ΜΙΑ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΕΘΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ (Αύγουστος 2007)

Παρά το ότι οι πυρκαγιές των δασών συνεχίζονται, ή ίσως και γι’ αυτόν τον λόγο, το αρχικό «σοκ και δέος» που είχε επικρατήσει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα μετά το ολοκαύτωμα της Πάρνηθας φαίνεται να απορροφάται μετά τη χορήγηση του ι­σχυρότατου αντιδότου της δοκιμασμένης και ανθεκτικής ρουτίνας των συνήθων πολιτικών αναδράσεων και αντεγκλήσεων για θέματα αναπόφευκτα μεν αλλά που τοποθετούνται στο οι­κείο γήπεδο της καθημερινής διαχείρισης, των επιμέρους πα­ρεμβάσεων και «λύσεων» και της τακτικής αμφισβήτησής τους.

Αναφορές στα μεγάλα και σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα γίνονται βέβαια με ιεροτελεστικό τρόπο και με απλές επικεφαλίδες, αλλά το προσκήνιο καταλαμβάνουν όλο και περισσό­τερο, όλο και πιο επιτακτικά, οι α­ντεγκλήσεις ως προς τη διαδικασία, την τακτική της Πυροσβεστικής, τους διορισμούς και τις απολύσεις, τα μπιλιετάκια, το ύψος και τις προ­θεσμίες καταβολής κάποιων αποζημιώσεων κ.λπ.

Και βέβαια τα περισσότερα από αυτά τα ζητήματα είναι και σοβαρά και ενδεικτικά της δεινής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει ο δημόσιος μηχανισμός διαχείρισης και παρέμβασης στην όποια κρίση ή μεταρρύθμιση, της αρρυθμίας του και της αναποτελεσματικότη­τάς του. Αλλά το εύρος και το βά­θος των καταστροφών από τις πυρκαγιές, που για κάποιο διάστη­μα προκάλεσαν ρίγος στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, είχε α­κριβώς γι’ αυτόν το λόγο επιτρέψει να έλθουν στην επιφάνεια πολύ βαθύτεροι προβληματισμοί και α­ναζητήσεις, ακόμη και προτάσεις που έως και προ ολίγου θεωρού­νταν περιθωριακές ή ουτοπικές. Θα περιοριστώ εδώ στο να επανα­λάβω μερικές πολύ συγκεκριμένες προτάσεις που επεξεργάζεται ο ΣΥΝ και που τις έχει ήδη καταθέσει για δημόσια συζήτηση, χωρίς ση­μαντική ανταπόκριση έως τώρα! Θα προσθέσω ότι επιπλέον είναι άκρως ρεαλιστικές, ανταποκρίνονται δηλαδή στη δραματικότητα της κρίσης, στην κλίμακα και την ένταση των φαινομένων, όπως εξάλλου τα περιγράφουν περίπου οι … πάντες, χωρίς όμως να προχωρούν και σε προτάσεις αντιμετώπισής τους! Πράγμα που οδηγεί φυσικά στο ερώτημα αν πραγματικά πιστεύουν τα όσα δραματικά εξεφώνησαν την ώρα της έκρηξης των φαινομένων …

Ανάμεσα σε αυτές τις προτάσεις και διεκδικήσεις υπάρχουν αυτές που φαίνονται ώριμες ακόμη και σε παράγοντες της κυβερνητικής παράταξης, ενώ πια έχουν γίνει και γενικότερο αίτημα της επιστημονικής κοινότητας και των πολιτών: ολοκλήρωση του κτηματολογίου, ταχύτατη σύνταξη του δασολογίου (πολύ εφικτή, αν δημοσιοποιηθούν οι δασικοί χάρτες που περιμένουν ε­δώ και τριάντα χρόνια…), από­συρση της πρότα­σης αναθεώρησης του άρθρου 24 του Συντάγματος, ίδρυση αυτόνομου και κανονικά στελεχωμένου Υπουργείου Περι­βάλλοντος, πλήρης ενσωμάτωση της κοινοτικής νομοθεσίας και α­ξιοποίηση κονδυλίων, αλλά πολύ περισσότερο των θεσμικών και δι­οικητικών δυνατοτήτων (την ορ­γάνωση και το συντονισμό της δασοπυρόσβεσης σε κοινοτικό ε­πίπεδο, ώστε μεταξύ άλλων να υπάρξει και ορθολογικότερη χρήση των τεχνικών μέσων… την έχει ζητήσει ο ΣΥΝ στο Ευρωκοινοβούλιο πριν από δέκα χρόνια!), εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας ως προς τις προστατευόμενες περιο­χές, πρασίνισμα των ελεύθερων χώρων της Αττικής καν άλλων με­γάλων αστικών συγκροτημάτων της χώρας κ.λπ.

