ΣτΕ 163/2021 [ΝΟΜΙΜΗ Η ΚΥΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΈΚΔΟΣΗΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΛΟΓΩ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗΣ ΈΚΔΟΣΗΣ Π.Δ. ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗΣ ΠΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ]
Περίληψη
– Στα μνημονευόμενα στο προοίμιο της προσβαλλόμενης πράξεως έγγραφα επισημαίνεται η σημασία της βιοποικιλότητας της ευρύτερης περιοχής, η ακύρωση από το Συμβούλιο της Επικράτειας της ΚΥΑ 12966/23.3.2009 σχετικά με το χαρακτηρισμό της ευρύτερης περιοχής ως Εθνικό Πάρκο, το κενό που δημιουργείται όσον αφορά στην προστασία της ευαίσθητης οικολογικά περιοχής λόγω της ακυρώσεως της ανωτέρω κοινής υπουργικής αποφάσεως, η αδυναμία απαγορεύσεως νέων και υφιστάμενων δραστηριοτήτων που η λειτουργία τους θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την ακεραιότητα του χαρακτηρισθέντος με την ανωτέρω ΚΥΑ Εθνικού Πάρκου, καθώς και η ανάγκη διασφαλίσεως της προστασίας της περιοχής μέχρι την έκδοση σχετικού προεδρικού διατάγματος, δεδομένου ότι το σχέδιο προεδρικού διατάγματος που αρχικώς εκπονήθηκε και αναρτήθηκε προς διαβούλευση στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (τότε ΥΠΕΚΑ) από 11.3.2014 έως 26.3.2014, διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν σύμφωνο με τους κανόνες προστασίας των ανωτέρω σημαντικών από οικολογικής πλευράς περιοχών ούτε με τις κατευθύνσεις και τις προτάσεις της εκπονηθεισας ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης και ότι τροποποιούσε επί τω χείρω τις ρυθμίσεις της ΚΥΑ 12966/23.3.2009 περί χαρακτηρισμού της επίμαχης περιοχής ως εθνικού πάρκου. Κατόπιν τούτων, κρίθηκε εκ μέρους της Διοικήσεως αναγκαία για την προστασία της συγκεκριμένης περιοχής η έκδοση της προσβαλλόμενης αποφάσεως μέχρι την έκδοση του υπό εκπόνηση σχετικού προεδρικού διατάγματος, το οποίο όμως έπρεπε να αναθεωρηθεί πλήρως, σε συνεργασία με τον αρμόδιο Φορέα Διαχείρισης, και να προσδιορισθούν επακριβώς οι βλαπτικές για το οικοσύστημα και τα προστατευόμενα είδη αλλαγές που έχουν γίνει στην περιοχή της μελέτης λόγω της παρόδου δεκαπέντε (15) ετών από την έγκριση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης το έτος 2002 και να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπισή τους. Με αυτά τα δεδομένα, η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία επιβλήθηκε το πρώτον το μέτρο της αναστολής οικοδομικών αδειών και εργασιών, ενόψει της εκκρεμούς διαδικασίας έκδοσης προεδρικού διατάγματος, προκειμένου να προστατευθεί οικολογικά σημαντική περιοχή, δεν αντίκειται στις μνημονευόμενες στο προοίμιο διατάξεις του άρθρου 6 και 9 παρ. 6 του ν. 3937/2011. Περαιτέρω, ανεξαρτήτως του ότι η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη έχει ολοκληρωθεί και εκκρεμεί η έκδοση του προεδρικού διατάγματος, η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία επιβάλλεται το πρώτον το μέτρο της αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών και εκτελέσεως οικοδομικών εργασιών, χωρίς να παραβιάζονται τα επιτρεπόμενα χρονικά όρια, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 3 του ν. 2242/1994, βρίσκει νόμιμο και επαρκές έρεισμα στην διάταξη αυτή.
Το μέτρο της αναστολής εκδόσεως οικοδομικών αδειών και εκτελέσεως οικοδομικών εργασιών, το οποίο, όπως προκύπτει από το ιστορικό της υποθέσεως, επιβλήθηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6 παρ. 3 του ν. 2242/1994, δεν συνιστά απαλλοτρίωση ή αφαίρεση της ιδιοκτησίας της αιτούσας χωρίς αποζημίωση, αλλά επιτρεπτό, προσωρινό, επί εύλογο χρονικό διάστημα, περιορισμό της εκμεταλλεύσεως του επίδικου ακινήτου που επιβλήθηκε όχι μετά την λήξη άλλου, αντίστοιχου, προσωρινού μέτρου, αλλά μετά την έκδοση της ακυρωτικής αποφάσεως 1705/2016 του Συμβουλίου της Επικράτειας σε συμβούλιο κατά της ΚΥΑ 12966/23.3.2009 (ημερομηνία εκδόσεως της αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικράτειας 2.6.2016), ενόψει της επικείμενης εκδόσεως του προεδρικού διατάγματος χαρακτηρισμού της περιοχής, για λόγους ειδικού δημοσίου συμφέροντος, συναρτώμενους προς την ανάγκη αποτροπής καταστάσεων που θα στερούσαν την ευρύτερη περιοχή από την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος. Εξάλλου, δεν δύναται να θεωρηθεί ότι η προσβαλλόμενη πράξη με την οποία επιβλήθηκε νομίμως, κατά τα προεκτεθέντα, το μέτρο της αναστολής χορήγησης των οικοδομικών αδειών και εκτελέσεως οικοδομικών εργασιών, αντίκειται στο άρθρο 17 του Συντάγματος και στο άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ λόγω της προηγηθείσας ακύρωσης με δικαστική απόφαση της ΚΥΑ 12966/23.3.2009 ή άλλων ενεργειών της Διοίκησης, όπως το υπ’ αριθ. 29/ΔΘ/120 33/12.11.2009 τηλεφωνικό σήμα διακοπής των εκτελούμενων από την αιτούσα οικοδομικών εργασιών, δεδομένου ότι οι εν λόγω διαδικασίες δεν συναρτώνται με τους λόγους, για τους οποίους ελήφθη το προσβαλλόμενο μέτρο. Είναι δε διάφορο το ζήτημα της ενδεχόμενης αξιώσεως αποζημιώσεως της αιτούσας, σε περίπτωση που κριθεί ότι, ενόψει των πραγματικών και νομικών δεδομένων της υποθέσεως και, ειδικότερα, ενόψει της ακυρωθείσας ΚΥΑ 12966/23.3.2009 ή άλλων ενεργειών της Διοικήσεως, στερήθηκε ουσιωδώς την εκμετάλλευση της ιδιοκτησίας της. Εξάλλου, το ζήτημα της αποζημιώσεως είναι, εν πάση περιπτώσει, αυτοτελές, κρινόμενο από τον δικαστή της αποζημιώσεως και όχι από τον ακυρωτικό δικαστή.
Πρόεδρος: Αθ. Ράντος
Εισηγητής: Μ.Ε. Παπαδημήτρη
Το πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή του από το Δικαστήριο.