5. Οχλούσα βιομηχανία – βιοτεχνία (υψηλή όχληση). 6. Χονδρεμπόριο. 7. Τουρισμός – αναψυχή. 8. Ελεύθεροι χώροι: – αστικό πράσινο. 9. Κοινωφελείς εξυπηρετήσεις. Β) Σύμφωνα με την ειδική πολεοδομική λειτουργία τους: 1. Κατοικία…. 14. Κτίρια κοινωνικής πρόνοιας (Υγειονομικά κέντρα παιδικοί σταθμοί οίκοι ευγηρίας κλπ.). 15. Κτίρια περίθαλψης (νοσοκομεία κλινικές) 16 … Άρθρο 10 «Περιεχόμενο Κοινωνικών Εξυπηρετήσεων». Στις περιοχές κοινωνικών εξυπηρετήσεων επιτρέπονται μόνο: 1. Κτίρια εκπαίδευσης, 2. Κτίρια κοινωνικής πρόνοιας, 3. Κτίρια περίθαλψης, 4. Πολιτιστικά κτίρια και εν γένει πολιτιστικές εγκαταστάσεις, 5. Αθλητικές εγκαταστάσεις. Στις περιοχές στις οποίες καθορίζεται μία μόνο ή και περισσότερες από τις πιο πάνω (υπ’ αριθμ. 1 έως 5) χρήσεις επιτρέπονται μόνο οι κατά περιπτώσεις καθοριζόμενες χρήσεις».
- Επειδή, εξάλλου, στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 4375/2016, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 96 του ν. 4485/2017 (ΦΕΚ Α΄ 114) και ίσχυε κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο εκδόσεως της προσβαλλόμενης πράξης, ορίζεται ότι: «3. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις επείγουσας και επιτακτικής ανάγκης και για λόγους εθνικού συμφέροντος, για τις ανάγκες εγκατάστασης των δομών του άρθρου 10 σε ακίνητα του Δημοσίου, ν.π.δ.δ. ή Ο.Τ.Α., σε κοινόχρηστους χώρους, χερσαίες ζώνες λιμένων ή σε ιδιωτικά ακίνητα, επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης των ήδη υφιστάμενων σε αυτά κτιρίων, καθώς και η εκτέλεση των αναγκαίων μετασκευών, η τοποθέτηση ή ανέγερση προκατασκευασμένων κτιρίων, εγκαταστάσεων και υποδομών, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής πολεοδομικής ή άλλης διάταξης. Η παρέκκλιση ισχύει όσο διαρκεί η ως άνω νέα χρήση. Οι εγκαταστάσεις έχουν προσωρινό χαρακτήρα, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλο σκοπό και απομακρύνονται όταν εκλείψει η ανάγκη εγκατάστασης …. Για την αλλαγή χρήσης και τις κατασκευές δεν απαιτείται έκδοση έγκρισης ή άδειας δόμησης ή εργασιών μικρής κλίμακας. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση, όπου απαιτείται, γίνεται σύμφωνα με το ν. 4014/2011. Η άδεια χωροθέτησης και κατασκευής χορηγείται με κοινή απόφαση των Υπουργών Μεταναστευτικής Πολιτικής, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών, η οποία μπορεί να εξειδικεύει τους όρους και τις λεπτομέρειες για την εφαρμογή των ως άνω ρυθμίσεων και να αφορά ήδη υφιστάμενες δομές και εκτελεσθείσες εργασίες. Για την έκδοση της ως άνω απόφασης η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης υποβάλλει προς το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής αίτηση που περιλαμβάνει: α) τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης, β) γενικό σχέδιο διάταξης των εγκαταστάσεων και γ) τεχνική έκθεση…..». Εξάλλου, στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, με την οποία εισήχθη στο ν. 4485/2017 το άρθρο 96, με το οποίο τροποποιήθηκε ως άνω η παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 4375/2016, αναφέρονται τα εξής: «… τροποποιείται η παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 4375/2016 και καθορίζεται επακριβώς η διαδικασία περιβαλλοντικής και πολεοδομικής αδειοδότησης των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης και δομών φιλοξενίας κάθε τύπου … Έτσι, διασφαλίζεται η συνταγματική αρχή της προστασίας της αξίας του ανθρώπου αλλά και η επίσης συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος … Επιπρόσθετα εισάγεται η δυνατότητα παρέκκλισης από πολεοδομικές ή άλλες διατάξεις για τις ανάγκες εγκατάστασης κάθε είδους δομής ταυτοποίησης, υποδοχής ή φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών, αυστηρά και μόνον υπό την προϋπόθεση συνδρομής εξαιρετικών περιπτώσεων επείγουσας και επιτακτικής ανάγκης και λόγων εθνικού συμφέροντος και υπό την αίρεση του συγκεκριμένου και αποκλειστικού σκοπού και του προσωρινού