ΣτΕ 528/2015* [Απόφαση της ΔΕΣΕ για την ένταξη επενδυτικού σχεδίου ΑΣΠΗΕ στην Κρήτη]
Περίληψη
– Με τις εφαρμοστέες ενπροκειμένω διατάξεις θεσπίζεται πλαίσιο κανόνων, διαδικασιών και διοικητικών δομών για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, οι οποίες, υπό την τρέχουσα δυσμενή οικονομική συγκυρία, κρίνονται απαραίτητες για την στήριξη της εθνικής οικονομίας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, την προώθηση της επιχειρηματικότητας, την καταπολέμηση της ανεργίας και την βελτίωση των υποδομών, δικτύων και υπηρεσιών προς τους πολίτες. Στόχο του νόμου αποτελεί η ταχεία αδειοδότηση για επενδύσεις κεφαλαιώδους σημασίας ιδίως στους τομείς της βιομηχανίας, της ενέργειας, του τουρισμού, των μεταφορών και επικοινωνιών, της παροχής υπηρεσιών υγείας, της διαχείρισης των απορριμμάτων και της υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας, καθώς αναγνωρίζεται ότι η συνήθης διαδικασία υλοποίησης επενδύσεων συχνά προσκρούει σε εγγενείς δυσλειτουργίες και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του δημοσίου τομέα, που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για τους διεθνείς και έλληνες επενδυτές.
– Ο στρατηγικός χαρακτήρας μιας επενδύσεως κρίνεται κατ’ αρχήν με βάση ποσοτικά μεγέθη της επένδυσης (όπως το συνολικό κόστος της επένδυσης ή/και η δημιουργία ενός ελάχιστου αριθμού θέσεων εργασίας), τα οποία συνδυάζονται με την εκτίμηση ποιοτικών χαρακτηριστικών (όπως η βιωσιμότητα της επένδυσης, η φερεγγυότητα του επενδυτή, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η περιφερειακή ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος).
– Με τις διατάξεις αυτές, δημιουργείται κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο για την επενδυτική δραστηριότητα στρατηγικού μεγέθους, με συνέπεια να ευνοείται η οικονομική ανάπτυξη, για την οποία προνοεί ειδικά η διάταξη του άρθρου 106 παρ. 1 του Συντάγματος. Το πλαίσιο αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση προς την συνταγματική επιταγή για προστασία του περιβάλλοντος (24 παρ. 1 του Συντάγματος) και χωροταξική αναδιάρθρωση της Χώρας (24 παρ. 2 του Συντάγματος), εφόσον υποχρεώνει τον υποψήφιο επενδυτή, κατά την υποβολή του επενδυτικού σχεδίου του, να αιτιολογήσει την επιλογή της τοποθεσίας εγκατάστασης της επένδυσης σε σχέση με τη συμβατότητά της με τον υφιστάμενο χωροταξικό σχεδιασμό, να αναφέρει τα πολεοδομικά, χωροταξικά και άλλα ειδικά χαρακτηριστικά του ακινήτου που έχουν περιέλθει εις γνώση του και να προβεί σε μια πρώτη εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και των προτεινόμενων μέτρων αντιμετώπισής τους και, πάντως, για την πραγματοποίηση της επένδυσης απαιτείται η ένταξή της σε προϋφιστάμενες ή σε θεσπιζόμενες χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις και η έγκριση περιβαλλοντικών όρων, πέραν των λοιπών απαιτούμενων κατά την οικεία νομοθεσία διοικητικών αδειών.
– Η Δ.Ε.Σ.Ε. δεν εξετάζει ζητήματα, τα οποία άπτονται των προϋποθέσεων που απαιτούνται να συντρέχουν κατά τα επί μέρους στάδια εκτέλεσης του σχετικού έργου, και τα οποία αποτελούν αντικείμενο εξέτασης κατά τις οικείες αδειοδοτικές διαδικασίες (όπως λ.χ. της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας), αλλά περιορίζεται να κρίνει αν το επενδυτικό σχέδιο έχει καταρχήν πιθανότητα υλοποίησης και αν είναι ικανό να συμβάλει στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και την έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση.
– Το ζήτημα της συμφωνίας της επενδυτικής πρότασης με του άρθρο του Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α. για τις Α.Π.Ε. ελέγχεται, κατά την έκδοση της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για καθέναν από τους σταθμούς αυτούς, ανεξαρτήτως του ζητήματος αν η προϋπόθεση περί «επαρκούς» διασύνδεσης με το σύστημα και το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής χώρας των αιολικών πάρκων που εγκαθίστανται στη Κρήτη αναφέρεται σε διασύνδεση «κοινή» για όλους τους αιολικούς σταθμούς που υφίστανται ή πρόκειται να εγκατασταθούν στη νήσο ή «ανεξάρτητη» ανά επενδυτικό σχήμα.
– Λόγοι ακυρώσεως, με τους οποίους προβάλλονται πλημμέλειες της προσβαλλόμενης πράξεως σε σχέση με επίλυση ζητημάτων χωροταξικού σχεδιασμού και βλάβης οικοσυστημάτων και του τοπίου στους χώρους υποδοχής των επιμέρους δραστηριοτήτων που εντάσσονται στο επενδυτικό σχέδιο, πρέπει να απορριφθούν ως στηριζόμενοι σε εσφαλμένη εκδοχή ως προς την έννοια των εφαρμοστέων διατάξεων.
Όμοιες οι αποφάσεις ΣτΕ 529/2015, 530/2015, και 531/2015.
Πρόεδρος: Κ. Μενουδάκος
Εισηγητής: Κ. Κουσούλης
Δικηγόροι: Μ. Χαϊνταρλής, Δ. Χανής, Δ. Μέλισσας
Βασικές σκέψεις
- Επειδή, με την αίτηση ζητείται η ακύρωση της υπ’ αριθμ. 10/28.5.2012 απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) του άρθρου 2 του ν. 3894/2010 με θέμα: «Ένταξη του επενδυτικού σχεδίου «Αιολικό Σύστηµα Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Α.Σ.Π.Η.Ε.), που περιλαµβάνει κατασκευή 33 αιολικών σταθµών, συνολικής ισχύος 1.077MW, στους τέσσερις νοµούς της Κρήτης, και κοινή διασύνδεσή τους µε το Εθνικό Διασυνδεδεµένο Σύστηµα Ενέργειας µέσω υποβρυχίου καλωδίου», κυριότητας της «Τ. Ε. Α.Β.Ε.Τ.Ε.», στις Διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων του Ν. 3894/2010 ως ισχύει» (ΦΕΚ Β 1787/6.6.2012).
- Επειδή, με την από 11.2.2013 παρέμβασή της η ανωτέρω εταιρεία «Τ. Ε. Α.Β.Ε.Τ.Ε.» παρεμβαίνει παραδεκτώς υπέρ του κύρους της προσβαλλομένης πράξεως.
- Επειδή, με έννομο συμφέρον ασκείται η αίτηση από τους λοιπούς αιτούντες, φυσικά και νομικά πρόσωπα, που επικαλούνται και αποδεικνύουν τα μεν πρώτα ότι είναι μόνιμοι κάτοικοι διαφόρων δήμων της περιφέρειας Κρήτης, τα δε δεύτερα ότι έχουν την έδρα τους στην Κρήτη και μεταξύ των καταστατικών σκοπών τους περιλαμβάνεται η προστασία του περιβάλλοντος, δεδομένου ότι οι επιπτώσεις από το σύνολο των έργων που εντάσσονται στην επένδυση εκτείνονται όχι μόνο στους δήμους, στα διοικητικά όρια των οποίων χωροθετούνται τα έργα, αλλά σε ολόκληρη τη νήσο Κρήτη.
