ΣτΕ 1166/2023 [Νόμιμη μερική κύρωση δασικού χάρτη]
Περίληψη
– Οι πράξεις με τις οποίες κυρώνονται οι αναρτηθέντες δασικοί χάρτες, αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις, κατά των οποίων χωρεί αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικράτειας. Υπόκεινται, επομένως, σε αίτηση ακυρώσεως όχι μόνον οι πράξεις κύρωσης που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 19 του ν. 3889/2010), δηλαδή μετά την εξέταση των αντιρρήσεων που ασκήθηκαν από τους ενδιαφερομένους και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, τη διόρθωση των χαρτών σύμφωνα με όσες από τις αντιρρήσεις έγιναν δεκτές, αλλά και οι πράξεις κύρωσης που εκδίδονται κατά το άρθρο 17 του ίδιου νόμου και αφορούν το μέρος των αναρτηθέντων δασικών χαρτών που δεν έχει αμφισβητηθεί με την άσκηση αντιρρήσεων.
Η νομοθετική πρόβλεψη σταδίου αντιρρήσεων κατά του αναρτηθέντος δασικού χάρτη, ο οποίος δύναται να καλύπτει ευρεία περιοχή, αποσκοπεί στην παροχή προς κάθε ενδιαφερόμενο της ευχέρειας να προβάλει ενώπιον ειδικώς κατεστημένου οργάνου, ειδικούς ισχυρισμούς για την αμφισβήτηση του δασικού χαρακτήρα συγκεκριμένου τμήματος της χαρτογραφηθείσης περιοχής, συνοδευόμενους από τα αναγκαία για την υποστήριξή τους στοιχεία, προκειμένου οι ισχυρισμοί αυτοί να αξιολογηθούν από το εν λόγω όργανο, που διαθέτει τις αναγκαίες για τον σκοπό αυτό τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες, αλλά και μέσα. Εάν οι εν λόγω αντιρρήσεις, με τις οποίες είναι, βεβαίως, δυνατή η προβολή και τεχνικής φύσεως ισχυρισμών, ασκηθούν και απορριφθούν, η νομιμότητα της απορρίψεώς τους μπορεί να αμφισβητείται με αίτηση ακυρώσεως κατά της κυρώσεως του δασικού χάρτη που θα διενεργηθεί, στην περίπτωση αυτή, κατά το άρθρο 19 του ν. 3889/2010, αφού η άσκηση αντιρρήσεων δεν επιτρέπει να συμπεριληφθούν οι αμφισβητούμενες εκτάσεις στο δασικό χάρτη που κυρώνεται κατά το άρθρο 17. Αντικείμενο ελέγχου τότε μπορεί να είναι η αιτιολογία απορρίψεώς των εν λόγω ισχυρισμών, η οποία θα προκύπτει, μεταξύ άλλων, από τον διοικητικό φάκελο που θα έχει σχηματισθεί κατά την εξέταση των αντιρρήσεων. Εάν, αντιθέτως, ο ενδιαφερόμενος, ο οποίος τεκμαίρεται, κατά τα προαναφερόμενα, ότι τελεί σε γνώση της αναρτήσεως του δασικού χάρτη και της δυνατότητας ασκήσεως αντιρρήσεων κατ’ αυτού, επιλέξει να μην τις ασκήσει, με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη έκταση που τον αφορά, να συμπεριληφθεί στην απόφαση κυρώσεως του δασικού χάρτη δικαιούται μεν να ασκήσει αίτηση ακυρώσεως κατά της αποφάσεως αυτής, με αυτήν, όμως, δεν είναι επιτρεπτή, από τη φύση του ακυρωτικού δικαστικού ελέγχου, η προβολή λόγων ακυρώσεως κατ’ επίκληση στοιχείων τεχνικής φύσεως σχετικών με τη βλάστηση της εκτάσεως, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν υποβληθεί ενώπιον του αρμοδίου για την εξέταση των αντιρρήσεων διοικητικού οργάνου και να αξιολογηθούν από αυτό, τέτοιοι δε λόγοι ακυρώσεως είναι, ιδίως, οι προβαλλόμενοι κατ’ επίκληση εκθέσεων φωτοερμηνείας αεροφωτογραφιών κ.λπ. Έχοντας την έννοια αυτή, οι ως άνω διατάξεις δεν καταλείπουν κενό δικαστικής προστασίας, διότι η αιτιολογία της τυχόν απορρίψεώς των σχετικών λόγων από την οικεία Επιτροπή, εφόσον βεβαίως είχαν ασκηθεί οι προβλεπόμενες αντιρρήσεις, θα μπορούσε να αποτελέσει περιεχόμενο παραδεκτού λόγου ακυρώσεως, εξεταστέου κατ’ ουσίαν.
