ΣτΕ 2466/2017 [Παράνομη ανάκληση άδειας λειτουργίας για την επέκταση τσιμεντοβιομηχανίας]

Περίληψη

-Η παράλειψη αναφοράς ή η εσφαλμένη μνεία των στοιχείων της πράξης μεταβίβασης αρμοδιότητας ή εξουσιοδότησης υπογραφής στο προοίμιο διοικητικής πράξης δεν επηρεάζει το κύρος της. Κατά συνέπεια η αποδιδόμενη μη ορθή αναγραφή της απόφασης μεταβίβασης αρμοδιότητας στο προοίμιο της χορηγηθείσης αέείας λειτουργίας δεν αποτελούσε νόμιμο λόγο ανάκλησής της. Σε κάθε περίπτωση, εν προκειμένω, η ανακληθείσα άδεια λειτουργίας για το εργοστάσιο τσιμέντου της αιτούσας νομίμως υπεγράφη από το Διευθυντή Ανάπτυξης της Π.Ε. Ευβοίας, δεδομένου ότι η εξουσία υπογραφής πράξεων με το περιεχόμενο αυτό είχε νομίμως μεταβιβασθεί στον εν λόγω Διευθυντή εκ μέρους του Αντιπεριφερειάρχη, στον οποίο η σχετική αρμοδιότητα ςίχε προηγουμένως μεταβιβασθεί από τον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδος.

-Η άδεια λειτουργίας για την επίμαχη επέκταση κρίθηκε μη νόμιμη και ανακλητέα διότι “οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός που κατασκευάσθηκαν και αδειοδοτήθηκαν για να λειτουργήσουν με την ανακαλούμενη πράξη διαφοροποιούνται και μάλιστα ουσιωδώς από τις εγκαταστάσεις που προβλέπονται στους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας του εργοστασίου”. Η αιτιολογία αυτί) είναι αόριστη, ενώ, και υπό την εκδοχή ότι η κρίσιμη διαφοροποίηση στην οποία αναφέρεται η προσβαλλόμενη έγκειται στην απόκλιση των διαστάσεων του κτηρίου για το οποίο χορηγήθηκε η άδεια λειτουργίας σε σχέση με τα προβλεπόμενα στην ΑΕΠΟ, η αιτιολογία παρίσταται μη νόμιμη. Η ανάκληση της αδείας λειτουργίας δεν μπορεί να εύρει νόμιμο έρεισμα ούτε στην αντίθεση της ανακαλούμενης πράξης προς την ΑΕΠΟ, όπως βασίμως προβάλλεται.

-Οι αιτιολογίες της προσβαλλόμενης πράξης, που αφορούν πλημμέλειες της οικοδομικής αδείας και της έγκρισης παρέκκλισης ως προς το ύψος του κτηρίου – δηλαδή πλημμέλειες πράξεων επί των οποίων στηρίζεται η άδεια λειτουργίας παρίστανται ομοίως μη νόμιμες, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα, προεχόντως διότι συνιστούν ανεπίτρεπτο παρεμτείπτοντα έλεγχο ατομικών διοικητικών πράξεων άλλων διοικητικών οργάνων, οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί.

Πρόεδρος: Αθ. Ράντος
Εισηγητής: Μ. Σωτηροπούλου
Δικηγόροι: Γ. Δελλής, Φωτ. Κανέτη

Βασικές Σκέψεις

2. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της απόφασης 140409/1804/5.12.2013 του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδος, με την οποία ανακλήθηκε η απόφαση 1144/Φ.14/674/27.3.2013 του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος. Με την τελευταία αυτή απόφαση είχε χορηγηθεί στην αιτούσα εταιρεία “άδεια λειτουργίας μετά από επέκταση με συγκρότημα τροφοδοσίας του κυρίου καυστήρα με στερεά υπολείμματα ανακύκλωσης”.
3. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η αιτούσα εταιρεία διατηρεί, από το έτος 1983, το εργοστάσιο παραγωγής και διάθεσης τσιμέντου “ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ ΙΙ”, στη θέση Μυλάκι Αλιβερίου του Δήμου Ταμυνέων νομού Ευβοίας. Με την απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (εφεξής ΑΕΠΟ) 160275/29.6.2009 των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και του Υφυπουργού Ανάπτυξης επετράπη, εναλλακτικά προς το ήδη χρησιμοποιούμενο συμβατικό καύσιμο (μείγμα άνθρακα και pet coke), η χρήση RDF (:Refuse Derived Fuel) και βιοκαυσίμων (γλυκερίνης, υπολειμμάτων χαρτού και παραπροϊόντος παραγωγής σόγιας), με ποσοστό συμμετοχής στη συνολική θερμογόνο δύναμη έως 25%. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέφθηκε η δημιουργία νέας εγκατάστασης αποθήκευσης και καύσης RDF (εμβαδού 1500 τ.μ.), με ειδικές προδιαγραφές (όρος 3.2.2.1 της ΑΕΠΟ), και με τον όρο 4.6 ρυθμίσθηκαν τα σχετικά με την παράδοση, επεξεργασία και αποθήκευση του RDF, ως εξής: «4.6.1. Τo RDF να παραδίδεται στο εργοστάσιο σε δεμάτια, με σκεπασμένα φορτηγά. Τα δεμάτια αυτά να αποθηκεύονται στο νέο κτίριο επεξεργασίας και αποθήκευσης RDF που θα ανεγερθεί στην περιοχή της ελαφρόπετρας, όπου και θα τηρείται απόθεμα 3 ημερών. 4.6.2. … 4.6.5. Από το νέο κτίριο το επεξεργασμένο RDF να τροφοδοτείται μέσω κλειστών μεταφορικών ταινιών στους σταθμούς ζύγισης – τροφοδοσίας στον κυρίως καυστήρα και στον ασβεστοποιητή. … 4.6.6. Εναλλακτικά, το εργοστάσιο θα μπορεί να παραλαμβάνει RDF στην κατάλληλη κοκκομετρία για απευθείας τροφοδοσία στον κυρίως καυστήρα. Και στην περίπτωση αυτή το RDF θα παραδίδεται με σκεπασμένα φορτηγά, και θα τηρείται εντός του εργοστασίου απόθεμα ασφαλείας 2 ημερών. … 4.6.8. Να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης του αποβλήτου, ώστε αυτό να μην απαξιωθεί, οπότε δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εναλλακτικό καύσιμο, και … σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρούνται μέτρα ασφαλείας για το αποθηκευμένο απόβλητο». Με αιτήσεις προς τη Διεύθυνση Ανάπτυξης της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (Ν.Α.) Ευβοίας η αιτούσα ζήτησε τη χορήγηση αδείας εγκατάστασης μονάδας τροφοδότησης στερεών υπολειμμάτων ανακύκλωσης στον κύριο καυστήρα του εργοστασίου, το αίτημα, όμως, αυτό απερρίφθη με την απόφαση 1625/Φ14/674/24/28.5.2010 του Αντινομάρχη Ευβοίας, με την αιτιολογία ότι, πέραν των ελλείψεων που παρουσίαζε η μηχανολογική μελέτη που συνόδευε την αίτηση, η υπηρεσία δεσμευόταν από την αρνητική γνωμοδότηση 98/2007 του Νομαρχιακού Συμβουλίου Ευβοίας επί του αιτήματος τροποποίησης των περιβαλλοντικών όρων (οι οποίοι, ωστόσο, είχαν εγκριθεί με την προαναφερθείσα ΑΕΠΟ). Κατά της απόφασης αυτής η αιτούσα άσκησε προσφυγή ενώπιον της Επιτροπής Εξέτασης Ενδικοφανών Προσφυγών του άρθρου 26 του ν. 3325/2005, η οποία έγινε δεκτή με την απόφαση οικ. 8875/759/Φ.31/27.7.2010 αυτής, και η υπόθεση αναπέμφθηκε στην αρμόδια Διεύθυνση της Ν.Α., προκειμένου να εξειδικευθούν οι προς συμπλήρωση ελλείψεις της μηχανολογικής μελέτης και να εκδοθεί η αιτηθείσα άδεια εγκατάστασης. Με την εισήγηση 2565/Φ.14/674/6.9.2010 της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Ν.Α. Ευβοίας διαπιστώθηκε ότι το κτήριο εντός του οποίου θα εγκαταθίστατο, σύμφωνα με την αίτηση της αιτούσας εταιρείας, ο μηχανολογικός εξοπλισμός είχε ύψος 14 μ., που ήταν ανώτερο του επιτρεπομένου (11 μ.), με αποτέλεσμα να απαιτείται έγκριση παρέκκλισης από το Γενικό Γραμματέα (Γ.Γ.) Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, και ότι τα υποβληθέντα σχεδιαγράμματα προέβλεπαν κτήριο διαστάσεων