- Επειδή, με το ν. 3894/2010 (ΦΕΚ Α 204/2-12-2010) εισήχθησαν ρυθμίσεις με αντικείμενο «Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων». Στο νόμο αυτό, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4072/2012, (Α 86) και ίσχυε κατά τον χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης, προβλέπεται, στο άρθρο 1, ότι «1. Ως Στρατηγικές Επενδύσεις, για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου, νοούνται οι παραγωγικές επενδύσεις που επιφέρουν ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα σημαντικής εντάσεως στη συνολική εθνική οικονομία και προάγουν την έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση. Αφορούν ιδίως στην κατασκευή, ανακατασκευή, επέκταση ή στον εκσυγχρονισμό υποδομών και δικτύων: (α) στη βιομηχανία, (β) στην ενέργεια, (γ) στον τουρισμό, (δ) στις μεταφορές και επικοινωνίες, (ε) στην παροχή υπηρεσιών υγείας, (στ) στη διαχείριση απορριμμάτων, (ζ) σε έργα υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας, εφόσον πληρούν μία τουλάχιστον από τις ακόλουθες προϋποθέσεις: (α) το συνολικό κόστος της επένδυσης είναι πάνω από εκατό εκατομμύρια (100.000.000) ευρώ, ανεξαρτήτως τομέα επένδυσης, ή (β) το συνολικό κόστος της επένδυσης είναι πάνω από δεκαπέντε εκατομμύρια (15.000.000) ευρώ, για επενδύσεις στον τομέα της βιομηχανίας εντός ήδη οργανωμένων υποδοχέων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ή τρία εκατομμύρια (3.000.000) ευρώ για επενδύσεις που αποτελούν εγκεκριμένα έργα στο πλαίσιο του ταμείου χαρτοφυλακίου (κεφαλαίου) JESSICA που έχει συσταθεί δυνάμει της υπ’ αριθμ. 35996/ΕΥΣ 5362 (1388/Β72010) υπουργικής απόφασης, όπως κάθε φορά ισχύει, βάσει της διαδικασίας που ορίζεται στα άρθρα 1 παρ. 1 και 5 παρ. 1 της ανωτέρω απόφασης ή (γ) το συνολικό κόστος της επένδυσης είναι πάνω από σαράντα εκατομμύρια (40.000.000) ευρώ και ταυτόχρονα από την επένδυση δημιουργούνται τουλάχιστον εκατόν είκοσι (120) νέες θέσεις εργασίας, ή (δ) από την επένδυση δημιουργούνται κατά βιώσιμο τρόπο τουλάχιστον εκατόν πενήντα (150) νέες θέσεις εργασίας. 2. Οι Στρατηγικές Επενδύσεις πραγματοποιούνται είτε από το Δημόσιο είτε από ιδιώτες είτε με συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, σύμφωνα με το ν. 3389/2005 (ΦΕΚ 232 Α) είτε με συμβάσεις μικτής μορφής. Η αίτηση για την εξέταση ένταξης των στρατηγικών επενδύσεων στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων υποβάλλεται από τον κύριο του έργου». Κατά το άρθρο 2 του ιδίου ν. 3894/2010 «1. Συνιστάται Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.), στην οποία μετέχουν ως Πρόεδρος ο Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και ως μέλη οι Υπουργοί Οικονομικών, Εξωτερικών, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Πολιτισμού και Τουρισμού και ο αρμόδιος κατά περίπτωση Υπουργός, ο οποίος εισηγείται το θέμα της αρμοδιότητας του …». Σύμφωνα με το άρθρο 3, «1. Η Δ.Ε.Σ.Ε. με απόφαση της εντάσσει επενδυτικές προτάσεις στις Διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων σύμφωνα με τους όρους του παρόντος νόμου. 2. Για την ένταξη των επενδυτικών προτάσεων στις Διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων λαμβάνονται υπόψη ιδίως: (α) η βιωσιμότητα της προτεινόμενης επένδυσης και η φερεγγυότητα του επενδυτή και β) η μεταφορά γνώσης και τεχνογνωσίας, η προβλεπόμενη αύξηση της απασχόλησης, η περιφερειακή ή κατά τόπους ανάπτυξη της χώρας, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας και ιδίως της βιομηχανίας, η υιοθέτηση καινοτομίας και υψηλής τεχνολογίας, η αύξηση της εξαγωγικής δραστηριότητας, η προστασία του περιβάλλοντος και η εξοικονόμηση ενέργειας». Με το άρθρο 4 τροποποιήθηκε το άρθρο πρώτο του ν. 2372/1996 (ΦΕΚ 29 Α), όπως είχε τροποποιηθεί με το άρθρο 12 του ν. 3049/2002 (ΦΕΚ 212 Α΄), και ορίστηκε ότι συνιστάται ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Επενδύστε στην Ελλάδα A.E.» και εγκρίθηκε το καταστατικό της, σύμφωνα με το οποίο (άρθρο 1), «1. Σκοπός της «Επενδύστε στην Ελλάδα A.E.» είναι η προσέλκυση, η υποδοχή, η προώθηση και η υποστήριξη στρατηγικών και λοιπών επενδύσεων στην Ελλάδα, η συμβολή στη διαρκή βελτίωση του θεσμικού πλαισίου τους και η υποστήριξη των διεθνών συνεργασιών των ελληνικών επιχειρήσεων. 2. Για την επίτευξη του σκοπού της η «Επενδύστε στην Ελλάδα A.E.»: α. … β. … γ. Μεριμνά για την έναρξη των διαδικασιών για την έκδοση αδειών ή την παροχή άλλων εγκρίσεων, που είναι αναγκαίες, για την έναρξη πραγματοποίησης των επενδύσεων ύψους άνω των δεκαπέντε εκατομμυρίων ευρώ ή εφόσον το πενήντα τοις εκατό της ίδιας συμμετοχής προέρχεται από κεφάλαια εξωτερικού, των τριών εκατομμυρίων ευρώ, παρακολουθεί την εξέλιξη αυτών και προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για την επιτάχυνσή τους. Τα πιο πάνω ποσά μπορούν να αναπροσαρμόζονται με αποφάσεις του εποπτεύοντος Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Για το σκοπό αυτόν παραλαμβάνει το φάκελο της επένδυσης, ελέγχει την πληρότητά του, φροντίζει για τη συμπλήρωση των αναγκαίων δικαιολογητικών από τον επενδυτή και τα αποστέλλει στους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς, οι οποίοι υποχρεούνται να προβαίνουν ταχέως στις επιβαλλόμενες για το σκοπό αυτόν ενέργειές τους. Οι φορείς αυτοί υποχρεούνται επίσης να παρέχουν στην εταιρεία έγγραφη ενημέρωση κάθε μήνα για το στάδιο, στο οποίο βρίσκονται οι σχετικές διαδικασίες, καθώς και για τους λόγους της καθυστέρησης ή της αδυναμίας παροχής των αδειών ή και των εγκρίσεων. δ. Για τους υποψηφίους επενδυτές κατά το στάδιο της υπαγωγής της επένδυσης στους αναπτυξιακούς νόμους συντάσσει αιτιολογημένη έκθεση σκοπιμότητας, την οποία κοινοποιεί μαζί με τα σχετικά δικαιολογητικά στις υπηρεσίες που συμπράττουν στη διαδικασία παροχής άδειας και υπαγωγής της επένδυσης ή του επιχειρηματικού σχεδίου στους αναπτυξιακούς νόμους που κάθε φορά ισχύουν. Για τις αιτήσεις επενδύσεων ή επιχειρηματικών σχεδίων που υποβάλλουν οι πιο πάνω επενδυτές και παραλαμβάνονται από την εταιρεία, δεν ισχύουν οι χρονικοί περιορισμοί υποβολής και εξέτασής τους, που προβλέπονται στο εδάφιο α΄ της παρ. 6 του άρθρου 6 του ν.1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α΄), στο άρθρο 23α και στην περίπτωση 4α του άρθρου 23β του ίδιου νόμου, που προστέθηκε με το άρθρο 2 του ν. 2234/1994 (ΦΕΚ 142 Α΄). ε. Στο πλαίσιο του νόμου για την «Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων», η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.»: αα) δέχεται τις αιτήσεις για την ένταξη των επενδύσεων στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων, ββ) ελέγχει το επιχειρησιακό σχέδιο, τις συνέπειες στην ελληνική οικονομία και αξιολογεί την πλήρωση των κριτηρίων για το χαρακτηρισμό της επένδυσης ως Στρατηγικής, γγ) αναζητά συμπληρωματικά στοιχεία από τους επενδυτές στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών των προηγούμενων παραγράφων, δδ) εισηγείται στη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) δια του αρμοδίου Υπουργού σχετικά με την ένταξή των επενδύσεων στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων ή τη διακοπή της διαδικασίας ένταξης μιας επένδυσης στην κατηγορία των Στρατηγικών Επενδύσεων, εε) λειτουργεί ως υπηρεσία μίας στάσης (one-stop shop) λαμβάνοντας την ανέκκλητη εντολή από τους επενδυτές προκειμένου να προβεί σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για την εμπρόθεσμη διεκπεραίωση των διαδικασιών έκδοσης των απαραίτητων αδειών προκειμένου να υλοποιηθούν οι επενδύσεις που έχουν ενταχθεί στη Διαδικασία, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, στστ) εισπράττει τη Διαχειριστική Αμοιβή Αξιολόγησης και τη Διαχειριστική Αμοιβή Προώθησης, ζζ) ενημερώνει τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων για συγκεκριμένες περιπτώσεις καθυστερήσεων ή δυσχερειών, για τους λόγους στους οποίους αυτές οφείλονται, καθώς και προτείνει λύσεις για την αντιμετώπισή τους, ηη) μπορεί να παρακολουθεί, να αξιολογεί και να ενημερώνει τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων για την πορεία υλοποίησης στρατηγικών επενδύσεων μετά το στάδιο υπαγωγής, κατόπιν σχετικής απόφασης της Επιτροπής. Υποβάλλει ετήσια έκθεση προόδου στη Βουλή των Ελλήνων των υπαχθεισών στρατηγικών επενδύσεων στη διαδικασία του παρόντος νόμου. στ. …». Στο άρθρο 6 του ανωτέρω ν. 3894/2010, υπό τον τίτλο «Έγκριση περιβαλλοντικών όρων», ορίζεται: «1. Για την πραγματοποίηση των στρατηγικών επενδύσεων απαιτείται η προηγούμενη έγκριση περιβαλλοντικών όρων, που χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης. Για το σκοπό αυτόν, υποβάλλεται σχετική αίτηση, που συνοδεύεται από τα κατά το νόμο απαιτούμενα δικαιολογητικά, στην αρμόδια για την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 1650/1986 (Α´ 160). 