ΕΠΤΑ ΔΕΣΜΕΣ ΜΕΤΡΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΟΥ (Δεκέμβριος 2007)

Η Σύνοδος του ΟΗΕ για την Κλιματι­κή Αλλαγή, που πραγματοποιείται στο Μπαλί της Ινδονησίας, θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Δεκεμ­βρίου και συγκεντρώνει αντιπροσώπους από 180 χώρες του πλανήτη, μαζί με μεγάλο α­ριθμό διακυβερνητικών, μη κυ­βερνητικών οργανώσεων και ΜΜΕ και πραγματοποιείται σε κλίμα συγκρατημένης αισιο­δοξίας μετά την ανακοίνωση της απόφασης της Αυστραλίας να προσχωρήσει στο Πρωτό­κολλο του Κιότο. Θα ολοκληρωθεί με μια υ­πουργική συνεδρίαση, όπου θα παρουσιασθούν τα αποτε­λέσματα της Συνόδου.

Στη διάρκεια των εργασιών της αναμένεται να συζητηθούν τα αποτελέσματα των επιστη­μονικών εκτιμήσεων για τις εξελίξεις στο τομέα της κλιματικής αλλαγής και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για τον έλεγχό της, καθώς προσεγγί­ζει το τέλος της-περιόδου επίτευξης των στόχων του Πρω­τοκόλλου του Κιότο (2012).

Η πρόσφατη έκθεση (4th Assessment Report) της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) παρουσίασε αδιαμφι­σβήτητα στοιχεία για τη θέρμανση της ατμόσφαιρας του πλανήτη εξαιτίας ανθρωπογενών δραστηριοτή­των, επισημαίνοντας ταυτο­χρόνως τις αρνητικές επιπτώ­σεις που θα προκύψουν για την ανθρωπότητα αν αυτή η κατάσταση συνεχισθεί. Η ΙΡCC επισημαίνει ότι η μέση θερμοκρασία στον πλα­νήτη αυξήθηκε κοντά 0,75ο C σε σχέση με το 1850 και ο ρυθ­μός αύξησης είναι πλέον με­γαλύτερος από αυτόν που είχε προβλέψει στην προηγούμενη έκθεσή της. Αυτό σημαίνει ό­τι, αν δεν καταστεί δυνατή η ε­φαρμογή ενός αποτελεσματι­κού σχεδίου σε παγκόσμια κλί­μακα, στο τέλος του αιώνα η αύξηση της θερμοκρασίας θα μπορούσε να κυμανθεί στη χειρότερη περίπτωση στους 6ο C.

Μια αναλυτική και τεκμη­ριωμένη παρουσίαση των αρ­νητικών εξελίξεων που παρα­τηρούνται τα τελευταία δώδε­κα χρόνια (1995-2006), τα ο­ποία χαρακτηρίζονται ως τα πλέον θερμά στη διάρκεια των υφιστάμενων μετρήσεων από το 1850, δείχνει τις ήδη αρ­νητικές εξελίξεις στα θέματα της τήξης των πάγων, της α­νόδου της στάθμης των θα­λασσών, των βροχοπτώσεων, της εμφάνισης ακραίων καιρι­κών φαινομένων κ.λπ. Η έκθεση της ΙΡCC επιση­μαίνει ότι οι παγκόσμιες εκ­πομπές αερίων του θερμοκη­πίου (GΗG) που οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες έ­χουν αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο και ότι το 70% της αύ­ξησης αυτής διαπιστώνεται την περίοδο 1970-2004.

Από τα GHG, το πλέον ση­μαντικό αέριο είναι το CO2, οι εκπομπές του οποίου αυξήθη­καν σε ποσοστό 80% το διά­στημα 1970-2004. Αυτές οι συ­γκεντρώσεις που διαμορφώ­νουν τον πυρήνα του προβλή­ματος οφείλονται κατά κύριο λόγο στη χρήση ορυκτών καυ­σίμων για παραγωγή ενέργει­ας (56,6%) και στην αποψί­λωση των δασών (17,3%). Για την ΙΡCC δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αιτία για τις διαπιστούμενες αρνητικές ε­ξελίξεις ευρίσκεται στις αν­θρώπινες δραστηριότητες κι α­κόμη ότι η συνέχιση των εκπομπών GΗG με αυτούς ή με­γαλύτερους ρυθμούς θα προ­καλέσει περαιτέρω θέρμανση της επιφάνειας του πλανήτη, με αποτέλεσμα οι παγκόσμιες κλιματικές αλλαγές στη διάρκεια του παρόντος αιώνος να είναι ισχυρότερες του προηγουμέ­νου.

Κατά την ΙΡCC δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, αν οι εκπομπές GΗG συνεχισθούν με τους ίδι­ους ρυθμούς, θα έχει ως απο­τέλεσμα μια σειρά αρνητικών επιπτώσεων σε ολόκληρο τον πλανήτη, και φυσικά στην Ευ­ρώπη, όπου θα πρέπει να α­ναμένεται αύξηση των πλημ­μύρων, μείωση των χιονισμένων περιοχών, διάβρωση εδαφών, μείωση αποθεμάτων νερού στις νότιες περιοχές, με αρνητικές επιπτώσεις στις αγροτικές καλ­λιέργειες, στην παραγωγή υ­δροηλεκτρικής ενέργειας, στον τουρισμό κ.λπ., ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες στη διάρκεια του θέρους θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των αν­θρώπων, στις οικονομικές τους δραστηριότητες και στην ενί­σχυση των πιθανοτήτων εκ­δήλωσης μεγάλων πυρκαγιών στα δάση.

