ΣτΕ 2196/2016 [Διακοπή λειτουργίας κτηνοτροφικής εγκατάστασης]
Περίληψη
-Με τις μεταβατικού χαρακτήρα διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 14 του ν. 4056/2012 προβλέπεται μεν η συνέχιση, προσωρινά, της λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκατάστασεων οι οποίες στερούνται άδειας εγκατάστασης, υπό την προϋπόθεση όμως ότι είναι δυνατή η αδειοδότηση των εν λόγω εγκαταστάσεων εντός τριετίας σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις που τίθενται από τις υπόλοιπες διατάξεις του νόμου, εφόσον δηλαδή είναι επιτρεπτή η εγκατάστασή τους στη συγκεκριμένη θέση και μπορεί να νομιμοποιηθεί η λειτουργία τους, όπως συνεπάγεται από το ότι σύμφωνα με την μεταβατική διάταξη απαιτείται η προσκομιδή των δικαιολογητικών, τα οποία απαιτούνται για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης οποιασδήποτε κτηνοτροφικής μονάδας.
-Στο άρθρο 14 παρ. 1 του ν. 4056/2012 προβλέπεται μεν η συνέχιση για ένα μεταβατικό διάστημα τριών ετών της λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων οι οποίες στερούνται άδειας εγκατάστασης και αναστέλλεται η επιβολή διοικητικών κυρώσεων και η λήψη μέτρων, εφόσον όμως πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις του νόμου και είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση των μονάδων αυτών στη θέση που λειτουργούν ώστε να μπορέσουν να νομιμοποιηθούν. Εξάλλου, οι μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 14 παρ. 1 του νόμου δεν έχουν την έννοια, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει ο αιτών, ότι αποκλείεται για το μεταβατικό διάστημα των τριών ετών η εφαρμογή του νόμου και η έκδοση πράξεων διακοπής της λειτουργίας κτηνοτροφικής εγκατάστασης, η οποία λειτουργεί παράνομα και κατά παράβαση των κανόνων της περιβαλλοντικής και υγειονομικής νομοθεσίας σε θέση μάλιστα στην οποία δεν επιτρέπεται να εγκατασταθεί. Επομένως, η προσβαλλόμενη πράξη ευρίσκει νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις του άρθρου 10 ου ν. 4056/2012, κατ’ εφαρμογήν των οποίων εκδόθηκε.
-Η διακοπή της λειτουργίας της κτηνοτροφικής εγκατάστασης αποφασίσθηκε, διότι το ποιμνιοστάσιο βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη της προβλεπόμενης στο νόμο από την παρακείμενη τουριστική μονάδα του παρεμβαίνοντος για την οποία είχε χορηγηθεί Ειδικό Σήμα Λειτουργίας. Με τα δεδομένα αυτά δεν μπορούσε, κατά τον νόμο, η κτηνοτροφική εγκατάσταση να αδειοδοτηθεί στη θέση αυτή, όπως ορθώς και αιτολογημένα έκρινε ο Περιφερειάρχης της Περιφέρειας Ιόνιων Νήσων, ο οποίος διέταξε τη διακοπή της λειτουργίας της για τον ανωτέρω λόγο, ο περί του αντιθέτου λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
-Οι ισχυρισμοί για την αδυναμία λειτουργίας της αδειοδοτηθείσας εγκατάστασης σε άλλη θέση δεν καθιστούν παράνομη την προσβαλλόμενη πράξη, διότι η επίμαχη μονάδα λειτουργούσε χωρίς άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας και, ως εκ τούτου, η επίκληση λόγω ανωτέρας βίας για τη μετεγκατάσταση του ποιμνιοστασίου δεν ασκούσε εν προκειμένω επιρροή, όπως αιτιολογημένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη.
Πρόεδρος: Ν. Ρόζος
Εισηγητής: Δ. Βασιλειάδης
Βασικές σκέψεις
- Επειδή, με την αίτηση αυτή, η οποία παραπέμφθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας με την 3/2013 απόφαση σε συμβούλιο του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, λόγω αρμοδιότητας, ζητείται η ακύρωση της οικ.10948/3251/4.3.2013 πράξης του Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων. Με την τελευταία διατάχθηκε η διακοπή της λειτουργίας της κτηνοτροφικής εγκατάστασης των αιτούντων στη θέση «Άη Γιάννης» Λουρδάτων, Λειβαθούς, της Π.Ε. Κεφαλληνίας και ορίσθηκε προθεσμία 3 μηνών για την απομάκρυνση του ζωικού κεφαλαίου από την εγκατάσταση.
- Επειδή, κατά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο ο δικηγόρος που παρέστη ως πληρεξούσιος των αιτούντων, δυνάμει του 25573/5.6.2014 πληρεξουσίου της συμβολαιογράφου Αργοστολίου Νίκης Κυριακάτου, παραιτήθηκε με προφορική δήλωσή του από το δικόγραφο της αίτησης, κατά το μέρος που αυτή ασκείται από τον δεύτερο αιτούντα. Συνεπώς, ως προς τον αιτούντα αυτόν, για τον οποίο δηλώθηκε παραίτηση, η ανοιγείσα με την κρινομένη αίτηση δίκη πρέπει να κηρυχθεί κατηργημένη κατ’ άρθρο 30 παρ.1 του π.δ. 18/1989 (πρβλ. ΣτΕ 4017/2006 7μ., 3344/2004 7μ., 1446/2003).
