ΣτΕ 1453/2018 [Παράνομη αδειοδότηση Μ.Υ.Η.Ε.]
Περίληψη
-Από το εγκριθέν με το άρθρο 13 παρ. 2 του ν. 3481/2006 Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων της λεκάνης απορροής του ποταμού Αχελώου, εντός των ορίων της οποίας εμπίπτει και η υδάτινη περιοχή επέμβασης του επίδικου Μ.Υ.Η.Σ., προκύπτει ότι η επίδικη περιοχή ευρίσκεται εντός των ορίων της υπολεκάνης του Ταυρωπού. Το εν λόγω σχέδιο, ωστόσο, ανεξαρτήτως του ότι δεν ίσχυε κατά τον χρόνο εκδόσεως της προσβαλλόμενης απόφασης εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, καθώς και των ελλείψεων που διαπιστώθηκαν σε αυτό με την 26/2014 απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου αναφέρεται κατά βάση στις ανάγκες άρδευσης της Θεσσαλίας, δεν περιλαμβάνεται δε, μεταξύ των εντασσόμενων σε αυτό έργων και δράσεων διαχείρισης, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από μικρά υδροηλεκτρικά έργα. Εξάλλου, ούτε από την προσβαλλόμενη ε.π.ο. ούτε από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι ελήφθησαν υπόψη, κατά τον σχεδίασμό του επίδικου έργου, τα δεδομένα της μελέτης, στα οποία στηρίχθηκε το ανωτέρω σχέδιο. Περαιτέρω, η υδάτινη περιοχή του Κουμπουριαννίτικου ρέματος ή παραποτάμου Πετριλιώτη περιλαμβάνεται στο Υδατικό Διαμέρισμα Δυτικής Στερεός Ελλάδας ενώ με την 908/18.9.2014 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων, εγκρίθηκε το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεός Ελλάδας. Ο επίδικος Μ.Υ.Η.Σ. περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προγραμματιζόμενων μικρών υδροηλεκτρικών έργων που επισυνάπτεται, ως Παράρτημα Γ, στο Μέρος Β του Παραρτήματος 2 “Πιέσεις και Επιπτώσεις” της μελέτης επί του Σχεδίου. Στο Κεφάλαιο 5 “Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα” του εν λόγω Παραρτήματος 2 αναφέρεται όπ ο κατάλογος των προγραμματιζόμενων μικρών υδροηλεκτρικών έργων, ο οποίος είναι ενδεικτικός, καταρτίστηκε με βάση τις αναρτημένες πληροφορίες στον διαδικτυακό τόπο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και επικαιροποιήθηκε στη συνέχεια σύμφωνα με πληροφορίες που παρασχέθηκαν, κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης που προηγήθηκε της οριστικής διαμόρφωσης του Σχεδίου, από τη Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και άλλους φορείς. Προτείνεται περαιτέρω η εξέταση των προγραμματιζόμενων νέων έργων, ως προς τη
συμβατότητά τους με την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία (καθώς και τους πρόσθετους ειδικούς όρους που τίθενται στο ίδιο Κεφάλαιο για την προστασία των υδάτινων σωμάτων που εντάσσονται στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών ως ύδατα αναψυχής), κατά το στάδιο έγκρισης, τροποποίησης ή ανανέωσης, κατά περίπτωση, των περιβαλλοντικών όρων για την εγκατάσταση και λειτουργία τους.
-Aπό τα ανωτέρω προκύπτει ότι ο επίδικος μικρός υδροηλεκτρικός σταθμός συμπεριελήφθη, βάσει πληροφοριών του διαδικτύου, ή άλλων φορέων, σε έναν ενδεικτικό κατάλογο προγραμματιζόμενων έργων και χωρίς να έχει προηγηθεί η αξιολόγηση των έργων αυτών γενικά και του επίδικου ειδικότερα, από την άποψη της συμβατότητας τους με τις κατευθύνσεις του από 18.9.2014 Σχεδίου Διαχείρισης. Σχετική αξιολόγηση, εξάλλου, δεν προκύπτει ούτε από την οικεία Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικής Εκτίμησης. Υπό τα δεδομένα, συνεπώς, αυτά, εφόσον, δηλαδή δεν εχώρησε επανεξέταση της προσβαλλόμενης εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων ως προς τη συμβατότητά της με το, εν τω μεταξύ εγκριθέν, Σχέδιο Διαχείρισης, η αρχική πλημμέλεια εγκρίσεως της ε.π.ο. πριν από την έκδοη του οικείου προγράμματος ανάπτυξης μέτρων κατά τα προβλεπόμενα στο ν. 1739/1987 ή την έκδοση του Σχεδίου Διαχείρισης κατά τις διατάξεις του ν.3199/2003, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει μεταγενεστέρως, αυτοδικαίως θεραπευθεί με την έκδοση του Σχεδίου Διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος, εντός του οποίου αδειοδοτείται το επίδικο έργο. Για το λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη έγκριση περιβαλλοντικών όρων και οι λοιπές παραδεκτώς προσβαλλόμενες και ερειδόμενες στην ε.π.ο, αποφάσεις.
Πρόεδρος: Αγγ. Θεοφιλοπούλου
Εισηγητής: Μ. Γκορτζολίδου
Βασικές Σκέψεις
2. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, η οποία φέρεται προς συζήτηση μετά την έκδοση της υπ’ αριθ. 454/2014 απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, ζητείται η ακύρωση των α) υπ’ αριθμ. Δ6/Φ20.264/2949 π.ε./28.5.2003 αποφάσεως του Υπουργού Ανάπτυξης, με την οποία χορηγήθηκε στην εταιρεία «Εκμετάλλευση Υδάτινου Δυναμικού Ανώνυμη Εταιρεία» άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από μικρό υδροηλεκτρικό έργο εγκατεστημένης ισχύος 4 ΜW στον ποταμό Πετριλιώτη εντός των διοικητικών ορίων της Κοινότητας Ανατολικής Αργιθέας Καρδίτσας, β) υπ’ αριθμ. 141228/15.2.2005 κοινής αποφάσεως των καθ’ ων Υπουργών περί εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων του ως άνω υδροηλεκτρικού έργου, γ) υπ’ αριθμ. 3703/1.8.2005 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Θεσσαλίας, με την οποία χορηγήθηκε άδεια επέμβασης σε δασική έκταση για την κατασκευή του εν λόγω έργου, δ) υπ’ αριθμ. 4442/1.12.2003 πράξεως του Γενικού Διευθυντή Περιφέρειας Θεσσαλίας, με την οποία διατυπώνεται θετική γνωμοδότηση κατά τη διαδικασία προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης του έργου αυτού, ε) υπ’ αριθμ. 2783/2004 εγγράφου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Καρδίτσας με το οποίο διατυπώνεται θετική γνώμη για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του ως άνω έργου και στ) υπ’ αριθμ. 11/80/31.8.2004 θετικής γνωμοδοτήσεως του Νομαρχιακού Συμβουλίου Καρδίτσας που αφορά τη ίδια Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Οι προσβαλλόμενες, κατατείνουσες στο αυτό αποτέλεσμα (κατασκευή και λειτουργία υδροηλεκτρικού έργου) και αποτελούσες η μία προϋπόθεση εκδόσεως της άλλης, είναι συναφείς και παραδεκτώς προσβάλλονται με κοινό δικόγραφο (πρβλ. ΣτΕ 3858/2007).
