ΠΕ ΣΤΕ 104/2023«Χαρακτηρισμός και οριοθέτηση Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.) σε θαλάσσιες περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Εύβοιας και Βοιωτίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας καθώς και περιβαλλοντική έγκριση του σχεδίου αυτού».
– Δημοσιεύθηκε από το Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ το Πρακτικό Επεξεργασίας «Χαρακτηρισμός και οριοθέτηση Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.) σε θαλάσσιες περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Εύβοιας και Βοιωτίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας καθώς και περιβαλλοντική έγκριση του σχεδίου αυτού».
Βασικές σκέψεις
- Με το υπό επεξεργασία σχέδιο προεδρικού διατάγματος επιχειρείται ο χαρακτηρισμός και η οριοθέτηση Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.ΑΎ.) σε θαλάσσιες περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Εύβοιας και Βοιωτίας και η περιβαλλοντική έγκριση του σχεδίου αυτού. Ειδικότερα, με το άρθρο 1 του παρόντος σχεδίου χαρακτηρίζεται και οριοθετείται ως “Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών” (Π.Ο.Α.Υ.) συνολική θαλάσσια έκταση 22.158, 60 στρεμμάτων εντός της Περιοχής Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Α.Υ.)Α.Ι, όπως αυτή ορίζεται από το 31722/04.11.2011 Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Υδατοκαλλιέργειες (Β’ 2505), στις θαλάσσιες περιοχές του Βορείου και Νοτίου Ευβοϊκού Κόλπου καθώς και του Διαύλου Ωρεών της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας και της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας (άρθρο 1 παρ. 1 του σχεδίου) και εγκρίνεται το σχέδιο διάταξης και οριοθέτησης των ζωνών της Π.Ο.Α.Υ., όπως αυτές αποτυπώνονται στα τέσσερα (4) συνημμένα τοπογραφικά διαγράμματα που συνοδεύουν το σχέδιο (άρθρο 1 παρ. 2 του σχεδίου). Στο άρθρο 2 του σχεδίου ορίζεται ότι η ανωτέρω έκταση αποτελείται από δέκα πέντε (15) ζώνες παραγωγής, ορίζεται δε ανά ζώνη η συνολική έκταση αυτής, η εντός αυτής μέγιστη συνολική μισθωμένη έκταση και η μέγιστη ετήσια δυναμικότητα (άρθρο 2 παρ. 1), προσδιορίζονται δε αυτές με τις συντεταγμένες των κορυφών τους (άρθρο 2 παρ. 2). Στο άρθρο 3 του σχεδίου καθορίζεται ο Φορέας Ίδρυσης και Διαχείρισης της Π.Ο.Α.Υ. και προβλέπεται η ανάθεση σε αυτόν της διαχείρισης της Π.Ο.Α.Υ. με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 6 του ν. 4282/2014 (Α’ 182), στο άρθρο 4 του σχεδίου ρυθμίζεται η οργάνωση της Π.Ο.Α.Υ., στο άρθρο 5 γίνεται αναφορά στις χερσαίες, συνοδές και υποστηρικτικές, εγκαταστάσεις των μονάδων, στο άρθρο 6 εγκρίνεται περιβαλλοντικά το σχέδιο και θεσπίζονται όροι, περιορισμοί και κατευθύνσεις για τα έργα και τις δραστηριότητες εντός της Π.Ο.Α.Υ., στο άρθρο 7 ορίζεται ότι τα ειδικότερα ζητήματα της υδρανάπαυσης θα ρυθμιστούν με τον οικείο Κανονισμό Λειτουργίας, στο άρθρο 8 ορίζεται το σύστημα παρακολούθησης και περιβαλλοντικής διαχείρισης της Π.Ο.Α.Υ., σύμφωνα με τους Πίνακες A και Β, οι οποίοι προσαρτώνται και τέλος, με το άρθρο 9 ορίζεται ο χρόνος έναρξης της ισχύος του διατάγματος.
- Όπως παγίως γίνεται δεκτό, η κατά το άρθρο 95 παρ, 1 περ. δ’ του Συντάγματος και τα άρθρα 15 και 16 του π.δ. 18/1989 (Α’ 8) γνωμοδοτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικράτειας ασκείται μόνο μία φορά. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται νέα επεξεργασία σχεδίου, το περιεχόμενο του οποίου είναι όμοιο με αυτό που έτυχε ήδη επεξεργασίας, μεταξύ άλλων, αν το προηγούμενο σχέδιο θεωρήθηκε μη νόμιμο, επειδή τα στοιχεία που το συνόδευαν δεν ήταν επαρκή, κατά την έννοια της εξουσιοδοτήσεως, για τη θέσπιση ορισμένων ρυθμίσεων ή γία τον έλεγχο της συμβατότητας της προτεινόμενης ρυθμίσεως προς την εξουσιοδοτική διάταξη και η Διοίκηση, επανερχόμενη, θέτει υπόψη του γνωμοδοτικού σχηματισμού του Συμβουλίου της Επικράτειας νέα ουσιώδη, από την άποψη αυτή, στοιχεία (Π.Ε. 194/2022, 156/2021 κ.ά.).
- Όμοιο σχέδιο προεδρικού διατάγματος είχε τύχει επεξεργασίας με το 211/2021 πρακτικό επεξεργασίας του Συμβουλίου της Επικράτειας.
