ΣτΕ 1531/2014 [ΚΥΑ για προσωρινή διάθεση απορριμμάτων σε ΧΥΤΑ γειτονικού δήμου]
Περίληψη
– Δεν στοιχειοθετείται παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας για τον λόγο ότι η προσβαλλόμενη εκδόθηκε χωρίς την προηγούμενη θετική γνώμη του αιτούντος Συνδέσμου. Δεν προβλέπεται ως προϋπόθεση για την έκδοσή της η προηγούμενη γνωμοδότηση του οργάνου που είναι υπεύθυνο για την διαχείριση στερεών αποβλήτων στην περιοχή, όπου κατά παρέκκλιση των υφισταμένων ΠΕΣΔΑ θα διατεθούν τα απορρίμματα.
-Η προσβαλλόμενη είναι νομίμως αιτιολογημένη αφού στο σώμα της αναγράφεται ρητώς, ότι για την έκδοσή της λήφθηκαν υπόψη τόσο η απόσταση του Δήμου Νάουσας από λειτουργούντες Χ.Υ.Τ.Α. της ευρύτερης περιοχής όσο και η φέρουσα ικανότητα του Χ.Υ.Τ.Α. στη θέση «Άσπρο Κεφάλι» του Δήμου Έδεσσας, ενώ, εξάλλου, η αιτιολογία αυτή συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου.
Πρόεδρος: Αγγ. Θεοφιλοπούλου
Εισηγητής: Μ. Κωνσταντινίδου
Δικηγόροι: Χρ. Πέτκου, Γ. Καρακώστας, Στ. Κίκας
Βασικές σκέψεις
- Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της υπ’ αριθ. 12278/2.5.2012 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΦΕΚ Β’ 1440) που αφορά στη διάθεση των αστικών αποβλήτων του Δήμου Νάουσας της Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Ημαθίας. Ειδικότερα, με την ως άνω προσβαλλόμενη αποφασίσθηκε η διάθεση των απορριμμάτων του Δήμου Νάουσας στο Χώρο της Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) στη θέση «Άσπρο Κεφάλι» του Δήμου Έδεσσας της 2ης Διαχειριστικής Ενότητας Π.Ε. Πέλλας, για διάστημα ενός (1) έτους από την έκδοση της αποφάσεως αυτής.
- Επειδή, με την παρ. 5 του άρθρου 57 του ν. 4042/2012 «Ποινική προστασία του περιβάλλοντος – Εναρμόνιση με την οδηγία 2008/99/ ΕΚ – Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων – Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ – Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» (ΦΕΚ Α’ 24) προστέθηκε στο άρθρο 10 της ΚΥΑ ΗΠ 50910/2727/2003 (Β’ 1909) παράγραφος 3 που έχει ως εξής: «3. Προκειμένου να παύσει άμεσα η λειτουργία χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων, που εξακολουθούν να λειτουργούν μετά την πάροδο της προθεσμίας της προηγούμενης παραγράφου, σε Διαχειριστικές Ενότητες Περιφερειών στις οποίες δεν υπάρχει εν λειτουργία ΧΥΤΑ προβλεπόμενος από τον αντίστοιχο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕ.Σ.Δ.Α.), ούτε εν λειτουργία χώρος αποθήκευσης κατά την παράγραφο η’ του άρθρου 2 της υπ’ αριθ. 29407/3508/2002 κ.υ.α. (Β’ 1572), μπορεί να καθορίζεται για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει την τριετία, με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο τρόπος διαχείρισης των αποβλήτων (ΑΣΑ) των δήμων της αντίστοιχης διαχειριστικής ενότητας, κατά παρέκκλιση των υφισταμένων και εγκεκριμένων ΠΕ.Σ.Δ.Α. λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της εγγύτητας και της φέρουσας ικανότητας των εν λειτουργία εγκαταστάσεων διαχείρισης ΑΣΑ.»
