ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΠΕΙΣΕ Ο Κ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (Νοέμβριος 2007)

Γόνιμες προτάσεις, σύνθεση απόψεων και συναίνεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη ζήτησε επανειλημμένα ο Κ. Καραμανλής, την περασμένη Πέμπτη, κατά την πρώτη αρχηγική συζήτηση στη νέα Βουλή (και μοναδική στα κοινοβουλευτικά χρονικά) για το περιβάλλον, που προκάλεσε, εύστοχα και υπεύθυνα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Αλαβάνος. Μια εβδομάδα πριν, σε μια συμβολική αυτοψία στο κουφάρι της Κορώνειας, ο Κάρ. Παπούλιας, με μεγαλύτερη έμφαση, κάλεσε σε «μια πανεθνική συστράτευση για να προστατεύσουμε το περιβάλλον».

Θα ‘ταν καλά να εννοούσε αυτό που έλεγε ο πρωθυπουργός. Αλλά δεν φαίνεται να έπεισε ούτε τον φιλοκυβερνητικό Τύπο (η «Καθημερινή» λ.χ., με την αξιοσημείωτη περιβαλλοντική ευαισθησία τελευταία, έγραψε την επομένη ότι «τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει» και ότι «οι πολιτικοί αρχηγοί ανανέωσαν το ραντεβού τους για ένα μελλοντικό μνημόσυνο»). Θα’ ταν ακόμη καλύτερα αν απεδείκνυε εμπράκτως ότι -όπως είπε- «η μέριμνα για το περιβάλλον αποτελεί τον γνώμονα της νέας αναπτυξιακής πολιτικής». Και δεν το έκανε ούτε στην ομιλία του ούτε με την κυβερνητική πρακτική.

Ο παγκόσμιος συναγερμός για τις κλιματικές αλλαγές, με τις επιπτώσεις τους να τις βιώνουμε ήδη και με βραχυπρόθεσμες τις εφιαλτικές προοπτικές (όπως τόνισε για πολλοστή φορά ο επίτροπος Περιβάλλοντος Στ. Δήμας μετά την προχθεσινή συνάντησή του με τον πρωθυπουργό), θα έπρεπε να μας έχει αφυπνίσει από τη ληθαργική μακαριότητα, να έχει ταρακουνήσει κυβέρνηση, κόμματα και κοινωνία: να αναθεωρηθούν ριζικά αντιλήψεις και πολιτικές για την ανάπτυξη, να κλιμακωθούν φραγμοί σε οικοκτόνες δραστηριότητες, να τεθούν πρώτα στην ατζέντα κι εκτός κομματικής αντιδικίας επείγοντα περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως το ενεργειακό, η δασοπροστασία και η διαχείριση των υδάτινων πόρων, να αλλάξει άρδην συμπεριφορές και τρόπο ζωής.

Και τίποτα δεν έγινε. Ακόμη και την επούλωση των πληγών από την οικολογική συμφορά των πυρκαγιών, την ανάπλαση της καμένης γης, επιμένει στενοκέφαλα η κυβέρνηση να τη διαχειρίζεται μόνη της – και δεν διαθέτει την έξωθεν καλή μαρτυρία.

Έχασε την ευκαιρία στην αρχηγική συζήτηση ο Κ. Καραμανλής να δείξει εμπράκτως ότι έχει συνειδητοποιήσει τις επιταγές των καιρών και έχει συναίσθηση των ευθυνών του: να αποσύρει ρητά κι οριστικά την περιβόητη κυβερνητική πρόταση για αναθεώρηση του θεμελιώδους για την προστασία του φυσικού μας πλούτου άρθρου 24 του Συντάγματος. Πρόταση με αυταποδείκτως δασοκτόνες προθέσεις (κατατείνει στον αποχαρακτηρισμό προς οικοπεδοποίηση εκατομμυρίων στρεμμάτων δασικών εκτάσεων), που ο Γ. Παπανδρέου αποκάλεσε εύστοχα «λυδία λίθο» της περιβαλλοντικής πολιτικής.

Έκανε ο πρωθυπουργός μισό βήμα πίσω (η κυβέρνηση -είπε- επιθυμεί τη σύνθεση απόψεων όχι μόνο στο 24 αλλά και στα άλλα άρθρα της αναθεώρησης), αλλά και σαν να τον έπνιγε το δίκιο του, τόνισε έντονα ότι «αφορισμοί που δαιμονοποιούν την άλλη άποψη είναι απαράδεκτοι και δείγμα ακραίου λαϊκισμού και φανατισμού»… Αν είναι δυνατόν να αποκαλεί «αφορισμούς» την καθολική και τεκμηριωμένη κατακραυγή (ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θέσεις όλων των άλλων κομμάτων αλλά και «ανταρτών» της Ν.Δ., ομόθυμη αντίδραση του επιστημονικού και τεχνικού κόσμου και του συνόλου, βεβαίως, των περιβαλλοντικών οργανώσεων κ.ά.).

