ΣτΕ 2223/2017 [Νόμιμη αδειοδότηση κεραίας κινητής τηλεφωνίας βάσει Π.Π.Δ.]
Περίληψη
-Προβάλλεται ότι οι ρυθμίσεις με τις οποίες καταργείται η υποχρέωση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων πριν από την έκδοση της αδείας κατασκευής της κεραίας, αντίκεινται στο άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος και στις αρχές της προφύλαξης και προληπτικής δράσης στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος, αναιρούν το σκοπό τόσο του κοινοτικού, όσο και του εθνικού νομοθέτη και αντιβαίνουν σε πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικράτειας και ειδικότερα στην απόφαση 1264/2005 της Ολομέλειας αυτού. Επίσης προβάλλεται ότι δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα επιστημονικά στατιστικά Αλληλεγγύης και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του εκάστοτε αρμόδιου για την Ε.Ε.Α.Ε. Υπουργού. 11. … 17. Πα την αδειοδότηση κατασκευών κεραιών ακολουθούνται τα εξής: Α. Πριν την εγκατάσταση κατασκευής κεραίας ή τροποποίηση υφιστάμενης κατασκευής κεραίας, ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει ολοκληρωμένο φάκελο, μέσω Συστήματος Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων (ΣΗΛΥΑ). Ο ολοκληρωμένος φάκελος χαρακτηρίζεται ως πλήρης, εφόσον περιλαμβάνει τις κάτωθι αιτήσεις / μελέτες: α) Αίτηση προς την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α.) σχετικά με την ασφάλεια της αεροπλοΐας. β) Αίτηση για χορήγηση δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων ή αποδεικτικό νόμιμης χρήσης των συχνοτήτων εκπομπής και λήψης… γ) Μελέτη Ραδιοεκπομπών για την έκδοση θετικής Γνωμάτευσης της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.). δ) Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ή κατά περίπτωση αίτηση υπαγωγής στις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης. ε) Μελέτη για την τοποθέτηση των σχετικών εγκαταστάσεων σύμφωνα με τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις, στ) Αιτήσεις που πιθανόν απαιτούνται κατά περίπτωση, κατά δήλωση του αιτούντα. ζ) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 για την πληρότητα του φακέλου. … Οι υπογράφοντες τις μελέτες / αιτήσεις ευθύνονται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Οι υπογράφοντες τις μελέτες τεχνικοί πρέπει να έχουν τα απαιτούμενα προσόντα και την ευθύνη για το περιεχόμενο των μελετών τους σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. … Β. Οι αρμόδιες υπηρεσίες, μέσω διαδικτυακής πρόσβασης στο ΣΗΛΥΑ, μέσα σε τέσσερις μήνες από την ηλεκτρονική υποβολή του ολοκληρωμένου φακέλου του ανωτέρω στοιχείου Α’, οφείλουν να ελέγξουν τα θέματα της αρμοδιότητας τους και να ενημερώνουν το ΣΗΛΥΑ: α) για την έκδοση των εγκρίσεων τους ή β) για την ύπαρξη τυπικών ελλείψεων ή λαθών στις κατατεθειμένες αιτήσεις / μελέτες, προκειμένου αυτές να συμπληρωθούν / διορθωθούν ή γ) για την αιτιολογημένη απόρριψη των κατατεθειμένων αιτήσεων / μελετών. Γ. Η Ε.Ε.Τ.Τ., μετά την πάροδο τεσσάρων μηνών από την ηλεκτρονική υποβολή του ολοκληρωμένου φακέλου του ανωτέρω στοιχείου Α’: α) Εκδίδει Άδεια Κατασκευής Κεραίας, εφόσον έχουν εκδοθεί όλες οι απαιτούμενες εγκρίσεις από τις αρμόδιες Υπηρεσίες και προβαίνει στη δημοσιοποίηση στον οικείο δικτυακό τόπο του περιεχομένου του ολοκληρωμένου φακέλου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ανωτέρω στοιχείο Α’. β) Εκδίδει Πιστοποιητικό Πληρότητας του υποβληθέντος φακέλου και προβαίνει στη δημοσιοποίηση στον οικείο δικτυακό τόπο του περιεχομένου του ολοκληρωμένου φακέλου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ανωτέρω στοιχείο Α’, κατόπιν ελέγχου πληρότητας και με την προϋπόθεση σύμφωνης γνώμης της ΕΕΑΕ και της ΥΠΑ. καθώς και χορήγησης δικαιωμάτων χρήσης συχνοτήτων από την Ε,Ε.Τ.