- Επειδή, όπως αναφέρεται στο υπ’ αριθ. 42476/5051/24.9.2012, έγγραφο του τμήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής η θέσπιση της παραπάνω διατάξεως υπαγορεύθηκε από τα εξής γεγονότα: «1. Την από 6.10.2005 καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής ένωσης στην υπόθεση C-502/03 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας για τη λειτουργία ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ). 2. Τα επανειλημμένα έγγραφα ερωτήματα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την πρόοδο των ενεργειών παύσης λειτουργίας και αποκατάστασης των ΧΑΔΑ ενόψει την προώθησης νέας προσφυγής στο ΔΕΚ για την επιβολή προστίμου στη χώρα μας. 3. Την αναγκαιότητα επιτάχυνσης των διαδικασιών για την παύση λειτουργίας και την υλοποίηση των έργων αποκατάστασης των ΧΑΔΑ … Για την επίτευξη του στόχου ειδικά στις περιοχές που δεν εξυπηρετούνται σήμερα από ΧΥΤΑ ή άλλες νόμιμες εγκαταστάσεις διαχείρισης στερεών αποβλήτων, είναι σκόπιμο να υλοποιηθούν άμεσες ενέργειες υποκατάστασης των ΧΑΔΑ…».
- Επειδή, εν προκειμένω, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Με τα υπ’ αριθ. 11190/10.5.2011, 13801/25.5.2011, 34066/5.12.2011, 6293/13.3.2012 έγγραφα τα οποία ο Δήμος Νάουσας απέστειλε προς τον αιτούντα Σύνδεσμο Διαδημοτικής Συνεργασίας Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 2ης Διαχειριστικής Ενότητας Ν. Πέλλας, ζητούσε την διάθεση των αποβλήτων του Δήμου Νάουσας στον Χ.Υ.Τ.Α. Έδεσσας, μέχρι την ολοκλήρωση της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) – Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (Χ.Υ.Τ.Υ.) Ημαθίας. Τα ανωτέρω αιτήματα απορρίφθηκαν από το Δ.Σ. του αιτούντος Συνδέσμου με την αιτιολογία μεταξύ άλλων, ότι ο Χ.Υ.Τ.Α. Έδεσσας δεν μπορεί να δεχθεί τα απορρίμματα άλλων Δήμων χωρίς να επιβαρυνθεί ιδιαίτερα. Με το υπ’ αριθ. 7898/27.3.2012 έγγραφό του, ο Δήμος Νάουσας ζήτησε από τους Υπουργούς Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Εσωτερικών, την έκδοση ΚΥΑ σύμφωνα με το προμνησθέν άρθρο 57 παρ. 5 του ν. 4042/2012, προκειμένου να επιτραπεί η διάθεση των απορριμμάτων του Δήμου Νάουσας στον Χ.Υ.Τ.Α. Έδεσσας μέχρι τρία χρόνια, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα η κατασκευή μόνιμου Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) Νάουσας. Ακολούθησε η έκδοση της προσβαλλόμενης ΚΥΑ με την οποία αποφασίσθηκε η διάθεση των απορριμμάτων του Δήμου Νάουσας στο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) στη θέση «Άσπρο Κεφάλι» του Δήμου Έδεσσας της 2ης Διαχειριστικής Ενότητας Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Πέλλας για διάστημα ενός έτους από την έκδοση της αποφάσεως αυτής. Με την ίδια απόφαση προβλέπεται ότι ο Δήμος Νάουσας θα αναλάβει τη μεταφορά των αστικών αποβλήτων στον εν λόγω Χ.Υ.Τ.Α. και την πληρωμή του τέλους εισόδου που θα καθορισθεί από τον αιτούντα Σύνδεσμο Διαδημοτικής Συνεργασίας Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 2ης Διαχειριστικής Ενότητας Ν. Πέλλας. Όπως αναφέρεται στο κείμενο της προσβαλλομένης, για την έκδοσή της λήφθηκε υπόψη και η απόσταση του Δήμου Νάουσας από λειτουργούντες Χ.Υ.Τ.Α της ευρύτερης περιοχής και η φέρουσα ικανότητα του Χ.Υ.Τ.Α στη θέση «Άσπρο Κεφάλι».
- Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του προμνησθέντος άρθρου 57 παρ. 5 του ν. 4042/2012 προϋπόθεση για την έκδοση της προβλεπόμενης με αυτές ΚΥΑ είναι: α) στην Διαχειριστική Ενότητα Περιφέρειας να μην υπάρχει εν λειτουργία Χ.Υ.Τ.Α. ούτε εν λειτουργία χώρος αποθήκευσης, β) η διαχείριση των αποβλήτων των δήμων της αντίστοιχης διαχειριστικής ενότητας κατά παρέκκλιση των υφισταμένων και εγκεκριμένων ΠΕΣΔΑ να μην ξεπερνάει την τριετία και γ) να λαμβάνεται υπόψη η εγγύτητα και η φέρουσα ικανότητα των εν λειτουργία εγκαταστάσεων διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ).
- Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη είναι μη νόμιμη διότι εκδόθηκε κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας και ειδικότερα χωρίς την προηγούμενη θετική γνώμη του αιτούντος Συνδέσμου. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον, στις διατάξεις του άρθρου 57 παρ. 5 του ν. 4042/2012 δεν προβλέπεται ως προϋπόθεση για την έκδοση της προσβαλλομένης πράξης η προηγούμενη γνωμοδότηση του οργάνου που είναι υπεύθυνο για την διαχείριση στερεών αποβλήτων στην περιοχή όπου κατά παρέκκλιση των υφισταμένων ΠΕΣΔΑ θα διατεθούν τα απορρίμματα. Εξάλλου, η γνώμη του αιτούντος συνδέσμου αναφέρεται στο 7898/27.2.2012 έγγραφο του Δήμου Νάουσας, με το οποίο ζητήθηκε να εκδοθεί η προσβαλλόμενη κ.υ.α., ενώ η αλληλογραφία του Δήμου Νάουσας με τον αιτούντα σύνδεσμο στην οποία αναφέρονται εκτενώς οι απόψεις του τελευταίου περιλαμβάνονται στα στοιχεία του φακέλου.
- Επειδή, ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα διότι στο σώμα αυτής δεν περιέχεται αιτιολογία κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 17 του ν. 2690/1999 «Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας» (Α’ 45) είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Και τούτο διότι, στο σώμα της προσβαλλόμενης αναγράφεται ρητώς, ότι για την έκδοσή της ελήφθησαν υπόψη τόσο η απόσταση του Δήμου Νάουσας από λειτουργούντες Χ.Υ.Τ.Α. της ευρύτερης περιοχής όσο και η φέρουσα ικανότητα του Χ.Υ.Τ.Α. στη θέση «Άσπρο Κεφάλι» του Δήμου Έδεσσας, ενώ, εξάλλου, η αιτιολογία αυτή νομίμως συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου. Ειδικότερα, η εγγύτητα του Χ.Υ.Τ.Α. Έδεσσας στο Δήμου Νάουσας, η οποία δεν αμφισβητείται από τον αιτούντα, προκύπτει από την 7898/27.3.2012 αίτηση του Δήμου Νάουσας προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Εσωτερικών. Περαιτέρω, όσον αφορά την φέρουσα ικανότητα του εν λόγω Χ.Υ.Τ.Α., σύμφωνα με την υπ’ αριθ. Α.Π. οικ. 206604/30.12.2011 απόφαση του Υπουργού Π.Ε.Κ.Α. για την ανανέωση, τροποποίηση και κωδικοποίηση των περιβαλλοντικών όρων που είχαν επιβληθεί με την ΚΥΑ 10537/27.8.2001 για το έργο «Εγκατάσταση Ανάκτησης Υλικών και Κατασκευή Χ.Υ.Τ.Α. στη θέση “Άσπρο Κεφάλι”», ο χρονικός ορίζοντας λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. είναι τουλάχιστον 25 έτη, λαμβάνοντας υπόψη μέση ετήσια παραγόμενη ποσότητα αποβλήτων 22.264 τόνους. Περαιτέρω, σύμφωνα με το υπ’ αριθ. 31572/13.8.2012 έγγραφο απόψεων του Τμήματος Προστασίας Περιβάλλοντος του Υπουργείου Εσωτερικών προς το Δικαστήριο, εφόσον, όπως παραδέχεται και ο αιτών σύνδεσμος με το δικόγραφο της κρινόμενης αιτήσεως, οι μεταφερόμενες ποσότητες απορριμμάτων από τους Δήμους Έδεσσας και Σκύδρας προς τον εν λόγω Χ.Υ.Τ.Α. κινήθηκαν για το έτος 2011 πέριξ των 16000 τόνων ετησίως ενώ του Δήμου Νάουσας υπολογίζονται σε 12.000 περίπου ετησίως και δεδομένου ότι η μεταφορά των απορριμμάτων θα ισχύσει για περιορισμένο διάστημα, δεν τίθεται ζήτημα βιωσιμότητας του εν λόγω Χ.Υ.Τ.Α.
- Επειδή, ενόψει των προεκτεθέντων πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της η κρινόμενη αίτηση.