χαρακτήρα αυτών. Επισημαίνεται ότι, καθώς οι εγκαταστάσεις αυτές έχουν αποκλειστικά προσωρινό χαρακτήρα, θεσμοθετείται διαδικασία απομάκρυνσής τους, κατ’ αναλογία με παλαιότερες ρυθμίσεις, όπως στην περίπτωση των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων ή των κατασκευών σε κοινόχρηστους χώρους. Η παρέκκλιση που εισάγεται δεν αφορά την περιβαλλοντική νομοθεσία, καθώς προβλέπεται ρητά ότι ακολουθούνται οι διατάξεις του ν. 4014/2011 για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων (Α΄ 209) … Ειδικά για την Κοινή Υπουργική Απόφαση, για την έκδοση της οποίας εξουσιοδοτούνται οι Υπουργοί, και η οποία επέχει θέση αδείας σημειώνεται ότι επιβάλλεται η έκδοσή της για κάθε περίπτωση εγκατάστασης δομής για την οποία προβλέπεται κατασκευή ή αλλαγή χρήσης … Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις καταλαμβάνονται όλες οι παραπάνω δομές …».
- Επειδή, από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι, ανεξαρτήτως αν η σκοπούμενη εγκατάσταση δομής φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών είναι κατ’ αρχήν επιτρεπτή στην πτέρυγα Μπόμπολα του ΓΝ Μελισσίων «Αμαλία Φλέμινγκ» με βάση το ισχύον ΓΠΣ του Δήμου Μελισσίων ή όχι, είτε διότι η πτέρυγα Μπόμπολα δεν έχει παύσει να χρησιμοποιείται, μετά την μεταφορά το έτος 2014 του πνευμονολογικού και ουρολογικού τμήματος του Νοσοκομείου σε άλλα Νοσοκομειακά Ιδρύματα, εφόσον στην πτέρυγα συνεχίζουν να στεγάζονται δευτερεύουσες και βοηθητικές υπηρεσίες (πλυντήρια, ιατρικά αρχεία) των διασυνδεδεμένων Νοσοκομείων, οπότε δεν είναι δυνατή με βάση το ΓΠΣ του Δήμου Μελισσίων η αλλαγή της προβλεπόμενης χρήσης «Περίθαλψη (Νοσοκομείο)» είτε διότι η εγκατάσταση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι περιλαμβάνεται στις ενδεικτικώς οριζόμενες στον νόμο περιπτώσεις της ειδικής κατηγορίας χρήσεων “κτίρια κοινωνικής πρόνοιας (υγειονομικά κέντρα, παιδικοί σταθμοί, οίκοι ευγηρίας κ.λ.π.) της γενικής κατηγορίας χρήσεων γης «Κοινωνικές εξυπηρετήσεις» ή σε κάποια άλλη από τις περιλαμβανόμενες στην εν λόγω γενική κατηγορία επιμέρους χρήσεις, η ανωτέρω εγκατάσταση είναι πάντως δυνατή στα επίμαχα κτίρια της πτέρυγας Μπόμπολα από την άποψη των επιτρεπόμενων χρήσεων γης κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω εκτεθείσας διάταξης του άρθρου παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 4375/2016, όπως ισχύει, δεδομένου ότι με την διάταξη αυτή προβλέπεται, ρητώς, η δυνατότητα παρεκκλίσεων από τις σχετικές πολεοδομικές διατάξεις. Ειδικότερα, η ανωτέρω ρύθμιση, με βάση την οποία επιτρέπεται προσωρινή παρέκκλιση από τις ισχύουσες στην περιοχή γενικές ή ειδικές χρήσεις γης, η οποία υπαγορεύεται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, που συνδέονται με την αθρόα είσοδο αλλοδαπών στην Χώρα και την επείγουσα ανάγκη στέγασης αυτών, δεν προσκρούει στις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 2 του Συντάγματος (πρβλ. ΣτΕ 23/2019), λαμβανομένου, άλλωστε, υπ’ όψιν και του ότι η προκείμενη εγκατάσταση δομής φιλοξενίας, ενόψει της προτεινόμενης συνολικής δυναμικότητάς της (90+64 κλίνες), δεν μεταβάλλει, πάντως, ουσιωδώς την πολεοδομική φυσιογνωμία της περιοχής για την οποία το ΓΠΣ προβλέπει χρήση «Περίθαλψης-Νοσοκομείου». Συνεπώς, ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Κατόπιν των ανωτέρω, το γεγονός ότι το ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/102898/2401/20.11.2019 έγγραφο (με ορθή επανάληψη στις 9.1.2020) της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς την Διεύθυνση Ακίνητης Περιουσίας του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με το οποίο παρέλκει η εξέταση της συμβατότητας της εγκατάστασης με τις καθορισμένες μέσω πολεοδομικού σχεδιασμού χρήσεις γης στην περιοχή ενόψει του άρθρου 16 του ν. 4375/2016, δεν προηγήθηκε της επίμαχης παραχώρησης δεν ασκεί επιρροή στην νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου ισχυρισμού του αιτούντος Δήμου.