13,5 Χ 31,5 μ. και ύψους 14 μ. και δεν συμφωνούσαν με αυτά της εγκεκριμένης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που προέβλεπαν κτήριο 14 Χ 14 μ. και ύψους 11 μ., προτάθηκε όμως, παρά ταύτα, υπό όρους η χορήγηση της άδειας εγκατάστασης. Την ίδια ημερομηνία με την προαναφερθείσα εισήγηση της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Ν.Α. Ευβοίας επί του αιτήματος χορήγησης αδείας εγκατάστασης, εκδόθηκε, κατόπιν αιτήματος της αιτούσας εταιρείας, το έγγραφο 169268/6.9.2010 του Τμήματος Βιομηχανιών της Διεύθυνσης Ε.Α.Ρ.Θ. της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ, στο οποίο αναφέρονταν τα εξής: «σύμφωνα με τον όρο 4.6.6. της 160275/26.9.2009 απόφασης περί ΕΠΟ επιτρέπεται η παραλαβή του RDF στην κατάλληλη κοκκομετρία για απευθείας τροφοδοσία του στον κυρίως καυστήρα του περιστροφικού κλιβάνου του εργοστασίου. Με την κατασκευή κλειστού κτιρίου (διαστάσεων μήκους
18 μ., πλάτους 12 μ. και ύψους 11 μ.) για τη στέγαση του συστήματος παραλαβής – ζύγισης και τροφοδοσίας του RDF στον κυρίως καυστήρα δεν αναμένεται διαφοροποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη λειτουργία του εργοστασίου και, κατά συνέπεια, δεν απαιτείται τροποποίηση της β΄ σχετικής» (ήτοι της ΑΕΠΟ). Με την απόφαση 2537/Φ.17.674/24/7.9.2010 του Αντινομάρχη Ευβοίας χορηγήθηκε άδεια “εγκατάστασης επέκτασης” του εργοστασίου, με συγκρότημα τροφοδότησης του κυρίου καυστήρα με στερεά υπολείμματα ανακύκλωσης, διάρκειας τριών ετών, και προβλέφθηκε ότι αυτή αποτελούσε τη συναίνεση της υπηρεσίας για την έγκριση παρέκκλισης ως προς το ύψος (14 μ.) του κτηρίου από το Γ.Γ. Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος, η έκδοση της οποίας αποτελούσε “προϋπόθεση για την εφαρμογή” της άδειας εγκατάστασης. Στη συνέχεια, η αιτούσα εταιρεία ζήτησε τη διόρθωση των σχεδίων που εγκρίθηκαν με την άδεια εγκατάστασης, ισχυριζόμενη ότι υπήρχαν διαφοροποιήσεις μεταξύ των διαστάσεων που απεικονίζονταν αριθμητικώς στα σχέδια και αυτών που εξάγονταν από τις κλίμακες των σχεδίων, και, επί του ζητήματος αυτού, με το έγγραφο 236/Φ.14/674/24/31.1.2011 της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας [Π.Ε.] Ευβοίας έγινε δεκτό ότι, σε περίπτωση τέτοιας διαφοροποίησης, ισχύουν οι αριθμητικές απεικονίσεις. Με το έγγραφο 185697/2.3.2011, το Τμήμα Βιομηχανιών της Διεύθυνσης Ε.Α.Ρ.Θ. του ΥΠΕΚΑ, αφού επανέλαβε ότι η διεργασία παραλαβής του RDF στην κατάλληλη κοκκομετρία για απευθείας τροφοδοσία στον κυρίως καυστήρα του περιστροφικού κλιβάνου είχε αδειοδοτηθεί με την ΑΕΠΟ του 2009, κατά τα ειδικώς οριζόμενα στο άρθρο 4.6.6. αυτής, γνωστοποίησε στην αιτούσα τα ακόλουθα: «τυχόν αλλαγές στο σχεδιασμό και την κατασκευή του κτιρίου για τη στέγαση του συστήματος παραλαβής – ζύγισης και τροφοδοσίας στον κυρίως καυστήρα του περιστροφικού κλιβάνου, οι οποίες αποσκοπούν στην καλύτερη προστασία του μηχανολογικού εξοπλισμού και του περιβάλλοντος, συνεκτιμώμενες και με τη συνολική βιομηχανική δραστηριότητα στην οποία αναφέρεται η ως άνω ΚΥΑ, κρίνεται ότι δεν επιφέρουν ουσιώδεις διαφοροποιήσεις των περιβαλλοντικών επιπτώσεων οι οποίες να επιβάλλουν τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας του εργοστασίου, κατά την έννοια των διατάξεων του ν. 1650/1986 και της σχετικής ΚΥΑ. Ως εκ τούτου, η διαφοροποίηση των διαστάσεων του κτιρίου μήκους 30,70 μέτρων, πλάτους 12,80 μέτρων και ύψους 13,905 μέτρων, η οποία απεικονίζεται στο σχετικό έγγραφο, το οποίο στεγάζει τον ίδιο μηχανολογικό εξοπλισμό για τη διεργασία παραλαβής-ζύγισης και τροφοδοσίας του RDF στον κυρίως καυστήρα του περιστροφικού κλιβάνου, αντί αυτού που αναφέρεται και απεικονίζεται στο β΄ σχετικό” (δηλ. στο προγενέστερο έγγραφο της Ε.Α.Ρ.Θ. 169268/6.9.2010), δεν συνιστά ουσιώδη διαφοροποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του εργοστασίου και, κατά συνέπεια, δεν απαιτείται τροποποίηση της γ΄ σχετικής ΚΥΑ»
