ΣΤΕ 2045/2020 [ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΣΙΩΠΗΡΗ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΑΊΤΗΣΗΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΓΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ]
Περίληψη
– Κατά την έννοια των διατάξεων, οι οποίες περιέχουν ολοκληρωμένο πλέγμα ρυθμίσεων για το θέμα της αποζημίωσης του ιδιοκτήτη ακινήτου, επί του οποίου επιβάλλονται µέτρα περιοριστικά της ιδιοκτησίας µε σκοπὀ την προστασία των στοιχείων του πολιτιστικού περιβάλλοντος, για τη διεκδίκηση της αποζημίωσης µε βάση τις διατάξεις αυτές απαιτείται η υποβολή σχετικού αιτήματος του ενδιαφερόμενου ιδιοκτήτη, για το οποίο αποφαίνεται ο Υπουργός Πολιτισμού µε πράξη εκδιδόµενη ύστερα από γνώµη της οικείας Επιτροπής, η απόφαση δε του Υπουργού Πολιτισμού, µε την οποία ολοκληρώνεται η διαδικασία αυτή, αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη, η οποία υπόκειται σε αίτηση ακύρωσης, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται άλλο ένδικο βοήθηµα κατ’ αυτής.
Εφόσον δε µε τις διατάξεις αυτές αναγνωρίζεται πλέον ρητώς δικαίωµα προς αποζημίωση λόγω επιβολής περιορισμών στην ιδιοκτησία για την προστασία πολιτιστικών στοιχείων και θεσπίζεται σχετική διαδικασία, ο ενδιαφερόμενος οφείλει να ασκήσει το δικαίωμά του µε την τήρηση της διαδικασίας αυτής και δεν δικαιούται, πλέον, να ασκήσει αγωγή ερειδόμενη ευθέως στο άρθρο 24 παρ. 6 του Συντάγματος, δεδομένου ότι µε τις ρυθμίσεις του άρθρου 19 του ν. 3028/2006 εξέλιπε το νομοθετικό κενό, για την κάλυψη του οποίου είχε γίνει δεκτή η δυνατότητα ευθείας αγωγής για αποζημίωση, έτσι ώστε η παράλειψη του νομοθέτη να θεσπίσει διατάξεις σχετικές µε την αποζημίωση ιδιοκτήτη για την επιβολή ουσιωδών περιορισμών στην ιδιοκτησία του κατ’ εφαρµογή της νομοθεσίας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, να µην οδηγεί σε αδρανοποίηση της ρητής συνταγματικής επιταγής για την καταβολή αυτής της αποζημίωσης. Εξ άλλου, µέσω της διαδικασίας αυτής, ο ενδιαφερόμενος δύναται να απαιτήσει την ικανοποίηση κάθε είδους αξιώσεών του που πηγάζουν από τους ανωτέρω συγκεκριμένους περιορισμούς της ιδιοκτησίας του, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι απαιτήσεις για την κατά το παρελθόν στέρηση χρήσης της. Στην περίπτωση δε που τα αιτήµατα αυτά αφορούν τόσο τον παρόντα όσο και τον διαδραµόντα χρόνο δεν αποκλείεται να υποβληθούν και από κοινού.
Η αιτούσα κατέθεσε προς τα Υπουργεία Πολιτισμού και Αθλητισμού και Οικονομικών αίτηση, µε την οποία ζήτησε να κηρυχθεί αναγκαστική απαλλοτρίωση, κατά τα άρθρα 18 και 19 του ν. 3028/2002 (Α’ 153), των δύο οικοπέδων που συγκροτούν το επίμαχο ακίνητο. Η εν λόγω αίτηση απορρίφθηκε σιωπηρώς µε την άπρακτη πάροδο τριμήνου από την υποβολή της.
Εφόσον οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού έχουν ταχθεί υπερ της απαλλοτρίωσης ή απευθείας εξαγοράς του επίδικου ακινήτου χάριν προστασίας του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος συντρέχουν οι, κατ’ αρχήν, προϋποθέσεις εφαρµογής των διατάξεων των άρθρων 18 και 19 του ν. 3028/2002. Δεδομένου δε ότι η προβλεπόμενη από τις διατάξεις αυτές διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη, η προσβαλλόμενη σιωπηρή απόρριψη του αιτήµατος της αιτούσας από τη Διοίκηση, είναι µη νόµιµη και πρέπει να ακυρωθεί, κατά τον βασίµως προβαλλόμενο σχετικό λόγο ακύρωσης. Η δε υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στη Διοίκηση προκειµένου να εξετάσει και να αποφανθεί, µε ειδική αιτιολογία, αν συντρέχει νόμιμη περίπτωση ικανοποίησης του υποβληθέντος αιτήµατος για την προβαλλόμενη στέρηση της χρήσης του επίµαχου ακινήτου.
Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Αν. Σκούφαλος
Το πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή του από το Δικαστήριο.