2. Εφόσον έχουν εγκριθεί οι περιβαλλοντικοί όροι των έργων και δραστηριοτήτων που εντάσσονται στη στρατηγική επένδυση, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, δεν απαιτείται η έκδοση γνωμοδοτήσεων υπηρεσιών και φορέων που έχουν ήδη γνωμοδοτήσει κατά τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. 3. Δεν επιτρέπεται να υλοποιείται επένδυση που υπάγεται στον παρόντα νόμο, σε περιοχές του δικτύου NATURA, οι οποίες έχουν ρητά χαρακτηρισθεί ως περιοχές απολύτου προστασίας της φύσης σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 19 του ν.1650/1986 (Α´ 160)». Κατά το άρθρο 7, που φέρει τον τίτλο «Πολεοδομικές ρυθμίσεις», «1. Για την πραγματοποίηση Στρατηγικών Επενδύσεων σε χώρους εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων επιτρέπονται συγκεκριμένες και ειδικές παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης της περιοχής, καθώς και από τις διατάξεις του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (ν. 1577/1985, ΦΕΚ 210 Α´), για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος όπως αυτοί προσδιορίζονται και εξειδικεύονται στο άρθρο 3 παρ. 2 και μέχρι αναθεώρησης του ισχύοντος Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου. 2. Οι συγκεκριμένες και ειδικές παρεκκλίσεις αυτές εγκρίνονται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (ΣΧΟΠ) και μπορεί να αφορούν: α) τις αποστάσεις των κτιρίων από τα όρια του οικοπέδου, καθώς και τις αποστάσεις μεταξύ των κτιρίων και άλλων εγκαταστάσεων, β) το συντελεστή δόμησης, γ) το συντελεστή κατ` όγκο εκμετάλλευσης, δ) την κάλυψη και ε) το ύψος, με εξαίρεση το ύψος των πυλώνων φωτισμού, το οποίο θα καθορίζεται από την αντίστοιχη μελέτη φωτοτεχνικής κάλυψης. 3. Οι όροι και περιορισμοί δόμησης για την πραγματοποίηση Στρατηγικών Επενδύσεων σε γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων, εκτός ορίων οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και εκτός ορίων οικισμών υφισταμένων προ του έτους 1923, οι οποίοι στερούνται εγκεκριμένου σχεδίου, καθορίζονται
με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση του
Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και προηγούμενη γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ), κατόπιν αίτησης του Φορέα Πραγματοποίησης». Η διαδικασία ένταξης καθορίζεται από το άρθρο 14 ως εξής: «1. Ιδιώτες επενδυτές που ζητούν την ένταξη της επενδυτικής πρότασής τους στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων υποχρεούνται να υποβάλουν αίτηση που συνοδεύεται από πλήρη φάκελο, ο οποίος, υπό την επιφύλαξη της παραγράφου 2, περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία: α) Επιχειρησιακό σχέδιο (business plan) της επένδυσης, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ταυτότητα του επενδυτή και των συνεργατών του, αναφορά της προηγούμενης εμπειρίας του επενδυτή σε σχέση προς το είδος και τη φύση της επένδυσης που προτείνεται, περιγραφή της επένδυσης, περιγραφή των επί μέρους επενδύσεων με ειδικότερη αναφορά σε αυτές που αφορούν ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και περιβαλλοντική προστασία, περιγραφή του τρόπου που προτείνεται για την υλοποίηση του έργου, περιγραφή των επί μέρους δραστηριοτήτων και των υπηρεσιών που θα παρασχεθούν, περιβαλλοντικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά των ακινήτων που προβλέπονται στο σχέδιο, ανάλυση του προϋπολογισμού της συνολικής και των επί μέρους επενδύσεων που προβλέπονται, ανάλυση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των επενδύσεων και του χρονικού διαστήματος λειτουργίας τους, ανάλυση της δομής χρηματοδότησης του έργου, ανάλυση των χρηματορροών του έργου για την περίοδο κατασκευής των υποδομών και το χρόνο λειτουργίας και εκμετάλλευσης, παράθεση των βασικών δεικτών αποδοτικότητας, αναφορά οποιασδήποτε μορφής συνδρομής που έχει ζητηθεί από το Δημόσιο, ανάλυση ενδεχομένων άμεσων ή έμμεσων αντισταθμιστικών ωφελειών υπέρ του Δημοσίου. β) Ανάλυση των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεων της επένδυσης στην ελληνική οικονομία σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα (investment impact assessment). γ) Κάθε πρόσθετο στοιχείο από το οποίο προκύπτει η εξυπηρέτηση των στόχων – κριτηρίων της παρ. 2 του άρθρου 3. δ) Ανέκκλητη εντολή και πληρεξουσιότητα προς την «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» να προβεί σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για τον έλεγχο ή/και διασταύρωση των στοιχείων του φακέλου της επενδυτικής πρότασης, τη λήψη των αδειών που απαιτούνται για την υπαγωγή της επενδυτικής πρότασης στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων και για την πραγματοποίηση της επένδυσης (ο επενδυτής μπορεί να επιφυλαχθεί ως προς την αποδοχή των περαιτέρω όρων που ενδέχεται να του επιβληθούν κατ’ εφαρμογή του άρθρου 3 παρ. 3), καθώς και τη συναίνεσή του για τη δημοσίευση στοιχείων της επένδυσης (με την εξαίρεση στοιχείων που υποβάλλονται εμπιστευτικά στο φάκελο της επενδυτικής πρότασης) και της εξέλιξής της, των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί, καθώς και των σχετικών αποφάσεων και γνωμοδοτήσεων, στην ηλεκτρονική ιστοσελίδα της «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.». ε) Αποδεικτικό καταβολής Διαχειριστικής Αμοιβής Αξιολόγησης της επενδυτικής πρότασης στην «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.», σύμφωνα με το άρθρο 17, η οποία δεν επιστρέφεται. 2. Με απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. μπορούν να εξειδικεύονται περαιτέρω τα στοιχεία που πρέπει να περιέχονται στο φάκελο της επενδυτικής πρότασης, ιδίως ως προς το περιεχόμενο του επιχειρησιακού σχεδίου, της οικονομοτεχνικής μελέτης, της μελέτης σκοπιμότητας και της μελέτης επιπτώσεων της επένδυσης και να ρυθμίζονται λεπτομέρειες της διαδικασίας. 3. Μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία κατάθεσης του φακέλου της επενδυτικής πρότασης, η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» υποχρεούται να γνωμοδοτήσει σχετικά με την πληρότητα του φακέλου, την πλήρωση των κριτηρίων του άρθρου 1 παρ. 1 και τη σκοπιμότητα ένταξης της επένδυσης στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων. Ο επενδυτής ενημερώνεται άμεσα και εγγράφως για το περιεχόμενο της γνώμης. 4. Ανεξαρτήτως της παροχής ή μη γνώμης, αμέσως μετά την παρέλευση της προθεσμίας της παραγράφου 3, η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» προωθεί την αίτηση και το φάκελο της επενδυτικής πρότασης στη Δ.Ε.Σ.Ε., αναφέροντας τους λόγους για τους οποίους δεν γνωμοδότησε. Η Δ.Ε.Σ.