Προβάλλονται απαραδέκτως όλοι οι λόγοι ακυρώσεως με τους οποίους ο αϊτών αμφισβητεί ευθέως τον δασικό χαρακτήρα των ακινήτων του αιτούντος και θέτει το πρώτον, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικράτειας, νομικά, ουσιαστικά και τεχνικά ζητήματα σχετικά με τη φύση των εκτάσεων και τον χαρακτηρισμό τους ως αγροτικών, όπως ο χαρακτηρισμός αυτός προκύπτει από την εφαρμογή της δασικής και της εποικιστικής νομοθεσίας, και μάλιστα κατ’ επίκληση δεδομένων τεχνικής φύσεως σχετικά με τη φυόμενη βλάστηση (ερμηνεία αεροφωτογραφιών, μη γειτνίαση με δασικές εκτάσεις, ύπαρξη κατασκευών που προσιδιάζουν σε μακρόχρονη αγροτική εκμετάλλευση κ.ο.κ.), καθώς και ιδιωτικών συμβολαίων ιδιοκτησίας. Τούτο διότι τα εν λόγω στοιχεία δεν δύνανται να ελεγχθούν ευθέως από τον ακυρωτικό δικαστή, αλλά δύνανται να αξιολογηθούν, σύμφωνα με το νόμο, μόνον από τις αρμόδιες επιτροπές της Διοίκησης στο πλαίσιο της διαδικασίας εξέτασης αντιρρήσεων. Όμως, ο αϊτών δεν τήρησε εν προκειμένω τη διαδικασία, αν και έγινε ανάρτηση και δημοσιοποίηση του δασικού χάρτη και ενώ παρατάθηκε επανειλημμένους η χορηγηθείσα από τη Διοίκηση προθεσμία για την υποβολή αντιρρήσεων.
Απαραδέκτως προβάλλεται και ο ειδικότερος λόγος ακυρώσεως με τον οποίο ο αιτών ισχυρίζεται ότι τμήμα εμβαδού 19.250 τ.μ. έχει αγροτικό και όχι δασικό χαρακτήρα, λόγω της συμπερίληψής του στο επονομαζόμενο “Αγρόκτημα Τμήμα Σιάτιστα” το οποίο διανεμήθηκε σε ακτήμονες καλλιεργητές το έτος 1939. Τούτο διότι ο χαρακτηρισμός εκτάσεως ως εποικιστικής είναι μεν νομικός, συνδέεται, όμως, με τεχνικές κρίσεις της Διοίκησης οι οποίες δύνανται να ελεγχθούν ευθέως από τον ακυρωτικό δικαστή βάσει στοιχείων τεχνικής φύσεως που προσκομίζονται το πρώτον ενώπιον του. Και στην περίπτωση αυτή, μόνον το αρμόδιο για την εξέταση αντιρρήσεων όργανο δύναται να εκφέρει τις απαιτούμενες ουσιαστικές και τεχνικές κρίσεις, όπως είναι ιδίως η ταυτοποίηση των εκτάσεων βάσει τοπογραφικού διαγράμματος ή πίνακα συντεταγμένων, η επιβεβαίωση της αποτύπωσης των ορίων των εποικιστικών εκτάσεων με τα κτηματολογικά διαγράμματα των διανομών, η αντιστοίχιση με τους πίνακες διανομής που διαθέτουν έγκυρη γεωαναφορά, η διάκριση των εκτάσεων που αποτέλεσαν αντικείμενο διανομής από τις λοιπές εποικιστικές εκτάσεις, η αντιπαραβολή και σύγκριση των δεδομένων αυτών με άλλα στοιχεία του φακέλου, η διαχρονική εξέταση αεροφωτογραφιών, όπως απαιτείται ιδίως για την απόδειξη του ανέκαθεν αγροτικού χαρακτήρα εκτάσεων, η διενέργεια επίγειου ελέγχου κλπ.
Πρόεδρος: Αικ. Χριστοφορίδου
Εισηγητής: Θ. Κανελλοπούλου
