ΣτΕ 1079/2025 [Νόμιμη οικοδομική αδειοδότηση για χωματουργικές εργασίες εκσκαφών σε ΟΕΔΒΑ στον Δήμο Τανάγρας]
Περίληψη
– Οι προσβαλλόμενες οικοδομικές άδειες, όπως και οι σχετικές προεγκρίσεις αυτών, ως αφορώσες σε εγκαταστάσεις αναγκαίες για την υλοποίηση στρατηγικής επένδυσης, εκδόθηκαν από τη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης. Η σχετική διαδικασία εκκινεί με την έκδοση προέγκρισης οικοδομικής άδειας από την ανωτέρω Γενική Διεύθυνση. Η ίδια Γενική Διεύθυνση εκδίδει για τις περιοχές αρμοδιότητάς της τις σχετικές οικοδομικές άδειες, ακόμη και εκτός ΕΣΧΑΣΕ. Το Τμήμα Β’ Έκδοσης Αδειών Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης είναι αρμόδιο για την έκδοση των οικοδομικών αδειών για τις στρατηγικές επενδύσεις.
Το επίμαχο επενδυτικό σχέδιο, για την υλοποίηση του οποίου εκδόθηκαν εν προκειμένω οι προεκτεθείσες προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών, είχε ήδη υπαχθεί στην κατηγορία των Στρατηγικών Επενδύσεων 2 με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων, ενώ, επιπροσθέτως, καθ’ ο χρόνο άρχισε να ισχύει ο ν. 4864/2021 (2.12.2021), με τον οποίο τροποποιήθηκε η παρ. 3 του άρθρου 35 του ν. 4495/2017, η παρεμβαίνουσα εταιρεία-φορέας υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου είχε, πάντως, ήδη υποβάλει αίτημα προς την Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε. για την ένταξη του σχεδίου στη διαδικασία των Στρατηγικών Επενδύσεων. Συνεπώς, αρμοδίως εκδόθηκαν οι ανωτέρω οικοδομικές άδειες και προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών από τα ως άνω όργανα του Υπουργείου Ανάπτυξης, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με τον ανωτέρω λόγο ακυρώσεως πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.
Η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, όπως ισχύει μετά την αναθεώρησή της, αντιστοιχεί απολύτως, κατά θέση, επιφάνεια και λοιπά χαρακτηριστικά, προς την περιβαλλοντικά αδειοδοτημένη εγκατάσταση (ΚΥΤΑΣ), όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την έγκριση των διαφοροποιήσεων μικρής κλίμακας, η δε εκδίδουσα την οικοδομική άδεια αρχή δεν είχε την αρμοδιότητα να ελέγξει τη νομιμότητα της ΑΕΠΟ ή των, τυχόν, τροποποιήσεών της, ιδίως δε να εκφέρει κρίση περί του αν νομίμως ή όχι είχε τηρηθεί η διαδικασία του άρθρου 6 του ν. 4014/2011. Υπό τα δεδομένα αυτά, πρέπει να απορριφθούν τα προβαλλόμενα από τον αιτούντα περί έγκρισης εργασιών σε μη εγκεκριμένη περιβαλλοντικά θέση και επιφάνεια της ΟΕΔΒΑ.