Με το πρακτικό αυτό έγινε δεκτό ότι το σχέδιο προτεινόταν μετά από τήρηση της προβλεπόμενης από το άρθρο 10 του ν. 2742/1999 διαδικασίας, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 6 Β του Ειδικού Πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες, ιδίως δε μετά από την τήρηση της διαδικασίας στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης. Από τα στοιχεία που συνόδευαν το σχέδιο και τις βεβαιώσεις των αρμοδίων Υπηρεσιών, προέκυπτε η κρίση ότι η ΣΜΠΕ πληρούσε, κατ’ αρχήν, τις προϋποθέσεις που τίθενται στο Ειδικό Πλαίσιο για τις υδατοκαλλιέργειες (άρθρα 6 και 7), καθόσον εξετάστηκαν και αντιμετωπίστηκαν αιτιολογημένα το καθεστώς, οι όροι, τα κριτήρια και οι συμβατότητες χωροθέτησης των μονάδων και υποδοχέων υδατοκαλλιέργειας, αναλύθηκε δε επαρκώς το ζήτημα της φέρουσας ικανότητας της εξεταζόμενης θαλάσσιας περιοχής ως οικοσυστήματος, με αξιολόγηση της κάθε δραστηριότητας χωριστά και στο σύνολο. Ειδικότερα, κρίθηκε ότι η εξεταζόμενη Π.Ο.Α.Υ. προωθείται νομίμως, κατά προτεραιότητα, εντός Περιοχής Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΑΥ) κατηγορίας Α [ΠΑΥ Α15 «Δίαυλος Ωρεών» Εύβοιας (Ζώνες 1 και 2) και ΠΑΥ Α11 «Νότιος Ευβοϊκός (Κακία Σκάλα, Κακοδίκη, Μπογαζάκι, Φιδονήσι, Πούντα, Πόρτο Μπούφαλο, Ελάφι, Μαρμάρι Εύβοιας (Ζώνες 6 – 15)] και κατηγορίας Β [Β8 «Κανδήλι» Βορείου Ευβοϊκού, (Ζώνες. 3, 4 και 5)] του Πίνακα 1 του Ειδικού Πλαισίου Υδατοκαλλιεργειών και σύμφωνα με το Εθνικό Πρότυπο Χωροταξικής Οργάνωσης Υδατοκαλλιεργειών (άρθρο 5 του Ειδικού Πλαισίου), με το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (Α’ 128/2008, άρθρο 7Α), με το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας (Β’ 1469/9.10.2003) (άρθρο 3, Κεφ. Δ. Κεφ. Δ.2) και την Αναθεώρηση του ως άνω Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου (άρθρο 4, 11, 12 και 16, ΑΑΠ 299/2018), έχοντας ως στόχο αφενός την οργάνωση, τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των ήδη υφιστάμενων μεμονωμένων μονάδων και υποδομών και αφετέρου την προστασία και αναβάθμιση του περιβάλλοντος μετά από έλεγχο της ποιότητας των νερών και των περιβαλλοντικών συνθηκών. Όμως, με το 211/2021 πρακτικό διαπιστώθηκε ότι με την 50743/11.12.2017 απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β’ 4432/15.12.2017) αναθεωρήθηκε ο εθνικός κατάλογος περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000. Στον συνημμένο στην εν λόγω κ.υ.α. Πίνακα 1 «Πίνακας νέων περιοχών» (σελ. 58748 του ΦΕΚ) εμφανίζεται ήδη ως προστατευόμενη περιοχή με κωδικό GR2420016 η θαλάσσια περιοχή Νοτίου Ευβοϊκού Κόλπου, όπως αποτυπώθηκε στον προσαρτημένο στο Παράρτημα 111 Χάρτη της κ.υ.α. (σελ. 58775 του ΦΕΚ), η οποία χαρακτηρίσθηκε ως ζώνη ειδικής προστασίας (ΖΕΠ) για την ορνιθοπανίδα κατά τις διατάξεις της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ, όπως κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ. Κατόπιν αυτής της διαπίστωσης, έγινε δεκτό ότι δεν ελήφθη υπ’ όψιν, όπως απαιτείται σύμφωνα με το Παράρτημα II! της 107017/28,8.2006 κ.υ.α., η μη έχουσα, άλλωστε, κατά το χρόνο εκπόνησης της ΣΜΠΕ (Μάιος 2011), θεσμοθετηθεί προστατευόμενη περιοχή με κωδικό GR2420016 (ΖΕΠ), η οποία επέφερε ουσιώδη μεταβολή στα νομικά και πραγματικά δεδομένα της υπό μελέτη περιοχής, και δεν συνεκτιμήθηκε ούτε στην αρχική ΣΜΠΕ ούτε στο τεύχος της επικαιροποιημένης ΣΜΠΕ. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔίΠΑ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), αν και επανεξέτασε δις τους περιβαλλοντικούς όρους της Π.Ο.Α.Υ., ιδίως ενόψει των υπομνημάτων περί ύπαρξης λιβαδιών Ποσειδωνίας στις Ζώνες 11, 12, 13 και 15 της Π.Ο.ΑΎ., δεν εξέφερε πρωτογενώς κρίση για την ενδεχόμενη επιρροή του σχεδιασμού των Ζωνών της Π.Ο.ΑΎ. εντός της περιοχής NATURA 2000 με κωδικό GR2420016, αλλά αρκέστηκε στην μη ισχύουσα πλέον κατά το χρόνο προτάσεως του αρχικού σχεδίου, διαπίστωση ότι οι Ζώνες 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 και 15 δεν εμπίπτουν σε προστατευόμενες περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου NATURA 2000, την οποία δεν επικαιροποίησε καθ’ οιονδήποτε τρόπο (βλ. την οικ. 24342/19.5.2017 θετική εισήγηση της Γενικής Διευθύντριας Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ). Επομένως, κατά το μέρος που στα στοιχεία που συνόδευαν το αρχικό σχέδιο διατάγματος δεν περιλαμβανόταν πλήρης και εμπεριστατωμένη μελέτη των επιπτώσεων του καθορισμού της Π.Ο.ΑΎ. ούτως ώστε να προκύπτει ότι εκτιμήθηκαν δεόντως οι επιπτώσεις του καθορισμού της στα προστατευόμενα είδη της περιοχής NATURA 2000 με κωδικό GR2420016, κρίθηκε με το 211/2021 πρακτικό ότι το αρχικό σχέδιο διατάγματος δεν προτεινόταν νομίμως. Κρίθηκε, περαιτέρω, ότι έπρεπε να εκπονηθεί συμπληρωματική μελέτη στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται και η περιοχή NATURA 2000 με κωδικό GR2420016 και η εκτίμηση της επιρροής των ρυθμίσεων του σχεδίου ιδίως στα προστατευόμενα είδη κατά το Παράρτημα I της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ, όπως κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ, τα οποία αποτελούν τους στόχους διατήρησης της προστατευόμενης περιοχής. Εκτός αυτού, με το 211/2021 πρακτικό επεξεργασίας κρίθηκε ότι προκειμένου να εξετασθεί η νομιμότητα των ρυθμίσεων έπρεπε να επανεξετασθούν οι επιπτώσεις του καθορισμού της Π.Ο.Α.Υ. σε περιοχές που υπάρχουν λιβάδια Ποσειδωνίας, τα οποία περιλαμβάνονται στο Παράρτημα I της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ μεταξύ των οικοτόπων προτεραιότητας με κωδικό 1120 (Εκτάσεις θαλάσσιας βλάστησης με Posidonia), και εμπίπτουν, πλέον, εντός της εν λόγω θαλάσσιας περιοχής NATURA με κωδικό GR2420016. Επισημάνθηκε, επίσης, ότι σε περίπτωση εκ νέου υποβολής του σχεδίου, έπρεπε να έχει γνωμοδοτήσει προηγουμένως επί του συνόλου του σχεδίου το Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων.