Ε. μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) εργάσιμων ημερών αποφασίζει για την ένταξη ή μη της επενδυτικής πρότασης στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων. Με εισήγηση του Προέδρου της Δ.Ε.Σ.Ε. ή του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, η απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. για την ένταξη της επενδυτικής πρότασης στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων μπορεί να εισάγεται προς κύρωση από τη Βουλή. 5. …». Στο άρθρο 15 καθορίζονται οι υποχρεώσεις του εντασσόμενου στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων: «1.α. Μετά την απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. για την ένταξη της επένδυσης στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων, ο επενδυτής καταθέτει στην «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» πλήρη φάκελο των δικαιολογητικών, που απαιτούνται κατά το νόμο για την έγκριση και έκδοση των σχετικών αδειών μαζί με: (1) αποδεικτικό καταβολής Διαχειριστικής Αμοιβής Προώθησης του φακέλου στην «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» και (2) εγγυητική επιστολή τράπεζας εγνωσμένου κύρους, με ρήτρα πρώτης ζήτησης, για τη φερεγγυότητα του επενδυτή, καθώς και τη γνησιότητα και ακρίβεια των δικαιολογητικών. β. Η Διαχειριστική Αμοιβή Προώθησης επιστρέφεται στον ιδιώτη επενδυτή αν η επένδυση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί λόγω της αδράνειας ή της μη δικαιολογημένης καθυστέρησης εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» και της Δ.Ε.Σ.Ε. γ. Η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» υποχρεούται να προωθήσει το σχετικό φάκελο στις υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την έκδοση των αδειών, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, μέσα σε προθεσμία πέντε (5) ημερών από την κατάθεσή του. 2. Ο επενδυτής φέρει το βάρος της πληρότητας, ακρίβειας και αλήθειας των στοιχείων που υποβάλλονται στις υπηρεσίες που είναι κατά το νόμο αρμόδιες για τις αδειοδοτήσεις και υποχρεούται να συνεργάζεται με την «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.», εφόσον κληθεί προς τούτο, προκειμένου να συμπληρωθούν ελλείψεις. Αν υποβληθούν ψευδή στοιχεία από δόλο ή από βαριά αμέλεια, η ένταξη της επένδυσης στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων ανακαλείται με απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. Με την ίδια απόφαση ορίζεται ότι καταπίπτει συγχρόνως και η εγγυητική επιστολή της παραγράφου 1 υπέρ της «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε». 3. Η εγγυητική επιστολή συμμετοχής επιστρέφεται στον επενδυτή με το πέρας της αδειοδοτικής διαδικασίας, ως ανωτέρω ορίζεται. Αν υπάρξει αδικαιολόγητη καθυστέρηση του επενδυτή ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2, μπορεί να διακοπεί η διαδικασία ένταξης της επένδυσής του στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων, με απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. μετά από γνώμη της «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.». Αν διακοπεί η διαδικασία ένταξης, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος νόμου ως προς την επένδυση αυτή και η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» επιστρέφει το φάκελο στον επενδυτή μαζί με τις άδειες που έχουν εκδοθεί κατ’ εφαρμογή του παρόντος νόμου, όσες δε διαδικασίες εκκρεμούν ενώπιον οποιασδήποτε αρχής συνεχίζονται και ολοκληρώνονται, με επιμέλεια του επενδυτή, ενώπιον των αρμόδιων αρχών και υπηρεσιών, όπως προβλέπονται από τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις. Όσες άδειες τεκμαίρεται ότι έχουν δοθεί κατ’ εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 22 του παρόντος νόμου θεωρούνται ότι έχουν ανακληθεί αυτοδικαίως». Κατά το άρθρο 17, «1. Δημόσια Στρατηγική Επένδυση (Δ.Σ.Ε.), που πληροί τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια των άρθρων 1 έως 3, μπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος νόμου με απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε., είτε μετά από αίτηση του κυρίου του έργου, που υπογράφει ο καθ’ ύλην αρμόδιος ή εποπτεύων Υπουργός είτε με απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 4 του παρόντος νόμου. 2. Ειδικώς για τη λήψη απόφασης της Δ.Ε.Σ.Ε. για την υπαγωγή Δ.Σ.Ε. στις διατάξεις του παρόντος νόμου προσκομίζεται φάκελος στον οποίο περιγράφεται συνοπτικά: η επένδυση στο σύνολό της, τα επί μέρους τμήματά της, ο τρόπος υλοποίησής της, εκτίμηση επί του προϋπολογισμού της, οι υπηρεσίες που θα παρέχει και οι κοινωνικές ανάγκες που θα καλύψει και επιπρόσθετα, ειδικά στις περιπτώσεις εφαρμογής της παραγράφου 4 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, αποδεικτικό καταβολής Διαχειριστικής Αμοιβής Επιμελείας Φακέλου. 3. Η Δ.Ε.Σ.Ε., με την απόφασή της για την έγκριση της ένταξης της επένδυσης στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων, καθορίζει επίσης, βάσει του εκτιμώμενου κόστους της Δ.Σ.Ε, το ύψος της Διαχειριστικής Αμοιβής Προώθησης, καθώς και, στην περίπτωση της παραγράφου 4 του άρθρου 3 της Διαχειριστικής Αμοιβής Επιμελείας Φακέλου της επενδυτικής πρότασης, τις οποίες οφείλει να καταβάλει το Δημόσιο στην «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.». 4. Για την κατάρτιση φακέλων επενδυτικών σχεδίων η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.». εισπράττει ειδική Διαχειριστική Αμοιβή Επιμελείας Φακέλου, η οποία βαρύνει τον κύριο του έργου και αποτελεί μέρος του προϋπολογισμού αυτού, ενώ για τις υπόλοιπες ενέργειες η εταιρεία εισπράττει Διαχειριστική Αμοιβή Προώθησης σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, η οποία καταβάλλεται εφάπαξ μετά τη σχετική απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. και δεν επιστρέφεται. Το ύψος της Διαχειριστικής Αμοιβής Επιμέλειας Φακέλου δεν δύναται να υπερβαίνει το τριπλάσιο του ύψους τα Διαχειριστικής Αμοιβής Αξιολόγησης, όπως εκάστοτε ισχύει». Σύμφωνα με το άρθρο 22 «Χορήγηση αδειών», «1. Αν δεν ορίζεται διαφορετικά σε ειδική διάταξη, όπου σύμφωνα με τον παρόντα νόμο απαιτείται η σύμπραξη διοικητικών αρχών, η σχετική διοικητική διαδικασία ολοκληρώνεται και οι αναγκαίες γνώμες και άδειες για την εκτέλεση των έργων, ιδίως σε σχέση με χωροταξικές και περιβαλλοντικές άδειες, συνοδά και βοηθητικά έργα και έργα σύνδεσης, εκδίδονται μέσα σε προθεσμία σαράντα πέντε (45) ημερολογιακών ημερών. Η προθεσμία αρχίζει από την υποβολή σχετικής αίτησης από την «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» στην αρμόδια υπηρεσία. Η αρμόδια υπηρεσία μπορεί μέσα σε αποκλειστική προθεσμία επτά (7) εργάσιμων ημερών από την παραλαβή του φακέλου να ζητήσει εφάπαξ τυχόν απαραίτητα επιπλέον στοιχεία για την ολοκλήρωσή του. Κατ’ εξαίρεση μπορούν να ζητηθούν επιπλέον στοιχεία και μετά την πάροδο της παραπάνω προθεσμίας εφόσον η έλλειψή τους δεν ήταν δυνατόν να έχει διαπιστωθεί εντός επτά (7) εργάσιμων ημερών Η συμπλήρωση του φακέλου με τα επιπλέον στοιχεία που ζητούνται σύμφωνα με τα δύο προηγούμενα εδάφια γίνεται το συντομότερο δυνατό και σε κάθε περίπτωση δέκα (10) εργάσιμες ημέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας των σαράντα πέντε (45) εργάσιμων ημερών, η οποία δεν αναστέλλεται περαιτέρω. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής τεκμαίρεται ότι η άδεια που έχει ζητηθεί έχει δοθεί σύμφωνα με τη σχετική αίτηση. 2. Η άπρακτη παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας των σαράντα πέντε (45) ημερολογιακών ημερών αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα που καταλογίζεται τόσο στον αρμόδιο υπάλληλο όσο και στον προϊστάμενο της εκάστοτε αδειοδοτικής υπηρεσίας, ο οποίος ορίζεται εκ του νόμου ως το καθ’ ύλην αρμόδιο όργανο για την υλοποίηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον παρόντα νόμο. Οι κυρώσεις που προβλέπονται στον Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. επιβάλλονται στην περίπτωση αυτή με κατώτατη πειθαρχική ποινή αυτή της προσωρινής παύσης τριών (3) μηνών. 