Η ΙΡCC επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή δεν περιλαμβάνει μόνο αύξηση της θερ­μοκρασίας και βίαια καιρικά φαινόμενα, αλλά και αύξηση της στάθμης της θάλασσας, με δυσμενείς επιπτώσεις στη δια­τήρηση των υφιστάμενων α­κτογραμμών και, φυσικά, στις οικονομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται κατά μήκος αυτών. Ο έλεγχος και η αποτροπή των διαγραφόμενων αρ­νητικών εξελίξεων απαιτούν την ανάπτυξη ενός οδικού χάρ­τη για τη μετα-Κιότο εποχή, που αρχίζει μετά το 2012 και η οποία, σύμφωνα με την Ε.Ε., θα πρέπει να έχει στόχο, η αύ­ξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη να μην υπερβεί τους 2ο C σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ε.Ε., ένας τέτοιος στόχος σημαίνει ότι οι παγκόσμιες εκ­πομπές θα κορυφωθούν στη διάρκεια των επόμενων 10-15 ετών και μετά θα μειωθούν μέ­χρι το 2050 στο 50% της στάθ­μης του 1990, ως αποτέλεσμα των μέτρων που θα εφαρμο­σθούν. Για την επίτευξη αυτού του φιλόδοξου και ταυτόχρονα ανα­γκαίου στόχου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτεί­νει επτά δέσμες μέτρων.

Η πρώτη αναφέρεται στην ανάγκη δέσμευσης όλων των α­νεπτυγμένων χωρών για μείω­ση των εκπομπών τους μέχρι το 2020 κατά 30%, σε σχέση με το 1990, μία πρόταση που κα­τά κύριο λόγο απευθύνεται πλέ­ον προς τις ΗΠΑ.

Η δεύτερη αναφέρεται στην ανάγκη ενσωμάτωσης στις προ­σπάθειες μείωσης των εκπο­μπών των αναπτυσσόμενων χω­ρών, και ιδιαίτερα της Κίνας και της Ινδίας, προς τις οποί­ες αναγνωρίζεται ότι θα πρέπει να παρασχεθεί μια σειρά από κατάλληλα κίνητρα.

Η τρίτη περιλαμβάνει την ανάπτυξη των αγορών εκπο­μπών CΟ2 και των συναφών προς αυτές δραστηριοτήτων και μηχανισμών, και ιδιαίτερα αυτών της καθαρής ανάπτυ­ξης (CDM), με σκοπό την προ­ώθηση των σχετικών επενδύ­σεων και εμπορικών συναλλα­γών.

Η τέταρτη δέσμη περιλαμ­βάνει την ενίσχυση της συ­νεργασίας στην έρευνα, την α­νάπτυξη και τη διάδοση κα­θαρών τεχνολογιών, καθώς τα αποτελέσματα στον τομέα αυ­τόν εκτιμάται ότι θα επιδρά­σουν καθοριστικά στην επιτυ­χία του όλου εγχειρήματος.

Η πέμπτη αφορά την ανά­γκη να αντιμετωπισθούν οι εκ­πομπές που προέρχονται από τις θαλάσσιες και εναέριες με­ταφορές, οι οποίες αυξάνονται με εντατικούς ρυθμούς.

Η έκτη σχετίζεται με την α­νάγκη αντιμετώπισης του προ­βλήματος της καταστροφής των δασών, και ιδιαιτέρως της ανάπτυξης μιας δέσμης κινή­τρων προς τις αναπτυσσόμε­νες χώρες.

Τέλος, η έβδομη αναφέρεται στην ανάγκη να σχε­διαστούν και να εφαρμοστούν μέτρα για την ανακούφιση των ασθενέστερων αναπτυσσόμε­νων χωρών από τις αρνητικές επιπτώσεις της πραγματοποιούμενης κλιματικής αλλαγής.

Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης α­σφαλώς και τη διατηρούν στην πρωτοπορία των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κλι­ματικής αλλαγής. Προσπάθει­ες που, όπως βάσιμα υποστη­ρίζεται, συνδυάζονται και με τη δυνατότητα της ταυτόχρο­νης ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας. Στον επίλογο του άρθρου παραμένει εκκρεμής η ελλη­νική περίπτωση όπου, παρά τις ορατές αρνητικές μεταβολές (πυργκαγιές δασών, μείωση βροχοπτώσεων, έντονα καιρικά φαινόμενα), εμφανίζεται ση­μαντικό έλλειμμα κατανόησης και αντιμετώπισης του προ­βλήματος. Η Ελλάδα δεν θα επιτύχει τον στόχο για περιορισμό της αύξησης των εκπομπών C02 μέχρι το 2012 στο +25%, σε σχέ­ση με το 1990, ενώ μία σειρά από πολιτικές παραμένουν α­νεφάρμοστες.

Η Σύνοδος στο Μπαλί και οι πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης για την κλιματική αλλαγή, η διαρκώς επιδεινούμενη κατά­σταση στις πόλεις και τις ε­παρχίες της χώρας, η μνήμη των πρόσφατων πυρκαγιών στα δάση και των συνακόλουθων καταστροφών, καθιστούν διαρ­κώς περισσότερο επιτακτική την ανάγκη για τη διαμόρφω­ση και εφαρμογή μιας περισ­σότερο αποτελεσματικής πο­λιτικής για τα θέματα αυτά. Η κλιματική και περιβαλ­λοντική απειλή στρέφεται κα­τά του ανθρώπου και, αν κάτι απειλείται, αυτό είναι η οικονομική του ευμάρεια και η ί­δια η ζωή του. Η απειλή είναι πλέον ορα­τή και η ανάγκη αντιμετώπι­σης της άμεση.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «Ο Κόσμος του Επενδυτή» στις 8-9 Δεκεμβρίου 2007, σ. 41.

Facebook

0

Twitter

Linkedin

email

Print