- Ήδη, με το παρόν σχέδιο η Διοίκηση επιχειρεί να συμμορφωθεί προς τις παρατηρήσεις του ανωτέρω πρακτικού επεξεργασίας και επανυποβάλλει το σχέδιο προκειμένου να τύχει νέας επεξεργασίας, επανερχόμενη με νέα ουσιώδη στοιχεία, κατόπιν της υποβολής και αξιολόγησης φακέλου περιβαλλοντικού προελέγχου σύμφωνα με το άρθρο, 5 της οικ.107017/28.8,2006 κ.υ.α. (ΕΓ 1225), κατά τα κατωτέρω αναλυτικά εκτιθέμενα.
- Ειδικότερα, μετά την κοινοποίηση του 211/2021 πρακτικού επεξεργασίας του Συμβουλίου της Επικράτειας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, με το. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/7302/450/2.1.2.2022 έγγραφο του Προϊσταμένου της ΔΙΠΑ του ΥΠΕΝ προς τον Φορέα Διαχείρισης της Π.Ο.Α.Υ. ζητήθηκε η υποβολή φακέλου περιβαλλοντικού προελέγχου, σύμφωνα με το άρθρο 5 της οικ.107017/28.8.2006 κ.υ.α., προκειμένου να ληφθεί υπόψη η 50743/11.12.2017 απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την οποία αναθεωρήθηκε ο εθνικός κατάλογος περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000. Ο Φορέας Διαχείρισης της Π.Ο.Α.Υ. υπέβαλε με το 27641/422/21.3.2022 έγγραφο την από 21.3.2022 μελέτη στη Διεύθυνση Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ, η οποία είχε συνταχθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Παράρτημα IV της ως άνω κυα. Σε αυτήν περιγράφεται η υφιστάμενη κατάσταση του περιβάλλοντος (Κεφάλαιο Γ, σελ. 42-131), επικαιροποιημένη α. ως προς την αναθεώρηση του εθνικού καταλόγου περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000, κατόπιν θεσμοθέτησης της νέας προστατευόμενης περιοχή ως ΖΕΠ στην θαλάσσια περιοχή του Νοτίου Ευβοϊκού Κόλπου με κωδικό GR2420016 (ΖΕΠ, SPA) και στην οποία εμπίπτουν οι θαλάσσιες Ζώνες 10 (τμήμα αυτής) έως 15 της προτεινόμενης Π.Ο.Α.Υ., β. ως προς την επανεξέταση ύπαρξης ή όχι οικοτόπων προτεραιότητας με κωδικό 1120 (Εκτάσεις θαλάσσιας βλάστησης με Posidonia) που εμπίπτουν, πλέον, εντός της εν λόγω θαλάσσιας περιοχής NATURA με κωδικό GR2420016, και γ. ως προς τα οριζόμενα με την 1η Αναθεώρηση του οικείου Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ Ανατολικής Στερεός Ελλάδας (EL07), η οποία εγκρίθηκε με την 902/21.12.2017 απόφαση της Επιτροπής Υδάτων (Β’ 4673). Συγκεκριμένα, εξετάσθηκε η ΖΕΠ GR 2420016 (σελ. 42-84 της μελέτης), με την παρουσίαση στοιχείων, κυρίως, από το Τυποποιημένο Δελτίο Δεοδομένων της προστατευόμενης περιοχής, από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, από διεθνή βιβλιογραφία, το πρόγραμμα LIFE για τον θαλασσοκόρακα, τους στόχους διατήρησης της οικείας περιοχής NATURA 2000 (ειδικά, σελ. 67-71 της μελέτης) και στοιχείων από ήδη εκπονηθείσες Ειδικές Οικολογικές Αξιολογήσεις λειτουργουσών μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας στην περιοχή του Νότιου Ευβοϊκού. Ακολούθως, εξετάσθηκαν οι οικότοποι προτεραιότητας με κωδικό 1120 (εκτάσεις θαλάσσιας βλάστησης με Posidonia) που εμπίπτουν εντός της θαλάσσιας περιοχής NATURA με κωδικό GR2420016 (σελ. 85-99) και η 1η Αναθεώρηση του οικείου Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) Ανατολικής Στερεός Ελλάδας (EL07) (σελ. 99-131), προκειμένου να εκτιμηθεί εάν πρέπει να προσαρμοσθεί ο σχεδιασμός της προτεινόμενης Π.Ο.Α.Υ. στο νεότερο νομικό και πραγματικό πλαίσιο. Στο Κεφάλαιο Δ της μελέτης (σελ. 132-153) περιέχεται εκτίμηση της σημαντικότητας των επιπτώσεων στο περιβάλλον της προτεινόμενης Π.Ο.Α.Υ. Συγκεκριμένα, εξετάσθηκε εκ νέου, εάν σύμφωνα και με όσα προβλέπονται στην Οδηγία για την προστασία των Οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ (Άρθρο 6), η προτεινόμενη Π.Ο.Α.Υ. αναμένεται να έχει επιπτώσεις στην περιοχή NATURA στην οποία εντάσσεται και πόσο σημαντικές θα είναι αυτές. Οσον αφορά την ορνιθοπανίδα, εκτιμήθηκε ότι τόσο οι πλωτές όσο και οι χερσαίες εγκαταστάσεις της Π.Ο.Α.Υ. δεν θα επηρεάσουν καθ’οινδήποτε τρόπο τους υφιστάμενους βιότοπους και ότι ο προτεινόμενος σχεδιασμός και η λειτουργία της Π.Ο.Α.Υ., καθώς και η εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης και προστασίας του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας, της χλωρίδας, της πανίδας και της ορνιθοπανίδας, διασφαλίζουν την αποφυγή ή ελαχιστοποίηση όποιας απώλειας σημαντικών εκτάσεων βασικών οικοτόπων ή όποιας σημαντικής αύξησης στον κερματισμό των οικοτόπων (σελ. 144 της μελέτης). Όσον αφορά τους οικοτύπους προτεραιότητας (λιβάδια Ποσειδωνίας), στη μελέτη εκτιμάται ότι σύμφωνα με τον προτεινόμενο σχεδίασμά της Π.Ο.Α.Υ., συγκεκριμένα στις περιοχές των προτεινόμενων θαλασσίων Ζωνών 10, 12, 13, 14 και 15 της Π.Ο.Α.Υ., από τις επιτόπιες παρατηρήσεις μέσω υποβρύχιας βιντεοσκόπησης, δεν παρατηρήθηκαν ενδιαιτήματα θαλάσσιων αγγειόσπερμων φυτών, περιλαμβανόμενης της Posidonia oceanica, ή ενασβεστωμένων ροδοφυκών ενώ στη θαλάσσιαα Ζώνης 11 (Τουρκολίμανο), λόγω του μεγάλου βάθους δεν πραγματοποιήθηκε η in situ βιντεοσκόπηση της θαλάσσιας έκτασης για τη διερεύνηση ύπαρξης αγγειόσπερμων φυτών, καθώς η Ποσειδωνία ή άλλα αγγειόσπερμα φυτά εκτείνονται μέχρι την Ισοβαθή των 40 μέτρων, ενώ η προτείνόμενη ανάπτυξη βάσει του σχεδιασμού της Π.