Υπάρχουν τώρα και άλλες προ­τάσεις που συνδέονται φυσικά με τα προηγούμενα και απαντούν σε ενστάσεις αδυναμίας του υπάρχο­ντος νομοθετικού πλαισίου και άλ­λες δικαιολογίες που απλώς τεί­νουν να νομιμοποιήσουν την α­πραξία και την παράλυση της ε­φαρμοζόμενης πολιτικής ή την α­πουσία της.

Οι πάντες συμφωνούν ότι οι κα­ταστροφές των δασών και γενικό­τερα των ελεύθερων χώρων σχε­τίζονται με τον τρόπο που γίνεται εν Ελλάδι η οικοδόμηση. Η οποία ξεκινά ως αυθαίρετη, μετά από κα­ταπάτηση, δηλαδή καθαρή και δια­κεκριμένη κλοπή δημόσιου και κοινωνικού πλούτου, και καταλή­γει σε «ρυθμίσεις» και τελικά νομι­μοποίηση, ενίοτε συνοδευόμενη από μια ψευδεπίγραφη ένταξη σε κάποιο «σχέδιο πόλεως» που α­πλώς αναγνωρίζει την κατάσταση και παρουσιάζει πλέον ως «πόλεις» τα συνονθυλεύματα κτιρίων, τους λαβύρινθους δρόμων και δικτύων και την απουσία της όποιας κοινω­νικής υποδομής που θαυμάζουμε στις λουτροπόλεις της Αττικής και άλλων πολλών περιοχών της χώ­ρας που ακολουθούν τα πρότυπά της. Το σύνολο του επιτεύγματος (εξαιρετικά κερδοφόρου) υποβοηθείται από εκατοντάδες αλληλοσυγκρουόμενες διατάξεις και ρυθμίσεις, εξαιρέσεις και σκέτες παρανομίες, όπου εμπλέκονται δημόσιες υπηρεσίες, ΔΕΚΟ, εργολάβοι, νομικοί, η Εκκλησία, μοναστήρια και δεν συμμαζεύεται. Η πρόταση είναι απλή. Καταργήστε όλο αυτό το νοσηρό πλέγμα και απαγορεύ­στε χωρίς καμιά εξαίρεση τη δό­μηση εκτός σχεδίου πόλεως. Κά­νετε σχέδια πόλεως όπου θεωρεί­τε ότι χρειάζεται (πράγμα που θα σηκώνει βέβαια συζήτηση…), κα­τασκευάστε τις απαραίτητες υπο­δομές και στη συνέχεια επιτρέψτε την οικοδόμηση…

Χαρακτηρίστε ιδιώνυμο αδίκημα τα αυθαίρετα και επειδή λέτε ότι δεν … έχετε τα μέσα να τα κατεδα­φίσετε, ακόμη και όταν με δικαστι­κές αποφάσεις επιβάλλεται κάτι τέ­τοιο, προχωρήστε στη δήμευσή τους εν αναμονή της απόκτησης των μέσων που … σας λείπουν! Ιδιώνυμο αδίκημα πρέπει φυσικά να είναι και η με κάθε τρόπο και πράξη ή παράλειψη συμμετοχή στην οικοδόμηση και στη λειτουρ­γία του αυθαιρέτου: εργολάβοι, κάθε είδους δημόσιοι λειτουργοί, επιχειρήσεις παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, τηλεφώνου και άλλοι ενδεχόμενοι φορείς παρο­χής υπηρεσιών και σύνδεσης με ο­ποιοδήποτε δίκτυο θα είναι έτσι ποινικά και αστικά υπόλογοι. Χω­ρίς εξαιρέσεις και παραθυράκια. Ίσως έτσι αποκατασταθεί και η ει­κόνα της … δημόσιας υγείας, αφού σήμερα σε περιοχές αυθαιρέτων σημειώνονται αφύσικα ποσοστά ποικίλων σοβαρών ασθενειών που «επιβάλλουν» στις ΔΕΚΟ να παρέ­χουν στο αυθαίρετο.., τηλέφωνο για ώρα ανάγκης (την αυθεντικό­τητα των ιατρικών βεβαιώσεων κα­νείς ποτέ δεν κουράσθηκε να επα­ληθεύσει…).