3. Επειδή, απαραδέκτως ζητείται η ακύρωση των υπ’ αριθμ. δ΄, ε΄ και στ΄ πράξεων, διότι αποτελούν γνωμοδοτήσεις στερούμενες εκτελεστού χαρακτήρα (ΣτΕ 454/2014).
4. Επειδή, με έννομο συμφέρον ασκείται η υπό κρίση αίτηση από τους αιτούντες, οι οποίοι φέρονται ως δημότες των κοινοτικών διαμερισμάτων Λεοντίτου, Στεφανιάδας και Κουμπουριανών της Κοινότητας Ανατολικής Αργιθέας, εντός των ορίων της οποίας βρίσκεται η θέση του υπό κρίση έργου. Εξάλλου, εμπροθέσμως ασκείται η αίτηση ως προς τις παραδεκτώς πληττόμενες αποφάσεις, δεδομένου ότι δεν προκύπτει κοινοποίηση στους αιτούντες η γνώση από αυτούς των εν λόγω αποφάσεων σε χρόνο από τον οποίο η κατάθεση της αίτησης να απέχει περισσότερο από εξήντα ημέρες (ΣτΕ 454/2014).
5. Επειδή, ωσαύτως, με έννομο συμφέρον παρεμβαίνει στη δίκη η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΥΔΑΤΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και με το διακριτικό τίτλο «ΕΝ.ΔΥ. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε.» (πρώην ΕΝΒΥ ΑΒΕΕ), η οποία είναι φορέας του επίδικου έργου.
6. Επειδή, στο άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας …». Με τη διάταξη αυτή το φυσικό περιβάλλον, στοιχείο του οποίου αποτελούν οι υδατικοί πόροι, έχει αναχθεί σε αυτοτελώς προστατευόμενο αγαθό, προκειμένου να εξασφαλισθεί η οικολογική ισορροπία και η διαφύλαξη των φυσικών πόρων προς χάρη των επόμενων γενεών. Για το σκοπό αυτό ο συντακτικός νομοθέτης επέβαλε στα όργανα του Κράτους να προβαίνουν σε θετικές ενέργειες για τη διαφύλαξη του προστατευόμενου αγαθού και να λαμβάνουν τα απαιτούμενα νομοθετικά και διοικητικά, προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα, παρεμβαίνοντας στον αναγκαίο βαθμό και στην οικονομική ή άλλη ατομική ή συλλογική δραστηριότητα.
7. Επειδή, εν όψει της ανωτέρω διατάξεως του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος, εκδόθηκε ο ν. 1739/1987 (Α΄ 201), με τον οποίο ρυθμίστηκαν κατά τρόπο συστηματικό όλα τα συναρτώμενα με τη διαχείριση των υδατικών πόρων της Χώρας. Ειδικότερα, σύμφωνα με το νόμο αυτό, η Χώρα διαιρείται σε δεκατέσσερα υδατικά διαμερίσματα για τη διαχείριση και τον προγραμματισμό των υδατικών πόρων (άρθρ. 1 παρ. 4), προβλέπονται δε κεντρικός και περιφερειακοί φορείς διαχείρισης, καθώς και προγράμματα ανάπτυξης και διαχείρισης των υδατικών πόρων της χώρας, τα οποία διακρίνονται σε μακροχρόνια εθνικά, μεσοχρόνια, εθνικά, μεσοχρόνια κατά υδατικό διαμέρισμα και ειδικών σκοπών (άρθρα 3 και 4). Με τις παραγράφους 2 έως και 8 του άρθρου 4 ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με το περιεχόμενο και τη διαδικασία καταρτίσεως των προγραμμάτων καθεμιάς από τις ανωτέρω κατηγορίες, με τη δε παρ. 9 αυτού ορίζεται ότι: «Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των υπουργών της παρ. 3 του άρθρου αυτού, ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες που αφορούν το περιεχόμενο των προγραμμάτων, τη διαδικασία υποβολής των προτάσεων και υποβολής των προγραμμάτων για έγκριση, τη διαδικασία εκπόνησης των μεσοπρόθεσμων προγραμμάτων, εθνικών και κατά υδατικό διαμέρισμα, τον τρόπο εναρμόνισης της διαδικασίας αυτής με την αντίστοιχη του δημοκρατικού προγραμματισμού, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια αναγκαία για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού». Εξ άλλου, κατά την παρ. 2 του άρθρου 7 του ίδιου νόμου, η εκτέλεση έργου αξιοποιήσεως των υδατικών πόρων επιτρέπεται εφ’ όσον αυτό εντάσσεται ή εναρμονίζεται με τα ισχύοντα προγράμματα αναπτύξεως των υδατικών πόρων, κατά δε την παρ. 2 του άρθρου 8, για την εκτέλεση κάθε έργου αξιοποιήσεως των υδατικών πόρων από νομικά πρόσωπα που δεν περιλαμβάνονται στον δημόσιο τομέα ή από φυσικά πρόσωπα απαιτείται άδεια από την οικεία αρχή. Περαιτέρω, στην παρ. 1 του άρθρου 9 του νόμου αυτού προβλέπεται ότι κάθε νομικό και φυσικό πρόσωπο έχει δικαίωμα χρήσεως ύδατος, το οποίο ασκείται κατόπιν ειδικής αδείας και ότι «στην περίπτωση της παρ. 2 του άρθρου 8 χορηγείται ενιαία άδεια χρήσεως ύδατος και κατασκευής του αντιστοίχου έργου». Τέλος, με τη μεταβατικού περιεχομένου διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 16 του νόμου, ορίσθηκε ότι: «Όπου, για την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου αυτού ή για τη θέσπιση των ειδικότερων ρυθμίσεων, είναι αναγκαία η έκδοση προεδρικών διαταγμάτων ή υπουργικών αποφάσεων για την εξειδίκευση ορισμένων θεμάτων, η κατάργηση των κειμένων διατάξεων επέρχεται από την έναρξη ισχύος των κανονιστικών αυτών πράξεων».