- Επειδή, η αίτηση ασκείται με έννομο συμφέρον και εμπροθέσμως από τον πρώτο αιτούντα, στον οποίο, κατά τα εκτιθέμενα στο δικόγραφο της αίτησης, ανήκει η προαναφερθείσα κτηνοτροφική εγκατάσταση.
- Επειδή, εξάλλου, με έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς παρεμβαίνει υπέρ της ισχύος της προσβαλλόμενης πράξης ο Ιωάννης Κεκάτος, ο οποίος φέρεται ως ιδιοκτήτης τουριστικής μονάδας που βρίσκεται πλησίον της κτηνοτροφικής εγκατάστασης και υπέβαλε καταγγελία στη Διοίκηση, ισχυριζόμενος ότι η κτηνοτροφική μονάδα λειτουργεί άνευ αδείας.
- Επειδή, με τον ν. 4056/2012 «Ρυθμίσεις για την κτηνοτροφία και τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και άλλες διατάξεις» (Α΄52) καθορίσθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις που διέπουν την εγκατάσταση και λειτουργία των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Ειδικότερα, με τον νόμο αυτόν, μεταξύ άλλων, δίδονται οι αναγκαίοι για την εφαρμογή του ορισμοί (άρθρο 1), κατατάσσονται οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις με βάση τα είδη των κτιρίων και τη δυναμικότητά τους (άρθρο 2), ορίζεται η αρμόδια αρχή για την αδειοδότηση των εγκαταστάσεων αυτών (άρθρο 3), προβλέπεται η λειτουργία Επιτροπής Σταυλισμού σε κάθε περιφερειακή ενότητα (άρθρο 4), προβλέπονται οι θέσεις, η ελάχιστη έκταση, οι ελάχιστες αποστάσεις κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και ο τρόπος μέτρησης αυτών (άρθρο 5), καθορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης άδειας εγκατάστασης κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων (άρθρο 6), προβλέπονται οι όροι τροποποίησης ή μεταβίβασης της άδειας εγκατάστασης της κτηνοτροφικής εγκατάστασης και συστέγασης κτηνοτροφικών μονάδων (άρθρο 7) ή διακοπής της λειτουργίας κτηνοτροφικής εγκατάστασης σε περίπτωση ανωτέρας βίας (άρθρο 8), ορίζονται οι διοικητικοί, υγειονομικοί και επιτόπιοι έλεγχοι (άρθρο 9) καθώς και οι διοικητικές κυρώσεις και τα διοικητικά μέτρα (άρθρο 10), προβλέπεται η δυνατότητα ένστασης κατά των αποφάσεων της αδειοδοτούσας αρχής (άρθρο 11), καθιερώνεται μητρώο κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων (άρθρο 12), προβλέπονται οι όροι εγκατάστασης κτηνοτροφικών μονάδων σε δάση, δασικές ή δημόσιες εκτάσεις με τροποποίηση των διατάξεων του ν. 998/1979 (άρθρο 13) και τίθενται οι αναγκαίες μεταβατικές διατάξεις για την εφαρμογή του νόμου (άρθρο 14), στο δε παράρτημα του νόμου (άρθρο 20) καθορίζονται οι επιτρεπόμενες (ελάχιστες) αποστάσεις των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων από άλλες δραστηριότητες, εφόσον στη νομοθεσία που διέπει τις τελευταίες δεν ορίζονται οι σχετικές αποστάσεις. Στο άρθρο 10 του νόμου, τιτλοφορούμενο «Διοικητικές κυρώσεις και μέτρα», όπως αυτό ίσχυε κατά τον χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης, πριν δηλαδή από την αντικατάστασή του με το άρθρο 43 παρ. 6 του ν. 4235/2014 (Α΄32), ορίζονται τα ακόλουθα: «1. Σε όσες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις διαπιστώνεται παράβαση, μετά από αυτοψία, των διατάξεων του παρόντος νόμου και των κανονιστικών πράξεων που εκδίδονται
κατ’ εξουσιοδότηση αυτού ή παράλειψη τήρησης των όρων και περιορισμών που καθορίζονται με τις αποφάσεις της ΑΑΑ [Αρμόδιας Αδειοδοτούσας Αρχής], με απόφαση της ΑΑΑ, μετά από γνώμη της επιτροπής σταυλισμού, επιβάλλονται σε βάρος του φορέα της κτηνοτροφικής εγκατάστασης οι παρακάτω κυρώσεις: α) ολική ή μερική, προσωρινή ή οριστική διακοπή της λειτουργίας της δραστηριότητας, με αντίστοιχη ανάκληση της άδειας λειτουργίας, και χορήγηση της αναγκαίας κατά περίπτωση προθεσμίας για την απομάκρυνση του ζωικού κεφαλαίου, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης, τη συχνότητα, την υποτροπή, την προκαλούμενη περιβαλλοντική και υγειονομική επιβάρυνση ή
