ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Αύγουστος 2011)

Παρουσιάστηκε τον Απρίλιο 2011 από τον Οργανισμό Θεσσαλονίκης (ΟΡΘΕ) και το ΥΠΕΚΑ το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης, το οποίο σύμφωνα με το Υπουρ­γείο στοχεύει στη διεθνοποίηση και οικονομική ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης, στην ενδυνάμωση της χωρικής συνοχής της μητροπολιτικής περιοχής, στην ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων της, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην ενίσχυση του μοντέλου της συμπαγούς πόλης. Οι κύριοι άξονες του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης είναι:

•  η επιστροφή στο Κέντρο της πόλης,

•  η αναζωογόνηση των υποβαθμισμένων περιοχών,

•  η προστασία των ευαίσθητων περιοχών του φυσικού περιβάλλοντος,

•  η ενίσχυση της ήπιας κινητικότητας με φιλικούς τρόπους μετακίνησης,

•  ο στρατηγικός σχεδιασμός του θαλάσσιου μετώπου με ενιαίες προδιαγραφές,

•  η αναβάθμιση της εικόνας της πόλης με μεγάλες και μικρές αναπλάσεις,

•  η ενδυνάμωση του ρόλου της ευρύτερης ηεριοχής και

•  η ενίσχυση του δικτύου των αστικών κέντρων.

Σύμφωνα με το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο σχεδιάζεται να δημι­ουργηθούν «πράσινες» γειτονίες στην καρδιά της Θεσσαλονίκης παρέχοντας οικονομικά κίνητρα στους πολίτες, ώστε να τις επιλέξουν για πρώτη κατοικία, δρομολογείται ανάπλαση σημαντικών περιοχών της πόλης (¶νω Πόλη) και διαμόρ­φωση πλατειών και χώρων πρασίνου και αναψυχής (πρώην Στρατόπεδο Στρεμπενιώτη, ενδιάμεσοι δρόμοι τεσσάρων πυ­κνοδομημένων οικοδομικών τετραγώνων).

Η οδός Τσιμισκή προορίζεται να γίνει δρόμος ήπιας κυκλοφορίας, με τραμ, ιδανικός για τους εξόριστους σήμερα από το αυτοκίνητο, πεζούς και ποδηλάτες με τη μελέτη να εκπο­νείται από το Δήμο Θεσσαλονίκης. Μάλιστα μέσα στον Ιούλιο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και η μελέτη για την ανά­πλαση της περιφερειακής Τάφρου με τον προϋπολογισμό ανέρχεται σε 9,5 εκατομμύρια ευρώ και την επιδίωξη της έν­ταξης για χρηματοδότηση του έργου από τα ΠΕΠ για άμεση υλοποίηση, η οποία θα συνεισφέρει στην πόλη χιλιόμετρα πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων.

Στα πλαίσια του Ρυθμιστικού Σχεδίου περιλαμβάνονται ακόμα πρωτοβουλίες, όπως: η διεύρυνση της προστατευθείσας πε­ριοχής του δάσους Σέϊχ-Σου, η μελέτη για ενιαίους κανόνες δόμησης μέσω εθνικής στρατηγικής SEVEZO, η ενίσχυση του ρόλου του ιστορικού κέντρου με έργα στις περιοχές Διοικη­τηρίου, Βαλαωρίτου και Αγγελάκη, αρχιτεκτονικοί διαγωνι­σμοί για αναπλάσεις στον άξονα Αχειροποίητου-Αγίας Σοφίας, Επταπυργίου, η προστασία της ιστορικής ταυτότητας της πόλης με αποκαταστάσεις κτιρίων βιομηχανικής κληρονο­μιάς (Μύλοι Αλλατίνη, αποθήκες λιμανιού κλπ)-και αγορών (π.χ. Μοδιάνο) και η δημιουργία αρχαιολογικών διαδρομών. Μετά την ολοκλήρωση των έργων του μετρό προβλέπεται από το σχέδιο αποκατάσταση της ευρύτερης περιοχής της Αγίας Σοφίας καθώς και ανάπλαση και ανάδειξη των μνη­μείων και του δημόσιου χώρου.