(δηλ. της ΑΕΠΟ). Με το έγγραφο 1384/Φ.14/674/21.3.2011, η Διεύθυνση Ανάπτυξης της Ν.Α. Ευβοίας διατύπωσε την άποψη ότι «η αλλαγή διαστάσεων του κτιρίου, για το οποίο χορηγήθηκε άδεια εγκατάστασης, κρίνεται ουσιαστική από την υπηρεσία μας και απαιτείται τροποποίηση της άδειας εγκατάστασης … ». Ακολούθως, με την απόφαση
α.π. 19249/3144/21.4.2011 του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας εγκρίθηκε παρέκκλιση από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις (που επέτρεπαν ύψος του κτηρίου έως 11 μ.) και επετράπη η πραγματοποίηση ύψους 13,91 μ. Επί του ζητήματος της ασυμφωνίας μεταξύ των δεδομένων που εμφανίζονταν στα σχέδια της αδείας εγκατάστασης, με το έγγραφο οικ. 1271/11/2.5.2011 του Πολεοδομικού Γραφείου Κύμης, απευθυνόμενο στη Διεύθυνση Ανάπτυξης της Π.Ε. Ευβοίας, έγινε δεκτό ότι: «στην υπό εξέταση περίπτωση δεν φαίνεται να τίθεται τελικώς ζήτημα μεταβολής των διαστάσεων του κτιρίου, δεδομένου ότι οι διαστάσεις αυτές αποτυπώνονται κατά τον ίδιο τρόπο με βάση τις διαστάσεις κλίμακας στα δυο σχέδια που συνοδεύουν την άδεια εγκατάστασης και έχουν θεωρηθεί από την Υπηρεσία σας… ενόψει των ανωτέρω φρονούμε ότι δεν τίθεται ζήτημα αλλαγής διαστάσεων του κτιρίου και άρα διαφοροποίησης της άδειας εγκατάστασης, αλλά μόνο εναρμόνισης των όποιων αριθμητικών αντιφάσεων έχουν προκύψει στα σχέδια … ». Με την πράξη 99/8.6.2012 της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Κύμης χορηγήθηκε άδεια για την ανέγερση του κτηρίου εγκατάστασης του συγκροτήματος τροφοδότησης του κυρίου καυστήρα, με καλυπτόμενη επιφάνεια 392,96 τμ. και ύψος 13,91 μ., κατά της οποίας ασκήθηκε αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά, η δίκη επί της οποίας κηρύχθηκε καταργημένη, λόγω παραιτήσεως, με την απόφαση 1320/2015 αυτού. Στη συνέχεια και μετά την ολοκλήρωση των κτηριακών εργασιών της επέκτασης που είχαν εγκριθεί με την άδεια εγκατάστασης 2537/Φ.17.674/24/7.9.2010 του Αντινομάρχη Ευβοίας, η αιτούσα υπέβαλε αίτημα χορήγησης άδειας λειτουργίας για την εν λόγω επέκταση του εργοστασίου. Στις 21.3.2013 πραγματοποιήθηκε αυτοψία στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου, κατά τη διάρκεια της οποίας διαπιστώθηκε ότι οι κτηριακές και μηχανολογικές εγκαταστάσεις έχουν κατασκευασθεί σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη που συνόδευε την άδεια εγκατάστασης, και, με την απόφαση 1144/Φ.14/674/27.3.2013
[με εσφαλμένη αναγραφή του έτους 2012, αντί του ορθού 2013] του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Π.Ε. Ευβοίας, χορηγήθηκε στην αιτούσα άδεια λειτουργίας αόριστης διάρκειας “μετά από επέκταση με συγκρότημα τροφοδοσίας του κυρίου καυστήρα με στερεά υπολείμματα ανακύκλωσης”. Η πράξη αυτή ανεκλήθη με την απόφαση
οικ. 342/1.4.2013 του Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Ευβοίας, «λαμβάνοντας υπόψη όσα συζητήθηκαν κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και επιπλέον λόγω της εκ παραδρομής αναγραφείσης ημερομηνίας 27.3.2012, κατά την οποία δεν υπήρχε σχετική εξουσιοδότηση». Η ανακλητική, όμως, πράξη ανεκλήθη με την απόφαση 140407/1803/5.12.2013 του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας. Την αυτή ημερομηνία (5.12.2013) εξεδόθη η νυν προσβαλλόμενη πράξη [140409/1804/5.12.2013 του αυτού Περιφερειάρχη], με την οποία ανεκλήθη εκ νέου η προμνησθείσα άδεια λειτουργίας, κατ΄ αποδοχήν αιτήσεως θεραπείας που είχε υποβληθεί κατ΄ αυτής από το Σωματείο με την επωνυμία «Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Αλιβερίου και Περιχώρων».