β) διοικητικό πρόστιμο το ύψος του οποίου κυμαίνεται από πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ μέχρι εβδομήντα πέντε χιλιάδες (75.000) ευρώ, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης, τη συχνότητα, την υποτροπή, την προκαλούμενη περιβαλλοντική και υγειονομική επιβάρυνση ή γ) συνδυασμό των κυρώσεων των περιπτώσεων α΄ και β΄. 2. Με απόφαση της ΑΑΑ, στους υπεύθυνους των φορέων της κτηνοτροφικής εγκατάστασης και στους μηχανικούς ή γεωτεχνικούς που υπογράφουν τις υπεύθυνες δηλώσεις του ν.1599/1986, οι οποίες υποβάλλονται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, επιβάλλεται πρόστιμο που κυμαίνεται από δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ μέχρι εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, αν, ύστερα από επιθεώρηση των αρμόδιων οργάνων, διαπιστώνεται ότι το περιεχόμενο των δηλώσεων που υποβλήθηκαν είναι ψευδές. 3. Πριν από την επιβολή οποιασδήποτε διοικητικής κύρωσης ή διοικητικού προστίμου που προβλέπεται από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, η ΑΑΑ, μετά από γνώμη της επιτροπής σταυλισμού, καλεί εγγράφως, με αποδεικτικό επίδοσης της σχετικής κλήσης, σε ακρόαση, τον κάτοχο της άδειας ή τον νόμιμο εκπρόσωπό του, ή τον μηχανικό ή γεωτεχνικό που υπέγραψε την ψευδή υπεύθυνη δήλωση, σύμφωνα με τον Κ.Δ.Δ., ο οποίος δύναται να αναπτύξει προφορικώς ή εγγράφως τις απόψεις του εντός προθεσμίας πέντε (5) ημερών, από την ημέρα επίδοσης σε αυτόν, του σχετικού εγγράφου. 4. Μετά την ανάπτυξη των απόψεων του ενδιαφερομένου, το αποφασίζον όργανο, μετά από γνώμη της επιτροπής σταυλισμού, αν κρίνει ότι για τις παραβάσεις της παραγράφου 1 είναι εφικτή η εκτέλεση των απαραιτήτων βελτιωτικών εργασιών, για την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεών του, και εφόσον κριθεί, ότι η επί βραχύ χρονικό διάστημα συνέχιση της λειτουργίας αυτών υπό τις ίδιες συνθήκες δεν απειλεί άμεσα τη δημόσια υγεία, μπορεί να μην επιβάλλει κύρωση, αλλά να καθορίσει με απόφασή του, τις συγκεκριμένες βελτιώσεις, που πρέπει να γίνουν στις ανωτέρω εγκαταστάσεις τους, τάσσοντας, αναλόγως του μεγέθους των βελτιώσεων και της σοβαρότητας του προβλήματος, που δημιουργείται από την πλημμελή λειτουργία των εγκαταστάσεων, εύλογη προθεσμία που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες. 5. Η διακοπή λειτουργίας της δραστηριότητας πραγματοποιείται, μετά την πάροδο της προθεσμίας απομάκρυνσης του ζωικού κεφαλαίου, από όργανα της Περιφερειακής Ενότητας, με τη συνδρομή των αστυνομικών αρχών ή από τις ίδιες τις αστυνομικές αρχές, με τη σφράγιση του παραγωγικού εξοπλισμού της εγκατάστασης ή σε περίπτωση αποθήκης ή επικινδύνων εγκαταστάσεων με τη σφράγιση αυτών. Η ΑΑΑ, μετά από ενημέρωση του φορέα της εγκατάστασης, μπορεί να ζητήσει τη διακοπή παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη συγκεκριμένη εγκατάσταση από τον διαχειριστή του δικτύου ή του συστήματος ηλεκτροδότησης, οι οποίοι υποχρεούνται να προβούν στη ζητούμενη διακοπή εντός προθεσμίας δύο μηνών από τη σχετική ειδοποίησή τους.
6. Οι πιο πάνω διοικητικές κυρώσεις και πρόστιμα επιβάλλονται πέραν των οποιωνδήποτε ποινικών, αστικών ή άλλων κυρώσεων που προβλέπονται από άλλες διατάξεις. Τα πρόστιμα αποτελούν πόρο της οικείας Περιφέρειας και εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.). 7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξειδικεύονται ή συμπληρώνονται τα κριτήρια και η διαδικασία επιβολής των πιο πάνω κυρώσεων και ο τρόπος κλιμάκωσης των προστίμων των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου. Με όμοια απόφαση μπορεί να αναπροσαρμόζεται το ύψος των προστίμων που προβλέπονται στο νόμο αυτόν». Εξάλλου, στο άρθρο 14 του ίδιου ν. 4056/2012 υπό τον τίτλο «Μεταβατικές διατάξεις», όπως ίσχυε τον κρίσιμο χρόνο, ορίζονται τα εξής: «1. Οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις όλων των κατηγοριών της παραγράφου 1 του άρθρου 2, οι οποίες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου λειτουργούν χωρίς άδεια εγκατάστασης, υποχρεούνται εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου να λάβουν άδεια εγκατάστασης με την υποβολή σχετικής αίτησης συνοδευόμενης από όλα τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 του παρόντος δικαιολογητικά.