Τον Σεπτέμβριο, θα προκηρυχθούν από τον Οργανισμό Θεσ­σαλονίκης [ΟΡΘΕ] οι διαγωνισμοί για πέντε επιμέρους μελέτες σε επίπεδο masterplan Στρατηγικού Ανασχεδιασμού της ζώνης της θαλάσσιας Σχέσης της Θεσσαλονίκης που εκτεί­νεται από τη Μηχανιώνα έως το Καλοχώρι.

Στην πεζοδρόμηση της οδού Αγίας Σοφίας θα προχωρήσει μέχρι το τέλος Ιουλίου η αντιδημαρχία Αστικού Σχεδιασμού, Πολεοδομίας και Δικτύων Θεσσαλονίκης, δράση η οποία συμ­περιλαμβάνεται και στο σχεδιασμό του υπουργείου Περι­βάλλοντος, στο πλαίσιο του προγράμματος «Θεσσαλονίκη 2012». Συγκεκριμένα θα πεζοδρομηθεί το τμήμα της Αγίας Σοφίας από τη συμβολή της με την οδό Μακένζυ Κινγκ (πλα­τεία Αγίας Σοφίας) μέχρι τη συμβολή της με την οδό Τσιμισκή. Η πεζοδρόμηση θα γίνει πιλοτικά, η οδός Αγίας Σοφίας θα κλείσει για τα IX με την τοποθέτηση αποτρεπτικών, για δύο μήνες -Αύγουστο και Σεπτέμβριο- ώστε στη συνέχεια να αξιο­λογηθούν τα αποτελέσματα, ως προς την αποδοχή του κοι­νού, πεζών και οδηγών, την τόνωση της αγοραστικής κίνησης και τυχόν προβλήματα, προκειμένου -αν λειτουργήσει- να προχωρήσει στη μόνιμη εφαρμογή του μέτρου με την ορι­στική πεζοδρόμηση της συγκεκριμένης οδού. Αν το πείραμα πετύχει, θα επεκταθεί και σε άλλους δρόμους με στόχο να αρχίσει η υλοποίηση και άλλων πεζοδρομήσεων βασικών οδών του κέντρου της Θεσσαλονίκης.

Συζητείται η πεζοδρόμηση και της Παλιάς Παραλίας της Θεσ­σαλονίκης, δηλαδή της Λεωφόρου Νίκης, μετά τη συμβολή της με τη Βενιζέλου μέχρι το τέρμα της, στο Λευκό Πύργο, για τα σαββατοκύριακα του καλοκαιριού. Έτσι η Παλιά Παραλία της Θεσσαλονίκης θα μετατρέπεται τα σαββατοκύριακα σε ένα πεζόδρομο μεγάλης έκτασης, από τις 5 το απόγευμα του Σαββάτου, μετά από το κλείσιμο της αγοράς, μέχρι τις 8 το βράδυ της Κυριακής.

Η πεζοδρόμηση σχεδιάζεται να δοκιμαστεί τα Σαββατοκύριακα του Ιουλίου και του Αυγούστου, εφόσον η πρόταση εγ­κριθεί, ώστε να υπάρξει μία ομαλή και ήπια προσαρμογή των πολιτών στη δράση εκμεταλλευόμενοι τους ούτως ή άλλως ιδιαίτερα χαμηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους λόγω των κα­λοκαιρινών διακοπών. Έτσι, μετά τους δύο μήνες εφαρμο­γής του, το μέτρο αυτό θα μπορέσει να αξιολογηθεί, ώστε να αποφασιστεί ενδεχόμενη συνέχισή του.

Ο ποδηλατοδρόμος, που βρίσκεται στο πεζοδρόμιο επί της Λεωφόρου Νίκης θα μετακινηθεί επί του οδοστρώματος της οδού προς το μέτωπο της θάλασσας, με τέτοιο σχεδιασμό, που θα προστατεύει τους ποδηλάτες και όχι από την πλευρά των καφετεριών όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί. Απελευθε­ρώνεται έτσι το πεζοδρόμιο της Παλιάς Παραλίας για τη δι­ευκόλυνση των περιπατητών της παραλίας και των ποδηλατών και στο δρόμο μένουν δυο λωρίδες για τα οχή­ματα με στόχο με έμμεσο τρόπο η διέλευση της κυκλοφορίας, δηλαδή οι ίδιοι οι οδηγοί, να ‘διώχνουν’, όσους επιδιώκουν να σταθμεύουν παράνομα στην αριστερή πλευρά της οδού.