- Επειδή, προβάλλεται ότι κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 50 παρ. 1 του ν. 4430/2016, σκοπός της οποίας, όπως προκύπτει από την οικεία αιτιολογική έκθεση, είναι να αξιοποιηθούν τα επί σειρά ετών ανεκμετάλλευτα και παρηκμασμένα ακίνητα των φορέων κοινωνικής ασφάλισης προς οικονομικό/ταμειακό όφελος των τελευταίων, παραχωρείται με την προσβαλλόμενη πράξη το επίμαχο ακίνητο, το οποίο δεν ανήκει σε εκείνα που «παραμένουν κενά επί σειρά ετών», αλλά, αντίθετα, χρησιμοποιείται ήδη από το Γ.Ν.Α. Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ και έχει δρομολογηθεί η περαιτέρω χρησιμοποίησή του με εγκατάσταση κλινών για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου, όπως προκύπτει από την υπ’ αριθμ. 43/29.11.2018 απόφαση του Δ.Σ. του Γ.Ν. Αττικής Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ.
- Επειδή, από το γράμμα και τον σκοπό της παρατιθέμενης ανωτέρω στη σκέψη 4 διάταξης του άρθρου 50 παρ. 1 εδ. στ του ν. 4430/2016 συνάγεται ότι η διάταξη αυτή για την παραχώρηση ανεκμετάλλευτων ακινήτων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αποβλέπει στην εξυπηρέτηση του εκεί ειδικώς εκτιθεμένου δημοσίου συμφέροντος και παράλληλα στην αποφυγή της φθοράς και της απαξίωσης των ακινήτων αυτών. Η ανωτέρω διάταξη, δεν απαιτεί τα παραχωρούμενα ακίνητα να είναι «κενά». Και ναι μεν στην αιτιολογική έκθεση του νόμου αναφέρεται ότι η ρύθμιση καταλαμβάνει ακίνητα των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, τα οποία παραμένουν «κενά» επί σειρά ετών, υφιστάμενα φθορές που οδηγούν σε μείωση της αξίας τους, όμως, κατά την έννοια της διάταξης, καταλαμβάνονται και ακίνητα τα οποία δεν αξιοποιούνται κατά τον προσήκοντα, σύμφωνα με τον προορισμό τους, τρόπο, με αποτέλεσμα να υφίστανται ανεπαρκή συντήρηση και να μειώνεται η αξία τους.
- Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, στο έγγραφο των απόψεων του Τμήματος αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ προς το Δικαστήριο (ΑΠ 9945/20.1.2020) αναφέρεται ότι από το 2000 η πτέρυγα “Μπόμπολα” ως χώρος του Νοσοκομείου Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ άρχισε να υπολειτουργεί και να μην γίνεται συντήρηση των κτιριακών υποδομών μέχρι το έτος 2014 που, μετά την μεταφορά του πνευμονολογικού και ουρολογικού τμήματος του Νοσοκομείου, παρέμειναν εκεί μόνον οι υπηρεσίες ιματισμού και το αρχείο ιατρικών φακέλων. Επίσης, στην τεχνική έκθεση αξιολόγησης του ακινήτου που διενεργήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, αναφέρεται ως προηγούμενη χρήση του ακινήτου ότι «έως το 2014 λειτουργούσε ως νοσοκομείο». Ειδικότερα αναφέρεται ότι «Το σύμπλεγμα κτιρίων της πτέρυγας “Μπόμπολα” αποτελεί μέρος του Νοσοκομείου “Αμαλία Φλέμινγκ” και ήταν σε λειτουργία μέχρι το 2014. Ο ιδιοκτήτης της πτέρυγας είναι ο ΕΦΚΑ. Αυτή τη στιγμή λειτουργεί μόνο ο χώρος πλυντηρίων που εξυπηρετεί το νοσοκομείο Φλέμινγκ … Συνολικά η πτέρυγα αποτελείται από 3 κτίρια, το ένα εξ αυτών είναι προκατασκευασμένο και χρησιμοποιείται ως χώρος αρχείου. Τα υπόλοιπα δύο κτίρια είναι το Κτίριο 1 … και το Κτίριο 2 …». Επιπλέον από την τεχνική αυτή έκθεση προκύπτει ότι ο τρίτος όροφος του 1ου κτιρίου βρίσκεται σε ιδιαίτερα κακή κατάσταση, ότι η υδραυλική εγκατάσταση και των δύο κτιρίων είναι επίσης σε κακή κατάσταση και ότι, εν γένει, και τα δύο κτίρια χρήζουν εκτεταμένων επισκευών, προκειμένου να καταστούν λειτουργικά. Σημειώνεται, ότι ο χώρος θα πρέπει να καθαριστεί επιμελώς, αφού απομακρυνθούν τα έπιπλα και ο νοσοκομειακός εξοπλισμός που βρίσκονται σε όλους τους χώρους του κτιρίου. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα κτίρια της πτέρυγας “Μπόμπολα” χρησιμοποιούνταν μέχρι την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης παραχώρησης μόνο για δευτερεύουσες και βοηθητικές ανάγκες του Νοσοκομείου σε σχέση με τον προορισμό τους ως νοσηλευτικών μονάδων, χωρίς να πραγματοποιείται η κατάλληλη συντήρησή τους, με αποτέλεσμα να υφίστανται φθορές που μειώνουν την αξία τους. Εξάλλου, οι ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου ότι έχει δρομολογηθεί η χρησιμοποίηση των κτιρίων της πτέρυγας Μπόμπολα για την εγκατάσταση κλινών του Νοσοκομείου δεν ασκούν επιρροή στην ανωτέρω διαπίστωση διότι, όπως έχει ανωτέρω εκτεθεί, δεν έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση, με την οποία εγκρίνεται η τροποποίηση του άρθρου 15 παρ. 1 του Οργανισμού του ΓΝΑ Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ και, συνεπώς, τα ανωτέρω προβαλλόμενα αναφέρονται σε προθέσεις της Διοίκησης του Νοσοκομείου και όχι στην υφιστάμενη χρήση των κτιρίων. Συνεπώς, νομίμως παραχωρήθηκε η χρήση των κτιρίων της πτέρυγας “Μπόμπολα” κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 50 παρ. 1 περ. στ του ν. 4430/2016 και ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
- Επειδή, προβάλλεται έλλειψη πλήρους και επαρκούς αιτιολογίας της προσβαλλόμενης πράξης, διότι δεν τεκμηριώνεται: α) εάν υπήρχαν και ποιά διαθέσιμα κτίρια ιδιοκτησίας του ΕΦΚΑ και αν εξαντλήθηκε κάθε άλλη επιλογή πριν την έκδοση της προσβαλλόμενης, β) με βάση ποιά κριτήρια επιλέχθηκε το συγκεκριμένο κτίριο σε σχέση με τα λοιπά διαθέσιμα, γ) αν και για ποιούς λόγους το επίμαχο ακίνητο ήταν το πλέον πρόσφορο για το σκοπό που επιλέχθηκε, δ) αν πληρούνται και ποιές προϋποθέσεις για την εγκατάσταση των ανήλικων προσφύγων και μεταναστών, ε) αν οι εργασίες που πρόκειται να γίνουν προκειμένου να εξυπηρετηθεί η εν λόγω χρήση θα είναι συμφέρουσες για τη μελλοντική αξιοποίηση του κτιρίου κατά το κύριο προορισμό του ως κτιρίου Περίθαλψης/Νοσοκομείου, στ) αν και ποιές εργασίες θα απαιτηθούν για την κατά προορισμό χρήση του ακινήτου μετά τη λήξη του χρησιδανείου, ζ) αν προηγήθηκαν επιστημονικές μελέτες για την αποτύπωση των τοπικών αναγκών για πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, η) εάν επαρκούν τα νοσοκομεία για την κάλυψη των αναγκών του τοπικού πληθυσμού, θ) για ποιούς λόγους δεν ελήφθησαν υπόψη προηγούμενες αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων (Δ.Σ. του ΓΝΑ Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμινγκ και σχετική έγκριση του ΚΕΣΥΠΕ) για τη λειτουργία κλινών στην πτέρυγα Μπόμπολα.
- Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση η προσβαλλόμενη πράξη μνημονεύει στο προοίμιό της, μεταξύ άλλων, την υπ’ αριθμ. Γ31/ 3095/1031616/2.9.2019 εισήγηση της Διεύθυνσης Ακίνητης Περιουσίας του ΕΦΚΑ (υπό στοιχ. 9) και την υπ’ αριθμ. 593/4.9.2019 απόφαση της 31ης Συνεδρίασης του Δ.Σ. του ΕΦΚΑ (υπό στοιχ. 10). Στην ως άνω εισήγηση της Διεύθυνσης Ακίνητης Περιουσίας του ΕΦΚΑ προτείνεται η παραχώρηση χρήσης (χρησιδάνειο) του επίμαχου κτιρίου στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αφού λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, 1) το γεγονός ότι σύμφωνα με το εγκεκριμένο στεγαστικό πρόγραμμα που αφορά στη στέγαση των υπηρεσιών του ΕΦΚΑ (όπως αυτές καθορίστηκαν με το Π.Δ. 8/2019) το ακίνητο δεν προορίζεται να στεγάσει Υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, 2) η τεχνική έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (Δ.Ο.Μ.) και η εκτίμηση της απαιτούμενης δαπάνης για τη διαμόρφωση των κτιρίων 1 και 2 σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων μεταναστών και προσφύγων, ύψους περίπου ενός εκατομμυρίου και 3) το γεγονός ότι στο τέλος της χρονικής διάρκειας του χρησιδανείου οι βασικές εγκαταστάσεις του ακινήτου θα είναι ανακαινισμένες. Πράγματι, από το άρθρο 34 του π.δ/τος 8/2019 «Οργανισμός Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.)» (ΦΕΚ Α΄ 8/23.1.2019) και την υπ’ αριθμ. 835 απόφαση του Δ.Σ. του ΕΦΚΑ (Συνεδρίαση 56/27.12.2017) περί εγκρίσεως του στεγαστικού προγράμματος του ΕΦΚΑ προκύπτει ότι την περιοχή του Δήμου Πεντέλης καλύπτει χωρικά η Τοπική Διεύθυνση Γ΄ Βορείου Τομέα Αθήνας, η οποία έχει έδρα την Κηφισιά και, συνεπώς, η ύπαρξη ή μη ιδιόκτητων ακινήτων στην περιοχή της Πεντέλης είναι αδιάφορη για την στέγαση των Υπηρεσιών του ΕΦΚΑ. Περαιτέρω, στην Τεχνική Έκθεση Αξιολόγησης Κτιρίων Πτέρυγας Μπόμπολα Νοσοκομείου Αμαλία Φλέμινγκ, η οποία ελήφθη υπόψη για την έκδοση της υπ’ αριθμ. Γ31/3095/1031616/2.9.2019 εισήγησης της Διεύθυνσης Ακίνητης Περιουσίας του ΕΦΚΑ, αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: « … η πτέρυγα αποτελείται από 3 κτίρια, το ένα εξ αυτών είναι προκατασκευασμένο και χρησιμοποιείται ως χώρος αρχείου. Τα υπόλοιπα δύο κτίρια είναι το Κτίριο 1 … και Κτίριο 2 …, τα οποία επισκεφτήκαμε προκειμένου να εξακριβωθεί εάν οι χώροι είναι κατάλληλοι για τη φιλοξενία ασυνόδευτων ανηλίκων. Το βασικό κριτήριο για την αξιολόγηση της καταλληλότητας των κτιρίων είναι η ύπαρξη αρκετών χώρων για τη χρήση τους ως κοιτώνες, αρκετών χώρων υγιεινής, κοινόχρηστων χώρων κατάλληλων για χρήσεις όπως τραπεζαρία, σαλόνι, χώρος υπολογιστών και χώρων γραφείων για το προσωπικό που θα εργάζεται στις δομές, όπως και χώροι ψυχοκοινωνικών συνεδρίων. Επίσης, σημαντικό κριτήριο αποτελεί η προσβασιμότητα ΑΜΕΑ και η ύπαρξη υποδομών πυροπροστασίας». Στη συνέχεια εξετάζεται αναλυτικά η κατάσταση κάθε ορόφου των δύο κτιρίων αναφορικά με τα ως άνω κριτήρια, εν κατακλείδι δε αναφέρεται ως προς το πρώτο κτίριο