8. Επειδή, κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, με τις οποίες θεσπίσθηκε αφ’ ενός διαδικασία προγραμματισμού για τη διαχείριση των υδατικών πόρων και αφ’ ετέρου καθολική υποχρέωση προηγούμενης λήψεως διοικητικής αδείας για κάθε χρήση ύδατος στο πλαίσιο του ανωτέρω προγραμματισμού, εν όψει του γεγονότος ότι οι φυσικοί αυτοί πόροι είναι εκ της φύσεώς τους περιορισμένοι, η τήρηση της προβλεπόμενης στο άρθρο 4 του ίδιου νόμου διαδικασίας προγραμματισμού της χρήσεως και αναπτύξεως των υδατικών πόρων δεν εξηρτάτο από την προηγούμενη έκδοση του προβλεπομένου στην παρ. 9 του ίδιου άρθρου προεδρικού διατάγματος. Και τούτο διότι το βασικό περιεχόμενο και η διαδικασία εγκρίσεως των προγραμμάτων ρυθμίστηκαν ευθέως με το άρθρο αυτό του νόμου, ενώ, σύμφωνα και με το γράμμα της ως άνω εξουσιοδοτικής διατάξεως, το διάταγμα έχει ως περιεχόμενο τη ρύθμιση μόνον των σχετικών λεπτομερειών. Περαιτέρω, κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 16 η μεταβατική ρύθμιση που εισήχθη με τη διάταξη αυτή αφορά μόνον περιπτώσεις, στις οποίες για την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου ήταν αναγκαία η έκδοση των προβλεπομένων σε αυτόν προεδρικών διαταγμάτων, τέτοια δε περίπτωση, κατά τα ήδη εκτεθέντα, δεν συντρέχει προκειμένου περί της καταρτίσεως και εγκρίσεως των κατά το άρθρο 4 προγραμμάτων. Άλλωστε, υπό την αντίθετη εκδοχή, η παράλειψη της Διοικήσεως να εκδώσει το προεδρικό αυτό διάταγμα θα είχε ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της τήρησης της θεμελιώδους για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων διαδικασίας προγραμματισμού και κατ’ ακολουθίαν την επ’ αόριστον αναβολή της διαδικασίας αυτή που τείνει σε πλέον αποτελεσματική προστασία στοιχείου του προστατευόμενου από το Σύνταγμα φυσικού περιβάλλοντος.
9. Επειδή, περαιτέρω, στο προοίμιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23-10-2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 327) επισημαίνεται η ανάγκη συνετής και ορθολογικής αξιοποίησης των φυσικών πόρων με βάση τις αρχές της προφύλαξης και της προληπτικής δράσης (άρθρο 174 της Συνθήκης) και η ανάγκη ενσωμάτωσης της προστασίας και βιώσιμης διαχείρισης των υδάτων σε άλλους τομείς κοινοτικής πολιτικής, μεταξύ των οποίων η γεωργική, η περιφερειακή και η τουριστική πολιτική και η αλληλεξάρτηση επιφανειακών και υπογείων υδάτων. Με την οδηγία αυτή επιδιώκεται η θέσπιση πλαισίου για την προστασία των εσωτερικών επιφανειακών, των μεταβατικών, των παράκτιων και των υπόγειων υδάτων, το οποίο, πλην άλλων, να αποτρέπει την περαιτέρω επιδείνωση, να προστατεύει και να βελτιώνει την κατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων και των χερσαίων οικοσυστημάτων που εξαρτώνται αμέσως από αυτά και να προωθεί τη βιώσιμη χρήση του νερού βάσει μακροπρόθεσμης προστασίας των διαθέσιμων υδάτινων πόρων (άρθρο 1 παρ. 1). Σύμφωνα με την οδηγία αυτή η διαχείριση των υδάτων πρέπει να γίνεται σε επίπεδο περιοχής λεκανών απορροής, η οποία αντιστοιχεί στο προβλεπόμενο με τον ανωτέρω ν. 1739/1987 υδατικό διαμέρισμα, τα δε κράτη μέλη οφείλουν, μεταξύ άλλων, να προσδιορίσουν όλες τις λεκάνες απορροής, και να εκπονήσουν σχέδιο διαχείρισης και πρόγραμμα μέτρων για κάθε περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού (άρθρα 3 παρ. 1, 5 παρ. 1, 11 παρ. 1 και 13 παρ. 1), δηλαδή για κάθε υδατικό διαμέρισμα. Τα ως άνω σχέδια διαχείρισης και προγράμματα μέτρων πρέπει να δημοσιευθούν το αργότερο εντός εννέα ετών από την έναρξη ισχύος της οδηγίας (άρθρα 11 παρ. 7 και 13 παρ. 6), ενώ εν γένει στόχοι της Οδηγίας πρέπει να επιτευχθούν εντός δεκαπέντε ετών από την έναρξη ισχύος της, αλλά το χρονοδιάγραμμα αυτό μπορεί να μεταβληθεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τις οποίες θέτει η ίδια η οδηγία (άρθρο 4 παρ. 1 και 4). Η ως άνω οδηγία, η οποία άρχισε να ισχύει από 22-12-2000, ημερομηνία δημοσιεύσεώς της (άρθρο 25), μεταφέρθηκε στο εσωτερικό δίκαιο με το ν. 3199/2003 (Α΄ 280/9-12-2003). Ο νεώτερος αυτός νόμος, ο οποίος ρυθμίζει στα συναρτώμενα με τη διαχείριση των υδατικών πόρων της χώρας ζητήματα, θεσπίζει επίσης, όπως και ο προγενέστερος ν. 1739/1987, διαδικασία προγραμματισμού για την ανάπτυξή τους με την έγκριση αντιστοίχων σχεδίων και προγραμμάτων, καθώς και καθολική υποχρέωση προηγούμενη λήψεως αδείας για κάθε χρήση ύδατος στο πλαίσιο του ανωτέρω προγραμματισμού. Ειδικότερα, με την παρ. 1 του άρθρου 3 του νόμου ορίζεται ότι: «Συνιστάται Εθνική Επιτροπή Υδάτων, η οποία ….