Προκηρύχτηκε την 1η Ιουλίου, από την ΟΛθ ΑΕ ο διεθνής δια­γωνισμός για την 1η φάση κατασκευής και λειτουργίας μαρίνας σκαφών αναψυχής στο χώρο της Α’ προβλήτας του λιμανιού της Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό, προβλέπεται η παραχώρηση για περίοδο 30 τουλάχιστον ετών της θαλάσσιας ζώνης μπροστά στο κρηπίδωμα Νο 1 -προς την πλευρά του κέντρου της πόλης- του λιμανιού για τον ελλιμενισμό τουριστικών σκαφών και της χερσαίας ζώνης στην Α’ προβλήτα [7,195 στρέμ­ματα] για την εξυπηρέτηση των χρηστών της μαρίνας -εστίαση, αναψυχή, εμπόριο ναυτιλιακών ειδών. Επίσης, προ­βλέπεται η παραχώρηση υπαίθριου χώρου στη Β’ προβλήτα (9,370 στρέμματα) για τη διαχείμαση και την επισκευή σκα­φών αναψυχής.

Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2014 και η μα­ρίνα θα διαθέτει 218 θέσεις ελλιμενισμού, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του επενδυτικού σχεδίου εκτιμάται στα 11,3 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τη διοίκηση της ΟΛΘ ΑΕ, η δημιουρ­γία της εξυπηρετεί τους ακάλουθους πέντε στρατηγικούς σχόχους της ΟΛΘ ΑΕ:

•  Πρώτον, προώθηση του θαλάσσιου τουρισμού, μέσω της ικανοποίησης των αναγκών ελλιμενισμού τουριστικών σκαφών.

•  Δεύτερον, ανάδειξη του παραλιακού μετώπου της Θεσσα­λονίκης, αναβάθμιση της αισθητικής της πόλης και της ποιότητας του περιβάλλοντος, καθώς και  βελτίωση της σχέσης των κατοίκων της πόλης με τη θάλασσα.

•  Τρίτον, δημιουργία ευκαιριών για δραστηριότητες αναψυ­χής, πολιτισμού και ναυταθλητισμού.

•  Τέταρτον, τόνωση της εμπορικής και τουριστικής κίνησης της πόλης, μέσω της αύξησης του τουρισμού υψηλού επι­πέδου, της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και της αύξησης των θέσεων εργασίας.

•  Πέμπτον, αύξηση των εσόδων και των κερδών της ΟΛΘ ΑΕ.

Η υλοποίηση του σχεδίου αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την τουριστική υποδομή της ευρύτερης κεντρικής Μακεδο­νίας στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού καθώς, όπως αναφέρεται  σε σχετική  μελέτη,  «στη  θαλάσσια  ζώνη της Θεσσαλονίκης και των γειτονικών περιοχών Χαλκιδικής, Πιε­ρίας και Σερρών, χαρακτηριστικό κοινό σημείο είναι η ανυ­παρξία   επαρκών  θέσεων  ελλιμενισμού,   πόσο  μάλλον σύγχρονων λιμενικών υποδομών».

Στο μεταξύ συνεχίζεται, με σκοπό να ολοκληρωθούν τα έργα παρέμβασης μέχρι τον Σεπτέμβριο, και η ανάπλαση της πρώ­της προβλήτας με στόχο την ανάδειξη της περιοχής και την αξιοποίησή της ως χώρου πολιτισμού, όπως και η αποκατάσταση των αποθηκών, η δενδροφύτευση και η μεταφορά όλων των λιμενικών υπηρεσιών στη δεύτερη προβλήτα.

Διαγωνισμός διεξάγεται από το ΥΠΟΜΕΔΙ, το οποίο στο πλαί­σιο της διαδικασίας εγκατάστασης και λειτουργίας της Αστικής θαλάσσιας Συγκοινωνίας στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, αναζητά ιδέες για την κατασκευή των στάσεων επιβίβασης – αποβίβασης και τις υπόλοιπες εγκατα­στάσεις στις προβλήτες των στάσεων. Συγκεκριμένα αναζητά προσχέδια για τις κτιριακές εγκαταστάσεις των προβλητών οι οποίες θα περιλαμβάνουν εκδοτήρια εισιτηρίων, χώρο ανα­μονής επιβατών, χώρο ελέγχου του συστήματος και εξυπη­ρετήσεις αναψυκτηρίου.