Το επίμαχο ρέμα, το οποίο ευρίσκεται εκτός ορίων οικισμών-σχεδίων πόλεως, εντοπίζεται εκτός των ορίων του ακινήτου της ΟΕΔΒΑ, η δε λεκάνη απορροής του είναι μικρότερη του 1,0 τ.χ. και, ως εκ τούτου, ως μικρό υδατόρεμα κατά την έννοια των άρθρων 1 παρ. 2 και 4 παρ. 2 του ν. 4258/2014, εξαιρείται από την υποχρέωση οριοθέτησης. Εξ άλλου, το ΚΥΤΑΣ, για τη δημιουργία του οποίου εκδόθηκε η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, δεν κατασκευάζεται, ούτε χωροθετείται, ούτε λειτουργεί επί του ρέματος αυτού, από το οποίο απέχει απόσταση περίπου 115μ. Υπό τα δεδομένα αυτά, είναι απορριπτέα ως αβάσιμα τα προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, αντικείμενο της οποίας είναι η οικοδομική άδεια και όχι η ΑΕΠΟ του έργου. Για τον λόγο αυτό, τα προβαλλόμενα από τον αιτούντα ότι στο πλαίσιο εκπόνησης της ΜΠΕ μη νομίμως δεν έλαβε χώρα η οριοθέτηση του ρέματος, ούτε μελετήθηκε η κατασκευή του έργου κατά τρόπο ώστε να μην επηρεάζεται η φυσική του λειτουργία, απαραδέκτως προβάλλονται στο πλαίσιο της παρούσας δίκης.
Για την έκδοση της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας, με την οποία, άλλωστε, επετράπησαν χωματουργικές εργασίες, δεν απαιτείτο η προηγούμενη έγκριση της μελέτης ενεργητικής πυροπροστασίας, αλλά μόνον η υποβολή της μελέτης αυτής. Η έγκριση αυτή απαιτείται, αντιθέτως, σε επόμενο στάδιο, ήτοι σε αυτό της λειτουργίας της επίμαχης δραστηριότητας. Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
Η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, όπως ισχύει μετά την αναθεώρησή της, αντιστοιχεί απολύτως, κατά θέση, επιφάνεια και λοιπά χαρακτηριστικά των επιτρεπόμενων χωματουργικών εργασιών, προς την περιβαλλοντικά αδειοδοτημένη εγκατάσταση (ΚΥΤΑΣ), όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την έγκριση των διαφοροποιήσεων μικρής κλίμακας του έργου (σχετικά με την αλλαγή της θέσης και των γεωμετρικών χαρακτηριστικών του επίμαχου κελιού), οι οποίες, όπως εκτιμήθηκε από τη Διοίκηση, δεν μεταβάλλουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της συγκεκριμένης εγκατάστασης που αξιολογήθηκαν στο πλαίσιο της ΑΕΠΟ του συνολικού έργου, λόγω μη μεταβολής της δυναμικότητας και του τρόπου λειτουργίας του ΚΥΤΑΣ που χωροθετείται σε διαφορετική θέση εντός του ίδιου γηπέδου. Συνεπώς, ο περί του αντιθέτου προβαλλόμενος ανωτέρω λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
Ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι η θέση στην οποία υλοποιείται το ΚΥΤΑΣ εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος, δεδομένου ότι αφορά στη νομιμότητα της χωροθέτησης του έργου, για την οποία εκδόθηκε βεβαίωση χωροθέτησης και απόφαση περί εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων του έργου. Σε κάθε δε περίπτωση, είναι απορριπτέος και ως αβάσιμος, διότι, όπως έγινε δεκτό με την 1043/2025 απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας, η οποία εκδόθηκε επί αιτήσεως ακυρώσεως του αιτούντος Δήμου κατά της ΑΕΠΟ του συνολικού έργου της ΟΕΔΒΑ, η εγκατάσταση, στην υλοποίηση της οποίας αποβλέπουν οι εγκριθείσες με την προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια εργασίες, προορίζεται για την υγειονομική ταφή του βιομηχανικού αποβλήτου της αλατώδους σκωρίας και, συνεπώς, δεν πρόκειται για χώρο εναπόθεσης ή υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (αστικών στερεών αποβλήτων), ούτως ώστε να ανακύπτει ζήτημα εφαρμογής των διατάξεων που επικαλείται ο αϊτών. Τούτο, δε, ανεξαρτήτως του ότι, πάντως, πριν από την έκδοση της προέγκρισης της άδειας αναθεώρησης και της αναθεώρησης της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας εκδόθηκε έγγραφο του Διοικητή της 114 Πτέρυγας Μάχης της Πολεμικής Αεροπορίας, με το οποίο διατυπώθηκε η σύμφωνη γνώμη της ανωτέρω υπηρεσίας για την δημιουργία του ΚΥΤΑΣ στην επίμαχη θέση. Είναι απορριπτέος και ο αυτοτελής λόγος ακυρώσεως ότι η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, με την οποία εγκρίνεται η κατασκευή του ΚΥΤΑΣ σε απόσταση μόλις 1,3 χλμ. από τα όρια του Στρατιωτικού Αεροδρομίου της Τανάγρας που σχεδιάζεται να μετατραπεί σε πολιτικό αεροδρόμιο, παραβιάζει τη διάταξη του άρθρου 13 παρ. 2 του Κανονισμού για τη μείωση της απειλής προσκρούσεων πτηνών και ζώων σε αεροσκάφη πολιτικής αεροπορίας, με την οποία απαγορεύεται η δραστηριότητα χώρων εναπόθεσης απορριμμάτων και χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων σε ακτίνα 13 χλμ. από το σημείο αναφοράς εκάστου αεροδρομίου.
Από τις γνωμοδοτήσεις του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής προκύπτει ότι εξέτασε ενδελεχώς τα τελικά χαρακτηριστικά του ΚΥΤΑΣ από αυτά διαμορφώθηκαν μετά τις διαφοροποιήσεις μικρής κλίμακας, ειδικώς δε ως προς το υψόμετρο της τελικής κάλυψης του κελιού διαπιστώνεται μεν ελαφρά αύξηση, ωστόσο παρατηρείται μείωση του μέγιστου ύψους απόθεσης αποβλήτων, ενώ στη θέση όπου το ΚΥΤΑΣ γειτνιάζει με παρακείμενη ιδιοκτησία το υψηλότερο τελικό υψόμετρο είναι πάντως χαμηλότερο από αυτό που προβλεπόταν πριν τη νέα διαρρύθμιση. Περαιτέρω με τις ανωτέρω γνωμοδοτήσεις εξετάσθηκαν οι επιπτώσεις από την κατασκευή του ΚΥΤΑΣ στα μορφολογικά και τοπιολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, με το Συμβούλιο να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτές αξιολογούνται ως μικρού μεγέθους και αμελητέες. Υπό τα δεδομένα αυτά, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος o λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι οι γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, επί των οποίων ερείδεται η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, παρίστανται αναιτιολόγητες, επειδή δεν αποτυπώνεται σε αυτές η πραγματική κατάσταση, όσον αφορά τη μορφολογική αλλοίωση της περιοχής και την οπτική όχληση που υφίστανται από την κατασκευή του ΚΥΤΑΣ οι υφιστάμενες όμορες του επίδικου γηπέδου ιδιοκτησίες- εγκαταστάσεις, επειδή δεν αναφέρεται το ύψος στο οποίο θα ανέλθει ο όγκος των χωμάτων που θα καλύψουν τις ποσότητες της αλατώδους σκωρίας, και επειδή δεν εξετάστηκαν από το ανωτέρω Συμβούλιο οι επιπτώσεις του ΚΥΤΑΣ στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον της περιοχής.
Για τους ίδιους ως άνω λόγους είναι απορριπτέα και τα προβαλλόμενα ότι το κτίριο και οι γειτονικές εγκαταστάσεις της ομόρρυθμης εταιρείας «Γ. ….. .», οι οποίες είναι εφαπτόμενες με το ΚΥΤΑΣ, πρόκειται να «καταπλακωθούν» οπτικά από αυτό, ανεξαρτήτως του ζητήματος αν ο ισχυρισμός αυτός προβάλλεται με έννομο συμφέρον από τον αιτούντα δήμο.
Ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο κατ’ ουσίαν αμφισβητείται η νομιμότητα της χωροθέτησης του ΚΥΤΑΣ στην επίμαχη θέση, απαραδέκτως προβάλλεται κατά της οικοδομικής άδειας που εκδόθηκε για την υλοποίησή του.
Πρόεδρος: Χ. Ντουχάνης
Εισηγητής: Ν. Βαγιωνάκης