Ο.Α.Υ. εκτείνεται πέραν του βάθους αυτού. Με τα ανωτέρω στοιχεία, η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν προκύπτει ότι θα προκληθούν σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις από την υλοποίηση του σχεδίου της Π.Ο.Α.Υ., σε λιβάδια Ποσειδωνίας εντός της περιοχής κωδικό GR2420016 και ότι δεν άλλαξαν τα δεδομένα σε σχέση με ό,τι είχε μελετηθεί με τη ΣΜΠΕ (Κεφάλαιο 7 της ΣΜΠΕ, σελ. 146 της μελέτης). Το ίδιο διαπιστώθηκε και σε σχέση με την επίδραση του προτεινόμενου σχεδιασμού στα ύδατα και κρίθηκε ότι τα μέτρα που είχαν ήδη προταθεί με την αρχική ΣΜΠΕ (Κεφάλαιο 7 της ΣΜΠΕ) παρίστανται επαρκή (σελ. 148» 149 της μελέτης). Ο φάκελος περιβαλλοντικού προελέγχου απεστάλη με το ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/41480/2928/27.4.2022 έγγραφο της Προϊσταμένης της ΔΙΠΑ του ΥΠΕΝ στη Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ, στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) και στη Γενική Διεύθυνση Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Τομέα Β του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. με το 11783/1.7.2022 έγγραφο προς τη ΔΙΠΑ διατύπωσε την άποψη ότι πρέπει να υλοποιηθεί ορνιθολογική μελέτη, ότι το πρόγραμμα συστηματικής παρακολούθησης που προβλέπεται από τη ΣΜΠΕ θα πρέπει να περιλαμβάνει και το είδος χαρακτηρισμού της ΖΕΠ και ότι πρέπει να παρακολουθούνται οι πλησιέστερες στις μονάδες περιοχές λιβαδιών Ποσειδωνίας για την έγκαιρη διαπίστωση, τυχόν ενδείξεων υποβάθμισης, σύμφωνα και με το Μέτρο Μ07Β0704 της 1ης Αναθεώρησης του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Στερεός Ελλάδας περί μη υποβάθμισης της κατάστασης του Υδατικού Συστήματος. Η Προϊστάμενη της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας με το ΥΠΕΝ/ ΔΔΦΠΒ/41885/117/8.9.2022 έγγραφό της προς της ΔΙΠΑ διατύπωσε την άποψη ότι δεν έχει αντίρρηση για τον χαρακτηρισμό και οριοθέτηση της Π.Ο.ΑΎ. υπό την προϋπόθεση ότι στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης θα τηρείται η διαδικασία της δέουσας εκτίμησης του προστατευτέου αντικειμένου σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 3 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ με την εκπόνηση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης. Επίσης, πρότεινε ο Φορέας της Π.Ο.Α.Υ .σε συνεργασία με την αρμόδια Μονάδα του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. να καταρτίσει ειδικό πρόγραμμα μακροπρόθεσμης παρακολούθησης των πλησιέστερων στις μονάδες περιοχών λιβαδιών Ποσειδωνίας, για την έγκαιρη διαπίστωση τυχόν ενδείξεων υποβάθμισης. Η διαδικασία του περιβαλλοντικού προελέγχου κατέληξε στην 100964/ 6814/4.10.2022 απόφαση του Γενικού Διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (στοιχείο 44 του προοιμίου του σχεδίου) με την οποία αποφασίσθηκε ότι δεν απαιτείται εκ νέου υποβολή σε Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση του σχεδίου για τον χαρακτηρισμό και την οριοθέτηση Π.Ο.Α.Υ. Πριν την έκδοση της αττόφασης αυτής, ελήφθησαν υττ’ όψιν τα στοιχεία του φακέλου περιβαλλοντικού προελέγχου καθώς και η ΣΜΠΕ βάσει της οποίας είχε δοθεί η αρχική περιβαλλοντική έγκριση, οι όροι, περιορισμοί και κατευθύνσεις των 24342/19.05.2017, ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/26264/1674/18.06.2019 και ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/101886/6638/13.11.2020 εισηγήσεων της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ, στις οποίες αναφέρεται ότι έχουν ληφθεί υπόψη οι ενδεχόμενες επιπτώσεις του σχεδιασμού της Π.Ο.Α.Υ. στα προστατευόμενα είδη κατά το Παράτημα ί της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ, όπως κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 2009/147/ΕΚ και ενσωματώθηκαν στο άρθρο 6 του παρόντος σχεδίου. Ελήφθη, επίσης, υπ’όψιν ότι στον Φάκελο Περιβαλλοντικού Προελέγχου παρουσιάζονται και νεότερα στοιχεία, που αφορούν στις μονάδες που βρίσκονται πλησίον των περιοχών όπου υπάρχουν λιβάδια Ποσειδωνίας, τα οποία περιλαμβάνονται στο Παράτημα I της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, μεταξύ οικοτόπων προτεραιότητας, με κωδικό 1120 και εμπίπτουν, εντός της εν λόγω θαλάσσιας περιοχής Natura με κωδικό GR2420016. Επισημάνθηκε στην ίδια απόφαση ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 10 της κ.υ.α. 107017/2006, δεν αίρεται η υποχρέωση υποβολής σε διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων, που ενδεχομένως προκύψουν από την εφαρμογή του σχεδίου της Π.Ο.Α.Υ. Ακολούθησαν οι ΊΊΟ/συν. 30ή/4.11.2022 και 3/συν. 2η/16.11.2022 θετικές γνωμοδοτήσεις του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.) και του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΧΩ.Θ.Α.), αντιστοίχως.