εγκρίνει, μετά από εισήγηση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου Υδάτων τα εθνικά προγράμματα προστασίας και διαχείρισης του υδατικού δυναμικού της χώρας», και με τις παρ. 4 και 5 του άρθρου 5 του νόμου προβλέπεται ότι «σε κάθε Περιφέρεια συνιστάται Διεύθυνση Υδάτων, μέσω της οποίας ασκούνται οι αρμοδιότητες της Περιφέρειας για την προστασία και διαχείριση των υδάτων» (παρ. 4) και ότι η Διεύθυνση Υδάτων «α) … β) Εξειδικεύει και εφαρμόζει μακροχρόνια και μεσοχρόνια προγράμματα προστασίας και διαχείρισης των λεκανών απορροής ποταμού. γ) Καταρτίζει Σχέδια Διαχείρισης και Προγράμματα Μέτρων, όπως προβλέπεται στα άρθρα 7 και 8 ….» (παρ. 5). Εξ άλλου, με το άρθρο 7 του νόμου αυτού, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο πριν την τροποποίησή του με το άρθρο 27 παρ. 14 του ν. 3734/2009 (Α΄ 8), προβλέπεται η υποχρέωση για σχεδιασμό της διαχείρισης των υδατικών πόρων σε επίπεδο περιοχής λεκανών απορροής και ορίζεται ότι: «1. Κάθε Περιφέρεια εκπονεί Σχέδιο Διαχείρισης των λεκανών απορροής ποταμών αρμοδιότητάς της, το οποίο ισχύει για έξι χρόνια …. Το Σχέδιο Διαχείρισης περιέχει όλα τα στοιχεία, πληροφορίες και εκτιμήσεις που είναι απαραίτητα για την προστασία και διαχείριση των υδάτων. Το ειδικότερο περιεχόμενο των Σχεδίων Διαχείρισης καθορίζεται με το προεδρικό διάταγμα που προβλέπεται την παρ. 1 του άρθρου 15. 2. Το Σχέδιο Διαχείρισης καταρτίζεται από τη Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας και εγκρίνεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας ύστερα από γνώμη του Περιφερειακού Συμβουλίου Υδάτων και σύμφωνη γνώμη της Κεντρικής Υπηρεσίας Υδάτων…. 3. Κατά την κατάρτιση των Σχεδίων Διαχείρισης λαμβάνονται υπόψη και οι κατευθύνσεις και προτάσεις των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης που προβλέπονται στο άρθρο 8 του Ν. 2742/1999, το περιεχόμενο των γενικών και ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, καθώς και οι ανάγκες που προκύπτουν για την προστασία και διαχείριση προστατευόμενων περιοχών». Περαιτέρω, στο άρθρο 8 παρ. 1 του νόμου αυτού προβλέπεται ότι: « Οι Περιφέρειες καταρτίζουν α) Πρόγραμμα Μέτρων και β) Πρόγραμμα Παρακολούθησης της κατάστασης των υδάτων. Το Σχέδιο Διαχείρισης της Περιφέρειας περιλαμβάνει υποχρεωτικά ως μέρη του τα ανωτέρω προγράμματα». Με την παράγραφο 4 του άρθρου 7 και την παράγραφο 4 του άρθρου 8 του νόμου μετατίθεται η υποχρέωση καταρτίσεως Σχεδίων Διαχείρισης και Προγραμμάτων Μέτρων αντιστοίχως στα τέλη του 2009 σύμφωνα με τη σχετική δυνατότητα που παρέχεται από την Οδηγία και, συγκεκριμένα, ορίζεται στο άρθρο 7 παρ. 4 ότι «το πρώτο Σχέδιο Διαχείρισης καταρτίζεται και εγκρίνεται υποχρεωτικά μέχρι 22.12.2009» και στο άρθρο 8 παρ. 4 ότι το «Πρόγραμμα Μέτρων καταρτίζεται και εγκρίνεται όπως και το Σχέδιο Διαχείρισης. Το πρώτο Πρόγραμμα Μέτρων καταρτίζεται και εγκρίνεται υποχρεωτικά μέχρι 22.12.2009 και όλα τα μέτρα είναι έτοιμα προς εφαρμογή μέχρι 1.1.2012». Στην παρ. 1 του άρθρου 11 του νόμου ορίζεται ότι: «…. Για την παροχή νερού, τη χρήση νερού και την εκτέλεση έργου για την αξιοποίηση υδατικών πόρων, καθώς και για κάθε έργο ή δραστηριότητα που αποσκοπεί στην προστασία από τη ρύπανση λόγω απόρριψης υγρών αποβλήτων στο περιβάλλον, από φυσικό ή νομικό πρόσωπο του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα απαιτείται άδεια. Για την έκδοση άδειας χρήσης νερού ή εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων πρέπει να τεκμηριώνεται η διαθεσιμότητα των ποσοτήτων νερού που θα αξιοποιηθούν, καθώς και η σκοπιμότητα έκδοσής της, σύμφωνα με το οικείο Σχέδιο Διαχείρισης και τα μέτρα που καθορίζονται από το Πρόγραμμα Μέτρων. Τέλος, στην παράγραφο 1 του άρθρου 16 ορίζεται ότι: «Κάθε διάταξη που αντιβαίνει τις διατάξεις αυτού του νόμου ή ανάγεται σε θέματα που ρυθμίζονται ειδικά από αυτόν καταργείται από την έναρξη ισχύος του. Ώσπου να αρχίσουν να ισχύουν οι κανονιστικές πράξεις που προβλέπεται να εκδοθούν κατ’ εξουσιοδότηση του παρόντος, ισχύουν οι μέχρι σήμερα ισχύουσες διατάξεις που ρυθμίζουν το ίδιο αντικείμενο».