Τ. Το εν λόγω Πιστοποιητικό καταργείται όταν εκδοθεί η κατά το παρόν στοιχείο Γ, σημείο Α’, Άδεια Κατασκευής Κεραίας, γ) Απορρίπτει την αίτηση σε περίπτωση που υπάρχει τουλάχιστον μία οριστική αιτιολογημένη απόρριψη από τις αρμόδιες Υπηρεσίες…». Επειδή, οι διατάξεις που παρατίθενται στην ενδέκατη, δωδέκατη και δέκατη τρίτη σκέψη καθορίζουν ιδιαίτερο και απλουστευμένο σύστημα περιβαλλοντικής αδειοδότησης των σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας που εμπίπτουν στη δεύτερη κατηγορία του ν. 4014/2011, διότι, κατά την εκτίμηση του νομοθέτη, δεν προκαλούν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Από το σύστημα αυτό εξαιρούνται ειδικές περιπτώσεις σταθμών, οι οποίοι είτε έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (π.χ. κομβικοί σταθμοί) είτε χωροθετούνται σε περιοχές Natura 2000 ή περιλαμβάνουν έργα οδοποιίας. Βασικό χαρακτηριστικό του εν λόγω συστήματος αποτελεί ο καθορισμός των περιβαλλοντικών δεσμεύσεων για την εγκατάσταση και τη λειτουργία των σταθμών σε κανονιστικό επίπεδο με λεπτομερείς κανόνες, ανάλογα με τη θέση του κάθε σταθμού, την απόστασή του από ευαίσθητες δραστηριότητες (σχολεία κ.λπ.), συνιστούν δε οι δεσμεύσεις αυτές τους όρους για τη συμβατή με την προστασία του στοιχεία για την επίδραση των εκπομπών της εν λόγω ακτινοβολίας στον ανθρώπινο οργανισμό, με αποτέλεσμα οι βλαπτικές συνέπειες της έκθεσης να φανούν σε βάθος χρόνου. Όπως, όμως, εκτίθεται σε προηγούμενη σκέψη, η εφαρμογή του απλουστευμένου τρόπου περιβαλλοντικής αδειοδότησης σταθμών κεραιών που δεν επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και, για το λόγο, άλλωστε, αυτό, δεν έχουν συμπεριληφθεί στον κατάλογο των έργων και δραστηριοτήτων που υπόκεινται στη διαδικασία ειδικής εκτίμησης των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων κατά το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αντίκειται ούτε στο άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος ούτε στις αρχές της πρόληψης και της προφύλαξης, αφού οι πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, στις οποίες υποχρεωτικώς υπάγονται οι εν λόγω σταθμοί, έχουν θεσπισθεί κανονιστικώς εκ των προτέρων. Το απλουστευμένο αυτό σύστημα, εξάλλου, δεν αντίκειται ούτε στη συνταγματική υποχρέωση προστασίας της δημόσιας υγείας, δεδομένου ότι, αφενός μεν η ειδική νομοθεσία περί διεξοδικής εκτιμήσεως των επιπτώσεων από την εκπεμπόμενη ακτινοβολία εξακολουθεί να εφαρμόζεται υποχρεωτικώς και παραλλήλως προς τις διατάξεις περί υπαγωγής στις ΠΠΔ, αφετέρου δε διότι μεταξύ των ΠΠΔ συμπεριλαμβάνονται ειδικές ρυθμίσεις για την απαγόρευση έκθεσης του κοινού σε ακτινοβολία πέραν ενός ανωτάτου ορίου, το οποίο μάλιστα, κατά τα εκτιθέμενα στο 37125/Φ.800/25.9.2014 έγγραφο απόψεων της ΕΕΤΤ προς το Συμβούλιο της Επικράτειας, έχει ορισθεί σε επίπεδα σημαντικά χαμηλότερα από τα οριζόμενα τόσο από τη Διεθνή Επιτροπή Προστασίας από τη Μη Ιοντίζουσα Ακτινοβολία (International Commission on Non Ionizing Radiation Protection – ICNIRP) όσο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CENELEC) και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Η προσβαλλόμενη, τέλος, πράξη, δεν είναι αντίθετη προς τα κριθέντα με την 1264/2005 απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, η οποία έκρινε ότι αντίκειται στο Σύνταγμα η απαλλαγή της Διοίκησης από την υποχρέωση υπαγωγής της κατασκευής και λειτουργίας σταθμών κεραιών σε οποιαδήποτε εκτίμηση των συνεπειών στο περιβάλλον, ακριβώς διότι το νομοθετικό καθεστώς ενόψει του οποίου αποφάνθηκε το Δικαστήριο με την απόφαση εκείνη, σε αντίθεση με το επίμαχο νομοθετικό καθεστώς, δεν προέβλεπε καμία διαδικασία, συνήθη ή απλουστευμένη, για την εκτίμηση των συνεπειών στο περιβάλλον από την κατασκευή και λειτουργία σταθμών κεραιών. Πρέπει, επομένως, να απορριφθούν αυτοί οι λόγοι ακυρώσεως.
Πρόεδρος: Αθ. Ράντος
Εισηγητής: Μ. Σωτηροπούλου
Tο πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή της από το Δικαστήριο.