- Με το προαναφερόμενο περιεχόμενο το σχέδιο, συνοδευόμενο, πλέον των αναφερομένων στο 211/2021 πρακτικό (βλ. παρατήρηση 11 του ΠΕ 211/2021), και από την 20.10.2022 εισήγηση της Διεύθυνσης Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ, η οποία έγινε δεκτή με την 110/συν. 30Η/4.11.2022 του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. και την 3/συν.2Η/16.11.2022 γνωμοδότηση του ΚΕ.ΣΥ.ΧΩ.Θ.Α., σύμφωνα με το άρθρο 4Α του ν. 4447/ 2016 (Α’ 241), το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 5 του ν. 4759/2020 (Α’ 245), το οποίο ήδη διαμορφώθηκε με το άρθρο εικοστό παρ. 4 του ν. 4787/2021 (Α’ 44) ευρίσκει κατ’ αρχήν νόμιμο έρεισμα στις μνημονευόμενες στο προοίμιό του εξουσιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 1650/1985, όπως ισχύουν. Αρμοδίως δε συνυπογράφεται αφενός μεν από τον Υφυπουργό του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νικόλαο Ταγαρά, κατά τα προβλεπόμενα στην 2/7.1.2021 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας περί αναθέσεως αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νικόλαο Ταγαρά (Β’ 45) αφετέρου δε, από τον Υφυπουργό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 παρ. 2 περ. β και στο άρθρο 2 περ. β της 6310/9.9.2021 απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων περί αναθέσεως αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β’ 4190).
- Με την Οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (EEL 197) καθιερώθηκε η υποχρέωση προηγουμένης εκτιμήσεως των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, τα οποία τεκμαίρεται ότι έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, ενώ για τα σχέδια και προγράμματα τοπικής σημασίας και τις ήσσονες τροποποιήσεις των προαναφερομένων σχεδίων επετράπη στα κράτη-μέλη να αποφασίζουν αν αυτά συνεπάγονται σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και αν, επομένως, πρέπει να υποβάλλονται σε περιβαλλοντική εκτίμηση. Η ως άνω οδηγία μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την κοινή υπουργική απόφαση [κ.υ.α.] 107017/2006 (Β’ 1225). Η εν λόγω κ.υ.α. προβλέπει την διενέργεια “στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης” [ΣΠΕ] για τις περιπτώσεις σχεδίων και προγραμμάτων, τα οποία ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, εκπονούνται, πλην άλλων, στους τομείς του πολεοδομικού ή χωροταξικού σχεδιασμού ή του τουρισμού και καθορίζουν το πλαίσιο για την έκδοση αδειών ορισμένων έργων ή δραστηριοτήτων (άρθρο 3 παρ. 1 περ. α’), ενώ για άλλες περιπτώσεις σχεδίων και προγραμμάτων η κ.υ.α. προβλέπει την διενέργεια περιβαλλοντικού προελέγχου, προκειμένου να κριθεί αν αυτά, στην συγκεκριμένη περίπτωση, συνεπάγονται σοβαρές επιπτώσεις για το περιβάλλον και, επομένως, αν απαιτείται να τηρηθεί η διαδικασία της στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτιμήσεως (άρθρο 3 παρ. 1 περ. β’, παρ. 2 και Παράρτημα I!). Ειδικότερα, κατά το άρθρο 3 παρ. 1 περ. β’ της εν λόγω κ.υ.α., όπως ισχύει μετά την τροποποίηση, με την παρ. 1 της 40238/28.9.2017 της κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομίας και Ανάπτυξης καθώς και του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 3759/25.10.2017) η Σ.Π.Ε. πραγματοποιείται «Για όλα τα σχέδια και προγράμματα τα οποία στο σύνολό τους ή εν μέρει υλοποιούνται σε περιοχές του εθνικού σκέλους του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 και τα οποία ενδέχεται να τις επηρεάσουν σημαντικά, κατά το στάδιο κατασκευής και λειτουργίας τους. Εξαιρούνται τα προεδρικά διατάγματα χαρακτηρισμού περιοχών και καθορισμού ζωνών προστασίας δραστηριοτήτων και χρήσεων γης των προστατευόμενων περιοχών του άρθρου 6 του ν. 3937/2011 (ΦΕΚ Α’ 60), τα οποία εκδίδονται κατ’ εφαρμογή Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης (Ε.Π.Μ.), καθώς και τα σχέδια διαχείρισης και τα προγράμματα δράσης που συνδέονται άμεσα ή είναι απαραίτητα για τη διαχείριση και προστασία των προστατευτέων αντικειμένων των περιοχών αυτών. Προκειμένου να κριθεί αν τα σχέδια και προγράμματα που αναφέρονται στην ανωτέρω παράγραφο, και δεν αφορούν σχέδια και προγράμματα της παραγράφου (α), ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά περιοχές του εθνικού σκέλους του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 και επομένως αν πρέπει να υποβληθούν σε διαδικασία Σ.