ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ (Ιούλιος 2009)
-
ΕΥΘΥΜΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Τετάρτη 8 Ιουλίου 2009
Ουάσινγκτον. Ενώ η Διεθνής Διάσκεψη που έγινε στη Βόννη, για να προετοιμάσει την κρίσιμη συνάντηση του ΟΗΕ στην Κοπεγχάγη τον προσεχή Δεκέμβρη, είχε μέτρια επιτυχία, σοβαρές και συχνά κρυφές διαπραγματεύσεις για την κλιματική πολιτική, των υπερδυνάμεων Αμερικής και Κίνας, διεξάγονται σε ατμόσφαιρα που θυμίζει την εποχή του ψυχρού πολέμου. Όπως αποκάλυψε π αγγλική εφημερίδα Γκάρντιαν έγινε τον περασμένο Ιούλιο κρυφή συνάντηση υψηλόβαθμων Κινέζων και Αμερικανών πολιτικών για μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Όπως είναι γνωστό η Κίνα και η ΗΠΑ είναι υπεύθυνες για το 47% των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η αμερικανική αντιπροσωπεία αποκόμισε την εντύπωση ότι οι κινεζική πλευρά παίρνει σοβαρά το ζήτημα και έχει αρχίσει ήδη να παίρνει σχετικά μέτρα. Ενθαρρυντικά θα ήταν τρία σημεία: Μια μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 20%, μέχρι το 2010, μια συνεργασία για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση της εξοικονόμησης ενέργειας στα αυτοκίνητα, καθώς και η συνυπογραφή μιας συμφωνίας στη διάσκεψη Κορυφής του ΟΗΕ στην Κοπεγχάγη. Προς το παρόν δεν υπάρχει γραπτή συμφωνία όμως, όπως φαίνεται, ο Ομπάμα έχει θέσει τις συνομιλίες με την Κίνα πολύ ψηλά στις προτεραιότητες του. Η υπουργός εξωτερικών της Αμερικής επισκέφτηκε ήδη την Κίνα, ενώ η πρόεδρος της Βουλής των αντιπροσώπων ετοιμάζεται για το Πεκίνο μαζί με τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Τζον Κέρρυ. Όλες αυτές οι επισκέψεις έχουν να κάνουν με το πρόβλημα του κλίματος και τις προετοιμασίες μιας συμφωνίας για το Δεκέμβριο στην Κοπεγχάγη.
Οι δυσκολίες πάντως που έχει να αντιμετωπίσει ο πρόεδρος της Αμερικής για την πραγματοποίηση των φιλόδοξων σχεδίων του για την κλιματική του πολιτική φάνηκαν πάλι την προηγούμενη εβδομάδα όταν εκπρόσωποι και των δυο κομμάτων στράφηκαν ενάντια στο νομοσχέδιο για το κλίμα που συζητείται στη Γερουσία. Δίπλα στα λόμπυ της πυρηνικής ενέργειας και του λιθάνθρακα εμφανίστηκαν και αυτοί που εκπροσωπούν τις αγροτικές φάρμες. Το νομοσχέδιο για την καθαρή ενέργεια και την ασφάλεια έχει 900 σελίδες και προβλέπει μέχρι το 2012 μείωση κατά 3% των εκπομπών σε σχέση με το 2005 και 20% μέχρι το 2020, για να φτάσει το 2050 στα 83%. Στο Κογκρέσο οι προτάσεις Ομπάμα για το κλίμα δεν πρόκειται να έχουν καλή υποδοχή αφού γερουσιαστές από Πολιτείες που διαθέτουν λιθάνθρακα και από αγροτικές πολιτείες έχουν μεγάλη επιρροή.
Βερολίνο. Οι διαπραγματευθείς που έγιναν στη Βόννη για το κλίμα τελείωσαν χωρίς να πετύχουν καμιά αξιοσημείωτη πρόοδο. Οι βιομηχανικές χώρες δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε κοινή συμφωνία για συγκεκριμένη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Συμφωνά με τις μέχρι τώρα προτάσεις οι βιομηχανικές χώρες είναι διατεθειμένες για μείωση 8-14 % μέχρι το 2020, ενώ οι επιστήμονες απαιτούν μείωση 25-40%. Εκτός από τους στόχους μείωσης των εκπομπών ένα άλλο κεντρικό θέμα ήταν η χρηματοδότηση προγραμμάτων προστασίας του κλίματος σε αναπτυσσόμενες χώρες. ΄Ομως και σ’ αυτό απέτυχαν να συμφωνήσουν οι βιομηχανικές χώρες που ενδιαφερόντουσαν κυρίως για τα δικά τους συμφέροντα.
Την τελευταία μέρα της διάσκεψης οι αμερικανοί αντιπρόσωποι κατέθεσαν μια νέα πρόταση που ήταν όμως πολλή γενικόλογη και δεν έθετε κανένα φιλόδοξο στόχο. Φαίνεται ότι οι απεσταλμένοι περιμένουν την έγκριση από την αμερικανική Γερουσία για να καταθέσουν πιο συγκεκριμένους στόχους. Όμως και η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, που υποτίθεται ότι αποτελεί την παγκόσμια πρωτοπορία σε περιβαλλοντικά θέματα, έπαιξε έναν πολύ αδύνατο ρόλο και δεν τόλμησε να αγγίξει το ευαίσθητο θέμα των χρηματικών ενισχύσεων των αναπτυσσόμενων χωρών. Οι εκπρόσωποι των χωρών αυτών απογοητεύτηκαν και χρησιμοποίησαν δικαιολογημένα σκληρή γλώσσα ενάντια στις βιομηχανικές χώρες, αφού στα αποφασιστικά ζητήματα δεν δεσμεύτηκαν για τίποτε απολύτως.
Μέχρι τον Δεκέμβριο θα γίνουν άλλες τρεις συναντήσεις του ΟΗΕ. Το τι θα επακολουθήσει στην Κοπεγχάγη δεν μπορεί κανένας παρατηρητής να το εκτιμήσει από τώρα. Έτσι π.χ. η ομάδα εργασίας του Κυότο δεν κατάφερε καν να συμφωνήσει και να καταθέσει ένα κοινό διαπραγματευ
τικό κείμενο. Αντί γι’ αυτό έγιναν επιμέρους προτάσεις μεμονωμένων κρατών. Κάποιοι πιο αισιόδοξοι πιστεύουν ότι στην Κοπεγχάγη θα έχουμε μια μεγάλη διεθνή επιτυχία. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων βρίσκονται ήδη οι 300 σελίδες υλικά για μελέτη και συναπόφαση.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο ένθετο «Δαίμων της Οικολογίας» της Εφημερίδας «ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΑΥΓΗ», 5 Ιουλίου 2009, σ. 12.