3. Με την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας των σαράντα πέντε (45) ημερολογιακών ημερών η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» ενημερώνει σχετικά τον Πρόεδρο της Δ.Ε.Σ.Ε., ο οποίος βεβαιώνει εγγράφως την παρέλευσή της». Περαιτέρω, στο άρθρο 24 «Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Περιοχών Εγκατάστασης στρατηγικών Επενδύσεων», ορίζεται: «1. Για τον ορθολογικό σχεδιασμό και την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των περιοχών υποδοχής των Στρατηγικών Επενδύσεων, καθώς και των βοηθητικών και συνοδών έργων τους, μπορεί να καταρτίζονται και να εγκρίνονται Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, μετά από απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε., στην οποία εξετάζονται, μεταξύ άλλων, η αναγκαιότητα, ο τόπος και το χρονικό περιθώριο πραγματοποίησης της στρατηγικής επένδυσης. Τα Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Περιοχών Εγκατάστασης Στρατηγικών Επενδύσεων εναρμονίζονται προς τις επιλογές ή κατευθύνσεις του εγκεκριμένου Γενικού και των εγκεκριμένων Ειδικών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. 2. Με τα Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης α) οριοθετούνται σε χάρτη κλίμακας 1:5.000 οι περιοχές χωροθέτησης των στρατηγικών επενδύσεων β) καθορίζονται και εγκρίνονται, με την επιφύλαξη ειδικών καθεστώτων που ρυθμίζουν τη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση περιοχών ειδικών χρήσεων και προβλέπονται από ειδικές διατάξεις νόμων αα) Οι χρήσεις γης και οι ειδικότερες κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων που θα κατασκευασθούν σε κάθε περιοχή. ββ) Οι περιβαλλοντικοί όροι, για κάθε επί μέρους στρατηγική επένδυση και τα ειδικότερα μέτρα προστασίας περιβάλλοντος που απαιτούνται κατά τις κείμενες διατάξεις για τη χρήση των επενδύσεων αυτών και των συνοδευτικών τους δραστηριοτήτων. γγ) Οι γενικοί και ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης που απαιτούνται για την ανέγερση κτισμάτων που εντάσσονται στις στρατηγικές επενδύσεις και των βοηθητικών και συνοδών έργων τους. δδ) Η γενική διάταξη των προβλεπόμενων εγκαταστάσεων και των συνοδευτικών τους δραστηριοτήτων, καθώς και τα προβλεπόμενα δίκτυα υποδομής. εε) Ειδικές ζώνες προστασίας και ελέγχου γύρω από τις οριοθετούμενες κατά τα ανωτέρω περιοχές, στις οποίες μπορεί να επιβάλλονται ειδικοί όροι και περιορισμοί στις χρήσεις γης, στη δόμηση και στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και λειτουργιών. Η κατάρτιση των παραπάνω σχεδίων γίνεται με πρωτοβουλία του καθ’ ύλην αρμόδιου ή εποπτεύοντος Υπουργού. 3. Τα Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης εγκρίνονται με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ύστερα από γνώμη των οικείων πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι γνώμες των Ο.Τ.Α. και των δύο βαθμών εκδίδονται και κοινοποιούνται στους ανωτέρω Υπουργούς, μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από τότε που περιέρχονται σε αυτούς τα σχετικά στοιχεία. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αυτή, το προεδρικό διάταγμα εκδίδεται χωρίς τη γνώμη των παραπάνω Ο.Τ.Α. Οι διατάξεις της παρ. 1δ και της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 1650/1986, όπως ισχύει, δεν έχουν εφαρμογή για έργα και δραστηριότητες, η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων των οποίων γίνεται με τη διαδικασία του άρθρου αυτού …». Τέλος, στο άρθρο 25 ορίζεται ότι «1. Επενδύσεις των οποίων επιμέρους διαδικασίες αδειοδότησης έχουν ήδη ξεκινήσει κατά την υποβολή αιτήματος ένταξης στις διατάξεις του παρόντος νόμου, όπως ιδίως η έγκριση περιβαλλοντικών όρων, έργων και βοηθητικών και συνοδών έργων τους, μπορούν να υπαχθούν στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων και να ολοκληρωθούν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου, όπως ιδίως η έγκριση περιβαλλοντικών όρων, έργων και βοηθητικών και συνοδών έργων τους, μπορούν να υπαχθούν στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων και να ολοκληρωθούν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου. Για την υπαγωγή στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων απαιτείται απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. μετά από γνώμη της «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.», εφόσον πληρούνται τα κριτήρια της παρ. 1 του άρθρου 1. 2. Στην περίπτωση των επενδύσεων της παραγράφου 1, οι περιβαλλοντικοί όροι εγκρίνονται σύμφωνα με τις διαδικασίες του παρόντος νόμου περί στρατηγικών επενδύσεων και κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 1650/1986 και της κοινής υπουργικής απόφασης 69269/5387/1990 (ΦΕΚ 678 Β΄). Αιτήσεις που έχουν υποβληθεί σε υπηρεσίες της οικείας Περιφέρειας ή της οικείας νομαρχιακής αυτοδιοίκησης διαβιβάζονται στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. 3. Τα άρθρα 8 έως και 14 του ν. 3775/2009 καταργούνται. Επενδυτικές προτάσεις που υποβλήθηκαν στην «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» κατ’ εφαρμογή του ως άνω νόμου αξιολογούνται, εντάσσονται στη Διαδικασία Στρατηγικών Επενδύσεων και αδειοδοτούνται κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου …». Εξ άλλου, κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 3894/2010 εκδόθηκε η 3/11.1.2011 απόφαση της Δ.Ε.Σ.Ε. (Β΄ 294), με την οποία ορίσθηκε το περιεχόμενο των στοιχείων του φακέλου για την αίτηση υποβολής στις διαδικασίες στρατηγικών επενδύσεων του ν. 3894/2010, ενώ με τις 2/11.1.2011 (Β΄ 294) και 4/11.1.2011 (Β΄ 294) αποφάσεις της Δ.Ε.Σ.Ε. καθορίσθηκαν, αντιστοίχως, το ύψος των διαχειριστικών αμοιβών και η τυπική διαδικασία αιτήσεως υπαγωγής στο ν. 3894/2010. - Επειδή, με τις παραπάνω διατάξεις θεσπίζεται, όπως προκύπτει και από την αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, πλαίσιο κανόνων, διαδικασιών και διοικητικών δομών για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, οι οποίες, υπό την τρέχουσα δυσμενή οικονομική συγκυρία, κρίνονται απαραίτητες για την στήριξη της εθνικής οικονομίας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, την προώθηση της επιχειρηματικότητας, την καταπολέμηση της ανεργίας και την βελτίωση των υποδομών, δικτύων και υπηρεσιών προς τους πολίτες. Στόχο του νόμου αποτελεί η ταχεία αδειοδότηση για επενδύσεις κεφαλαιώδους σημασίας ιδίως στους τομείς της βιομηχανίας, της ενέργειας, του τουρισμού, των μεταφορών και επικοινωνιών, της παροχής υπηρεσιών υγείας, της διαχείρισης των απορριμμάτων και της υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας, καθώς αναγνωρίζεται ότι η συνήθης διαδικασία υλοποίησης επενδύσεων συχνά προσκρούει σε εγγενείς δυσλειτουργίες και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του δημοσίου τομέα, που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για τους διεθνείς και έλληνες επενδυτές. Ο στρατηγικός χαρακτήρας μιας επενδύσεως κρίνεται κατ’ αρχήν με βάση ποσοτικά μεγέθη της επένδυσης (όπως το συνολικό κόστος της επένδυσης ή/και η δημιουργία ενός ελάχιστου αριθμού θέσεων εργασίας), τα οποία συνδυάζονται με την εκτίμηση ποιοτικών χαρακτηριστικών (όπως η βιωσιμότητα της επένδυσης, η φερεγγυότητα του επενδυτή, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η περιφερειακή ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος). Κομβικό ρόλο στην υλοποίηση των στρατηγικών επενδύσεων καλείται να συντελέσει η εταιρεία «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.», η οποία αναλαμβάνει, πλην άλλων, έναντι αμοιβής, αφενός την αξιολόγηση επενδυτικού σχεδίου προ της εντάξεώς του στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων, αφετέρου, μετά την ένταξη του στη διαδικασία αυτή, την διεκπεραίωση των διαδικασιών έκδοσης των απαραίτητων κατά νόμο αδειών για την υλοποίηση της επένδυσης. Στο πλαίσιο αυτό, στις περιπτώσεις στις οποίες, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού, απαιτείται η σύμπραξη διοικητικών αρχών, θεσπίζεται αποκλειστική προθεσμία 45 ημερών (δύο μηνών προ της τροποποιήσεως με το ν. 4072/2012), εντός της οποίας πρέπει να ενεργήσουν τα αρμόδια όργανα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας έκδοσης των διοικητικών αδειών, από την άπρακτη δε παρέλευση της προθεσμίας αυτής τεκμαίρεται, αν δεν ορίζεται διαφορετικά σε ειδική διάταξη, χορήγηση της αδείας με το αιτηθέν περιεχόμενο. Περαιτέρω, η υπαγωγή μιας επένδυσης στη διαδικασία του νόμου αυτού μπορεί να συνεπάγεται, λόγω της φύσεως των εγκαταστάσεων και του είδους και της εντάσεως της λειτουργίας των έργων της, την υποχρέωση θέσπισης ειδικού χωροταξικού σχεδιασμού της περιοχής υποδοχής με την κατάρτιση ειδικού σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης που εγκρίνεται με προεδρικό διάταγμα (βλ. άρθρο 24 του ν. 3894/2010), καθώς και παρεκκλίσεων από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης της περιοχής (εντός ή εκτός σχεδίου) που επίσης εγκρίνονται με την προεδρικό διάταγμα (βλ. άρθρο 7 του ν. 3894/2010) ή και την παραχώρηση χρήσης του αιγιαλού, της παραλίας, συνεχόμενου ή παρακείμενου θαλάσσιου χώρου ή του πυθμένα (βλ. άρθρο 8 του ν. 3894/2010), καθώς και την τήρηση ταχείας διαδικασίας αναγκαστικών απαλλοτριώσεων. Κατά συνέπεια, με τις διατάξεις αυτές, δημιουργείται κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο για την επενδυτική δραστηριότητα στρατηγικού μεγέθους, με συνέπεια να ευνοείται η οικονομική ανάπτυξη, για την οποία προνοεί ειδικά η διάταξη του άρθρου 106 παρ. 1 του Συντάγματος. Το πλαίσιο αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση προς την συνταγματική επιταγή για προστασία του περιβάλλοντος (24 παρ. 1 του Συντάγματος) και χωροταξική αναδιάρθρωση της Χώρας (24 παρ. 2 του Συντάγματος), εφόσον υποχρεώνει τον υποψήφιο επενδυτή, κατά την υποβολή του επενδυτικού σχεδίου του, να αιτιολογήσει την επιλογή της τοποθεσίας εγκατάστασης της επένδυσης σε σχέση με τη συμβατότητά της με τον υφιστάμενο χωροταξικό σχεδιασμό, να αναφέρει τα πολεοδομικά, χωροταξικά και άλλα ειδικά χαρακτηριστικά του ακινήτου που έχουν περιέλθει εις γνώση του και να προβεί σε μια πρώτη εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και των προτεινόμενων μέτρων αντιμετώπισής τους και, πάντως, για την πραγματοποίηση της επένδυσης απαιτείται η ένταξή της σε προϋφιστάμενες ή σε θεσπιζόμενες χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις και η έγκριση περιβαλλοντικών όρων, πέραν των λοιπών απαιτούμενων κατά την οικεία νομοθεσία διοικητικών αδειών. Ειδικότερα, με την υποβολή της επενδυτικής πρότασης δίδεται η εντολή στην εταιρεία «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» να προβεί σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για τον έλεγχο ή/και διασταύρωση των στοιχείων του υποβληθέντος φακέλου, η εταιρεία δε αυτή γνωμοδοτεί στη Δ.Ε.Σ.Ε. επί της πληρότητας του φακέλου, της πλήρωσης των ποσοτικών κριτηρίων υπαγωγής και της σκοπιμότητας ένταξης της επενδυτικής πρότασης στις διατάξεις του ν. 3894/2010. Η Δ.Ε.Σ.Ε., η οποία έχει την αποφασιστική αρμοδιότητα για την υπαγωγή της επένδυσης στις διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων, μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνει υπόψη της, είναι και η προστασία του περιβάλλοντος. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι, κατά το στάδιο αυτό της υπαγωγής μιας επενδυτικής πρότασης στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων γίνεται, μεταξύ άλλων, μια πρώτη εκτίμηση των χωροταξικών, πολεοδομικών και περιβαλλοντικών δεδομένων, η οποία βασίζεται σε στοιχεία προσκομιζόμενα από τον επενδυτή, τα οποία ελέγχονται από την «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.», χωρίς να ορίζεται στο νόμο διαδικασία εξέτασης των δεδομένων αυτών από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Κράτους (περιβαλλοντικές, πολεοδομικές, αρχαιολογικές κ.λπ.). Δεν γίνεται, λοιπόν, ήδη στο στάδιο αυτό η αξιολόγηση των χωροταξικών, πολεοδομικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων της δραστηριότητας που περιέχεται στην επενδυτική πρόταση, αλλά εκτιμάται, απλώς, για τις ανάγκες και τους σκοπούς του νόμου αυτού το κατ’ αρχήν επιτρεπτό της, με βάση τα στοιχεία που προσκομίζει ο επενδυτής, προκειμένου να εφαρμοστούν οι προβλεπόμενες στον ανωτέρω νόμο διαδικασίες ταχείας αδειοδότησης επενδυτικών προτάσεων που εμφανίζουν υψηλές πιθανότητες υλοποίησης, βάσει του υποβαλλόμενου από τον επενδυτή επιχειρησιακού σχεδίου και της ανάλυσης των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεων της επένδυσης στην ελληνική οικονομία σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Η εκτίμηση αυτή δεν είναι δεσμευτική για τα, κατά το νόμο, αρμόδια διοικητικά όργανα που θα εκφέρουν κρίση σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας υλοποίησης της επένδυσης κατά την έκδοση των απαραιτήτων αδειών, όπως της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, της αδείας εγκατάστασης και λειτουργίας ή της οικοδομικής άδειας, ούτε υποκαθιστά την κρίση των οργάνων αυτών ως προς τα ζητήματα αυτά. Ο επενδυτής που έχει καταρχήν υπαχθεί στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων φέρει το κίνδυνο τελικώς, να μην υλοποιηθεί η επένδυσή του, εάν κριθεί αρμοδίως σε επόμενο στάδιο, ότι τούτο δεν είναι δυνατόν για λόγους χωροταξικούς, περιβαλλοντικούς, πολεοδομικούς κ.ο.κ. Ειδικότερα μάλιστα, όπως προκύπτει από την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 3894/2010, σύμφωνα με την οποία για την πραγματοποίηση των στρατηγικών επενδύσεων απαιτείται προηγούμενη έγκριση περιβαλλοντικών όρων κατά τις διατάξεις του ν. 1650/1986, σε συνδυασμό με την περιεχόμενη στην παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 3894/2010 επιφύλαξη εφαρμογής των προβλεπόμενων στο νόμο αυτό «ειδικών διαφορετικών ρυθμίσεων» ως προς τις διαδικασίες έκδοσης των αναγκαίων διοικητικών αδειών, παραμένει απαραίτητη για την εκτέλεση των σχετικών έργων η έκδοση ρητής πράξης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (βλ. και σχετική αναφορά στην αιτιολογική έκθεση του ν. αυτού). Κατά τη γνώμη όμως του Συμβούλου Ι. Γράβαρη, με τις ρυθμίσεις του άρθρου 22 του ν. 3894/2010, χωρεί, πάντως, έγκριση της ένταξης των στρατηγικών επενδύσεων χωρίς να έχει προηγηθεί έγκριση περιβαλλοντικής μελέτης, με συνέπεια οι διατάξεις αυτές να έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος. Κατά τη γνώμη του Συμβούλου Θ. Αραβάνη οι διατάξεις των άρθρων 6 και 22 του ν. 3894/2010, ερμηνευόμενες σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος έχουν την έννοια ότι πριν από την έγκριση της ένταξης στρατηγικής επένδυσης πρέπει να προηγείται η έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Τέλος, κατά τη γνώμη της Συμβούλου Ο. Ζύγουρα οι διατάξεις των άρθρων 22 και 6 του 3894/2010 έχουν την έννοια ότι μετά την άπρακτη παρέλευση προθεσμίας δύο μηνών τεκμαίρεται ότι έχουν εκδοθεί οι χωροταξικές και περιβαλλοντικές άδειες για την εκτέλεση των έργων, περιλαμβανομένης και της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, υπό την έννοια δε αυτή οι ανωτέρω διατάξεις προσκρούουν στο άρθρο 24 του Συντάγματος.
- Επειδή, με την υπ’ αριθμ. 600/3.10.2011 αίτησή της προς την εταιρεία «Ε. ΣΤΗΝ Ε. Α.Ε.» η εταιρεία «Τ. Ε. ΑΒΕΤΕ» ζήτησε την υπαγωγή επενδυτικής πρότασής της με τίτλο «Α. ….. (….) ΚΡΗΤΗΣ» στις διαδικασίες στρατηγικών επενδύσεων του Ν. 3894/2010. Από το συνυποβληθέν επιχειρησιακό σχέδιο προκύπτει ότι η επενδυτική αυτή πρόταση αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από 33 αιολικούς σταθμούς, συνολικής ισχύος 1.077 MW, στις τέσσερεις περιφερειακές ενότητες της περιφέρειας Κρήτης (Χανίων, Ρεθύμνης, Ηρακλείου και Λασιθίου), οι οποίοι θα διασυνδεθούν, με κοινό υποβρύχιο καλώδιο, με το ηπειρωτικό διασυνδεδεμένο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο ΚΥΤ Αχαρνών. Όπως προκύπτει δε από τα στοιχεία του φακέλου, για τους 25 από τους ανωτέρω σταθμούς είχαν από τον Φεβρουάριο 2011 εκδοθεί άδειες παραγωγής από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Την 28.2.2012 ο Εκτελεστικός Πρόεδρος της «Ε. ΣΤΗΝ Ε. Α.Ε.», αφού εξέτασε την πληρότητα του υποβληθέντος φακέλου και αξιολόγησε την πλήρωση των κριτηρίων που αναφέρονται στο άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 3894/2010, καθώς και τη σκοπιμότητα ένταξης της επένδυσης στο νόμο αυτό, εισηγήθηκε, με επιφυλάξεις, την ένταξη του σχεδίου στη διαδικασία του νόμου αυτού. Ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών Επενδύσεων εισηγήθηκε με το από 25.5.2012 έγγραφό του προς την Δ.Ε.Σ.Ε. την ένταξη του επενδυτικού σχεδίου στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων. Ακολούθως, εκδόθηκε η προσβαλλόμενη πράξη της Δ.Ε.Σ.Ε., με την οποία αποφασίσθηκε αφενός ο χαρακτηρισμός του εν λόγω επενδυτικού σχεδίου, συνολικού κόστους 2.458.300.672,00 ευρώ, ως στρατηγικής επένδυσης που πληροί τα κριτήρια των άρθρων 1 παρ. 1 (α) και 3 παρ. 2 του ν. 3894/2010, και αφετέρου η ένταξη του σχεδίου αυτού στις διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων του ν. 3894/2010. Με την προσβαλλόμενη πράξη κλήθηκε επίσης η εταιρεία «Τ. Ε. ΑΒΕΤΕ» να καταθέσει πλήρη φάκελο δικαιολογητικών που απαιτούνται, κατά νόμο, για την έκδοση και έγκριση των απαιτούμενων αδειών, να προσκομίσει αποδεικτικό καταβολής διαχειριστικής αμοιβής προώθησης (ποσού 184.500 ευρώ), καθώς και εγγυητική επιστολή συμμετοχής, (ποσού 12.291.503,36 ευρώ), για τη φερεγγυότητα της επένδυσης και τη γνησιότητα και ακρίβεια των συνημμένων στην υπ’ αριθμ. 600/3.10.2011 αίτηση περί ένταξης επενδυτικού σχεδίου στις διατάξεις του ν. 3894/2010.
- Επειδή, προβάλλεται ότι πριν από την υπαγωγή της επένδυσης στις Διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων του ν. 3894/2010 (Α΄ 204), όπως τροποποιήθηκε από το Ν. 4072/2012 (Α΄ 86), και ισχύει, έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί ο ενεργειακός σχεδιασμός της διασύνδεσης της Κρήτης με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Τούτο επιβάλλεται, κατά τους αιτούντες, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 15 παρ. 2 ζ του ν. 2773/1999 (Α´ 286), όπως προστέθηκε με το άρθρο 6 παρ. 2 ν. 3426/2005 (Α 309), 11 παρ. 6α του ν. 3468/2006 (Α΄ 129), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 3851/2010 (Α΄ 85), 3 παρ. 8β του Κανονισμού Άδειας Διαχείρισης και Εκμετάλλευσης του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, που εγκρίθηκε με την Υ.Α. Δ5/ΗΛ/Β/Φ1/οικ. 6296/29.03.2001 (Β´ 360) και 263 του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, που εγκρίθηκε με την Υ.Α.Δ5/ΗΛ/Β/οικ. 8311/09.05.2005 (Β΄ 655), από τις οποίες προκύπτει ότι η ανάπτυξη συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται με την έγκριση σχεδίου μελέτης (Μελέτη Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς, Μ.Α.Σ.Μ.), στο οποίο εντάσσεται και ο στρατηγικός σχεδιασμός διασυνδέσεων νησιών. Ειδικότερα, υποστηρίζεται ότι κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης δεν υπήρχε εγκεκριμένος Στρατηγικός Σχεδιασμός Διασυνδέσεων Νησιών, του οποίου η έγκριση, κατά τους αιτούντες, προϋποθέτει εκπόνηση και έγκριση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σύμφωνα με την Οδηγία 2001/42, δεν είχε δε ενσωματωθεί το οποιοδήποτε έργο διασύνδεσης της Κρήτης με το Σύστημα στη Μ.Α.Σ.Μ., ούτε και υπήρχε οποιοσδήποτε εγκεκριμένος προγραμματισμός όσον αφορά στην ανάπτυξη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (συμβατικής και ΑΠΕ) στην Κρήτη, ενώ στην εγκριθείσα Μ.Α.Σ.Μ. περιόδου 2010–2014 (ΥΑ Δ5/ΗΛ/Β/Φ.1.18/1714/21182/ 29.11.2010) η Κρήτη δεν περιλαμβάνεται στο σύστημα ούτε προβλέπεται η διασύνδεσή της με αυτό (σελ. 14 υποσημείωση 1 της Μ.Α.Σ.Μ.). Ο λόγος αυτός ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως στηριζόμενος σε εσφαλμένη εκδοχή ως προς την έννοια των ανωτέρω διατάξεων του ν. 3894/2010, διότι, όπως εκτίθεται στην σκέψη 12, για την ένταξη στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων του ν. 3894/2010, η Δ.Ε.Σ.Ε. δεν εξετάζει ζητήματα, τα οποία άπτονται των προϋποθέσεων που απαιτούνται να συντρέχουν κατά τα επί μέρους στάδια εκτέλεσης του σχετικού έργου, και τα οποία αποτελούν αντικείμενο εξέτασης κατά τις οικείες αδειοδοτικές διαδικασίες (όπως λ.χ. της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας), αλλά περιορίζεται να κρίνει αν το επενδυτικό σχέδιο έχει καταρχήν πιθανότητα υλοποίησης και αν είναι ικανό να συμβάλει στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και την έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση, αξιολογώντας την επένδυση βάσει πρόσφορων προς τούτο κριτηρίων και στόχων, όπως η βιωσιμότητα της επένδυσης, η μεταφορά γνώσης και τεχνογνωσίας, η προβλεπόμενη αύξηση της απασχόλησης, η περιφερειακή ή κατά τόπους ανάπτυξη της χώρας, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας και ιδίως της βιομηχανίας, η υιοθέτηση καινοτομίας και υψηλής τεχνολογίας, η αύξηση της εξαγωγικής δραστηριότητας, η προστασία του περιβάλλοντος και η εξοικονόμηση ενέργειας.