Η διάταξη καταλαμβάνει και όσες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις λειτουργούσαν χωρίς άδεια εγκατάστασης και ήδη έχει διακοπεί η λειτουργία τους για το λόγο αυτόν. Κατά τη διάρκεια των παραπάνω προθεσμιών αναστέλλεται η ισχύς των διοικητικών πράξεων αποβολής, επιβολής προστίμων, κατεδάφισης, που τυχόν έχουν εκδοθεί, και ανακαλούνται οριστικά, εφόσον εκδοθεί η άδεια εγκατάστασης. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας των τριών ετών, η άδεια εγκατάστασης χορηγείται μόνο αν υποβληθεί η αίτηση, με τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά και αφού καταβληθεί οποιοδήποτε χρηματικό πρόστιμο έχει επιβληθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις ή και τις διατάξεις του άρθρου 10. 2. Η ίδια ρύθμιση ισχύει και για όσες κτηνοτροφικές μονάδες είναι εγκατεστημένες χωρίς άδεια σε δάση, δασικές ή δημόσιες εκτάσεις, εφόσον εξασφαλίσουν την άδεια του Δασάρχη που προβλέπεται στο άρθρο 13. 3. Σε κτηνοτροφικές μονάδες, οι κτηριακές εγκαταστάσεις των οποίων έχουν χαρακτηριστεί αυθαίρετες, δίδεται επίσης τριετής παράταση νομιμοποίησης και μέχρι τότε δεν ισχύουν οι διατάξεις του κεφαλαίου Β΄ του ν. 4014/2011. 4. Κατά την μεταβατική περίοδο των τριών ετών των προηγουμένων παραγράφων, οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις μπορούν να εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η καταβολή όμως της επιδότησης τελεί πάντα υπό τον όρο της προηγούμενης απόκτησης της άδειας εγκατάστασης. 5. Σε υφιστάμενες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις με άδεια λειτουργίας, καθώς και εκείνες για τις οποίες έχει ανακληθεί η άδεια λειτουργίας και εφόσον έχουν εν τω μεταξύ εκλείψει οι λόγοι ανάκλησης, οι οποίες μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου έχουν αυξήσει τη δυναμικότητά τους πέραν της προβλεπόμενης από την άδεια λειτουργίας, με αποτέλεσμα τη μη τήρηση των ελάχιστων αποστάσεων του παραρτήματος του άρθρου 20, παρέχεται η δυνατότητα στην ΑΑΑ, μετά από πρόταση της επιτροπής σταυλισμού, να εγκρίνει με απόφασή της μείωση των απαιτουμένων αποστάσεων μέχρι 25%, υπό τον όρο ότι θα εφαρμόσουν άμεσα τα καθοριζόμενα στην, ως άνω απόφαση, μέτρα. Η ρύθμιση αυτή ισχύει για δύο χρόνια από την ισχύ του νόμου αυτού. 6. Οι άδειες λειτουργίας, που έχουν εκδοθεί για ορισμένη χρονική διάρκεια, εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι τη λήξη τους. Κατά τη διάρκεια της ισχύος τους εφαρμόζονται οι διατάξεις που ίσχυαν κατά το χρόνο της έκδοσής τους. 7. Αιτήματα για ανανέωση άδειας λειτουργίας, που έχει εκδοθεί με ορισμένη διάρκεια βάσει προηγούμενου νομικού πλαισίου και της οποίας έχει λήξει ο χρόνος ισχύος, εξετάζονται ως αιτήματα για τη συνέχιση λειτουργίας της δραστηριότητας, με την προϋπόθεση ότι η επιχείρηση διατηρεί οικονομική και παραγωγική δραστηριότητα και εκδίδεται άδεια εγκατάστασης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον παρόντα νόμο. 8. Για τη χορήγηση της άδειας εγκατάστασης δραστηριότητας, για την οποία υπάρχει ήδη σε ισχύ άδεια ίδρυσης, η οποία και εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου ή έχει υποβληθεί ήδη αίτηση για χορήγηση άδειας ίδρυσης εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος νόμου. Στην περίπτωση αυτή η αίτηση για άδεια ίδρυσης ισχύει ως αίτηση άδειας εγκατάστασης. 9. Τυχόν ευθύνη από ζημία που προκαλείται, πριν από τον προβλεπόμενο έλεγχο, σε περίπτωση υποβολής από κάθε ενδιαφερόμενο ανακριβών δηλώσεων και στοιχείων κατά τη διαδικασία έκδοσης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, βαρύνει αποκλειστικά και μόνο τον δηλούντα». Με τις ανωτέρω μεταβατικού χαρακτήρα διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4056/2012 προβλέπεται μεν η συνέχιση, προσωρινά, της λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων οι οποίες στερούνται άδειας εγκατάστασης, υπό την προϋπόθεση όμως ότι είναι δυνατή η αδειοδότηση των εν λόγω εγκαταστάσεων εντός τριετίας σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις που τίθενται