4. Επειδή, η προσβαλλόμενη ανακλητική πράξη στηρίζεται στις εξής επάλληλες αιτιολογίες: α/ ότι, μεταξύ των διατάξεων που μνημονεύονται στο προοίμιο της ανακαλούμενης απόφασης, δεν αναφέρεται η απόφαση οικ. 4762/141/14.1.2013 του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας (Β΄ 175), με την οποία μεταβιβάσθηκε η αρμοδιότητα έκδοσης της ανακαλούμενης απόφασης από τον Περιφερειάρχη στον Αντιπεριφερειάρχη Στερεάς Ελλάδος, αλλά μνημονεύονται οι αποφάσεις 802/126/20.1.2011 (Β΄ 139) και 98793/3222/11.11.2011 (Β΄ 2768),
οι οποίες καταργήθηκαν με την ανωτέρω απόφαση
οικ. 4762/141/14.1.2013, ενόψει δε αυτού, η ανακαλούμενη πράξη είναι μη νόμιμη «για λόγους εξωτερικής νομιμότητας, αφού εκδόθηκε αναρμοδίως και με βάση καταργημένες αποφάσεις που μεταβίβαζαν τη σχετική αρμοδιότητα», β/ ότι η ανακαλούμενη άδεια λειτουργίας εκδόθηκε μη νομίμως, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 24 του Συντάγματος και του ν. 1650/1986, δεδομένου ότι “οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός που κατασκευάσθηκαν και αδειοδοτήθηκαν για να λειτουργήσουν με την ανακαλούμενη πράξη διαφοροποιούνται και μάλιστα ουσιωδώς από τις εγκαταστάσεις που προβλέπονται στους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας του εργοστασίου”, γ/ ότι η άδεια λειτουργίας ερείδεται στην άδεια οικοδομής 99/8.6.2012 της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Κύμης, η οποία τυγχάνει μη νόμιμη, διότι εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο (ήτοι από υπάλληλο αυτής και όχι από τον αρμόδιο Προϊστάμενο της Διεύθυνσης) και διότι εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, αντί της αρμόδιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, και δ/ ότι η άδεια λειτουργίας ερείδεται στην απόφαση 19249/3144/21.4.2011 της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικού και Χωροταξικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας, για την έγκριση παρέκκλισης ύψους της επίδικης κατασκευής, η οποία τυγχάνει ομοίως μη νόμιμη, αφού κατά τον χρόνο έκδοσής της υπήρχαν αυθαίρετες κατασκευές, οι οποίες νομιμοποιήθηκαν εκ των υστέρων.
5. Επειδή, στο άρθρο 9 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 (Α΄ 45), ορίζεται ότι «1. … 2. Το αρμόδιο διοικητικό όργανο, αν τούτο προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις, μπορεί, με κανονιστική πράξη του, να μεταβιβάσει την αρμοδιότητά του. … 3. Το αρμόδιο διοικητικό όργανο, αν τούτο προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις, μπορεί επίσης, με κανονιστική πράξη του, να εξουσιοδοτεί ιεραρχικά υφιστάμενό του όργανο να υπογράφει, με εντολή του, πράξεις ή άλλα έγγραφα της αρμοδιότητάς του. 4. Στο προοίμιο των διοικητικών πράξεων, για την πληροφόρηση των ενδιαφερομένων, αναφέρονται οι διατάξεις που καθορίζουν την αρμοδιότητα για την έκδοση της πράξης, αν συντρέχει δε περίπτωση και η πράξη της μεταβίβασής της στο όργανο που εκδίδει την πράξη ή η πράξη της εξουσιοδότησης προς υπογραφή». Εξάλλου, στην παρ. 2 του άρθρου 160 του ν. 3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 11 του άρθρου 6 του ν. 4071/2012 (Α΄ 85), ορίζεται ότι «Με όμοια απόφαση ο περιφερειάρχης αναθέτει σε όλους τους αντιπεριφερειάρχες την άσκηση τομέων αρμοδιοτήτων της περιφέρειας και μπορεί, επίσης, να τους μεταβιβάζει την άσκηση συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων του. Οι αντιπεριφερειάρχες μπορούν για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους οι οποίες μεταβιβάζονται σε αυτούς από τον περιφερειάρχη να παρέχουν εξουσιοδότηση υπογραφής με εντολή τους σε προϊσταμένους υπηρεσιών της περιφέρειας με εξαίρεση χρηματικά εντάλματα πληρωμών».
