ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ «WWF Ελλάς»

Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2015
Επικαιρότητα
Περιβαλλοντική Εκτίμηση, Περιβαλλοντική Ευθύνη, Φυσικό Περιβάλλον

Δόθηκε στη δημοσιότητα η ενδέκατη ετήσια Έκθεση του «WWF Ελλάς», που καλύπτει την περίοδο Ιουλίου 2014-Ιουλίου 2015.

Σύμφωνα με την Έκθεση, το πρώτο εξάμηνο της ανωτέρω περιόδου χαρακτηρίζεται από μια αυξανόμενη αλματωδώς καταστρατήγηση σημαντικών κανόνων περιβαλλοντικού δικαίου, των οποίων η εφαρμογή ήταν μεν διαχρονικά ελλειμματική, αποτελούσαν όμως σημαντικό κεκτημένο που έχρηζε θωράκισης και όχι κατάργησης. Η διαδικασία υποβάθμισης δεν περιβλήθηκε καν με τα τυπικά προσχήματα δημόσιας διαβούλευσης, επιστημονικής αιτιολόγησης και νομικής υποστήριξης.

Το δεύτερο εξάμηνο χαρακτηρίζεται από την απουσία πολιτικού σχεδιασμού και κεντρικής διοίκησης για το περιβάλλον και την οικολογικά βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, ενώ και σε αυτήν την περίοδο καταγράφονται σημαντικές οπισθοχωρήσεις σε ζητήματα περιβαλλοντικής διακυβέρνησης και πολιτική απραξία σε επείγοντα θέματα περιβαλλοντικής πολιτικής. Την περίοδο αυτή συνεχίσθηκε με μεγάλη ένταση η προώθηση των ορυκτών καυσίμων και παρά τη γενικότερη πολιτική απραξία για το περιβάλλον, δρομολογήθηκαν ταχύτατα οι διαδικασίες αδειοδότησης της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων και προώθησης της νέας λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαΐδα V».

Συνοπτικά, η απελθούσα χρονιά χαρακτηρίζεται από:

Κατακόρυφη αύξηση των ανοιχτών υποθέσεων παραβίασης του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ: από 25 το 2013, σε 36 το 2014.
Νέες καταδικαστικές αποφάσεις από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ελλάδας για σημαντικές υποθέσεις ως προς τις χωματερές (χρηματική ποινή), την ανεπαρκή προστασία της θαλάσσιας χελώνας και την προστασία των υδάτων από τη νιτρορύπανση.
Σχεδόν απόλυτη παράλυση των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, με την παράταση «ζωής» τους να λήγει στο τέλος του 2015, δίχως να έχει ακόμα αναληφθεί καμία σχετική πολιτική πρωτοβουλία για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των πυρήνων βιοποικιλότητας της χώρας.
Έγκριση της Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα, με τη μεγάλη όμως πρόκληση της εφαρμογής της να παραμένει ανοιχτή και αβέβαιη.
Περαιτέρω υποβάθμιση του συστήματος περιβαλλοντικής διακυβέρνησης, μέσα κυρίως από τη συγχώνευση του περιβάλλοντος με την αγροτική παραγωγή και τη βιομηχανία υπό το νέο Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Συνεχιζόμενη υποβάθμιση της Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και γενικότερα του συστήματος περιβαλλοντικών ελέγχων.
Άλλη μια χρονική και χωρική επέκταση της «κόκκινης γραμμής» νομιμοποίησης παρανομιών, μέσα από τη νομοθεσία για τα αυθαίρετα, ταυτόχρονα με παραγραφές παλαιότερων βεβαιωμένων προστίμων που φθάνουν και τα 480.000 ευρώ σε μια απόφαση.
Σωρεία από αποφάσεις παραχώρησης χρήσης αιγιαλού και παραλίας σε μπαρ, καντίνες και ξαπλώστρες, εντός περιοχών Natura 2000, παρά τη σχετική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου (ΣτΕ) για την ανάγκη προβλέψεων προστασίας, και δίχως μέριμνα για την αποφυγή υποβάθμισης των ευαίσθητων οικοσυστημάτων.
Ψήφιση και εφαρμογή νέων αντιδασικών νόμων που επιτρέπουν την ανάπτυξη οικισμών μέσα σε ευαίσθητες δασικές περιοχές.
Ολοκλήρωση της αδειοδοτικής διαδικασίας για την οικονομικά και περιβαλλοντικά ζημιογόνο νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα V». Επίσης εκπρόθεσμο αίτημα του ΥΠΑΠΕΝ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την υπαγωγή σε καθεστώς παρέκκλισης περιορισμένης διάρκειας λειτουργίας της παλαιότερης και εξαιρετικά ρυπογόνου μονάδας «Πτολεμαΐδα ΙΙΙ» (άρθρο 33 της Οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές 2010/75/ΕΚ).
Αδικαιολόγητη στασιμότητα στην ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και προκλητική απαξίωση των πολιτικών για την ενεργειακή εξοικονόμηση.
Ανησυχητικά στοιχεία για την έκταση και τις οικονομικές συνέπειες του περιβαλλοντικού εγκλήματος σε ολόκληρη την ΕΕ, της Ελλάδας συμπεριλαμβανόμενης, από την Interpol και τη Europol.
Εντεινόμενη αδιαφάνεια στη λειτουργία του Πράσινου Ταμείου.
Δραματική επιδείνωση της ποιότητας της νομοθέτησης και της διαφάνειας στη νομοθετική διαδικασία, κυρίως λόγω της σωρείας εμβόλιμων διατάξεων φωτογραφικής εξυπηρέτησης συγκεκριμένων ομάδων συμφερόντων, κρυπτικότητας, αποσπασματικότητας και διαρκούς προσανατολισμού προς τη νομιμοποίηση βεβαιωμένων παρανομιών.
Υπογραφή νέου Μνημονίου, στο οποίο περιλαμβάνονται προβλέψεις για την επανεξέταση και βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά τη χωροταξία και την ανάπτυξη οικισμών σε δάση και δασικές εκτάσεις, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το ενδεχόμενο κατάργησης ορισμένων περιβαλλοντικά καταστροφικών νομοθετικών πρωτοβουλιών των προηγούμενων ετών.