ότι «Η συνολική δυναμικότητα που προτείνεται για το κτίριο 1 είναι 90 κλίνες (30 ανά όροφο). Οι υπάρχοντες χώροι υγιεινής δύνανται να εξυπηρετήσουν τον προτεινόμενο αριθμό φιλοξενουμένων και σε συνδυασμό με τους κοινόχρηστους χώρους και τους χώρους προσωπικού να παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης στους ασυνόδευτους ανηλίκους. … Συνολικά το κτίριο είναι περίπου 1.400 m2. Είναι προσβάσιμο για άτομα με περιορισμένη κινητικότητα και διαθέτει πυροσβεστικές φωλιές (σημεία υδροληψίας). Τα εξωτερικά κουφώματα είναι αλουμινίου ενώ τα εσωτερικά ξύλινα κουφώματα χρήζουν επισκευής. Η θέρμανση του κτιρίου είναι κεντρική με πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Όλοι οι κοιτώνες έχουν πρόσβαση σε μια μεγάλη βεράντα ανά όροφο». Ως προς το δεύτερο κτίριο αναφέρεται εν κατακλείδι ότι: «Η συνολική δυναμικότητα που προτείνεται για το κτίριο 1 είναι 64 κλίνες. Οι υπάρχοντες χώροι υγιεινής δύνανται να εξυπηρετήσουν τον προτεινόμενο αριθμό φιλοξενουμένων και σε συνδυασμό με τους κοινόχρηστους χώρους και τους χώρους προσωπικού, να παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης στους ασυνόδευτους ανηλίκους. Συνολικά το κτίριο έχει εμβαδόν περίπου 1.030 m2. Είναι προσβάσιμο για άτομα με περιορισμένη κινητικότητα μόνο στο ισόγειο, και διαθέτει πυροσβεστικές φωλιές (σημεία υδροληψίας). Τα εξωτερικά και τα εσωτερικά κουφώματα είναι ξύλινα και χρήζουν επισκευής. Η θέρμανση του κτιρίου είναι κεντρική με πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Όλοι οι κοιτώνες έχουν πρόσβαση σε μια μεγάλη βεράντα ανά όροφο». Τέλος, σε σχέση και με τα δύο κτίρια αναφέρεται ότι «κρίνεται απαραίτητος έλεγχος και επισκευή της κεντρικής υδραυλικής εγκατάστασης του κτιρίου, καθώς είναι σε κακή κατάσταση λόγω ριζών που έχουν εισχωρήσει στο αποχετευτικό σύστημα. Επίσης, θα χρειαστούν εργασίες για την επισκευή και μετασκευή των εγκαταστάσεων υγιεινής, της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης, επισκευή των κουφωμάτων, έλεγχος και επισκευή προβλημάτων στεγανότητας, εγκατάσταση εξωτερικού φωτισμού, επισκευή επιχρισμάτων και ελαιοχρωματισμοί, επισκευή εγκαταστάσεων πυροπροστασίας και συντήρηση ανελκυστήρων. Κρίνεται απαραίτητος ο έλεγχος και η επισκευή της κεντρικής θέρμανσης, καθώς οι εγκαταστάσεις του λέβητα είναι παλιές. Τέλος, ο χώρος θα πρέπει να καθαριστεί επιμελώς, αφού απομακρυνθούν τα έπιπλα και ο νοσοκομειακός εξοπλισμός που βρίσκονται σχεδόν σε όλους τους χώρους του κτιρίου». Ως προς την απαιτούμενη δαπάνη για τη διαμόρφωση των δύο κτιρίων σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων αναφέρεται ότι «Ο ακριβής προσδιορισμός της απαιτούμενης δαπάνης για τη διαμόρφωση των κτιρίων προϋποθέτει την αναλυτική αποτύπωσή τους, τη λήψη επιτόπου στοιχείων και πληροφοριών και την εκπόνηση τεχνικής μελέτης βασισμένης σε αυτά. Ωστόσο, με βάση την πρώτη εικόνα των δύο κτιρίων, μια πολύ αδρή και καθόλου ασφαλής ως προς την ακρίβειά της εκτίμηση των δαπανών αποτυπώνεται στον ακόλουθο πίνακα: … Γενικό Σύνολο και για τα δύο κτίρια: 1.050.000,00 ευρώ….. Οι πάσης φύσεως δαπάνες μελετών, εργασιών και τεχνικών παρεμβάσεων για την προσαρμογή του ακινήτου στις ανάγκες λειτουργίας του χρησαμένου θα βαρύνουν αποκλειστικά και μόνο το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη … Μετά την ολοκλήρωση της παραχώρησης, τα ακίνητα θα παραδοθούν στον ΕΦΚΑ ελεύθερα και σε καλή κατάσταση». Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον από τα ανωτέρω έγγραφα, που ελήφθησαν υπόψη για την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, προκύπτει (άρθρο 17 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας) ότι: α) τα κτίρια της πτέρυγας “Μπόμπολα” δεν είναι απαραίτητα για ίδια χρήση των Υπηρεσιών του ΕΦΚΑ, β) είναι κατάλληλα για την εξυπηρέτηση του σκοπού δημοσίου συμφέροντος της εγκατάσταση των ανήλικων προσφύγων και μεταναστών, για την οποία παραχωρούνται, και γ) θα επιστραφούν στον ΕΦΚΑ μετά τη λήξη της παραχώρησης σε καλή κατάσταση και ανακαινισμένα, η προσβαλλόμενη πράξη είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 50 παρ. 1 περ. στ΄ του ν. 4430/2016, από την οποία δεν προκύπτει υποχρέωση περαιτέρω αιτιολογήσεως της προσβαλλόμενης παραχώρησης. Συνεπώς, ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλονται τα αντίθετα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
- Επειδή, τέλος προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ακυρωτέα διότι το επίμαχο μέτρο δεν είναι ούτε κατάλληλο, ούτε αναγκαίο, ούτε πρόσφορο αλλά ούτε και αναλογικό σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό, δεδομένου ότι υπάρχουν ανεκμετάλλευτες ξενοδοχειακές μονάδες του ΕΦΚΑ και κτίρια κατάλληλα για τη στέγαση μεταναστών και προσφύγων, με όλες τις αναγκαίες υποδομές, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αντί του επίμαχου κτιριακού συγκροτήματος, το οποίο χρησιμοποιείται και θα χρησιμοποιηθεί από το ΓΝ Α. Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμιγκ, ενώ, άλλωστε, απαιτούνται υπέρογκα κρατικά κονδύλια για να καταστούν τα κτίρια κατάλληλα προς εγκατάσταση ανηλίκων προσφύγων και μεταναστών. Παράλληλα προβάλλεται ότι η επίμαχη παραχώρηση περιορίζει υπέρμετρα το θεμελιώδες συνταγματικό δικαίωμα της προστασίας της υγείας των πολιτών και της μη διακινδύνευσης και μη υποβάθμισης των υπηρεσιών υγείας, τις οποίες οφείλει το Κράτος να παρέχει στους Έλληνες πολίτες κατ’ άρθρο 21 παρ. 3 του Συντάγματος. Και τούτο, διότι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η λειτουργία των Νοσοκομείων της χώρας απαιτεί αύξηση κλινών για την εξυπηρέτηση των ασθενών, αφού οι υφιστάμενες νοσοκομειακές μονάδες δεν επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών. Συνεπώς, προβάλλεται ότι με την προσβαλλόμενη πράξη δεν διασφαλίζεται η ορθολογική, αποτελεσματική και διαρκής λειτουργία της Διοίκησης στο πλαίσιο του Κοινωνικού Κράτους δικαίου και δη στον ευαίσθητο τομέα της Δημόσιας Υγείας.