Π.Ε., πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία περιβαλλοντικού προελέγχου του άρθρου 5». Στο άρθρο 5 της αυτής κ.υ.α., υπό τον τίτλο «Διαδικασία περιβαλλοντικού προελέγχου για την υποβολή σε Σ.Π.Ε. των σχεδίων και προγραμμάτων των παραγράφων 1β και 2 του άρθρου 3», ορίζεται ότι: «1. Κάθε σχέδιο ή πρόγραμμα από τα αναφερόμενα στις παραγράφους 1β και 2 του άρθρου 3, υποβάλλεται σε διαδικασία περιβαλλοντικού προελέγχου προκειμένου η Αρμόδια αρχή που προβλέπεται στην παράγραφο 3 να κρίνει κατά τους ειδικότερους όρους του άρθρου αυτού, εάν το εν λόγω σχέδιο η πρόγραμμα ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και πρέπει κατά συνέπεια να υποβληθεί σε ΣΠΕ. Για το σκοπό αυτό η αρχή σχεδιασμού υποβάλλει αίτηση στην Αρμόδια αρχή, η οποία συνοδεύεται από φάκελο με τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα IV του άρθρου 11, σε οχτώ (8) τουλάχιστον αντίγραφα. 2. … 3. Η Αρμόδια αρχή αφού εξετάσει το φάκελο και διαπιστώσει ότι είναι πλήρης, και πριν αξιολογήσει το περιεχόμενό του, τον διαβιβάζει εντός είκοσι (20) ημερών από την υποβολή του (ή την υποβολή των απαραίτητων συμπληρωματικών στοιχείων εφόσον απαιτούνται), στις κατά περίπτωση δημόσιες αρχές, για να διατυπώσουν τη γνώμη τους … 4. Μέσα σε σαράντα (40) ημέρες από την παραλαβή του φακέλου οι δημόσιες αρχές που αναφέρονται στην παράγραφο 3 διαβιβάζουν τη γνώμη τους στην αρμόδια αρχή. 5. … 6. Η Αρμόδια αρχή από την παραλαβή των γνωμοδοτήσεων από τις προαναφερόμενες δημόσιες αρχές ή άλλως από την παρέλευση της προθεσμίας των σαράντα (40) ημερών και ανεξάρτητα από το αν έχουν διαβιβασθεί ή όχι οι γνωμοδοτήσεις αυτές, αξιολογεί εάν το προτεινόμενο σχέδιο ή πρόγραμμα ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και πρέπει κατά συνέπεια να υποβληθεί σε Σ.Π.Ε. και εντός δεκαπέντε (15) ημερών προβαίνει σε . θετική γνωμοδότηση ή αρνητική, απόφαση ως προς την υποχρέωση υποβολής σε διαδικασία Σ.Π.Ε. 7. Η θετική γνωμοδότηση ή αρνητική απόφαση της αρμόδιας αρχής υπογράφεται από το Γενικό Διευθυντή Περιβάλλοντος Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ή τον αρμόδιο Γενικό Διευθυντή της οικείας Περιφέρειας κατά περίπτωση. … 8. Η Αρμόδια αρχή διαβιβάζει στην αρχή σχεδιασμού αντίγραφο της θετικής γνωμοδότησης ή αρνητικής απόφασης συνοδευόμενο από σχετικό φάκελο. 9. [Όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 της ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/38181/ 2695/2022 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Β’ 1923/18.4.2022] Η αρχή σχεδιασμού προβαίνει εντός δέκα (10) ημερών από την παραλαβή της, σε δημοσιοποίηση της θετικής γνωμοδότησης ή αρνητικής απόφασης της αρμόδιας αρχής για την ενημέρωση του κοινού, αναρτώντας την απόφαση στην επίσημη ιστοσελίδα της». Στο Παράρτημα IV του άρθρου 11 της κ.υ.α. ορίζονται τα περιεχόμενα του φακέλου της διαδικασίας περιβαλλοντικού προελέγχου.
- Εν προκειμένω, η Διοίκηση, συμμορφούμενη με τις παρατηρήσεις του 211/2021 πρακτικού επεξεργασίας, προκειμένου να συμπληρωθεί η αρχική ΣΜΠΕ με τα στοιχεία που διαπιστώθηκε ότι έλειπαν ώστε να είναι πλήρης και εμπεριστατωμένη η εκτίμηση των επιπτώσεων του καθορισμού της Π.Ο.ΑΎ,, ακολούθησε τη διαδικασία του περιβαλλοντικού προελέγχου (άρθρο 5 της κ.υ.α. και Παράρτημα IV του άρθρου 11), η οποία κατέληξε σε αρνητική απόφαση ως προς την εκ νέου εκπόνηση ΣΜΠΕ και υποβολή του σχεδίου της Π.Ο.ΑΎ. σε στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση. Η ανωτέρω κρίση της Διοίκησης, εκδηλούμενη με την 100964/6814/4.10.2022 απόφαση του Γενικού Διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παρίσταται, κατ’ αρχήν, νομίμως αιτιολογημένη και καθιστά επαρκή την απαιτούμενη εκτίμηση των επιπτώσεων του σχεδίου στο περιβάλλον. Ειδικότερα, προκύπτει ότι μελετήθηκαν η ΖΕΠ στη θαλάσσια περιοχή του Νότιου Ευβοϊκού Κόλπου και οι οικότοποι- προτεραιότητας με κωδικό 1120 (Εκτάσεις θαλάσσιας βλάστησης με Posidonia), συνεκτιμήθηκαν οι απόψεις των φορέων που γνωμοδότησαν (Ο.ΦΥ.Π.Ε.Κ.Α. και Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας) και σε συνδυασμό με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του σχεδίου για τον χαρακτηρισμό και οριοθέτηση της Π.Ο.