Σκοπός του Διαγωνισμού είναι η αναζήτηση προσχεδίων για τις εγκαταστάσεις αναμονής επιβατών και έκδοσης και ελέγ­χου εισιτηρίων που αφορούν στις απολύτως αναγκαίες κτι­ριακές υποδομές για τη λειτουργία της αστικής θαλάσσιας συγκοινωνίας της Θεσσαλονίκης και την εξυπηρέτηση των επιβατών της και καλούνται να συμμετέχουν νέοι αρχιτέκτονες έως 40 ετών.

Αντικείμενο του Διαγωνισμού αποτελεί η σύνταξη αρχιτεκτο­νικών προσχεδίων [προμελέτη] για τις 4 επιλεγείσες στάσεις της βασικής διαδρομής της αστικής θαλάσσιας συγκοινωνίας της Θεσσαλονίκης, που θα χωροθετηθούν στις περιοχές:

•  Πλατεία Ελευθερίας

•  Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

•  Μαρίνα Καλαμαριάς

•  Περσία

Στις αρχές Σεπτεμβρίου αναμένεται να γίνει η ανοιχτή πρό­σκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς ιδιώτες για την ανά­πτυξη αστικής θαλάσσιας συγκοινωνίας στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης ενώ αν όλα πάνε καλά τα καρα­βάκια θα αρχίσουν δρομολόγια από το 2012.

Στις 25/05/2011 πραγματοποιήθηκε το πρώτο δρομολόγιο για το μετρό Θεσσαλονίκης με επιβάτες τα μέλη του δημοτι­κού συμβουλίου Θεσσαλονίκης. Οι δημοτικοί σύμβουλοι επι­βιβάστηκαν από το σταθμό του Ευκλείδη, επισκέφτηκαν τα τρία βασικά εργοτάξιά του τα οποία και παρουσιάστηκαν (το Σταθμό Πανεπιστήμιο, το Σταθμό της Φλέμινγκ και του Ευ­κλείδη] και πραγματοποίησαν ένα από τα μελλοντικά δρομολόγια της κύριας γραμμής το οποίο σε πραγματικές συνθήκες δεν θα ξεπερνά σε διάρκεια το 1,5 λεπτό.

Ο σταθμός στο Πανεπιστήμιο θα διαθέτει τέσσερα επίπεδα: Έναν ημιώροφο, όπου θα βρίσκονται οι διοικητικές υπηρεσίες, το επίπεδο -1 στο οποίο γίνεται η διακίνηση των επιβα­τών και η έκδοση εισιτηρίων, τα επίπεδα -2 και -3 όπου θα βρίσκονται οι ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, ενώ ένα επίπεδο πιο κάτω, στο -4 θα βρίσκονται οι αποβάθρες, θα είναι προσβάσιμος από τρία σημεία, δυο επί της οδού Εγνατία, ενώ μια ακόμη είσοδος θα λειτουργεί από την πλευρά του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Ο Σταθμός Ευκλείδη είναι ένας από σταθμούς του Μετρό Θεσσαλονίκης που έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί. Θα διαθέτει τέσ­σερα επίπεδα, τα οποία έχουν κατασκευαστεί στο σύνολό τους ενώ αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες για την κατασκευή φρεατίων και προσβάσεων. Τέλος ο σταθμός Φλέ­μινγκ θα διαθέτει τρία επίπεδα με την πρόσβαση στον σταθμό να γίνεται από δυο σημεία, από την πλευρά της οδού Φλέ­μινγκ και από την οδό Μακεδονίας.

Ως προς το σχεδιασμό του Μετρό της Θεσσαλονίκης και τα σχέδια μελλοντικής του επέκτασης, σύμφωνα τον υφυπουργό Υποδομών κ. Μαγκριώτη το δίκτυο γραμμών του Μετρό Θεσσαλονίκης που θα καλύπτει το πολεοδομικό συγκρότημα, θα είναι συνοδικού μήκους 33 χλμ. Συγκεκριμένα το δίκτυο αυτό θα περιλαμβάνει:

•  Την πρώτη γραμμή στα όρια του δήμου Θεσσαλονίκης.

