ΣτΕ 1123/2018 [Νόμιμη ανάκληση απόφασης εκμίσθωσης θαλάσσιας έκτασης για μονάδα υδατοκαλλιέργειας]
Περίληψη
-Η ανάκληση, με την προσβαλλομένη, των αποφάσεων εκμίσθωσης της θαλάσσιας έκτασης δεν συναρτάται με υποκειμενική συμπεριφορά των εκπροσώπων της εταιρείας αλλά στηρίζεται στο αντικειμενικό δεδομένο της άπρακτης παρέλευσης της ταχθείσης, για την εγκατάσταση της μονάδας, τετραετούς προθεσμίας που είχε, μάλιστα, χορηγηθεί κατά παράταση της αρχικής τριετούς προθεσμίας λόγω συνδρομής, κατά την σχετική κρίση της Διοίκησης, εξαιρετικών περιστάσεων. Συνεπώς, ο λόγος ακύρωσης, με τον οποίο προβάλλεται ότι δεν τηρήθηκε, πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης, η αρχή της προηγούμενης ακρόασης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
-Η προσβαλλόμενη πράξη αιτιολογείται νομίμως και επαρκώς, εφόσον η αιτούσα, σύμφωνα με τα μη αμφισβητούμενα περιστατικά, δεν ολοκλήρωσε την εγκατάσταση της μονάδας εντός της ορισθείσης τετραετούς προθεσμίας, παρέβη δηλαδή όρο της απόφασης εκμίσθωσης, ο οποίος, κατά την έννοια των εφαρμοστέων διατάξεων, στοιχειοθετείται αντικειμενικώς και δεν συνδέεται ούτε με τυχόν υπαιτιότητα των εκπροσώπων της αιτούσας ούτε με προηγούμενη έρευνα από τη Διοίκηση των πραγματικών περιστατικών που κατέτειναν στην άπρακτη παρέλευση της κατά παράταση χορηγηθείσης προθεσμίας. Συνεπώς, οι λόγοι ακύρωσης, με τους οποίους αμφισβητείται η νομιμότητα και επάρκεια της αιτιολογίας της προσβαλλομένης, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι.
-Η ανάκληση της απόφασης εκμίσθωσης θαλάσσιας έκτασης λόγω άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας που τάχθηκε για την εγκατάσταση της μονάδας χωρεί αυτοδίκαια, κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας της Διοίκησης. Επομένως, ο λόγος ακύρωσης ότι η προσβαλλομένη αντιβαίνει στις αρχές της χρηστής διοίκησης και της εμπιστοσύνης του διοικουμένου, υπό την έννοια ότι η Διοίκηση όφειλε να αναμείνει την απόφαση των άλλων διοικητικών οργάνων επί της αιτήσεως για την περιβαλλοντική αδειοδότηση της επιχείρησης, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος
Πρόεδρος: Αθ. Ράντος
Εισηγητής: Αν. Σκούφαλος
Βασικές Σκέψεις
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της ΑΓΡΥΠ 680/11.10.2012 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, καθ’ ό μέρος με αυτήν ανακλήθηκε η ΓΕΑΝ 1405/10.8.2007 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής, όπως τροποποιήθηκε με την ΓΕΑΝ 498/29.9.2010 απόφαση του ιδίου Γενικού Γραμματέα. Με τις ανακληθείσες αποφάσεις εκμισθώθηκε στην εταιρεία «MARE NOSTRUM A.E.» θαλάσσια έκταση είκοσι (20) στρεμμάτων στη θέση «Πλάκα» βορείως της νήσου Πόρου, Σαρωνικού Κόλπου, για την καλλιέργεια νέων μεσογειακών ειδών θαλασσινών ψαριών, ορίστηκε δε, μεταξύ άλλων, ότι η ολοκλήρωση της εγκατάστασης της μονάδας θα πρέπει να γίνει σε προθεσμία τεσσάρων (4) ετών το αργότερο από την έναρξη της μίσθωσης.
3. Επειδή, η αιτούσα εταιρεία, η επωνυμία της οποίας μετετράπη σε «ΔΙΑΣ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ» και, ήδη τελεί, σύμφωνα με προσκομισθέντα στοιχεία, υπό εκκαθάριση, με έννομο συμφέρον ασκεί την αίτηση, ως καθολική διάδοχος δι’ απορροφήσεως της εταιρείας «MARE NOSTRUM A.E.», στην οποία είχαν εκμισθωθεί, κατά τα ανωτέρω, οι επίδικες θαλάσσιες εκτάσεις (βλ. Φ.Ε.Κ. Τ.Α.Ε. – Ε.Π.Ε. 2993/20.5.2011 και 4943/27.6.2011).