10. Επειδή, με τις ως άνω διατάξεις του ν. 3199/2003, επαναλαμβάνεται ο κανόνας, ο οποίος είχε επιβληθεί αρχικώς με το ν. 1739/1987, ότι η εκτέλεση έργων αξιοποιήσεως υδατικών πόρων επιτρέπεται μόνον στο πλαίσιο σχεδιασμού και προγραμματισμού που έχει εγκριθεί κατά νόμο. Και ναι μεν ορίζεται με το νεότερο αυτό νόμο μεταβατική περίοδος για την εφαρμογή των διατάξεών του που αφορούν τα Σχέδια Διαχείρισης και Προγράμματα Μέτρων, ως προς τα οποία τάσσεται στη Διοίκηση προθεσμία έως το Δεκέμβριο του 2009 για την έγκριση του πρώτου Σχεδίου Διαχείρισης και του πρώτου Προγράμματος Μέτρων, δεν προβλέπεται, όμως, αναστολή της εφαρμογής ή με οποιοδήποτε τρόπο άρση του παραπάνω κανόνα κατά το μεταβατικό αυτό διάστημα, ανεξαρτήτως του ζητήματος αν θα ήταν επιτρεπτή κατά το Σύνταγμα και τους κανόνες του κοινοτικού δικαίου η κατάργηση, έστω και προσωρινώς, του κανόνα αυτού, ο οποίος, όπως αναφέρεται σε προηγούμενη σκέψη, θεσπίσθηκε εν όψει της συνταγματικής επιταγής για τη διαφύλαξη των φυσικών πόρων και επιβάλλεται με ήδη ισχύουσα Οδηγία 2000/60/ΕΚ. Επομένως, μέχρι την έγκριση σχετικού Σχεδίου Διαχείρισης και Προγράμματος Μέτρων κατά τις διατάξεις του
ν. 3199/2003, η εκτέλεση έργου αξιοποιήσεως υδατικών πόρων είναι επιτρεπτή μόνον αν εντάσσεται σε προγραμματισμό που έχει εγκριθεί κατά τον προγενέστερο ν. 1739/1987. Εξ άλλου, κατά την έννοια της ως άνω διατάξεως του άρθρου 16 παρ. 1 του ν. 3199/2003, με την οποία προβλέπεται ότι από την έναρξη ισχύος του καταργείται «κάθε διάταξη που αντιβαίνει στις διατάξεις αυτού του νόμου ή ανάγεται σε θέματα που ρυθμίζονται ειδικά από αυτόν», ερμηνευομένης σε συνδυασμό προς τα άρθρα 7 παρ. 4 και 8 παρ. 4 του ίδιου νόμου με τα οποία ορίζεται η προαναφερόμενη μεταβατική περίοδος έως το Δεκέμβριο 2009, κατά το διάστημα αυτό, και εφ’ όσον δεν έχει εγκριθεί σχετικό Σχέδιο Διαχείρισης και Πρόγραμμα Μέτρων κατά τις διατάξεις του νόμου αυτού, είναι δυνατό να εγκριθεί Πρόγραμμα Ανάπτυξης βάσει των αντίστοιχων ρυθμίσεων του προγενέστερου νόμου, ώστε να μη παρεμποδίζεται κατά το προβλεπόμενο από το νόμο μεταβατικό διάστημα η εκτέλεση έργων διαχειρίσεως και εκμεταλλεύσεως υδατικών πόρων και, παραλλήλως, να τηρείται η αρχή του προγραμματισμού που είχε επιβληθεί από το έτος 1987 με τον ανωτέρω νόμο (1739/1987). Η δυνατότητα δε αυτή έγκρισης προγραμμάτων κατ’ εφαρμογή του προγενέστερου νόμου καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου δεν αποκλείεται από την παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 3199/2003, κατά την οποία «οι άδειες χρήσης και έργων αξιοποίησης υδάτων, που εκδίδονται μέχρι την 1.1.2005, εκδίδονται σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα ισχύουσες διατάξεις …», δεδομένου ότι η μεταβατική αυτή ρύθμιση της παρ. 3 δεν αναφέρεται στην έγκριση προγραμμάτων αλλά στην έκδοση των ατομικών διοικητικών πράξεων χορηγήσεως αδείας χρήσεως και έργων αξιοποιήσεως υδάτων (ΣτΕ 454/2014 βλ. ΣτΕ 1125/2008, ΣτΕ 3841, 2180, 2179/2006, 1688/2005 Ολομ., πρβλ. ΣτΕ 2430/2008, 983/2005).
11. Επειδή, περαιτέρω, με το άρθρο 9 του ν. 3481/2006 προβλέφθηκε, κατά τροποποίηση του άρθρου 7 του ν. 3199/2003, ότι μέχρι την έγκριση του Εθνικού Προγράμματος Διαχείρισης και Προστασίας του υδατικού δυναμικού της Χώρας και την έκδοση των οικείων Σχεδίων Διαχείρισης επιτρέπεται η υδροληψία από συγκεκριμένη λεκάνη απορροής ή η μεταφοράς ύδατος μεταξύ λεκανών με βάση εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης των υδάτων της λεκάνης ή των λεκανών αυτών, μεταξύ άλλων, για την ικανοποίηση επιτακτικών αναγκών ύδρευσης πόλεων και οικισμών. Ορίσθηκε δε ότι στο ως άνω σχέδιο πρέπει να τεκμηριώνεται η διαθεσιμότητα και η επάρκεια των υδατικών πόρων της λεκάνης απορροής μετά τη σχεδιαζόμενη απόληψη ποσοτήτων ύδατος, καθώς και η βιώσιμη χρήση των υδάτων που θα αξιοποιηθούν στη λεκάνη απορροής όπου θα μεταφερθούν οι προς απόληψη ποσότητες με βάση την ανάγκη μακροπρόθεσμης προστασίας των διαθέσιμων υδατικών πόρων. Το Σχέδιο αυτό ισχύει μέχρι την έγκριση του πρώτου Σχεδίου Διαχείρισης της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου και ενσωματώνεται σε αυτό, λαμβάνοντας υπ’ όψη περιβαλλοντικά κριτήρια. Κατ’ εφαρμογή της διάταξης αυτής εγκρίθηκε, με άρθρο 13 παρ. 2 του ν. 3481/2006 το Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων των λεκανών απορροής των ποταμών Πηνειού και Αχελώου, το οποίο εκπονήθηκε για τις ανάγκες εκτροπής του άνω ρου του ποταμού Αχελώου προς τη Θεσσαλία. Τέλος, με την 908/18.9.2014 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων (Φ.562), εγκρίθηκε το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας.
12. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την υπ’ αριθ. Δ6/Φ20.264/2949/28.5.2003 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης χορηγήθηκε στην παρεμβαίνουσα άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από μικρό υδροηλεκτρικό έργο εγκατεστημένης ισχύος 4 ΜW στον ποταμό Πετριλιώτη εντός των διοικητικών ορίων της Κοινότητας Ανατολικής Αργιθέας Καρδίτσας. Κατόπιν υποβολής μελέτης για την Π.Π.Ε.Α., εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 4442/1.12.2003 θετική γνωμοδότηση του Γενικού Διευθυντή Περιφέρειας Θεσσαλίας. Ακολούθησε η υποβολή Μ.Π.Ε. που συμπληρώθηκε με νεότερη μελέτη λόγω μικρής αυξήσεως του συνολικού μήκους του αγωγού προσαγωγής, κατόπιν αξιολογήσεως δε των μελετών και των θετικών γνωμοδοτήσεων των αρμοδίων υπηρεσιών εκδόθηκε η προσβαλλόμενη με την κρινόμενη αίτηση υπ’ αριθμ. 141228/15.2.2005 Κ.Υ.Α. περί εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων του έργου. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή αδειοδοτείται περιβαλλοντικά η κατασκευή και λειτουργία του εν λόγω μικρού υδροηλεκτρικού έργου, κοντά στην κοίτη του ποταμού Πετριλιώτη, ο οποίος αποτελεί παραπόταμο του Αχελώου. Το έργο αποτελείται από α) υδροληψία ύψους 2 μ. περίπου σε υψόμετρο +735 μ. β) αγωγό προσαγωγής νερού μήκους 3.400 μ., ο οποίος διέρχεται από υφιστάμενη οδοποιία εκτός από τα πρώτα 300 μ. από την υδροληψία και μέχρι να συναντήσει την υφιστάμενη οδοποιία, όπου θα εγκιβωτισθεί στην ευρεία κοίτη του ρέματος. γ) Κτίριο υδροηλεκτρικού σταθμού σε υψόμετρο +610 μ., το οποίο θα κατασκευασθεί στην αριστερή πλευρά κατά τη ροή του ποταμού στη θέση Μονή Σπηλιάς. δ) Διάταξη ελευθεροεπικοινωνίας της ιχθυοπανίδας ενσωματωμένη στη διάταξη υδροληψίας και ε) Δίκτυο σύνδεσης του κτιρίου του υδροηλεκτρικού έργου με το υφιστάμενο ηλεκτρικό δίκτυο. Στη συνέχεια χορηγήθηκε στην παρεμβαίνουσα άδεια επέμβασης σε διακατεχόμενη δασική έκταση με την υπ’ αριθμ. 3703/1.8.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Θεσσαλίας και ενιαία άδεια χρήσης νερού, εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων και εγκατάστασης με την υπ’ αριθμ. 1460/3.8.2005 απόφαση του ίδιου οργάνου. Μετά την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως, με την υπ’ αριθμ. 273/17913/9.2.2015 απόφαση της Γενικής Δ/νσης Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας παρατάθηκε, μέχρι 15.2.2015, η ισχύς της δεύτερης προσβαλλόμενης εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων του έργου, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 2 παρ. 8 περ. γ΄ του ν. 4014/2011. Εν τω μεταξύ, με την με αρ. πρωτ. 4142/262061/15.12.2014 επιστολή της παρεμβαίνουσας είχε υποβληθεί στο Τμήμα Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού της ως άνω Διεύθυνσης αίτημα και συνημμένος φάκελος για την ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων του έργου, ισχυούσης, μέχρι την έκδοση της απόφασης περί ανανέωσης, της υφιστάμενης εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, κατά το άρθρο 5 παρ. 4 του ν. 4014/2011. Τέλος, δεν προκύπτει από τις προσβαλλόμενες πράξεις ούτε από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως ότι το επίδικο έργο διαχείρισης υδάτινων πόρων έχει ενταχθεί σε Πρόγραμμα Ανάπτυξης, βάσει των αντίστοιχων ρυθμίσεων του νόμου 1739/1987 ή σε Σχέδιο Διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού κατά τις διατάξεις του ν. 3199/2003, όπως συναφώς προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση και το από 4.4.2005 δικόγραφο προσθέτων λόγων.
13. Επειδή, σύμφωνα με την αναφερόμενη στην προηγούμενη σκέψη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 8 περ. γ΄ του ν. 4014/2011 (Α΄ 209): «Η διάρκεια των υφιστάμενων κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου ΑΕΠΟ παρατείνεται μέχρι τη συμπλήρωση δεκαετίας από την έκδοσή τους εφόσον δεν έχει επέλθει ουσιαστική μεταβολή των δεδομένων, βάσει των οποίων εκδόθηκαν». Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 4 του ίδιου ως άνω νόμου: «Για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της εμπρόθεσμης υποβολής Φακέλου Ανανέωσης ΑΕΠΟ και της ολοκλήρωσης της διαδικασίας αυτής με την έκδοση της σχετικής απόφασης, η υφιστάμενη ΑΕΠΟ διατηρείται σε ισχύ. Ως εμπρόθεσμη υποβολή ορίζεται αυτή που διενεργείται τουλάχιστον δύο μήνες πριν τη λήξη της υφιστάμενης ΑΕΠΟ».
14. Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από την 273/17913/9.2.2015 απόφαση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, κατόπιν του με αρ. πρωτ. 173624/21.9.2014 αιτήματος της παρεμβαίνουσας προς την Ε.Υ.ΠΕ., η οποία διαβιβάσθηκε στην εν λόγω υπηρεσία λόγω αρμοδιότητας, και των από 7.11.2014 και 30.1.2015 της εταιρείας περί υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων, παρατάθηκε η ισχύς των περιβαλλοντικών όρων του επίμαχου έργου μέχρι 15.2.2015, ημερομηνία κατά την οποία συμπληρώνεται δεκαετία από την έκδοση των αρχικών περιβαλλοντικών όρων του. Εξ άλλου, με την με αρ. πρωτ. 4142/262061/15.12.2014 επιστολή της παρεμβαίνουσας, κατατέθηκε αίτημα και συνημμένος φάκελος για την ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων. Ως εκ τούτου, εν όψει των διατάξεων που προαναφέρθηκαν, εφ’ όσον υπεβλήθη αίτημα ανανέωσης δύο μήνες προ της λήξεως των περιβαλλοντικών όρων του έργου, η προσβαλλόμενη έγκριση περιβαλλοντικών όρων, ως παρατάθηκε με την προαναφερθείσα απόφαση, η οποία θα πρέπει να θεωρηθεί ως συμπροσβαλλόμενη, διατηρεί την ισχύ της έως την έκδοση αποφάσεως επί του αιτήματος ανανέωσής της.
15. Επειδή, εν όψει του προβληθέντος κατά τη συζήτηση της υποθέσεως στο ακροατήριο, στη δικάσιμο της 8ης Απριλίου 2009, ισχυρισμού της παρεμβαίνουσας ότι η κατασκευή και λειτουργία του επίμαχου μικρού υδροηλεκτρικού έργου έχει ενταχθεί στο Σχέδιο Διαχείρισης της λεκάνης απορροής του ποταμού Αχελώου, παραπόταμος του οποίου είναι ο ποταμός Πετριλιώτης, το οποίο εγκρίθηκε με το άρθρο 13 παρ. 2 του ν. 3481/2006, το Δικαστήριο, με την 454/2014 προδικαστική απόφασή του, ανέβαλε την έκδοση οριστικής αποφάσεως επί της υποθέσεως και διέταξε την Διοίκηση να αποστείλει, εντός 6 μηνών από την κοινοποίηση της αποφάσεως, στοιχεία που να διευκρινίζουν εάν η υδάτινη περιοχή επέμβασης του επίμαχου υδροηλεκτρικού έχει ληφθεί υπ’ όψιν κατά την εκπόνηση του Σχεδίου Διαχείρισης του ποταμού Αχελώου και αν περιλαμβάνεται στη μελέτη του σχεδίου αυτού και να αποτυπώσουν σε κατάλληλα διαγράμματα τις εκτάσεις, εκ των οποίων διέρχεται ο ποταμός Πετριλιώτης και τη θέση της επίμαχης εγκατάστασης εντός αυτών. Σε συμμόρφωση προς την ανωτέρω απόφαση, το Τμήμα Επιφανειακών και Υπογείων Υδάτων της Δ/νσης Προστασίας και Διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του Υ.ΠΕ.ΚΑ., με τα αρ. πρωτ. 146418/1.8.2014 και 146676/16.9.2014 έγγραφά του, βεβαιώνει ότι «η κατασκευή και λειτουργία του εν λόγω ΥΗΕ έχει προγραμματισθεί, εξετασθεί και έχουν συνυπολογισθεί οι πιθανές επιπτώσεις αυτού στο περιβάλλον κατά την εκπόνηση του Σχεδίου Διαχείρισης του ποταμού Αχελώου, το οποίο εγκρίθηκε με τον ν. 3481/2006….» και γνωστοποιεί στο Δικαστήριο ότι «στο πλαίσιο υλοποίησης της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, η οποία ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Δίκαιο με τον ν. 3199/2003 (ΦΕΚ 280/Α΄/9.12.2003), έχει εκπονηθεί και εγκριθεί το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας (GR04) και επίσης έχει εγκριθεί και δημοσιευθεί η ΚΥΑ Έγκρισης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Στο εν λόγω Σχέδιο Διαχείρισης έχουν ληφθεί υπόψη όλα τα προγραμματιζόμενα έργα εντός της περιοχής μελέτης, μεταξύ των οποίων και το εν λόγω μικρό ΥΗΕ». Προσκομίζονται δε δύο διαγράμματα, στα οποία αποτυπώνεται η θέση του έργου αφ’ ενός σε σχέση με τα όρια των υπολεκανών απορροής της λεκάνης απορροής Αχελώου και αφ’ ετέρου σε σχέση με την περιοχή μελέτης του Σχεδίου Διαχείρισης Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Επίσης το Δασαρχείο Μουζακίου αναφέρει στο με αρ. πρωτ. 892/64846/26.5.2014 έγγραφό του, σε συμμόρφωση με την προαναφερθείσα προδικαστική απόφαση, ότι το Κουμπουριαννίτικο ρέμα βρίσκεται στη λεκάνη απορροής του άνω ρου του ποταμού Αχελώου, συγκαταλέγεται στους κυριότερους παραποτάμους του (υδατορέματα 6ης τάξης) και περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Διαχείρισης του ποταμού Αχελώου που έχει εγκριθεί με το άρθρο 13 παρ. 2 του ν. 3481/2006, ότι σύμφωνα με την 706/2010 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων «Καθορισμός των Λεκανών Απορροής Ποταμών της χώρας και ορισμού των αρμοδίων Περιφερειών για τη διαχείριση και προστασία τους», η υδάτινη περιοχή του Κουμπουριαννίτικου ρέματος ή άλλως Πετριλιώτη ποταμού περιλαμβάνεται στο Υδατικό Διαμέρισμα Δυτικής Στερεάς Ελλάδας στη λεκάνη απορροής του Αχελώου (με κωδικό GR15) και συγκεκριμένα στην υπολεκάνη Ταυρωπού (αρμοδιότητας Περιφέρειας Θεσσαλίας) και ότι, εν όψει των ανωτέρω, το δασαρχείο Μουζακίου θεωρεί ότι η υδάτινη περιοχή επέμβασης του επίμαχου μικρού υδροηλεκτρικού έχει ληφθεί υπόψη κατά την εκπόνηση του Σχεδίου Διαχείρισης του ποταμού Αχελώου, πλην, όμως, δεν αναφέρεται η κατασκευή του συγκεκριμένου έργου στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, στην οποία στηρίχθηκε το ως άνω Σχέδιο, διότι, κατά την άποψή του, πρόκειται για μικρό υδροηλεκτρικό έργο.