ΑΎ. σε στρατηγικό επίπεδο που είχε ήδη λάβει χώρα κατά το χρόνο υποβολής του αρχικού σχεδίου προς επεξεργασία (βλ. σχετικά παρατηρήσεις 4-7 του ΠΕ 211/2021), η Διοίκηση κατέληξε στην κρίση ότι ο ήδη προταθείς σχεδιασμός της Π.Ο.ΑΎ. δεν θα επηρεάσει σημαντικά τις περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογικού δικτύου NATURA 2000 και τους στόχους αυτών. Όσον αφορά ειδικά την προστασία των περιοχών του Δικτύου Natura 2000, συνεκτιμήθηκε ότι ήδη έχει ληφθεί μέριμνα για την προστασία τους στο άρθρο 6, Β περ. 3.1 του σχεδίου (βλ. και παρατήρηση 14 κατωτέρω). Όσον αφορά τις εκτάσεις θαλάσσιας βλάστησης με Posidonia, έχει ληφθεί μέριμνα για την προστασία τους με τους όρους 3.7 και 3.8. του άρθρου 6.Β του σχεδίου. Οι ως άνω όροι συνεπικουρούνται από το προβλεπόμενο στο άρθρο 6.Γ του σχεδίου σύστημα παρακολούθησης και περιβαλλοντικής διαχείρισης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρμογή του σχεδίου, το οποίο περιλαμβάνει του οριζόμενους στον πίνακα Α δείκτες υλοποίησης και τον τρόπο πραγματοποίησης των μετρήσεων του πίνακα Β του παραρτήματος του άρθρου 8 του σχεδίου. Επομένως, το σχέδιο προτείνεται νομίμως καθ’ ό μέρος αφορά στην τήρηση των απαιτήσεων της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ και της κ.υ.α. 107017/ 2006. Οίκοθεν νοείται, όπως επισημαίνεται και στην 100964/6814/ 4.10.2022 απόφαση του Γενικού Διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ, ότι δεν αίρονται οι απαιτήσεις της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση των επιμέρους έργων που πρόκειται να υλοποιηθούν εντός της Π.Ο.ΑΎ. και της τήρησης των υποχρεώσεων που απορρέουν από την εφαρμογή της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ «Περί διατηρήσεως των άγριων πτηνών», όπως κωδικοποιήθηκε με την οδηγία 2009/147/ΕΚ (L20). Το σχέδιο, προκαλεί, περαιτέρω, τις ακόλουθες παρατηρήσεις.
- Το στοιχείο 1β του προοιμίου του σχεδίου πρέπει να διορθωθεί και να αναδιατυπωθεί ως εξής: «Τις διατάξεις του άρθρου 4Α του ν. 4447/2016 «Χωρικός σχεδιασμός-Βιώσιμη ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» (Α’ 241), το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 5 του ν. 4759/2020 (Α’ 245), τροποποιήθηκε με το άρθρο εικοστό παρ. 4 του ν. 4787/2021 (Α’ 44) και διαμορφώθηκε με το άρθρο 77 του ν. 4964/2022 (Α’ 150), και του άρθρου 8 παρ. 7 του ν. 4447/2016, όπως, το άρθρο 8 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 11 του ν. 4759/2020 και η παρ. 7 αυτού διαμορφώθηκε με το άρθρο 119 παρ. 8 του ν. 4819/2021 (Α’ 129)».
- Μεταξύ των στοιχείων 4 και 5 του προοιμίου του σχεδίου πρέπει να μνημονευθεί σε ξεχωριστό στοιχείο η 1η Αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) του Υδατικού Διαμερίσματος Ανατολικής Στερεός Ελλάδας, η οποία εγκρίθηκε με την 902/21.12.2017 απόφαση της Επιτροπής Υδάτων (Β’ 4673) και να αναριθμηθούν τα λοιπά στοιχεία του προοιμίου.
- Στο άρθρο 1 του σχεδίου πρέπει να τεθεί ο αριθμός της πράξης θεώρησης των συνδημοσιευόμενων πρωτοτύπων διαγραμμάτων από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τοπογραφικών Εφαρμογών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Π.Ε. 98/2021, 10/2019).
- Στην παράγραφο 3 του άρθρου 4 του σχεδίου προβλέπεται ότι εντός της Π.ΟΑΥ. εγκαθίστανται κατά προτεραιότητα οι μονάδες που υφίστανται και ήδη λειτουργούν στην περιοχή. Η εν λόγω ρύθμιση τίθεται νομίμως, εφόσον η πρόβλεψη αυτή στοιχεί σε διατάξεις του Ειδικού Πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες, από τις οποίες προκύπτει ότι επιτρεπτώς ιδρύεται Π.Ο.ΑΎ. με σκοπό την οργάνωση και εγκατάσταση εντός αυτής ήδη υφιστάμενων μεμονωμένων μονάδων υδατοκαλλιέργειας, στόχος που προωθείται κατά προτεραιότητα εντός ΠΑΥ κατηγορίας Α και Β, όπως οι εξεταζόμενες, (βλ. ιδίως άρθρο 5 περ. ΙΑ του Ειδικού Πλαισίου, σελ. 3566-3567 ΦΕΚ, άρθρο 6 παρ. Β, περ. γ’, σελ. 36570-36571 ΦΕΚ, άρθρο 7 παρ. 1 περ. A ϋ, σελ. 36574 ΦΕΚ, Π.Ε. 19/2022, 98/2021, 171/2020, 10/2019).
- Στην παράγραφο 4 του άρθρου 4 του σχεδίου προβλέπεται ότι για την ίδρυση, επέκταση και μετεγκατάσταση μονάδων εντός της Π.Ο.Α.Υ. ισχύουν και εφαρμόζονται οι σχετικοί νόμοι και κανονιστικές αποφάσεις, καθώς και οι εγκύκλιοι εφαρμογής τους. Η αναφορά στις εγκυκλίους δεν προσδίδει σε αυτές αυτόνομο κανονιστικό περιεχόμενο, εφαρμόζονται, δε, μόνο εάν και καθ’ ο μέρος προβαίνουν σε νόμιμη ερμηνεία των κείμενων διατάξεων (0.Ε. 1.9/2022, ^Β/2021, 171/2020, 10/2019).
