H ΕΥΡΩΠΗ, ΟΙ ΗΠΑ ΚΑΙ Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
-
JOHN Μ. ΒRODER - JAMES KANTER, Δημοσιογράφοι
Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2009
Eνώ οι ηγέτες του κόσμου μετέβαιναν χθες στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να συμμετάσχουν στη μεγαλύτερη ως τώρα συνάντηση κορυφής σχετικά με την κλιματική αλλαγή, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, οι Ευρωπαίοι εξέφραζαν την εντεινόμενη ανησυχία τους για τη στάση των Ηνωμένων Πολιτειών στις διεθνείς συνομιλίες, με στόχο μια «μετά Κιότο» συμφωνία στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο. Αξιωματούχοι σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες παρατηρούν ότι οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν την πολιτική βούληση να αντιμετωπίσουν ικανοποιητικά την κλιματική αλλαγή. Και προειδοποιούν: η απροθυμία των Αμερικανών να αποδεχθούν οποιαδήποτε συμφωνία με νομικά δεσμευτικούς και διεθνώς επιβεβλημένους στόχους για μείωση των αερίων του θερμοκηπίου μπορεί να καταδικάσει την κρίσιμη Σύνοδο της Κοπεγχάγης για την κλιματική αλλαγή.
Οι Ευρωπαίοι δεν ελπίζουν ότι η αμερικανική Γερουσία θα ψηφίσει νομοσχέδιο καθοριστικό για το κλίμα, προτού αρχίσουν οι συνομιλίες στην Κοπεγχάγη. Δηλώνουν ότι η έλλειψη εσωτερικής συναίνεσης δημιούργησε αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να τηρήσουν οποιεσδήποτε δεσμεύσεις αναλάβουν στη Δανία, είτε για τη μείωση των εκπομπών ρύπων είτε για την οικονομική αρωγή στα αναπτυσσόμενα κράτη, ώστε να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Η αδράνεια της Γερουσίας περιορίζει και την ευελιξία του αμερικανού διαπραγματευτή για το κλίμα Τοντ Στερν.
Η κυβέρνηση του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα προσπαθεί να ικανοποιήσει τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις για την τήρηση καθορισμένων στόχων και χρονοδιαγραμμάτων, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα την επιφυλακτική Γερουσία ότι δεν προσυπογράφει ένα σύστημα, το οποίο θα επέβαλλε στις ΗΠΑ υπερβολικά οικονομικά κόστη, που δεν θα μοιράζεται με ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Ινδία και η Κίνα. Αν και η κυβέρνηση και οι σύμμαχοί της στο Κογκρέσο θεωρούν ότι είναι βαθύτατα αφοσιωμένοι στην ανάληψη σημαντικής δράσης, όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, δεν επιθυμούν να βιώσουν ξανά την εμπειρία που είχαν στο Κιότο της Ιαπωνίας το 1997, όταν η κυβέρνηση του προέδρου Μπιλ Κλίντον,υπέγραψε διεθνή συμφωνία, την οποία αρνήθηκε να αποδεχθεί η Γερουσία, επειδή προέβαλε ελάχιστες απαιτήσεις από τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Οι ΗΠΑ ουδέποτε επικύρωσαν το λεγόμενο «Πρωτόκολλο του Κιότο».
«Πρέπει να κλείσουν αρκετά χάσματα μεταξύ των μεγάλων βιομηχανικών κρατών προτού διαφανεί ελπίδα επιτυχίας στην Κοπεγχάγη» είπε ο Τζον ¶στον, ειδικός εκπρόσωπος περί κλιματικής αλλαγής του υπουργείου Εξωτερικών της Βρετανίας. Δήλωσε ότι κυριαρχεί το «χάσμα φιλοδοξιών» μεταξύ των ΗΠΑ και των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενώ οι ΗΠΑ συζητούν τις γενικές γραμμές της κλιματικής πολιτικής, οι Ευρωπαίοι έχουν ήδη δεσμευτεί να μειώσουν κατά 20% τις εκπομπές αερίων στις χώρες τους ως το 2020 και ακόμη περισσότερο, αν συναφθεί διεθνής συμφωνία.
Οι Ευρωπαίοι αναφέρουν ότι σχετικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από τη Γερουσία τον περασμένο Ιούνιο έδειξε την καλή θέληση των Αμερικανών, αλλά και πάλι δεν αγγίζει τους ευρωπαϊκούς στόχους και όσα οι επιστήμονες θεωρούν απαραίτητα για να περιοριστεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας σε 2 βαθμούς Κελσίου, όριο που αποτελεί και τον παγκοσμίως αποδεκτό στόχο. «Οι ΗΠΑ είναι μία μόνο από τις 190 χώρες που θα προσέλθουν σε αυτήν τη συνδιάσκεψη» είπε ο Τζον Μπρούτον, επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις ΗΠΑ, αναφερόμενος στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης. Και τόνισε: «Οι ΗΠΑ όμως εκπέμπουν το 25% όλων των αερίων του θερμοκηπίου, τα οποία αυτή η συνδιάσκεψη προσπαθεί να μειώσει. Μήπως η αμερικανική Γερουσία απαιτεί να καταβάλλουν όλες οι άλλες χώρες σημαντική προσπάθεια για την κλιματική αλλαγή, χωρίς ξεκάθαρη δέσμευση από τις ΗΠΑ;».
Ο κ. Στερν αρνήθηκε σθεναρά οποιοδήποτε «χάσμα φιλοδοξιών» μεταξύ των Ευρωπαίων. Αλλά αναγνώρισε ότι η διαπραγματευτική θέση του περιορίζεται από ό,τι θα αποφασίσει η Γερουσία. Δήλωσε ότι δεν θα επανελάμβανε τα λάθη του Κιότο. «Οι Ευρωπαίοι τρέφουν ιδιαίτερη αφοσίωση στο Πρωτόκολλο του Κιότο, αλλά εμείς όχι» τόνισε ο κ. Στερν. Αν και οι Ευρωπαίοι πιέζουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις, δεν θέλουν και να κατηγορηθούν ότι υπονομεύουν τις ελπίδες για μια νέα συμφωνία, τηρώντας μη ρεαλιστική στάση απέναντι στην Ουάσιγκτον. Ήδη ορισμένοι ηγέτες της Γηραιάς Ηπείρου αφήνουν να εννοηθεί ότι ίσως μετριάσουν τις απαιτήσεις τους.
Ο ευρωπαίος επίτροπος για το Περιβάλλον κ. Σταύρος Δήμας δήλωσε μεν προ ημερών ότι «στην Αμερική το “Κιότο” αποτελεί… κακιά λέξη», υπογράμμισε όμως ότι θα στήριζε μια σειρά εναλλακτικές συμφωνίες ώστε να μην αποκλειστούν οι ΗΠΑ από την προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Το Πρωτόκολλο του Κιότο θα μπορούσε να τροποποιηθεί ή να εγκαταλειφθεί ή και να υιοθετηθούν νέα πρωτόκολλα και συνθήκες, τα οποία θα ταιριάζουν σε διάφορες χώρες» είπε ο έλληνας επίτροπος.
Tο άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», 23 Σεπτεμβρίου 2009, σ. Α11.