16. Επειδή, από το εγκριθέν με το άρθρο 13 παρ. 2 του ν. 3481/2006 Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων της λεκάνης απορροής του ποταμού Αχελώου, εντός των ορίων της οποίας εμπίπτει και η υδάτινη περιοχή επέμβασης του επίδικου Μ.Υ.Η.Σ. {βλ., ιδίως, το σχέδιο 3-1 του Σχεδίου σελ. 190}, προκύπτει ότι η επίδικη περιοχή, όπως βεβαιώνεται και στα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη έγγραφα, ευρίσκεται εντός των ορίων της υπολεκάνης του Ταυρωπού. Το εν λόγω σχέδιο, ωστόσο, ανεξαρτήτως του ότι δεν ίσχυε κατά τον χρόνο εκδόσεως της προσβαλλόμενης απόφασης εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, καθώς και των ελλείψεων που διαπιστώθηκαν σε αυτό με την 26/2014 απόφαση της Ολομελείας του Δικαστηρίου (βλ. σκ. 14), αναφέρεται κατά βάση στις ανάγκες άρδευσης της Θεσσαλίας, δεν περιλαμβάνεται δε, μεταξύ των εντασσόμενων σε αυτό έργων και δράσεων διαχείρισης, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από μικρά υδροηλεκτρικά έργα (βλ. Κεφάλαιο 10, σελ. 119-121 του Σχεδίου). Εξάλλου, ούτε από την προσβαλλόμενη ε.π.ο. ούτε από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι ελήφθησαν υπόψη, κατά τον σχεδιασμό του επίδικου έργου, τα δεδομένα της μελέτης, στα οποία στηρίχθηκε το ανωτέρω σχέδιο. Περαιτέρω, η υδάτινη περιοχή του Κουμπουριαννίτικου ρέματος ή παραποτάμου Πετριλιώτη περιλαμβάνεται στο Υδατικό Διαμέρισμα Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, ενώ, κατά τα αναφερόμενα στη σκέψη 11, με την 908/18.9.2014 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων, εγκρίθηκε το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Ο επίδικος Μ.Υ.Η.Σ. περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προγραμματιζόμενων μικρών υδροηλεκτρικών έργων που επισυνάπτεται, ως Παράρτημα Γ, στο Μέρος Β΄ του Παραρτήματος 2 “Πιέσεις και Επιπτώσεις” της μελέτης επί του Σχεδίου. Στο Κεφάλαιο 5 “Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα” του εν λόγω Παραρτήματος 2 αναφέρεται ότι ο κατάλογος των προγραμματιζόμενων μικρών υδροηλεκτρικών έργων, ο οποίος είναι ενδεικτικός, καταρτίστηκε με βάση τις αναρτημένες πληροφορίες στον διαδικτυακό τόπο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και επικαιροποιήθηκε στη συνέχεια σύμφωνα με πληροφορίες που παρασχέθηκαν, κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης που προηγήθηκε της οριστικής διαμόρφωσης του Σχεδίου, από τη Διεύθυνση Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και άλλους φορείς. Προτείνεται περαιτέρω η εξέταση των προγραμματιζόμενων νέων έργων, ως προς τη συμβατότητά τους με την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία (καθώς και τους πρόσθετους ειδικούς όρους που τίθενται στο ίδιο Κεφάλαιο για την προστασία των υδάτινων σωμάτων που εντάσσονται στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών ως ύδατα αναψυχής), κατά το στάδιο έγκρισης, τροποποίησης ή ανανέωσης, κατά περίπτωση, των περιβαλλοντικών όρων για την εγκατάσταση και λειτουργία τους.
17. Επειδή, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι ο επίδικος μικρός υδροηλεκτρικός σταθμός συμπεριελήφθη, βάσει πληροφοριών του διαδικτύου, ή άλλων φορέων, σε έναν ενδεικτικό κατάλογο προγραμματιζόμενων έργων και χωρίς να έχει προηγηθεί η αξιολόγηση των έργων αυτών γενικά και του επίδικου ειδικότερα, από την άποψη της συμβατότητάς τους με τις κατευθύνσεις του από 18.9.2014 Σχεδίου Διαχείρισης. Σχετική αξιολόγηση, εξάλλου, δεν προκύπτει ούτε από την οικεία Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικής Εκτίμησης, η οποία εγκρίθηκε με την οικ. 169280/8.7.2013. Υπό τα δεδομένα, συνεπώς, αυτά, εφόσον, δηλαδή δεν εχώρησε επανεξέταση της προσβαλλόμενης εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων ως προς τη συμβατότητά της με το, εν τω μεταξύ εγκριθέν, Σχέδιο Διαχείρισης, η αρχική πλημμέλεια εγκρίσεως της ε.π.ο. πριν από την έκδοση του οικείου προγράμματος ανάπτυξης μέτρων κατά τα προβλεπόμενα στο ν. 1739/1987 ή την έκδοση του Σχεδίου Διαχείρισης κατά τις διατάξεις του ν. 3199/2003, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει μεταγενεστέρως, αυτοδικαίως θεραπευθεί με την έκδοση του Σχεδίου Διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος, εντός του οποίου αδειοδοτείται το επίδικο έργο (πρβλ. ΣτΕ 4474/2015 7μ.). Για το λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη έγκριση περιβαλλοντικών όρων και οι λοιπές παραδεκτώς προσβαλλόμενες και ερειδόμενες στην ε.π.ο., αποφάσεις.
18. Επειδή, κατά της υπ’ αριθμ. Δ6/Φ20.264/2949 π.ε./28.5.2003 αποφάσεως του Υπουργού Ανάπτυξης, με την οποία χορηγήθηκε στην παρεμβαίνουσα άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από μικρό υδροηλεκτρικό έργο, που συνδέεται με τη σκοπιμότητα του έργου, εν όψει κριτηρίων κυρίως οικονομικής φύσεως, χωρίς να καθορίζεται με την άδεια αυτή η ακριβής θέση της εγκατάστασης ούτε και αξιολογούνται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου (πρβλ. ΣτΕ 4885/2016, 2930/2011, 1508/2008, 3650/2005 7μ.), δεν προβάλλεται αυτοτελώς λόγος ακυρώσεως, ως εκ τούτου, η αίτηση ακυρώσεως είναι απορριπτέα ως προς την τελευταία αυτή απόφαση.