- Επειδή, στο άρθρο 75 του ισχύοντα Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114) ορίζονται οι αρμοδιότητες των Δήμων και των Κοινοτήτων ως εξής: «Ι. Οι δημοτικές και Κοινοτικές αρχές διευθύνουν και ρυθμίζουν όλες τις τοπικές υποθέσεις, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας, με στόχο την προστασία, την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας. Οι αρμοδιότητες των Δήμων και Κοινοτήτων αφορούν, κυρίως, τους τομείς: α) … γ) Ποιότητας Ζωής και Εύρυθμης Λειτουργίας των Πόλεων και των Οικισμών, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως: 1. … 10. Η μέριμνα και η λήψη μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, όπως ο υγειονομικός έλεγχος των δημοτικών και κοινοτικών δεξαμενών νερού, ο υγειονομικός έλεγχος των καταστημάτων και επιχειρήσεων που λειτουργούν στην περιφέρειά τους, ο έλεγχος της ηχορύπανσης, της κοινής ησυχίας και της εκπομπής ρύπων, θορύβων και άλλων επιβαρύνσεων του περιβάλλοντος από τροχοφόρα, η περισυλλογή και εν γένει η μέριμνα για τα αδέσποτα ζώα και η δημιουργία καταφυγίων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία … ε) Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως: 1. … 2. Η εφαρμογή πολιτικών ή η συμμετοχή σε δράσεις και προγράμματα, που στοχεύουν στη μέριμνα, υποστήριξη και φροντίδα ευπαθών κοινωνικών ομάδων με την παροχή υπηρεσιών υγείας και την προαγωγή ψυχικής υγείας, όπως δημιουργία δημοτικών και κοινοτικών ιατρείων, κέντρων αγωγής υγείας, υποστήριξης και αποκατάστασης ατόμων με αναπηρία, κέντρων ψυχικής υγείας, συμβουλευτικής στήριξης των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας και βίας κατά συνοικούντων προσώπων και κέντρων πρόληψης κατά εξαρτησιογόνων ουσιών … 20. Η υλοποίηση: α) προγραμμάτων δημόσιας υγιεινής που οργανώνονται από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ή από άλλα Υπουργεία, το κόστος των οποίων βαρύνει απευθείας τον προϋπολογισμό του αντίστοιχου Υπουργείου, β) έκτακτων προγραμμάτων δημόσιας υγείας, τα οποία εκτελούνται με έκτακτη χρηματοδότηση, γ) προγραμμάτων δημόσιας υγείας που χρηματοδοτούνται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης … 24. Η έκδοση τοπικών υγειονομικών διατάξεων και η λήψη μέτρων σε θέματα δημόσιας υγιεινής. 25. Η πληροφόρηση των δημοτών για θέματα δημόσιας υγείας … 28. Η οργάνωση αυτοτελώς ή σε συνεργασία με τις αντίστοιχες περιφερειακές υπηρεσίες ειδικών προγραμμάτων για την προστασία και προαγωγή της Δημόσιας Υγείας στην περιοχή αρμοδιότητάς τους, κατά τις ρυθμίσεις της παρ. 7 του άρθρου 14 του ν. 3172/2003 (ΦΕΚ Α΄ 197) …». Από τις ανωτέρω προκύπτει ότι οι Δήμοι έχουν μεν αρμοδιότητες που αφορούν στη δημόσια υγεία (όπως έκδοση τοπικών υγειονομικών διατάξεων, λήψη μέτρων σε θέματα δημόσιας υγιεινής, πληροφόρηση των δημοτών για θέματα δημόσιας υγείας, μέριμνα και λήψη μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, όπως ο υγειονομικός έλεγχος), οι αρμοδιότητες όμως αυτές αφορούν στην υλοποίηση της νομοθεσίας που αφορά στη δημόσια υγεία και δεν εκτείνονται μέχρι την χάραξη πολιτικών για την προστασία της δημόσιας υγείας. Εξάλλου, ο αιτών Δήμος δεν είναι φορέας του δικαιώματος σε προστασία της υγείας κατ’ άρθρο 21 παρ. 3 του Συντάγματος ούτε εκπρόσωπος των πολιτών, φορέων του δικαιώματος προστασίας της υγείας, στο ζήτημα αυτό. Συνεπώς, δεν δύναται να επικαλεστεί προσβολή του δικαιώματος σε προστασία της υγείας και διασφάλισης υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου και, ως εκ τούτου, ο ως άνω λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται προσβολή του δικαιώματος προστασίας της υγείας, της μη διακινδύνευσης του επιπέδου παροχής υπηρεσιών υγείας από το Κράτος και συναφούς παράβασης της αρχής της αναλογικότητας πρέπει να απορριφθεί, προεχόντως, ως απαράδεκτος (πρβλ. ΣτΕ 2227/1992, 2942/2008, 1728/2012 κ.ά.).
- Επειδή, εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος ακυρώσεως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.