ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ (Ιούλιος 2007)
-
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΥΛΟΠΟΥΛΟΣ, Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Δευτέρα 9 Ιουλίου 2007
Η Γη θερμαίνεται. Το κλίμα αλλάζει. Η χώρα μας υφίσταται ήδη τις συνέπειες της υπερθέρμανσης, με τη μορφή της συχνότερης εμφάνισης ακραίων φυσικών φαινομένων. Ο θερμός και άνυδρος χειμώνας, οι έντονες καταιγίδες την άνοιξη, ο ασυνήθιστα παρατεταμένος καύσωνας από την αρχή ακόμη του καλοκαιριού δεν είναι παρά εκδηλώσεις της απορρύθμισης του κλίματος. Που σημαίνει ότι στο εξής πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα να ζούμε με περισσότερους φυσικούς κινδύνους. Όπως μάθαμε να συνυπάρχουμε με τους σεισμούς, έτσι πρέπει στο μέλλον να μάθουμε να ζούμε και με την ξηρασία, τη λειψυδρία, τις πλημμύρες και τις δασικές πυρκαγιές.
Η κλιματική αλλαγή προϋποθέτει πολιτική αλλαγή. Για να επιβιώσουμε, πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα.
Το σύνολο σχεδόν της δημόσιας κριτικής για τις καταστροφές από τις πρόσφατες εκτεταμένες πυρκαγιές επικεντρώθηκε στην πλήρη ανετοιμότητα και στην άνευ προηγουμένου ανικανότητα του κράτους να επέμβει… πυροσβεστικά. Ο Πρωθυπουργός απάντησε με τη γνωστή πια όσο και φτηνή τακτική της μετάθεσης των ευθυνών. Πρώτα φταίει ο… καιρός. Άσχετα αν η αλλαγή δεν ήρθε ούτε αιφνιδιαστικά ούτε όμως και απροειδοποίητα. Και μετά φταίνε οι… προηγούμενοι. Άσχετα αν έπειτα από τρία χρόνια «νέας διακυβέρνησης» η μετάθεση ευθυνών στο παρελθόν αποτελεί κραυγαλέα παραδοχή της απόλυτης κυβερνητικής αδράνειας και της πλήρους ανυπαρξίας έργου!
Τέλος, η κυβέρνηση απάντησε στις εύλογες επικρίσεις σύσσωμης της κοινής γνώμης, με υποσχέσεις για την αναδάσωση των καμένων περιοχών, έχοντας όμως στον τομέα αυτόν ιδιαίτερα βεβαρημένο παρελθόν. Καθώς οφείλει να εξηγήσει πώς συμβιβάζονται οι σημερινές υποσχέσεις της με τη «δασοκτόνο» τροποποίηση του άρθρου 24 του Συντάγματος! Καθώς και με την προχτεσινή της απόπειρα να καταθέσει τροπολογία για να προστατεύσει τα… αυθαίρετα, αντί των απειλούμενων από αυτά δασικών περιοχών. Αλλά η οφειλόμενη από την κυβέρνηση εξήγηση εντάσσεται μάλλον στη σφαίρα της επικοινωνιακής της πολιτικής, στην οποία ειδικεύεται με πολύ καλές, πρέπει να παραδεχτούμε, επιδόσεις. Τις οποίες δεν έχει επιδείξει καθόλου στον κρίσιμο τομέα της προστασίας των δημόσιων αγαθών…
Όσο όμως η συζήτηση στρέφεται γύρω από την καταστολή τόσο αδικείται η σημαντικότερη ίσως παρέμβαση που ανήκει στην ευθύνη της πολιτικής προστασίας: η πρόληψη των φυσικών καταστροφών, που για τις δασικές πυρκαγιές έχει τεράστια σημασία. Πρώτα γιατί μειώνει τον κίνδυνο να συμβούν πυρκαγιές. Δεύτερον, γιατί συμβάλλει στην ευκολότερη πυροσβεστική επέμβαση. Και, τέλος, γιατί εμποδίζει την επέκταση της πυρκαγιάς, μειώνοντας τις εκ των υστέρων επιπτώσεις της καταστροφής. Η διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών σε κατάλληλες θέσεις, η καλή φύλαξη των δασών και ο έγκαιρος καθαρισμός τους από τα λογής εύφλεκτα και δυνάμει αναφλέξιμα υλικά αποτελούν σημαντικότατες προληπτικές δράσεις στον αγώνα για την προστασία και τη διάσωση του δασικού μας πλούτου.
Βέβαια η πρόληψη χρειάζεται επενδύσεις. Τόσο σε ειδικευμένο προσωπικό όσο και σε μέσα. Οι οποίες στην εποχή της… επανίδρυσης του κράτους έγιναν θυσία στον βωμό της… απογραφής. Το κόστος της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, όπως και μια σειρά από δαπάνες που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, θεωρήθηκαν έλλειμμα για τον προϋπολογισμό. Ένα έλλειμμα που συντηρούσε αδικαιολόγητα το… σπάταλο κράτος των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Η Πάρνηθα, το Πήλιο, ο Πόρος, η Κασσάνδρα… απτές αποδείξεις μιας… συνετής πολιτικής μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Και ταυτόχρονα τα μεγάλα ελλείμματα στον εθνικό πλούτο, που αφήνει πίσω της η κυβέρνηση Καραμανλή!
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» στις 4 Ιουλίου 2007, σ. 7.