•  Την δεύτερη γραμμή μέχρι τη Μίκρα της Καλαμαριάς (5,9χλμ με 5 σταθμούς).

• Την τρίτη γραμμή από την Πλατεία Δημοκρατίας μέχρι την Ευκαρπία και τα Νοσοκομεία [6,5 χλμ με 6 σταθμούς].

•  Την τέταρτη γραμμή από το Σιδηροδρομικό Σταθμό, την Ξηροκρήνη, τους Αμπελόκηπους, την Μενεμένη, τον Εύοσμο και το Ελευθέριο-Κορδελιό (4,5χλμ με 4 σταθμούς).

•  Την πέμπτη γραμμή από το Πανεπιστήμιο, την Τούμπα, Χα­ριλάου μέχρι την Ν. Ελβετία 3,8χλμ με 3 σταθμούς).

•  Τέλος τη συνέχεια από τη Μίκρα μέχρι το Αεροδρόμιο (5,5χλμ με 3 ή 4 σταθμούς] με μέσο σταθερής τροχιάς το οποίο Θα επιλεγεί μετά από μελέτη.

Εκτιμάται ότι μέσα στο 2015 θα έχει ολοκληρωθεί η πρώτη γραμμή στα όρια του Δήμου Θεσσαλονίκης αλλά και η δεύ­τερη στην Καλαμαριά. Όπως φαίνεται στα δυτικά η βασική γραμμή θα επεκταθεί οπό το Ν.Σ. Σταθμό μέχρι τον Εύοσμο, στην ίδια γραμμή και έτσι το πιο πιθανό σενάριο είναι η βα­σική γραμμή στην τελική της μορφή να είναι από τον Εύοσμο μέχρι τη Μίκρα και το Αεροδρόμιο Μακεδονία. Το 2013 θα δη­μοπρατηθεί η πρώτη γραμμή στη Δυτική Θεσσαλονίκη από την Πλατεία Δημοκρατίας μέχρι την Ευκαρπία και τα Νοσοκο­μεία. Ενώ το δεύτερο παρακλάδι θα ξεκινά από το σταθμό Πα­νεπιστήμιο και περνώντας από τις περιοχές Χαριλάου και Τούμπα θα καταλήγει στην Νέα Ελβετία.

Τα βασικά χαρακτηριστικά της πρώτης γραμμής που ήδη κα­τασκευάζεται είναι 13 σταθμοί με κεντρική αποβάθρα, 9,6 χλμ. γραμμής με δύο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς, 18 υπέρ-αυτόματοι συρμοί τελευταίας τεχνολογίας, πλήρως κλιματιζόμενοι, οι οποίοι θα κινούνται χωρίς οδηγό αλλά με συνοδό, συστήματα αυτόματων θυρών επί των αποβάθρων κάθε σταθμού για καλύτερη εξυπηρέτηση και μέγιστη ασφά­λεια του επιβατικού κοινού, και αμαξοστάσιο έκταση5 50.000 τμ στην περιοχή της Πυλαίας.

Επίσης, στο πρόγραμμα ανάπτυξης χώρων στάθμευσης της Αττικό Μετρό προβλέπεται η κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης στο Μετρό της Θεσσαλονίκης, συνολικής χωρητικότητας 3.700 θέσεων. Συγκεκριμένα οι χώροι στάθμευσης που πρόκειται να κατασκευαστούν είναι:

•  Ν. Σιδηροδρομικός Σταθμός 1 [450 θέσεις, -4 υπόγεια]

•  Νέος Σιδ. Σταθμός 2 [450 θέσεις, -4 υπόγεια]

•  Νέα Ελβετία [450 θέσεις, -4 υπόγεια]

•  Πανεπιστήμιο 1 [450 θέσεις, -4 υπόγεια]

•  Πανεπιστήμιο 2 [450 θέσεις, -4 υπόγεια]

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Ενημερωτικό Δελτίο του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (Απρίλιος-Ιούνιος 2011), σ. 37-40.

Facebook

0

Twitter

Linkedin

email

Print