Πιο ρεαλιστής, ο ΥΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς έκανε τη σολομώντεια πρόταση: να μείνει ως έχει το άρθρο 24, με μόνη προσθήκη να ισχύσουν για τους δασικούς χάρτες οι αεροφωτογραφίες του 1960 (έκανε σκόντο στην κυβερνητική πρόταση για το 1975). Σε παρατήρησή (μου) ότι αυτό μπορεί να θεσπιστεί με νόμο, αντέτεινε ότι η συνταγματική κατοχύρωση αποτρέπει ανεπιθύμητες νομοθετικές ρυθμίσεις και δικαστικές αποφάσεις. Σε μια καίρια επισήμανση έδωσε έμφαση ο Αλ. Αλαβάνος, που είχε και την πρωτοβουλία της συζήτησης: η περιβαλλοντική προστασία προϋποθέτει «σύγκρουση με τα μεγάλα συμφέροντα». Απτά τα δείγματα από τις συνέπειες της κερδοσκοπικής επιχειρηματικής ασυδοσίας: η φρίκη στην Κορώνεια, στον Ασωπό και στην Αυλίδα. Η ανεπανόρθωτη καταστροφή στο Μαρκόπουλο και την Κάντανο. Και μύρια όσα άλλα…

Ένα κυοφορούμενο περιβαλλοντικό έγκλημα τρομακτικών διαστάσεων μπορεί ακόμη να αποτραπεί – ασφαλές τεστ ειλικρίνειας για την κυβερνητική επίδειξη περιβαλλοντικής ευαισθησίας. Ήταν το θέμα μου σ’ αυτές τις στήλες προ τριμήνου (13-8-07 με τίτλο «Αδίστακτοι, άπληστοι και παρανοϊκοί»). Το φέρνει τώρα στη Βουλή με την παρθενική επίκαιρη ερώτησή του ο δικός μας Περικλής Κοροβέσης – μέσα στις νέες συνθήκες οικολογικής συμφοράς από την πύρινη λαίλαπα: ερωτά τον υπουργό Ανάπτυξης πώς είναι δυνατόν η υπό την εποπτεία του Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας με εγκληματική ανευθυνότητα να γνωμοδοτεί θετικά για να εγκατασταθούν τέσσερις νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με… λιθάνθρακα!

Κατ’ εξοχήν ρυπογόνες (παρά τις δεσμεύσεις μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και από το Κιότο) απειλούν με ανεπανόρθωτες περιβαλλοντικές καταστροφές στη στεριά και τη θάλασσα, οικονομική και κοινωνική υποβάθμιση, την ίδια τη ζωή των κατοίκων στις περιοχές που έχουν επιλεγεί: Αστακός Αιτωλοακαρνανίας, Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας, Μαντούδι και Αλιβέρι Ευβοίας – με απαράμιλλο φυσικό πλούτο και ευκταία προοπτική την τουριστική ανάπτυξη.

Τρανταχτά ονόματα της ολιγαρχίας του πλούτου και της διαπλοκής, οι αδίστακτοι κερδοσκόποι επενδυτές επικουρούνται από εκδοτικά συγκροτήματα και άθλιους πολιτικάντες, για να δελεάσουν τους κατοίκους με κάποιες θέσεις εργασίας και τη δήθεν βιομηχανική ανάπτυξη – με βαρύτατο τίμημα… Αδιανόητο θεωρεί ο επίτροπος Περιβάλλοντος Στ. Δήμας να εγκριθούν οι όροι περιβαλλοντικών επιπτώσεων (μπορούν να προσβληθούν και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή) γι’ αυτές τις επενδύσεις. «Δεν θα περάσουν από τα χέρια μου» (με) διαβεβαιώνει καθησυχαστικά και ο ΥΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς.

Αλλά όσο η ΡΑΕ παίζει ύποπτο ρόλο με τις επενδυτικές προτάσεις και η κυβέρνηση δεν τις απορρίπτει κατηγορηματικά, η ασφαλέστερη εγγύηση να αποτραπεί το νέο περιβαλλοντικό έγκλημα είναι να ξεσηκωθούν οι τοπικές κοινωνίες που έχουν ήδη αρχίσει να κινητοποιούνται. Για την πλήρη ενημέρωση και εγρήγορση των πολιτών την ευθύνη έχουν η τοπική Αυτοδιοίκηση, τα τοπικά ΜΜΕ και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Για άλλη μια φορά εύστοχος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζητεί «νέα κοινωνική συνείδηση για το περιβάλλον». Δεν είδαμε και δεν θα δούμε χαΐρι σ’ αυτόν τον τόπο όσο άλλοι αποφασίζουν για μας (ακόμη και για τη ζωή μας και για το μέλλον των παιδιών μας) χωρίς εμάς…

 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» στις 5 Νοεμβρίου 2007, σ. 9.