από τις υπόλοιπες διατάξεις του νόμου, εφόσον δηλαδή είναι επιτρεπτή η εγκατάστασή τους στη συγκεκριμένη θέση και μπορεί να νομιμοποιηθεί η λειτουργία τους, όπως συνάγεται από το ότι σύμφωνα με την ανωτέρω μεταβατική διάταξη απαιτείται η προσκομιδή των δικαιολογητικών του άρθρου 6, τα οποία απαιτούνται για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης οιασδήποτε κτηνοτροφικής μονάδας. Άλλωστε, η έννοια αυτή των διατάξεων του άρθρου 14 παρ. 1 προκύπτει και από την αιτιολογική έκθεση του νόμου, στην οποία αναφέρεται ότι βασική επιδίωξη, πλην άλλων, είναι και η «τακτοποίηση/νομιμοποίηση» των υφισταμένων εγκαταστάσεων (πρβλ. την 1464/67426/13.6.2012 εγκύκλιο του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και την προσθήκη, μεταγενεστέρως, ρητής διάταξης στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 14 με το άρθρο 43
παρ. 8 του ν. 4235/2014). - Επειδή, εν προκειμένω από τα στοιχεία του φακέλου, στα οποία περιλαμβάνεται και το 24116/6416/10.3.2014/12.3.2013 [2014] έγγραφο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων με το οποίο διαβιβάσθηκαν οι απόψεις της στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα εξής: Ύστερα από επανειλημμένες καταγγελίες του παρεμβαίνοντος διενεργήθηκε από το Κλιμάκιο Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος (ΚΕΠΠΕ) της ανωτέρω Περιφέρειας αυτοψία στις 22.2.2012 στην περιοχή Λουρδάτων Δ.Ε. Λειβαθούς στην κτηνοτροφική εγκατάσταση που διατηρούν οι αιτούντες. Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση αυτοψίας των υπαλλήλων του ΚΕΠΠΕ κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι εντός του γηπέδου ιδιοκτησίας των αιτούντων λειτουργεί ποιμνιοστάσιο, ότι αυτό περιλαμβάνει πρόχειρο κτίσμα από τσιμεντολίθους, στέγαστρο από λαμαρίνα σε επαφή με το κτίριο και βοηθητικές υποδομές (ταΐστρες κ.λπ.) στον περιβάλλοντα χώρο, ότι κάτω από το στέγαστρο καταμετρήθηκαν περίπου 60 πρόβατα, ότι κατά δήλωση του πρώτου αιτούντος που παρέστη στην αυτοψία η δυναμικότητα της κτηνοτροφικής εγκατάστασης ανέρχεται σε 150 περίπου πρόβατα που παραμένουν στον χώρο τη χειμερινή περίοδο και μεταφέρονται σε άλλη τοποθεσία το θέρος, ότι στον περιβάλλοντα χώρο υπήρχε διάσπαρτη κόπρος, ότι η κτηνοτροφική μονάδα δεν διέθετε σύστημα διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, ότι για την εγκατάσταση δεν απαιτείτο διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4014/2011 λόγω της δυναμικότητάς της και ότι για την εγκατάσταση δεν έχει εκδοθεί άδεια ίδρυσης και λειτουργίας και, επομένως, δεν υφίσταται νομίμως. Στην έκθεση αυτοψίας αναφέρεται, ακόμη, ότι το γήπεδο της κτηνοτροφικής εγκατάστασης απέχει απόσταση μικρότερη των 40 μέτρων από τα όρια του οικισμού Λουρδάτων, ότι η εγκατάσταση γειτνιάζει με το τουριστικό κατάλυμα του Ιωάννη Κεκάτου (παρεμβαίνοντος) από το οποίο δεν τηρείται η ελάχιστη κατά τις διατάξεις του ν. 4056/2012 απόσταση των 320 μέτρων, ότι στην ακτίνα των 320 μέτρων υπάρχει πληθώρα καταλυμάτων και ότι ενόψει των ανωτέρω είναι αδύνατη η αδειοδότηση και λειτουργία της κτηνοτροφικής εγκατάστασης στην ανωτέρω θέση. Τέλος, με την έκθεση αυτοψίας κλήθηκαν οι αιτούντες να εκθέσουν τις απόψεις τους εντός 5 ημερών από την κοινοποίηση της έκθεσης αυτοψίας και εντός 30 ημερών να μεταφέρουν το ζωικό κεφάλαιο σε άλλη κατάλληλη θέση και να μεριμνήσουν για την οριστική μετεγκατάσταση της μονάδας. Στη συνέχεια η ανωτέρω, από 22.2.2012, έκθεση αυτοψίας κοινοποιήθηκε στις συναρμόδιες υπηρεσίες και επιδόθηκε στους αιτούντες, οι οποίοι υπέβαλαν το από 10.4.2012 υπόμνημα, κατόπιν δε προφορικής εντολής του Αντιπεριφερειάρχη της Π.Ε. Κεφαλληνίας και Ιθάκης πραγματοποιήθηκε από το κλιμάκιο του ΚΕΠΠΕ νεότερη αυτοψία στις 11.5.2012 κατά την οποία, όπως εκτίθεται στη σχετική έκθεση αυτοψίας, διαπιστώθηκε ότι το γήπεδο της κτηνοτροφικής εγκατάστασης γειτνιάζει με 2 τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες του παρεμβαίνοντος, ότι ο παρεμβαίνων προσκόμισε στο
Τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Κεφαλληνίας το 406/16.3.2012 Ειδικό Σήμα Λειτουργίας της τουριστικής εγκατάστασης συνολικής δυναμικότητας 12 κλινών, ότι οι ισχυρισμοί των αιτούντων που περιλαμβάνονται στο από 10.4.2012 υπόμνημα πρέπει να εξετασθούν από την αρμόδια Επιτροπή Σταυλισμού προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα υπαγωγής της εγκατάστασης στις διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 4056/2012, ότι η ακριβής απόσταση της μονάδας από τα όρια του οικισμού Λουρδάτων μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια μόνο με τοπογραφική αποτύπωση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του ανωτέρω νόμου, ότι κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε η ύπαρξη 60 προβάτων στον περιβάλλοντα χώρο της εγκατάστασης, ότι υπήρχε έντονη δυσοσμία στον χώρο προερχόμενη από διάσπαρτη ζωική κόπρο και πλήθος εντόμων, ότι η λειτουργία της κτηνοτροφικής εγκατάστασης προκαλεί υποβάθμιση του περιβάλλοντος και ότι για τον λόγο αυτόν, κατά την εισήγηση των υπαλλήλων που διενήργησαν την αυτοψία πρέπει να επιβληθεί πρόστιμο 1.500 στους αιτούντες. Στη συνέχεια, μετά την 19052/5575/31.5.2012 εισήγηση του Διευθυντή της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Π.Ε. Κεφαλληνίας επιβλήθηκε σε βάρος των αιτούντων με την απόφαση οικ.30470/9335/7.6.2012 του Αντιπεριφερειάρχη της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων πρόστιμο ύψους 3.000 ευρώ. Κατόπιν, συνήλθε η Επιτροπή Σταυλισμού Ζώων της Π.Ε. Κεφαλληνίας-Ιθάκης, που συνέταξε το 10/28.6.2012 πρακτικό, σύμφωνα με το οποίο η προαναφερθείσα κτηνοτροφική εγκατάσταση «… δεν διαθέτει άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, δεν έχει τις τυπικές προϋποθέσεις νομιμοποίησης, δεδομένου ότι γειτνιάζει με νομίμως υφιστάμενη τουριστική μονάδα ιδιοκτησίας Ι. Κεκάτου και δεν έχει τις απαιτούμενες αποστάσεις που ορίζονται στο άρθρο 20 ν. 4056/2012…». Σύμφωνα με το ίδιο πρακτικό της Επιτροπής η λειτουργία της κτηνοτροφικής εγκατάστασης στην ανωτέρω θέση πρέπει να διακοπεί, για τον λόγο δε αυτόν, η Επιτροπή ζήτησε από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής την κλήση σε ακρόαση των αιτούντων προκειμένου η Επιτροπή να γνωμοδοτήσει οριστικά επί της διακοπής ή μη της λειτουργίας της εγκατάστασης. Εξάλλου, στο οικ.47558/14252/3.9.2012 έγγραφο της Νομικής Υπηρεσίας της Π.Ε. Κεφαλληνίας, στην οποία απευθύνθηκε η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 14 του ν. 4056/2012, εκτίθεται ότι «… αν από τον φάκελο που τηρεί η υπηρεσία σας για την υπόθεση… προκύπτει ότι έχουν επισήμως καταγραφεί πρόδηλες παραβάσεις, της συναφούς και παράλληλης σχετικής νομοθεσίας και εφόσον υπάρχει αντικειμενική αδυναμία άρσης των παρατυπιών, τότε ασφαλώς δεν χορηγείται η παράταση του άρθρου 14 του ν. 4056/2012». Μετά ταύτα, η Επιτροπή Σταυλισμού με το 11/14.9.2012 πρακτικό της ζήτησε την επανάληψη της διαδικασίας ακρόασης των αιτούντων και ανέβαλε την διατύπωση οριστικής γνωμοδότησης, εν συνεχεία δε με το 12/18.12.2012 πρακτικό γνωμοδότησε οριστικά υπέρ της διακοπής της λειτουργίας της εγκατάστασης. Ειδικότερα, όπως εκτίθεται στο τελευταίο αυτό πρακτικό «… Τα μέλη της Επιτροπής κρίνουν ότι δεν έχουν προκύψει νέα δεδομένα. Τα προβαλλόμενα επιχειρήματα δεν αναιρούν την αδυναμία νομιμοποίησης της κτηνοτροφικής μονάδας στη θέση “Αϊ Γιάννης” Λουρδάτων. Κατά συνέπεια εμμένουμε στη γνωμοδότησή μας για τη διακοπή της λειτουργίας της εγκατάστασης. Το παρόν πρακτικό διαβιβάζεται στην Α.Α.