ΤΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΣΤΙΣ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΛΩΡΙΔΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011)
-
ΠΑΝΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΟΣ, Συγκοινωνιολόγος
Πέμπτη 4 Αυγούστου 2011
Τα ποδήλατα έχοντας κατακτήσει τις τελευταίες δεκαετίες σημαντικό έδαφος στις καθημερινές μετακινήσεις στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις, όπου αποτελούν ένα από τα εναλλακτικά μέσα μετακίνησης, έχουν αρχίσει να κάνουν δυναμικά την εμφάνισή τους στους ελληνικούς δρόμους την τελευταία πενταετία. Παρόλη την ανύπαρκτη υποδομή που να διασφαλίζει ασφαλείς και λειτουργικές μετακινήσεις με το ποδήλατο, ολοένα και περισσότεροι Έλληνες επιλέγουν το ποδήλατο ως ένα μέσο μετακίνησης, είτε για να μεταβούν στον προορισμό τους (όταν η απόσταση και οι συνθήκες είναι κατάλληλες), είτε για να προσεγγίσουν ένα μέσο μαζικής μεταφοράς και να μετεπιβιβαστούν σε αυτό για να ολοκληρώσουν τη μετακίνησή τους. Σε αυτή την πραγματικότητα, η Πολιτεία οφείλει να επανασχεδιάσει τόσο την οδική υποδομή, όσο και τον τρόπο οργάνωσης της αστικής κυκλοφορίας ώστε οι αυξανόμενοι ποδηλάτες και ποδηλάτισσες να έχουν τη Δυνατότητα να κυκλοφορούν άνετα και με ασφάλεια στις ελληνικές πόλεις, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής σε αυτές. Η είσοδος των ποδηλάτων στην κυκλοφορία στις ελληνικές πόλεις πρέπει να αποτελέσει την απαρχή για μία πιο βιώσιμη ανάπτυξη και λειτουργία της πόλης.
Η προτεινόμενη, έστω και πιλοτικά, ανάμιξη της κυκλοφορίας των ποδηλάτων με τα λεωφορεία, δεν αποτελεί σωστή πρακτική, παραβιάζοντας μια σειρά θεμελιωδών συγκοινωνιακών αρχών και κανόνων
βιώσιμης κινητικότητας:
α) Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, αφού τα ποδήλατα με χαμηλή ταχύτητα και μικρό όγκο θα έχουν να διεκδικούν τη θέση τους απέναντι στα υψηλότερης ταχύτητας και πολύ μεγαλύτερου όγκου λεωφορεία. Η κυκλοφοριακή ανάμιξη τόσο διαφορετικών τύπων οχημάτων αποτελεί διεθνώς μία βασική αιτία οδικών ατυχημάτων και μάλιστα μεγάλης σοβαρότητας, στοιχείο που επιβάλει η κυκλοφορία των ποδηλάτων να είναι κατά το δυνατόν διαχωρισμένη από την υπόλοιπη κυκλοφορία.
β) Καταστρατηγεί την προσπάθεια ενίσχυσης των μέσων μαζικής μεταφοράς. Οι λεωφορειολωρίδες σχεδιάστηκαν για να παρέχουν, έστω και με τον ανεπαρκή τρόπο που γίνεται στις Ελληνικές πόλεις, προτεραιότητα στην κίνηση των επιφανειακών ΜΜΜ, καθιστώντας τα άνετα, ασφαλή και αξιόπιστα για την εξυπηρέτηση των μετακινήσεων των πολιτών. Οι λωρίδες αποκλειστικής κυκλοφορίας των ΜΜΜ, δεσμεύουν – πολύ μικρό ακόμα- χώρο από αυτόν που διεκδικούν τα IX, η αλόγιστη χρήση των οποίων είναι υπεύθυνη για πολλά από τα σοβαρά προβλήματα των πόλεών μας.
Η χρήση των λεωφορειολωρίδων από τους ποδηλάτες θα έχει ως αναπόφευκτο αποτέλεσμα τη μείωση της ταχύτητας των λεωφορείων και ουσιαστικά την εκμηδένιση του όποιου πλεονεκτήματος τους πρόσφεραν οι (μη αστυνομευόμενες) λωρίδες αποκλειστικής κυκλοφορίας.
Η πολιτεία θα πρέπει να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα και υπεύθυνα το θέμα της ασφαλούς και ανεμπόδιστης κυκλοφορίας των ποδηλάτων στις Ελληνικές πόλεις.
Πρέπει να διασφαλίσει χώρο για το ποδήλατο σε βάρος των επιβατικών αυτοκινήτων και όχι των πεζοδρομίων ή των ΜΜΜ, τόσο για την κυκλοφορία τους, όσο και για την εξασφάλιση της μετεπιβίβασης των πολιτών, που τα χρησιμοποιούν (κι όχι απαραίτητα των ποδηλάτων τους) τους στα ΜΜΜ.
Η παροχή «επικοινωνιακών διευκολύνσεων», όπως η είσοδός τους σε τμήματα των λεωφορειολωρίδων στην Αθήνα, ή η είσοδος ποδηλατών στο Μετρό και στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, σε άσχετες ημέρες και ώρες που δεν σχετίζονται με την πραγματική ανάγκη της χρήσης του ποδηλάτου, δεν εξυπηρετούν καμία σοβαρή προσπάθεια στην ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση για ασφαλή και αποτελεσματική κυκλοφορία με το ποδήλατο στην πόλη.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Ενημερωτικό Δελτίο του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (Απρίλιος-Ιούνιος 2011), σ. 8.