6. Επειδή, εν προκειμένω, με την απόφαση 802/126/20.1.2011 του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδος (Β΄ 139) μεταβιβάσθηκαν στους Αντιπεριφερειάρχες συγκεκριμένες αρμοδιότητες, στον δε Αθανάσιο Μπουραντά, Αντιπεριφερειάρχη της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας, μεταβιβάσθηκαν οι αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της
Π.Ε. Ευβοίας. Το αυτό επαναλήφθηκε με τη μεταγενέστερη απόφαση (οικ.) 98793/3222/11.11.2011 του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδος (Β΄ 2768). Περαιτέρω, με την απόφαση Οικ. 4762/141/14.1.2013 του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδος (Β΄ 175) ανετέθη στον Αντιπεριφερειάρχη Αθανάσιο Μπουραντά η άσκηση αρμοδιοτήτων της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της
Π.Ε. Ευβοίας, η οποία είναι αρμόδια για την έκδοση αδειών λειτουργίας βιομηχανιών, και ορίσθηκε ότι παύει να ισχύει κάθε αντίθετη απόφαση. Τέλος, με την απόφαση 25520/1069/6.3.2013 του Αντιπεριφερειάρχη
Π.Ε. Ευβοίας (Β΄ 567/12.3.2013) παρεσχέθη στον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης της Π.Ε. Ευβοίας η εξουσία να υπογράφει, με εντολή Αντιπεριφερειάρχη, τη χορήγηση αδειών λειτουργίας δραστηριοτήτων των ν. 3325/2005 και ν. 3982/2011, ισχύος μεγαλύτερης των 500 KW.
7. Επειδή, κατά τα παγίως κριθέντα, η παράλειψη αναφοράς ή η εσφαλμένη μνεία των στοιχείων της πράξης μεταβίβασης αρμοδιότητας ή εξουσιοδότησης υπογραφής στο προοίμιο διοικητικής πράξης δεν επηρεάζει το κύρος της (ΣτΕ 1884, 1885/2012, 2546/2011, 3882/2008, 2445/1992). Κατά συνέπεια, η αποδιδόμενη μη ορθή αναγραφή της απόφασης μεταβίβασης αρμοδιότητας στο προοίμιο της χορηγηθείσης αδείας λειτουργίας δεν αποτελούσε νόμιμο λόγο ανάκλησής της. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, εν προκειμένω, η ανακληθείσα άδεια λειτουργίας για το εργοστάσιο τσιμέντου της αιτούσας, συνολικής ισχύος 51.337,86 ΚW, είχε εκδοθεί στις 27.3.2013 [και όχι στις 27.3.2012, ημερομηνία που, λόγω προφανούς παραδρομής, είχε αναγραφεί στη σχετική πράξη, όπως δέχεται και η Διοίκηση] και νομίμως υπεγράφη από τον Διευθυντή Ανάπτυξης της Π.Ε. Ευβοίας, δεδομένου ότι η εξουσία υπογραφής πράξεων με το περιεχόμενο αυτό είχε νομίμως μεταβιβασθεί στον εν λόγω Διευθυντή εκ μέρους του Αντιπεριφερειάρχη, στον οποίο η σχετική αρμοδιότητα είχε προηγουμένως μεταβιβασθεί από τον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδος. Κατά συνέπεια, το περί του αντιθέτου αιτιολογικό έρεισμα της προσβαλλόμενης πράξης (σκ. 4, υπό στοιχείο α/) δεν είναι νόμιμο, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα.
8. Επειδή, στο άρθρο 2 του ν. 3325/2005 (“Ίδρυση και λειτουργία βιομηχανικών – βιοτεχνικών εγκαταστάσεων…”, Α΄ 68) ορίζεται ότι:
“1. Κατά την έννοια του παρόντος νόμου νοούνται ως: … ζ. Εγκατάσταση (Ίδρυση): Η τοποθέτηση για πρώτη φορά του μηχανολογικού εξοπλισμού σε συγκεκριμένη θέση για άσκηση συγκεκριμένης δραστηριότητας.
η. Λειτουργία: Η ενεργοποίηση του εγκατασταθέντος μηχανολογικού εξοπλισμού. θ. Επέκταση: Η επαύξηση, μετά την αρχική εγκατάσταση και λειτουργία της δραστηριότητας, της εγκατεστημένης ισχύος του μηχανολογικού εξοπλισμού ή η προσθήκη κτιριακών εγκαταστάσεων ή ειδικών εγκαταστάσεων, που πραγματοποιείται μέσα στο γήπεδο όπου λειτουργεί η εγκατάσταση ή σε όμορό του ή η αλλαγή ή συμπλήρωση της δραστηριότητας. … ι. Εκσυγχρονισμός: Η αντικατάσταση ή συμπλήρωση του μηχανολογικού εξοπλισμού, των κτιριακών εγκαταστάσεων, των ειδικών εγκαταστάσεων και η αλλαγή ή συμπλήρωση της δραστηριότητας. ια. … ιδ. Αδειοδοτούσα Αρχή: Η Διεύθυνση Ανάπτυξης των Ν.Α. και οι αντίστοιχες, κατά περίπτωση, υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης”.