- Με το τελευταίο εδάφιο της κοινής αποφάσεως 40238/2017 (Β’ 3759) των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης και του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ορίσθηκε ότι «Όπου στην κοινή υπουργική απόφαση … ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/οικ.107017/2006 (Β’ 1225) αναφέρεται “έγκριση ΣΜΠΕ” νοείται εφεξής η περιβαλλοντική έγκριση του σχεδίου ή προγράμματος και όχι η υιοθέτησή από την αρμόδια υπηρεσία του συνόλου του περιεχομένου της ΣΜΠΕ όπως αυτή έχει κατατεθεί από το φορέα/αρχή σχεδιασμού του σχεδίου ή προγράμματος». Ενόψει των ανωτέρω, οι ρυθμίσεις του άρθρου 6 του σχεδίου νομίμως προτείνονται στο σύνολό τους, νομίμως δε τίθεται η φράση «περιβαλλοντική έγκριση» στον τίτλο του άρθρου 6 και στον τίτλο του σχεδίου. Εξάλλου, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου οι όροι, περιορισμοί και κατευθύνσεις της εν λόγω διάταξης τέθηκαν μετά την τήρηση της διαδικασίας διαβούλευσης και αφού ελήφθησαν υπόψη και εκτιμήθηκαν οι διατυπωθείσες επισημάνσεις και παρατηρήσεις (Π.Ε. 19/2022, 98/2021, 171/2020, 10/2019). Ενόψει, όμως, των γενομένων δεκτών ανωτέρω στην παρατήρηση 8 περί της νομιμότητας απόφασης περί του περιβαλλοντικού ελέγχου, δέον να περιληφθεί ρητή αναφορά στην περιοχή ΖΕΠ στην θαλάσσια περιοχή του Νοτίου Ευβοϊκού Κόλπου με κωδικό GR2420016 με την προσθήκη τελευταίου εδαφίου στον όρο 3.1 του άρθρου 6 Β του σχεδίου, η οποία, θα μπορούσε να έχει την εξής διατύπωση: «Ιδίως, λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά και οι στόχοι της περιοχής με κωδικό GR2420016 (ΖΕΠ) “Θαλάσσια περιοχή Νότιου Ευβοϊκού Κόλπου”», ή όποια άλλη παρόμοια που η Διοίκηση κρίνει σκόπιμη.
- Νομίμως προωθείται το παρόν σχέδιο χωρίς να έχει υποβληθεί σε αυτοτελές τεύχος ο Κανονισμός Λειτουργίας της Π.Ο.Α.Υ., διότι αυτό δεν απαιτείται από τις εξουσιοδοτικές διατάξεις, ούτε από την υπουργική απόφαση που εκδόθηκε βάσει των διατάξεων αυτών περί των απαιτούμενων δικαιολογητικών (βλ. Π.Ε. 98/2021, 207/2020, 10/2019 σκ. 5). Δεν συνιστά δε Κανονισμό Λειτουργίας της Π,Ο.Α.Υ. ο επιγραφόμενος ως «Κανονισμός Λειτουργίας και Αρμοδιότητες του Φορέα», ο οποίος περιέχεται στην Οικονομοτεχνική Μελέτη που συνοδεύει το σχέδιο, δεδομένου ότι ο Κανονισμός αυτός δεν περιλαμβάνει ρυθμίσεις σχετικά με τη διαχείριση και λειτουργία της Π.Ο.Α.Υ. και των εγκατεστημένων σε αυτήν κύριων συνοδών και υποστηρικτικών εγκαταστάσεων (όπως ενδεικτικά τις προϋποθέσεις και τους όρους εγκατάστασης και λειτουργίας των μονάδων, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εγκατεστημένων μονάδων γενικά και ειδικά επί των κοινόχρηστων εγκαταστάσεων, τη διαχείριση και τις κοινόχρηστες δαπάνες, τους οικονομικούς πόρους και άλλα), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ειδικό Πλαίσιο για τις υδατοκαλλιέργειες (άρθρο 6 Ββ, σελ. 36570 ΦΕΚ), αλλά αφορά προεχόντως στην εσωτερική λειτουργία της εταιρείας που ορίζεται ως Φορέας της Π.Ο.Α.Υ.. Οίκοθεν νοείται ότι η παραπομπή στον οικείο Κανονισμό Λειτουργίας που γίνεται στο άρθρο 7 του σχεδίου, προκειμένου για τη ρύθμιση των ειδικότερων ζητημάτων που αφορούν στην υδρανάπαυση, δεν αναφέρεται στον ως άνω ήδη υποβληθέντα, εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του Φορέα, αλλά στον Κανονισμό Λειτουργίας της Π.Ο.Α.Υ., του άρθρου 6 του Ειδικού Πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες, ο οποίος δέον να υποβληθεί από τον Φορέα πριν από την έναρξη της κανονικής λειτουργίας της Π.Ο.ΑΎ., εντός των νόμιμων προθεσμιών, και ο οποίος εγκρίνεται πλέον υποχρεωτικά από τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 4 και 5 του άρθρου 6 του ν. 4282/2014, όπως προστέθηκαν με το άρθρο 13 του ν. 4691/2020 (Α’ 108). Η ρύθμιση δε των ειδικότερων τεχνικών ζητημάτων που αφορούν στην υδρανάπαυση με τον υπό έκδοση Κανονισμό Λειτουργίας του Φορέα δεν συνιστά ανεπίτρεπτη υπεξουσιοδότηση, εφόσον η εξασφάλιση της υδρανάπαυσης στην εξεταζόμενη Π.Ο.Α.Υ., προς εκπλήρωση σχετικής υποχρέωσης του Φορέα, προκύπτει ήδη από τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που συνοδεύει το σχέδιο, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 6 Β περ. ε’ του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Υδατοκαλλιέργειες.
- Στο. τέλος του σχεδίου, πριν τις υπογραφές των προτεινόντων Υφυπουργών, πρέπει να τεθεί η φράση: «Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας» και, ακολούθως, το όνομα της Προέδρου της Δημοκρατίας.
- Επισημαίνεται ότι η Διοίκηση έχει την ευθύνη να ελέγξει εάν τα σχέδια εναρμονίζονται με το περιεχόμενο των επιμέρους, τεχνικού χαρακτήρα, ρυθμίσεων του διατάγματος (Π.Ε. 19/2022, 98/2021, 171/2020, 10/2019).
Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Δ. Τετράδη