Τέλος, είναι κατεπείγον να ανα­ζητηθούν οι νομικές φόρμουλες ή τα νέα νομοθετικά μέτρα που θα θέσουν ένα οριστικό τέρμα στην αναγνώριση «δικαιωμάτων» ιδιο­κτησίας δασών και ελεύθερων χώρων σε πρόσωπα, οργανι­σμούς και θεσμούς με την επίκλη­ση απίθανων δικαιωμάτων χρησι­κτησίας από αρχαίους προγό­νους, ποιμένες και συναφή επαγ­γέλματα, με τη χρήση διοικητικών πράξεων της οθωμανικής αυτο­κρατορίας (σε άπταιστο αραβικό αλφάβητο, προ του κεμαλικού εκλατινισμού της τουρκικής γλώσ­σας…) και άλλα που προκαλούν γέλια ή αγανάκτηση. Μια σοβαρή διαβούλευση με έμπειρους νομι­κούς θα πρόσφερε στην κυβέρ­νηση και τους αρμόδιους (;) υ­πουργούς της πλούσιο υλικό. Εάν δε είχε και τη σοφία να αναζητή­σει τις πληροφορίες και τις συμβουλές της πιάτσας σε επιλεγμένες περιοχές της χώρας θα μπο­ρούσε να καταρτίσει τον πλήρη ο­δηγό της παράλληλης οικονομίας πάνω στη οποία οικοδομήθηκε η οικονομία που σήμερα φτάνει η ί­δια και οδηγεί και όλους εμάς σε δραματικά αδιέξοδα.

Κατά διαβολική σύμπτωση όλες αυτές οι διεκδικήσεις με βάση το ένδοξο παρελθόν της χώρας χωροθετούνται σε περιοχές που σήμερα θεωρούνται «φιλέτα». ΄Αλλη μια α­πόδειξη της διορατικότητας της φυ­λής, που πριν από εκατό και διακό­σια χρόνια έβλεπε πού πάει το πράγμα και έτσι εξασφάλιζε για τους μεταγενέστερους τους τίτλους και τα «δικαιώματα» που διεκδι­κούν σήμερα και όχι αναγκαστικά στα χωριά που ζούσε τότε! Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στους ποικι­λώνυμους «οικοδομικούς συνεται­ρισμούς» που διεκδικούν, σε «κι­νηματική» μάλιστα βάση, ανύπαρ­κτα δικαιώματα ή πολύ υπαρκτά αλλά παρανόμως παραχωρηθέντα. Και μόνο η ανάγνωση των ονομα­σιών τους προκαλεί συνήθως έκ­πληξη και γέλιο, συχνά όμως παραπέμπει σε σχέσεις πελατείας και χαριστικών παροχών σε κατη­γορίες συμπολιτών μας που πολύ απέχουν από κάποιες έκτακτες κα­ταστάσεις (π.χ.  προσφυγιάς ή α­κραίων φυσικών καταστροφών), οι οποίες ίσως κάποτε να ήταν η νομιμοποιητική βάση της παραχώρησης. Διαβάστε προσεκτικά έναν ενδει­κτικό κατάλογο που δημοσιεύτηκε στο «Βήμα» προ ημερών και θα κα­ταλάβετε τι εννοώ, αλλά και το μέ­γεθος του προβλήματος, μια και οι εν λόγω συνεταιρισμοί διεκδικούν κάμποσες εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα στην Αττική. Είναι προ­φανές ότι αν δεν είναι δυνατό να διαλυθούν αμέσως, πρέπει να ε­λεγχθούν αυστηρά και δημόσια ό­λα τα δήθεν δικαιώματα τους και να κοπεί πλήρως η όποια διασύνδεση τους με το Δημόσιο.

Όλα αυτά τα μέτρα, απολύτως πραγματοποιήσιμα σε ορατό ορί­ζοντα, απαντούν σε μερικά από τα βασικά προβλήματα που θέτει το σημερινό πλαίσιο όπου στα τυφλά προσπαθούμε όλοι να βρούμε κά­ποιες λύσεις για να περιορίσουμε τις καταστροφές των δασών και των άλλων ελεύθερων χώρων. Προφανώς δεν απαντούν σε όλα τα προβλήματα, δείχνουν όμως την κατεύθυνση. Η οποία είναι ο δημόσιος και κοινωνικός έλεγχος των δασών και των ελεύθερων χώρων, ώστε να είναι δυνατή η πε­ραιτέρω ανάδειξη και ουσιαστική προστασία τους. Με λίγα λόγια, συνιστούν μια ουσιαστική εθνι­κοποίηση των δασών με όλα τα νόμιμα μέσα, αν χρειάζεται και με αναγκαστικές απαλλοτριώσεις και δικαστικούς αγώνες. Μια πολιτική που θα πήγαινε προς αυτήν την κατεύθυνση θα ήταν και η καλύτε­ρη και μακράς διάρκειας «αποζη­μίωση» για τις πρόσφατες κατα­στροφές που θα αποδιδόταν σε ό­λη την ελληνική κοινωνία πέρα α­πό τις αναγκαίες και άμεσες απο­ζημιώσεις στους άμεσα πληγέντες. Δυνάμει πληγέντες, άμεσα και έμ­μεσα, είμαστε όλοι αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ» στις 5 Αυγούστου 2007, σ. 7.

Facebook

0

Twitter

Linkedin

email

Print