Στο άρθρο 4 του ιδίου νόμου ορίζεται ότι “1. Για την εγκατάσταση ή την επέκταση ή τον εκσυγχρονισμό των δραστηριοτήτων του παρόντος νόμου απαιτείται, με την επιφύλαξη του άρθρου 5, άδεια εγκατάστασης. Την άδεια αυτή χορηγεί αποκλειστικώς η Αδειοδοτούσα Αρχή, ύστερα από αυτοψία της, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. 2. … 5. Η άδεια εγκατάστασης ισχύει για τρία χρόνια και μπορεί να παραταθεί μέχρι τη συμπλήρωση μίας εξαετίας. … Τροποποίηση της άδειας εγκατάστασης γίνεται με τις πιο πάνω προϋποθέσεις. 6. … ”. Σύμφωνα με το άρθρο 8 του νόμου: “1. Για την ανέγερση κτιριακών εγκαταστάσεων, που προορίζονται για την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων του παρόντος νόμου, απαιτείται προηγουμένως η έκδοση της κατά νόμο άδειας οικοδομής από την αρμόδια υπηρεσία…”, σύμφωνα δε με το άρθρο 9:
“1. Η ανέγερση κτιριακών εγκαταστάσεων για την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων που υπάγονται στο νόμο αυτόν υπόκειται στους όρους δόμησης που προβλέπονται από τις πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά. 2. Παρέκκλιση από τους όρους αυτούς επιτρέπεται στις εξής περιπτώσεις: α) Κατά την εγκατάσταση των δραστηριοτήτων, μόνο ως προς το ύψος και εφόσον πρόκειται να εγκατασταθούν υψηλά μηχανήματα, αποθήκες κατακόρυφου τύπου (SILOS), καπνοδόχοι, εγκαταστάσεις απαγωγής και υψηλές εγκαταστάσεις. Προκειμένου για υψηλές εγκαταστάσεις επιτρέπεται η έγκριση παρέκκλισης, μόνον εφόσον η λύση αυτή επιβάλλεται για τεχνολογικούς λόγους και δεν είναι δυνατή η εφαρμογή άλλης δόκιμης τεχνικής λύσης. β) Κατά την επέκταση των δραστηριοτήτων, ως προς το ύψος, με τις προϋποθέσεις της προηγούμενης παραγράφου, καθώς επίσης και ως προς τους λοιπούς όρους δόμησης σύμφωνα με το νόμο και εφόσον δεν μπορεί να εφαρμοσθεί, από λειτουργική άποψη, άλλη λύση με την οποία αποφεύγεται η παρέκκλιση. γ) Στην περίπτωση της παρ. 6 του άρθρου 4. Για την έγκριση της παρέκκλισης κατά τις προηγούμενες παραγράφους ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται από τις πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά”. Στο άρθρο 10 του αυτού ν. 3325/2005 ορίζονται τα εξής : “1. Για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας στις δραστηριότητες που έχουν εγκατασταθεί ή επεκταθεί ή εκσυγχρονισθεί υποβάλλεται, μέσα στο χρονικό διάστημα ισχύος της άδειας εγκατάστασης, αίτηση που συνοδεύεται από δικαιολογητικά, τα οποία καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. Από την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών είναι δυνατή η έναρξη λειτουργίας της εγκατάστασης. 2. Η Αδειοδοτούσα Αρχή υποχρεούται να ενεργήσει αυτοψία με όργανά της για τη διαπίστωση της τήρησης ή μη των όρων της άδειας εγκατάστασης. 3. Η άδεια λειτουργίας της δραστηριότητας χορηγείται για αόριστο χρόνο με απόφαση που εκδίδεται εντός μηνός, εφόσον διαπιστωθεί από τα όργανα της προηγούμενης παραγράφου ότι έχουν τηρηθεί οι όροι και περιορισμοί που αναγράφονται στην άδεια εγκατάστασης και ότι, από τη λειτουργία της δραστηριότητας, εξασφαλίζεται η προστασία του περιβάλλοντος, η ασφάλεια των εργαζομένων και των περιοίκων. Ειδικά για την περίπτωση της παρ. 6 του άρθρου 4, η ισχύς της άδειας λειτουργίας δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρόνο που απαιτείται για την πραγματοποίηση του έργου. 4. …”. Εξάλλου, στο άρθρο 39 παρ. 3 του νεώτερου ν. 3982/2011 «Απλοποίηση της αδειοδότησης τεχνικών επαγγελματικών και μεταποιητικών δραστηριοτήτων και επιχειρηματικών πάρκων και άλλες διατάξεις»
(Α΄ 143) προβλέπεται ότι “Για τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας δραστηριότητας για την οποία υπάρχει ήδη σε ισχύ άδεια εγκατάστασης, η οποία και εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, θα εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις που ίσχυαν κατά την έκδοση της άδειας εγκατάστασης”. Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 10
του ν. 4014/2011 (Α΄ 209), “H ΑΕΠΟ αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση κάθε διοικητικής πράξης που απαιτείται κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις για την πραγματοποίηση ή λειτουργία του έργου ή της δραστηριότητας”.