4. Επειδή, με την διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 32 του ν. 1845/1989 (Α΄ 102), όπως ίσχυε κατά τον χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης, δηλαδή πριν την κατάργησή της με το άρθρο 28 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4282/2014 (Α΄ 182/29.8.2014), ορίζεται ότι «α) Για τη δημιουργία μονάδων υδατοκαλλιεργειών εντατικής μορφής, επιτρέπεται η εκμίσθωση κατάλληλων για το σκοπό αυτό υδάτινων εκτάσεων για χρονικό διάστημα μέχρι 10 ετών, με την υποχρέωση των μισθωτών να πραγματοποιήσουν τη μονάδα μέσα σε προθεσμία, που θα ορίζεται με την εγκριτική απόφαση ανάλογα με το είδος της μονάδας και η οποία δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 3 ετών. Η προθεσμία αυτή μπορεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις να παραταθεί για ένα (1) ακόμη χρόνο. Μετά την πάροδο απράκτου της προθεσμίας η απόφαση εκμίσθωσης ανακαλείται και το μίσθωμα που καταβλήθηκε δεν επιστρέφεται. β) … γ) … ». Με τις ανωτέρω διατάξεις παρέχεται στη Διοίκηση διακριτική ευχέρεια να παραχωρεί, με εκμίσθωση, ιδιαίτερα δικαιώματα χρήσης επί κοινοχρήστου πράγματος για την εγκατάσταση μονάδων υδατοκαλλιέργειας. Οι εκδιδόμενες δε κατ’ εφαρμογήν των διατάξεων αυτών πράξεις, με τις οποίες παραχωρείται μονομερώς δικαίωμα χρήσης των αναγκαίων για την ανάπτυξη της μονάδος εκτάσεων για την εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού, συνισταμένου στην αύξηση του υδατοκαλλιεργητικού δυναμικού, είναι εκτελεστές διοικητικές πράξεις (πρβλ. Σ.τ.Ε. 1251/2016, 2985/2005, 2220/2003 κ.ά.). Οι ίδιες διατάξεις θέτουν, προς τον σκοπό της ταχείας ανάπτυξης των υδατοκαλλιεργειών, χρονικό όριο τριών (3) ετών μέσα στο οποίο πρέπει αυτές να πραγματοποιηθούν, με δυνατότητα παρατάσεώς του, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, για ένα (1) ακόμη έτος. Μετά την άπρακτη παρέλευση της ταχθείσης προθεσμίας η απόφαση εκμίσθωσης ανακαλείται αυτοδικαίως, δεδομένου ότι δεν είναι ανεκτή η πέραν της προθεσμίας διατήρηση ανενεργού του χώρου που διατέθηκε για το σκοπό αυτό, είτε, μάλιστα, αυτός αποτελεί υδάτινη έκταση είτε ευρίσκεται στην ξηρά (πρβλ. Σ.τ.Ε. 990/1995), το δε καταβληθέν μίσθωμα δεν επιστρέφεται.
5. Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Με την 1405/10.8.2007 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής εκμισθώθηκε στην εταιρεία «MARE NOSTRUM A.E.» θαλάσσια έκταση είκοσι (20) στρεμμάτων στη θέση «Πλάκα» βορείως της νήσου Πόρου, Σαρωνικού Κόλπου, για την καλλιέργεια νέων μεσογειακών ειδών θαλασσινών ψαριών, συμπεριελήφθη δε σε αυτήν όρος κατά τον οποίο «Η ολοκλήρωση της εγκατάστασης της μονάδας σύμφωνα με την τεχνική έκθεση και την άδεια ίδρυσης που έπεται, θα πρέπει να γίνει σε προθεσμία τριών (3) ετών το αργότερο από την έναρξη της μίσθωσης, με δυνατότητα παράτασης της παραπάνω προθεσμίας για ένα (1) έτος σε εξαιρετικές περιπτώσεις, για την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων εγκαταστάσεων και λειτουργία της μονάδας. Σε διαφορετική περίπτωση η παρούσα διοικητική πράξη μίσθωσης ανακαλείται αυτοδίκαια, με ταυτόχρονη λύση και της σύμβασης μίσθωσης». Επακολούθησε, η κατάρτιση της από 29.8.2007 σύμβασης μίσθωσης μεταξύ του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής και της εταιρείας, με χρονική διάρκεια δέκα (10) ετών από την υπογραφή της. Στη συνέχεια, η εταιρεία υπέβαλε προς την Περιφέρεια Αττικής αίτηση για την έγκριση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων της μονάδας, η οποία απορρίφθηκε με την ΠΕΧΩ 8504/φπεριβ-8/08/8.12.2008 απόφαση του εν λόγω Γενικού Γραμματέα. Με την ΓΕΑΝ 498/29.9.2010 απόφαση του ιδίου Γενικού Γραμματέα τροποποιήθηκε η προθεσμία για την ολοκλήρωση της εγκατάστασης της μονάδας, ορίστηκε δε αυτή σε τέσσερα (4) έτη από την έναρξη της μίσθωσης. Ειδικότερα, η Διοίκηση θεώρησε ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις για την παράταση της προθεσμίας, για το λόγο ότι ο μισθωτής εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις του καταβάλλοντας τα μισθώματα τριών (3) ετών, περαιτέρω δε η απόρριψη, με την ανωτέρω ΠΕΧΩ 8504/φπεριβ-8/08/8.12.2008 απόφαση, της αίτησης που υπέβαλε η εταιρεία για την έγκριση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων δεν οφειλόταν σε υπαιτιότητά της. Ο τροποποιηθείς όρος για την παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης της εγκατάστασης της μονάδας συμπεριελήφθη στη νεώτερη από 28.12.2010 σύμβαση μεταξύ των μερών. Κατόπιν τούτων, η εταιρεία επανυπέβαλε αίτηση για την έγκριση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων της μονάδας, η οποία, όμως, απορρίφθηκε εκ νέου με την Φ214/1934/περ8/11/1.9.2011 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής. Ακολούθως, εν όψει της άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας για την ολοκλήρωση της εγκατάστασης της μονάδας, εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, με την οποία ανακλήθηκε η ΓΕΑΝ 1405/10.8.2007 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής, όπως τροποποιήθηκε με την ΓΕΑΝ 498/29.9.2010 απόφαση του ιδίου Γενικού Γραμματέα. Με την ίδια πράξη αποφασίσθηκε, κατά το μη πληττόμενο μέρος της, η ταυτόχρονη λύση των ανωτέρω συμβάσεων. Μετά την έκδοση της προσβαλλομένης ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής απέρριψε, με την Φ214/5506/περ8/1/11.7.2013 απόφαση, και νέα αίτηση της εταιρείας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση της επιχείρησης. Εξ άλλου, με την 1155/2015 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας απορρίφθηκε αίτηση ακύρωσης της εταιρείας, στρεφόμενη, μεταξύ άλλων, κατά της ΠΕΧΩ 8504/φπεριβ-8/08/8.12.2008 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής περί απορρίψεως της αίτησης της εταιρείας για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων της μονάδας.
6. Επειδή, η ανάκληση, με την προσβαλλομένη, των αποφάσεων εκμίσθωσης της θαλάσσιας έκτασης δεν συναρτάται με υποκειμενική συμπεριφορά των εκπροσώπων της εταιρείας αλλά στηρίζεται στο αντικειμενικό δεδομένο της άπρακτης παρέλευσης της ταχθείσης, για την εγκατάσταση της μονάδας, τετραετούς προθεσμίας που είχε, μάλιστα, χορηγηθεί κατά παράταση της αρχικής τριετούς προθεσμίας λόγω συνδρομής, κατά την σχετική κρίση της Διοίκησης, εξαιρετικών περιστάσεων. Συνεπώς, ο λόγος ακύρωσης, με τον οποίο προβάλλεται ότι δεν τηρήθηκε, πριν από την έκδοση της προσβαλλομένης, η αρχή της προηγούμενης ακρόασης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
7. Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη αιτιολογείται νομίμως και επαρκώς, εφόσον η αιτούσα, σύμφωνα με τα μη αμφισβητούμενα περιστατικά, δεν ολοκλήρωσε την εγκατάσταση της μονάδας εντός της ορισθείσης τετραετούς προθεσμίας, παρέβη δηλαδή όρο της ΓΕΑΝ 1405/10.8.2007 απόφασης εκμίσθωσης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής, όπως τροποποιήθηκε με την ΓΕΑΝ 498/29.9.2010 απόφαση του ιδίου, ο οποίος, κατά την έννοια των εφαρμοστέων διατάξεων, στοιχειοθετείται αντικειμενικώς και δεν συνδέεται ούτε με τυχόν υπαιτιότητα των εκπροσώπων της αιτούσας ούτε με προηγούμενη έρευνα από τη Διοίκηση των πραγματικών περιστατικών που κατέτειναν στην άπρακτη παρέλευση της κατά παράταση χορηγηθείσης προθεσμίας. Συνεπώς, οι λόγοι ακύρωσης, με τους οποίους αμφισβητείται η νομιμότητα και επάρκεια της αιτιολογίας της προσβαλλομένης, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι.
8. Επειδή, κατά τα προεκτεθέντα, η ανάκληση της απόφασης εκμίσθωσης θαλάσσιας έκτασης λόγω άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας που τάχθηκε για την εγκατάσταση της μονάδας χωρεί αυτοδίκαια, κατ’ ενάσκηση δεσμίας αρμοδιότητας της Διοίκησης. Επομένως, ο λόγος ακύρωσης ότι η προσβαλλομένη αντιβαίνει στις αρχές της χρηστής διοίκησης και της εμπιστοσύνης του διοικουμένου, υπό την έννοια ότι η Διοίκηση όφειλε να αναμείνει την απόφαση των άλλων διοικητικών οργάνων επί της αιτήσεως για την περιβαλλοντική αδειοδότηση της επιχείρησης, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Άλλωστε, και οι τρεις αιτήσεις που υπέβαλε η αιτούσα για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων της μονάδας απορρίφθηκαν με την ΠΕΧΩ 8504/φπεριβ-8/08/8.12.2008 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής και με τις Φ214/1934/περ8/11/1.9.2011 και Φ214/5506/περ8/1/11.7.2013 αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, αίτηση δε ακύρωσης της αιτούσας κατά της ΠΕΧΩ 8504/φπεριβ-8/08/8.12.2008 πράξης απορρίφθηκε με την 1155/2015 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
8. Επειδή, κατόπιν τούτων, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.