ΣτΕ 319/2025 [Ζητήματα διαπίστωσης παράβασης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και ελέγχου νομιμότητας αυτής]
Περίληψη
– Μόνη πράξη επιφέρουσα αυτοτελών έννομες συνέπειες σε βάρος του παραβάτη της περιβαλλοντικής νομοθεσίας ή των περιβαλλοντικών όρων είναι η επιβάλλουσα τη διοικητική κύρωση πράξη και όχι η βεβαίωση της παράβασης, η οικεία έκθεση και η σχετική υπηρεσιακή εισήγηση, οι οποίες έχουν προπαρασκευαστικό χαρακτήρα και στερούνται εκτελεστότητας. Σε περίπτωση μη υποβολής εισηγήσεως από την Ε.Υ.Ε.Π. (ήδη Σώμα Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας) για την επιβολή προστίμου, το Τμήμα υπό την παρούσα σύνθεση φέρεται προς την άποψη ότι ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται, εκφέροντας ειδικώς αιτιολογημένη κρίση, να ελέγξει αν τα αναφερόμενα στην πράξη βεβαίωσης παράβασης πραγματικά περιστατικά στοιχειοθετούν πράγματι παράβαση της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος ή των περιβαλλοντικών όρων που έχουν επιβληθεί και, κατόπιν τούτων, να εκδώσει απόφαση για τη διάπραξη της παράβασης, την έκταση αυτής και τις διοικητικές κυρώσεις που πρέπει να επιβληθούν ή να ανακαλέσει την πράξη βεβαίωσης της παράβασης, εφόσον κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι ανωτέρω παραβάσεις. Η εκδιδόμενη στην περίπτωση αυτή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας περί επιβολής τελικώς διοικητικών κυρώσεων ή περί ανάκλησης της πράξης βεβαίωσης παράβασης έχει, κατά την γνώμη του Τμήματος, εκτελεστό χαρακτήρα, δεδομένου ότι ολοκληρώνει τη διαδικασία ελέγχου της παράβασης για την επιβολή ή μη της δέουσας διοικητικής κύρωσης. Εν όψει, όμως, της σπουδαιότητας των ανωτέρω ζητημάτων που αφορούν στην ερμηνεία των άρθρων 9 παρ. Α του ν. 2947/2021, 21 του ν. 4014/2011 και 30 παρ. 1 του ν. 1650/1986, το Τμήμα κρίνει ότι τα ζητήματα αυτά πρέ7ΐει να παραπεμφθούν προς επίλυση στην επταμελή σύνθεσή του.
Προβάλλεται ότι, η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση εκδόθηκε πολύ πέραν του ευλόγου χρόνου των τριών μηνών και παρίσταται, ως εκ τούτου, ακυρωτέα ως εκδοθείσα από κατά χρόνο αναρμόδιο όργανο. Εφόσον, όμως, η διάταξη του άρθρου 2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας δεν εισάγει γενική αποκλειστική προθεσμία τριών μηνών για την έκδοση διοικητικών πράξεων, ο ανωτέρω προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως θα είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ανεξαρτήτως της ασκήσεως ιεραρχικής προσφυγής, εδύνατο στην προκειμένη περίπτωση να ανακαλέσει την προεκτεθείσα πράξη βεβαίωσης παράβασης, της εκδόσεως της οποίας δεν προκύπτει ότι ακολούθησε η υποβολή εισηγήσεως για την επιβολή προστίμου, κατόπιν εκφοράς ειδικώς αιτιολογημένης κρίσης, σύμφωνα με την οποία τα διαπιστωθέντα πραγματικά περιστατικά δεν στοιχειοθετούν παράβαση της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος ή των περιβαλλοντικών όρων που είχαν επιβληθεί, η δε εκδοθείσα από αυτόν ανωτέρω απόφαση έχει εκτελεστό χαρακτήρα. Λόγω της σπουδαιότητας των τιθέμενων με την παρούσα αίτηση ζητημάτων, ήτοι της φύσης της διαφοράς, της έκτασης της αρμοδιότητας του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του εκτελεστού χαρακτήρα της εκδιδόμενης από αυτόν αποφάσεως, το Τμήμα κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην επταμελή του σύνθεση.
Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Ν. Βαγιωνάκης