Α. … προκειμένου να εκδώσει απόφαση διακοπής της λειτουργίας της κτηνοτροφικής εγκατάστασης με ορισμό της απαιτούμενης για την απομάκρυνση του ζωικού κεφαλαίου προθεσμίας…». Κατόπιν τούτων, διατυπώθηκε η οικ. 6896/2133/12.2.2013 εισήγηση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε. Κεφαλληνίας, σύμφωνα με την οποία η εν λόγω κτηνοτροφική εγκατάσταση δεν διαθέτει άδεια εγκατάστασης και παράλληλα δεν μπορεί να αδειοδοτηθεί καθόσον δεν πληροί τις απαιτούμενες από τη νομοθεσία προϋποθέσεις και, ως εκ τούτου, πρέπει κατά τον νόμο να διακοπεί η λειτουργία της. Τέλος, εκδόθηκε η προσβαλλόμενη, εν προκειμένω, οικ. 10948/3251/4.3.2013 απόφαση του Περιφερειάρχη της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων με την οποία αποφασίσθηκε η διακοπή της λειτουργίας της κτηνοτροφικής εγκατάστασης και χορηγήθηκε προθεσμία 3 μηνών για την απομάκρυνση του ζωικού κεφαλαίου. - Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε κατά παράβαση του άρθρου 14 παρ. 1 του ν. 4056/2012, το οποίο προβλέπει προθεσμία 3 ετών για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας και την αναστολή κάθε διοικητικής πράξης, αποβολής, κύρωσης και κατεδάφισης. Σύμφωνα, όμως, με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 6, στο άρθρο 14 παρ. 1 του ν. 4056/2012 προβλέπεται μεν η συνέχιση για ένα μεταβατικό διάστημα τριών ετών της λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων οι οποίες στερούνται άδειας εγκατάστασης και αναστέλλεται η επιβολή διοικητικών κυρώσεων και η λήψη μέτρων, εφόσον όμως πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις του νόμου και είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση των
μονάδων αυτών στη θέση που λειτουργούν ώστε να μπορέσουν να νομιμοποιηθούν. Εξάλλου, οι μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 14 παρ. 1 του νόμου δεν έχουν την έννοια, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει ο πρώτος αιτών, ότι αποκλείεται για το μεταβατικό διάστημα των τριών ετών η εφαρμογή του νόμου και η έκδοση πράξεων διακοπής της λειτουργίας κτηνοτροφικής εγκατάστασης, η οποία λειτουργεί παράνομα και κατά παράβαση των κανόνων της περιβαλλοντικής και υγειονομικής νομοθεσίας σε θέση μάλιστα στην οποία δεν επιτρέπεται να εγκατασταθεί. Επομένως, η προσβαλλόμενη πράξη ευρίσκει νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 4056/2012, κατ’ εφαρμογήν των οποίων εκδόθηκε, ο ανωτέρω δε λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλονται τα αντίθετα είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. - Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη είναι αναιτιολόγητη και αόριστη διότι αποφάσισε τη διακοπή της λειτουργίας της εγκατάστασης χωρίς να αναφέρει τον λόγο της διακοπής και ακόμη ότι είναι ακυρωτέα καθόσον η εγκατάσταση βρίσκεται εκτός των ορίων του οικισμού Λουρδάτων και στην περιοχή αυτή της Π.Ε. Κεφαλληνίας δεν έχει καθοριστεί νομοθετικά η απόσταση λειτουργίας των ποιμνιοστασίων από τα τουριστικά καταλύματα. Ο ως άνω λόγος ακυρώσεως, ανεξαρτήτως αν είναι ακριβής ως προς την πραγματική του βάση κατά το μέρος που αφορά την απόσταση της κτηνοτροφικής μονάδας από τα όρια του οικισμού Λουρδάτων, προβάλλεται πάντως κατά το σκέλος αυτό αλυσιτελώς και πρέπει να απορριφθεί, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από τα προαναφερθέντα στοιχεία του φακέλου (εκθέσεις αυτοψίας, πρακτικά της Επιτροπής Σταυλισμού, εισηγήσεις των οργάνων της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων), με τα οποία νομίμως συμπληρώνεται η αιτιολογία της προσβαλλομένης, η διακοπή της λειτουργίας της κτηνοτροφικής εγκατάστασης αποφασίσθηκε, διότι το ποιμνιοστάσιο βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη της προβλεπόμενης στο νόμο από την παρακείμενη τουριστική μονάδα του παρεμβαίνοντος για την οποία είχε χορηγηθεί Ειδικό Σήμα Λειτουργίας. Με τα δεδομένα αυτά δεν μπορούσε, κατά τον νόμο, η κτηνοτροφική εγκατάσταση να αδειοδοτηθεί στη θέση αυτή, όπως ορθώς και αιτιολογημένα έκρινε ο Περιφερειάρχης της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, ο οποίος διέταξε τη διακοπή της λειτουργίας της για τον ανωτέρω λόγο, ο περί του αντιθέτου δε λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Περαιτέρω, οι αποστάσεις των κτηνοτροφικών μονάδων από νομίμως υφιστάμενες τουριστικές εγκαταστάσεις προσδιορίζονται στο ν. 4056/2012, δεν απαιτείτο δε για την εφαρμογή του νόμου, όπως αβασίμως προβάλλεται, και ειδικός προσδιορισμός των αποστάσεων αυτών στην Π.Ε. Κεφαλληνίας. Επομένως, ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος στο σύνολό του.
- Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη είναι παράνομη και ακυρωτέα διότι έχουν τηρηθεί όλες οι διατάξεις ώστε να πραγματοποιηθεί η μετεγκατάσταση του ποιμνιοστασίου του πρώτου αιτούντος σε άλλη θέση, πλην τούτο δεν κατέστη εφικτό για λόγους που αφορούν παραλείψεις της Διοίκησης. Ειδικότερα, στο δικόγραφο της κρινόμενης αίτησης εκτίθεται ότι το ποιμνιοστάσιο εγκαταστάθηκε στην ανωτέρω θέση από τον πατέρα των αιτούντων το έτος 1971, ότι στον πρώτο αιτούντα χορηγήθηκε μετά από αίτησή του η 1083/12.3.2010 άδεια λειτουργίας κτηνοτροφικής εγκατάστασης στη θέση «Περναράκι-Ακρωτήρι», δηλαδή σε άλλη θέση όπου θα λειτουργήσει σε περιφραγμένη έκταση 4.451,0 τ.μ, πλην η μοναδική οδός πρόσβασης στην ανωτέρω θέση έχει καταστραφεί από τις χειμερινές βροχές το 2011 και ο Δήμος Κεφαλλονιάς μέχρι σήμερα δεν έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την αποκατάσταση της οδού και τη διέλευση των οχημάτων. Προς απόδειξη των ισχυρισμών αυτών ο πρώτος αιτών προσκομίζει σχετικές αιτήσεις που υπέβαλε στον Δήμο Κεφαλλονιάς για την αποκατάσταση της οδού. Όπως, όμως, συνομολογείται με το δικόγραφο της κρινόμενης αίτησης η 1083/12.3.2010 άδεια, που χορηγήθηκε στον πρώτο αιτούντα, αφορά την εγκατάσταση και λειτουργία κτηνοτροφικής μονάδας σε άλλη θέση και ως εκ τούτου, η χορήγηση της άδειας αυτής δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της προσβαλλομένης, ούτε είναι κρίσιμη η χορήγηση της εν λόγω άδειας ως προς τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων για τη διακοπή της λειτουργίας της επίμαχης κτηνοτροφικής εγκατάστασης. Εξάλλου, οι λοιποί ισχυρισμοί για την αδυναμία λειτουργίας της αδειοδοτηθείσας εγκατάστασης στη θέση «Περναράκι-Ακρωτήρι» δεν καθιστούν παράνομη την προσβαλλόμενη πράξη, διότι, όπως αναφέρθηκε, η επίμαχη μονάδα στη θέση «Αη Γιάννης» Λουρδάτων λειτουργούσε χωρίς άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας και, ως εκ τούτου, η επίκληση ενώπιον των οργάνων της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων λόγων ανωτέρας βίας για τη μετεγκατάσταση του ποιμνιοστασίου δεν ασκούσε εν προκειμένω επιρροή, όπως αιτιολογημένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη. Επομένως, ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί.
- Επειδή, προβάλλεται, τέλος, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη και δεν έλαβε υπόψη της κρίσιμα στοιχεία του φακέλου από τα οποία προκύπτει παράλειψη της Διοίκησης να αποκαταστήσει το οδικό δίκτυο, όπως τα έγγραφα των Υπηρεσιών του Δήμου Κεφαλλονιάς για την κατάσταση του οδικού δικτύου και των ενεργειών που απαιτούνται για την αποκατάστασή του. Σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη ο λόγος αυτός ακυρώσεως κατά το μέρος που αναφέρεται σε παράλειψη της Διοίκησης να αποκαταστήσει το οδικό δίκτυο, και αληθής υποτιθέμενος ως προς την πραγματική του βάση, δεν συνιστά πλημμέλεια της προσβαλλόμενης πράξης. Κατά τα λοιπά, οι ισχυρισμοί που αφορούν την παράλειψη της Διοίκησης να προβεί σε αποκατάσταση του οδικού δικτύου απαραδέκτως προβάλλονται αυτοτελώς, διότι με την κρινόμενη αίτηση δεν προσβάλλεται παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας της Διοίκησης, ούτε άλλωστε θα μπορούσε η παράλειψη αυτή να θεωρηθεί ως συμπροσβαλλόμενη, προεχόντως διότι κατ’αυτής η κρινόμενη αίτηση θα είχε ασκηθεί εκπροθέσμως, αφού, σύμφωνα με τα προσκομισθέντα στοιχεία, οι από 7.12.2011 και 29.10.2012 αιτήσεις των αιτούντων προς τον Δήμο Κεφαλλονιάς με τις οποίες ζήτησαν την αποκατάσταση του οδικού δικτύου υποβλήθηκαν πολύ πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης και την άσκηση, στις 15.4.2013, της κρινόμενης αίτησης.
- Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να γίνει δεκτή η παρέμβαση ως προς τον πρώτο αιτούντα, δοθέντος ότι η παρέμβαση ως προς τον δεύτερο αιτούντα που παραιτήθηκε δεν έχει αντικείμενο (πρβλ. ΣτΕ 2217/1993 Ολ. κ.ά.).