9. Επειδή, σύμφωνα με το δεύτερο αιτιολογικό έρεισμα της προσβαλλόμενης πράξης, η άδεια λειτουργίας για την επίμαχη επέκταση κρίθηκε μη νόμιμη και ανακλητέα διότι “οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός που κατασκευάσθηκαν και αδειοδοτήθηκαν για να λειτουργήσουν με την ανακαλούμενη πράξη διαφοροποιούνται και μάλιστα ουσιωδώς από τις εγκαταστάσεις που προβλέπονται στους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας του εργοστασίου”. Η αιτιολογία αυτή είναι αόριστη, ενώ, και υπό την εκδοχή ότι η κρίσιμη διαφοροποίηση στην οποία αναφέρεται η προσβαλλόμενη έγκειται στην απόκλιση των διαστάσεων του κτηρίου για το οποίο χορηγήθηκε η άδεια λειτουργίας σε σχέση με τα προβλεπόμενα στην ΑΕΠΟ, η αιτιολογία παρίσταται μη νόμιμη. Ειδικότερα, με τον όρο 4.6.6. της ισχύουσας ΑΕΠΟ προβλέφθηκε, ως εναλλακτική λύση, η παραλαβή RDF για απευθείας τροφοδοσία στον κύριο καυστήρα του εργοστασίου, λύση η οποία και υιοθετήθηκε στη συνέχεια από την αιτούσα, με αποτέλεσμα την αλλαγή σχεδιασμού του κτηρίου αποθήκευσης του RDF και στέγασης των μηχανημάτων τροφοδοσίας του καυστήρα με RDF. Επομένως, η άδεια λειτουργίας, που ενέκρινε διαφορετικό σχεδιασμό, δεν αντέκειτο κατ΄ αρχήν προς την ΑΕΠΟ. Περαιτέρω, όπως αναφέρθηκε στη σκ. 3 της παρούσης, η Διεύθυνση ΕΑΡΘ του ΥΠΕΚΑ, η οποία αναφέρεται ως αρμόδια περιβαλλοντική αρχή στην ισχύουσα ΑΕΠΟ [βλ. και άρθ. 3 παρ. 1, άρθ. 6 – παρ. 1, 2 και 4 – και άρθ. 30 παρ. 5 του ν. 4014/2011, που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης αδείας λειτουργίας (:27.3.2013)], έκρινε ότι οι αλλαγές στο σχεδιασμό και η διαφοροποίηση των διαστάσεων του κτηρίου, που θα χρησιμεύσει για τη στέγαση του αυτού μηχανολογικού εξοπλισμού, έναντι των διαστάσεων του κτηρίου που προέβλεπε η εγκριθείσα ΜΠΕ, δεν αποτελούσαν ουσιώδη τροποποίηση της ΑΕΠΟ, ενόψει του ως άνω όρου 4.6.6 αυτής και της συνολικής βιομηχανικής δραστηριότητας του εργοστασίου, καθώς και κατ΄ εκτίμηση του ότι οι επιχειρούμενες αλλαγές αποσκοπούσαν στην καλύτερη προστασία του μηχανολογικού εξοπλισμού και του περιβάλλοντος (βλ. έγγραφο 185697/2.3.2011 του Τμήματος Βιομηχανιών της Διεύθυνσης Ε.Α.Ρ.Θ. της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ, σε συνέχεια του εγγράφου 169268/6.9.2010). Υπό τα δεδομένα αυτά, η ανάκληση της αδείας λειτουργίας δεν μπορεί να εύρει νόμιμο έρεισμα ούτε στην αντίθεση της ανακαλούμενης πράξης προς την ΑΕΠΟ, όπως βασίμως προβάλλεται.
10. Επειδή, τέλος, οι αιτιολογίες της προσβαλλόμενης πράξης, που αφορούν πλημμέλειες της οικοδομικής αδείας και της έγκρισης παρέκκλισης ως προς το ύψος του κτηρίου – δηλαδή πλημμέλειες πράξεων επί των οποίων στηρίζεται η άδεια λειτουργίας (ανωτέρω, σκ. 4, υπό στοιχεία γ/ και δ/) -, παρίστανται ομοίως μη νόμιμες, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα, προεχόντως διότι συνιστούν ανεπίτρεπτο παρεμπίπτοντα έλεγχο ατομικών διοικητικών πράξεων άλλων διοικητικών οργάνων
(ήτοι της Πολεοδομίας και του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης), οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί (ΣτΕ 1555/1980, 25/2012, 1624/2012, 4225/2013 κ.ά.).
11. Επειδή, υπό τα δεδομένα αυτά, η ανάκληση της αδείας λειτουργίας για την επέκταση του εργοστασίου της αιτούσας δεν μπορεί να στηριχθεί νομίμως σε κανένα από τα τέσσερα επάλληλα αιτιολογικά ερείσματα της προσβαλλόμενης πράξης. Ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί και παρέλκει η έρευνα των λοιπών προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως.