ΣΤΕ 1961/2020 [ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΑΕΠΟ ΓΙΑ ΑΣΠΗΕ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ]
Περίληψη
– Προ της ισχύος του ν. 3551/2010 οι άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. εξεδίδοντο με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης µετά από γνώµη της Ρ.Α.Ε., µετά δε την έναρξη ισχύος του νόµου αυτού η σχετική αποφασιστική αρμοδιότητα έχει ήδη περιέλθει στην ίδια τη Ρ.Α.Ε., η απόφαση της οποίας υπόκειται σε έλεγχο νομιμότητας του Υπουργού. Κατά την ειδική διάταξη του άρθρου 27 παρ. 4 του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε., άδειες παραγωγής εκδοθείσες προ αυτού ελέγχονται ως προς την συμβατότητά τους µε τις διατάξεις του κατά το στάδιο εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων του έργου, από το αρμόδιο για την εν λόγω έγκριση όργανο, χωρίς να απαιτείται έκδοση νέας άδειας παραγωγής σύμφωνα µε τις διατάξεις του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. Εν όψει τούτων, λόγος µε τον οποίο προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη είναι ακυρωτέα, διότι δεν προηγήθηκε απόφαση της Ρ.Α.Ε. σχετικά µε τη συμβατότητα ή µη της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της παρεμβαίνουσας µε τις ρυθµίσεις του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε., κατά παράβαση του ουσιώδους τύπου που θεσπίζεται µε το άρθρο 27 παρ. 4 του ειδικού αυτού πλαισίου, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
Προβάλλεται ότι δεν τεκμηριώνεται η τήρηση των προβλεπόμενων στο άρθρο 6 παρ. 5α του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε., σε συνδυασμό µε το Παράρτημα II αυτού, ελάχιστων αποστάσεων του επίµαχου αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (Α.Σ.Π.Η.Ε.), μεταξύ άλλων, από τα τουριστικά καταλύματα που υπάρχουν πλησίον. Συγκεκριµένα, στο τεύχος συμβατότητας του επίµαχου Α.Σ.Π.Η.Ε. µε τις κατευθύνσεις του Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α. Α.Π.Ε., το οποίο υποβλήθηκε απὀ την παρεµβαίνουσα στο πλαίσιο της διαδικασίας εκδόσεως της προσβαλλόμενης αποφάσεως, το ερώτηµα της τήρησης της ελάχιστης αποστάσεως των 1.000µ. από τα τουριστικά καταλύματα απαντάται µε τη µονολεκτική αναφορά “ικανοποιείται”, η οποία δεν συνιστά επαρκή αιτιολογία, εν όψει και του ότι δεν έτυχαν απαντήσεως ενστάσεις που είχαν υποβληθεί κατά την προηγηθείσα διαδικασία από ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων της περιοχής, από τα οποία είναι ορατές οι Α/Γ, και κατά τις οποίες (ενστάσεις) νομίμως αδειοδοτηµένο και λειτουργούν τουριστικό συγκρότηµα επιπλωμένων κατοικιών, δυναμικότητας 28 κλινών, στη θέση Καλοφόρου Αθανίου, απέχει 905,45μ. από την Α/Γ 5, ενώ άλλο νομίμως αδειοδοτηµένο και λειτουργούν τουριστικό συγκρότηµα επιπλωµένων κατοικιών, δυναμικότητας 13 κλινών, στη θέση Ασφερδουκλιάς Αθανίου, απέχει 533,98μ. από την Α/Γ 5, 697μ. από την Α/Γ 4 και 936μ. από την Α/Γ 3. Ο λόγος αυτός προβάλλεται κατ’ αρχήν µε έννοµο συμφέρον από τον αιτούντα Δήμο, διότι αφορά στην εφαρμογή αντικειμενικού κανόνα δικαίου που επιβάλλει την τήρηση υποχρεωτικών αποστάσεων του έργου από πλησίον ευρισκόμενες χρήσεις, η παραβίαση του οποίου, κατά την αντίληψη του αιτούντος Δήμου επηρεάζει δυσμενώς την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, για την οποία αυτός ενδιαφέρεται. Επομένως, ο ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας ότι ο λόγος προβάλλεται εκ συμφέροντος τρίτου είναι απορριπτέος ως αβάσιµος.
Η προσβαλλομένη αιτιολογείται ανεπαρκώς, διότι το ζήτημα της τήρησης των απαιτούμενων από το ειδικό πλαίσιο για τις Α.Π.Ε. αποστάσεων από τα τουριστικά καταλύματα είχε τεθεί ενώπιον της Διοικήσεως από την φερόµενη ως ιδιοκτήτρια των ανωτέρω τουριστικών συγκροτημάτων, στο πλαίσιο της διαδικασίας δηµοσιοποίησης της Μ.Π.Ε., εν όψει δε τούτου όφειλε η Διοίκήση να διαλάβει ειδικώς αιτιολογηµένη κρίση για την τήρηση της νόμιμης αποστάσεως των Α/Γ από τα πλησίον τουριστικά καταλύματα. Αλυσιτελώς δε προβάλλει η παρεµβαίνουσα ότι τα τουριστικά αυτά καταλύματα αδειοδοτήθηκαν µετά τη χορήγηση της άδειας παραγωγής, δεδομένου ότι ο σχετικός έλεγχος συμβατότητας προς τις διατάξεις του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε., προκειµένου περί αδειών παραγωγής που είχαν εκδοθεί µέχρι τη δημοσίευση (3.12.2008) της εγκριτικής αυτού αποφάσεως, ενεργείται στο στάδιο της εκδόσεως Α.Ε.Π.Ο. (άρθρο 27 παρ. 4 αυτού). Συνεπώς ο προβαλλόμενος λόγος είναι βάσιµος και πρέπει να γίνει δεκτός.
Προβάλλεται µε την κρινόµενη αίτηση ότι η προσβαλλοµένη είναι ακυρωτέα διότι το επίδικο αιολικό πάρκο αναιτιολογήτως και κατά παράβαση των διατάξεων του ΕΧΠ/ΑΠΕ τοποθετείται σε άµεση εγγύτητα µε την παγκοσμίου φήμης παραλία “Πόρτο Κατσίκι”, η οποία είναι το σήµα κατατεθέν του τουρισμού της Λευκάδας και απέχει 993.76μ. από την ανεμογεννήτρια Α/Γ1, 1.098µ. από την Α/Γ 2 και 1.286,93 µ. από την Α/Γ 3.
Στη Μ.Π.Ε. του έργου αναφέρεται ότι το αιολικό πάρκο απέχει, μεταξύ άλλων, 997µ. από την παραλία Πόρτο Κατσίκι, όπως προκύπτει δε από µηκοτοµή που επισυνάπτεται στη µελέτη, οι Α/Γ δεν είναι ορατές από την εν λόγω παραλία, ακόµη και από λουομένους που ευρίσκονται εντός της θάλασσας και σε απόσταση 30μ. από την ακτή. Με τα δεδοµένα αυτά η µελέτη καταλήγει ότι η εγκατάσταση του αιολικού πάρκου διαφοροποιεί µεν την “όποια υφιστάμενη αισθητική και τα τοπιολογικά χαρακτηριστικά”, ωστόσο δεν φαίνεται να προκύπτουν ιδιαίτερα ζητήματα ή άλλως ιδιαίτερες επιπτώσεις, εν όψει του ανάγλυφου της περιοχής, της µη ύπαρξης κατοικιών και πολυσύχναστων χώρων και των αποστάσεων από συγκεκριµένα σηµεία ενδιαφέροντος. Η παρεμβαίνουσα εξ άλλου υποστηρίζει ότι ναι µεν κατά το Παράρτημα II του ΕΧΣ/ΑΠΕ η απόσταση από ακτές κολύμβησης που παρακολουθούνται από το ΥΠΕΧΩΔΕ, όπως εν προκειμένω, είναι κατ’ αρχήν 1500μ., στην προκειμένη περίπτωση όμως η τηρηθείσα απόσταση των 997μ. από την παραλία Πόρτο Κατσίκι είναι νόμιμη, αφού οι Α/Γ δεν είναι ορατές από την παραλία, σύμφωνα µε τη σχετική πρόβλεψη του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. Η αιτιοολογία όμως αυτή δεν είναι επαρκής. Τούτο διότι, εν προκειμένω, η έρευνα των επιπτώσεων στο περιβάλλον, και ειδικότερα στην εµβληματική, όπως δεν αμφισβητείται, παραλία Πόρτο Κατσίκι, δεν μπορούσε να περιορισθεί στην τήρηση των απαιτήσεων του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε., οι οποίες θέτουν τις ελάχιστες τηρητέες αποστάσεις από τις ακτές κολύμβησης και επομένως συνάπτονται κατ’ αρχήν προς τις “άμεσες επιπτώσεις στο περιβάλλον”, κατά την περιβαλλοντική νομοθεσία, αλλά έπρεπε να ερευνηθούν και οι “έμμεσες επιπτώσεις” από τις Α/Γ του Α.Σ.Π.Η.Ε. στο ανωτέρω ουσιώδες στοιχείο του τοπίου και του περιβάλλοντος της Λευκάδας, εν όψει των χαρακτηριστικών του αιολικού πάρκου. Η έρευνα εξ άλλου αυτή δεν περιορίζεται εκ του ότι οι Α/Γ δεν είναι ορατές από θεατή που ευρίσκεται στην ακτή κολύμβησης, αλλά πρέπει να ληφθεί υπ’ όψη και το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο εντάσσεται η εν λόγω παραλία, και από το οποίο οι Α/Γ είναι ορατές (όπως λ.χ. απὀ την οδό πρόσβασης προς την παραλία, η οποία, όπως προκύπτει από την σχετική μηκοτοµή που επικαλείται η Μ.Π.Ε., ευρίσκεται σε άµεση εγγύτητα µε το επίδικο αιολικό πάρκο). Συνεπώς και ο λόγος αυτός προβάλλεται βασίµως και πρέπει να γίνει δεκτός, πρέπει δε να απορριφθούν οι αντίθετοι ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας.
Προβάλλεται, καθ’ ερμηνεία του δικογράφου, ότι δεν ερευνήθηκαν οι σωρευτικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εγκατάσταση του επίδικου και του έτερου αιολικού πάρκου στην ίδια περιοχή.
Η ύπαρξη του εν λόγω αιολικού πάρκου ήταν γνωστή κατά την εκπόνηση της Μ.Π.Ε. του επίδικου έργου, στην οποία μάλιστα αναφέρεται ότι ο επίδικος αιολικός σταθµός θα εξυπηρετείται από τον υποσταθµό του ως άνω αιολικού πάρκου. Ούτε, όμως, η Μ.Π.Ε., ούτε η προσβαλλόμενη πράξη προβαίνουν σε οποιαδήποτε αξιολόγηση των σωρευτικών επιπτώσεων για το περιβάλλον από την εγκατάσταση των δύο σταθμών, οι Α/Γ των οποίων αναπτύσσονται σε συνεχή σχεδόν γραµµή και σε µεγάλη απόσταση επί της κορυφογραµµής του ορεινού όγκου που αποτελεί την χερσόνησο του Λευκάτα. Και ο λόγος, επομένως, αυτός, είναι βάσιµος και πρέπει να γίνει δεκτός.
Πρόεδρος: Γ. Παπαγεωργίου
Εισηγητής: Θ. Αραβάνης
Το πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή του από το Δικαστήριο.