- Επειδή προβάλλεται ότι η επένδυση έχει το χαρακτήρα «σχεδίου» ή «προγράμματος», ενόψει του οποίου, κατά την Κοινή Υπουργική Απόφαση οικ. 107017/28.8.2006 (Β΄ 1225/5.9.2006) που έχει εκδοθεί σε συμμόρφωση με την οδηγία 2001/42/ΕΚ «σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2001, πρέπει να υπαχθεί συνολικά σε διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης. Τούτο προκύπτει, κατά τους αιτούντες, διότι πρώτον, η επένδυση καθορίζει το πλαίσιο για μελλοντικές άδειες 33 έργων Κατηγορίας Α της ΥΑ 1958 (Β 21/13-01-2012) και ειδικότερα για τις αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων αυτών, δεύτερον, το μεγαλύτερο τμήμα των έργων εφαρμόζεται εντός περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 και, τρίτον, μέρος των έργων (πόντιση υποβρυχίου καλωδίου) εντάσσεται στο Στρατηγικό Σχεδιασμό Διασύνδεσης Νησιών, που δεν έχει εισέτι εγκριθεί. Λόγω του χαρακτήρα της αυτού, η επένδυση, κατά τους αιτούντες, παρανόμως υπήχθη στις διατάξεις του ν. 3894/2010 που αναφέρονται σε ένταξη συγκεκριμένου «έργου» ή «δραστηριότητας» και όχι «σχεδίου» ή «προγράμματος», στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων που εισάγεται με το νόμο αυτό και, συγκεκριμένα, «έργου», για το οποίο εγκρίνονται περιβαλλοντικοί όροι κατά τις διατάξεις του ν. 1650/1986. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι ο ν. 3894/2010 αναφέρεται σε «επενδυτικές προτάσεις», χωρίς διάκριση αν αυτές αφορούν σε «σχέδια η προγράμματα» κατά την έννοια της οδηγίας 2001/42/ΕΚ ή σε «έργα ή δραστηριότητες» κατά την έννοια της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ. Τούτο τελεί σε αρμονία με τον σκοπό του νομοθέτη, ο οποίος είναι η προσέλκυση επενδυτικών προτάσεων κεφαλαιώδους – στρατηγικής σημασίας, που αναφέρονται πρωτίστως σε «σχέδια ή προγράμματα», τα οποία ενσωματώνουν περισσότερα «έργα ή δραστηριότητες» και έχουν ευρύτερο περιεχόμενο απ’ αυτά, ενώ από τη διάταξη του άρθρου 6 του ν. 3894/2010 δεν μπορεί να συναχθεί αντίθετο συμπέρασμα, εφόσον, σε κάθε περίπτωση, έγκριση περιβαλλοντικών όρων εκδίδεται και για έργα ή δραστηριότητες που εμπεριέχονται σε «σχέδια» ή «προγράμματα» (βλ. άρθρο 3 της προαναφερόμενης αποφάσεως 107017/2006 Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σύμφωνα με το οποίο στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση απαιτείται για σχέδια και προγράμματα που αποτελούν το πλαίσιο για μελλοντικές άδειες έργων και δραστηριοτήτων περιλαμβανόμενα στην κοινή υπουργική απόφαση 15393/2332/2002 (Β΄ 1022) που αφορά την κατάταξη έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες κατά το άρθρο 3 του ν. 1650/1986.
- Επειδή προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη πράξη παραβιάζει το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Β΄ 2464/3.12.2008), το οποίο με τις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 1 επιτρέπει κατ’ εξαίρεση την εγκατάσταση στα κατοικημένα νησιά αιολικών πάρκων, η ισχύς των οποίων ξεπερνά το διπλάσιο του επιπέδου αιχμής της ζήτησης που εμφανίζει το νησί σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζονται, εφόσον οι σχετικές προτάσεις περιλαμβάνουν τη κατασκευή επαρκούς διασύνδεσης με το σύστημα και το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής χώρας. Τούτο δε διότι, κατά τους αιτούντες, με τη συγκεκριμένη επένδυση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη πράξη, καθώς και από το περιεχόμενο των σχετικών αδειών παραγωγής, προβλέπεται η κατασκευή ανεξάρτητης διασύνδεσης μόνον των αιολικών πάρκων που προβλέπονται στην πρόταση της συγκεκριμένης επένδυσης με το Σύστημα και όχι η κατασκευή διασύνδεσης του δικτύου της Κρήτης με αυτό, με αποτέλεσμα και, μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης, η Κρήτη να εξακολουθεί να είναι «μη συνδεδεμένο» νησί, εφόσον το τοπικό της δίκτυο δεν θα εξυπηρετείται από την ανεξάρτητη αυτή διασύνδεση, όταν κατασκευαστεί. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, προεχόντως διότι το ζήτημα της συμφωνίας της επενδυτικής πρότασης σε σχέση με τη συμφωνία της εγκατάστασης των αιολικών σταθμών με τη διάταξη του άρθρου 8 του Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α. για τις Α.Π.Ε. ελέγχεται, σύμφωνα με το άρθρο 11 αυτού κατά την έκδοση της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για καθέναν από τους σταθμούς αυτούς, ανεξαρτήτως του ζητήματος αν η αναφερόμενη στο άρθρο 8 παρ. 1 του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας προϋπόθεση περί «επαρκούς» διασύνδεσης με το σύστημα και το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής χώρας των αιολικών πάρκων που εγκαθίστανται στη Κρήτη αναφέρεται σε διασύνδεση «κοινή» για όλους τους αιολικούς σταθμούς που υφίστανται ή πρόκειται να εγκατασταθούν στη νήσο ή «ανεξάρτητη» ανά επενδυτικό σχήμα.
- Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι παράνομη, διότι εκδόθηκε αφενός (α) χωρίς να προσδιοριστούν επακριβώς χωρικά τα επιμέρους έργα κατά παράβαση του άρθρου 3 παρ. 1 του ν. 3894/2010, όπως ισχύει, και αφετέρου (β) επί μη πλήρους φακέλου επιχειρησιακού σχεδίου και, συγκεκριμένα, επί φακέλου που δεν περιείχε ακριβή περιγραφή της επένδυσης και ακριβή περιγραφή των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών όλων των ακινήτων που προβλέπονται στην επένδυση, κατά παράβαση του άρθρου 14 του ν. 3894/2010, όπως ισχύει. Συγκεκριμένα οι αιτούντες ισχυρίζονται ότι στην προσβαλλόμενη πράξη αναφέρεται ότι το έργο θα γίνει στη Κρήτη, με τη κατασκευή «33 αιολικών σταθμών», οι οποίοι όμως δεν καθορίζονται χωρικά, η δε συνολική ισχύς τους ανέρχεται σε 1.077 MW παρουσιάζοντας απόκλιση από τις άδειες παραγωγής των επί μέρους έργων, στις οποίες αναφέρεται ότι η συνολική ισχύς του «ενιαίου έργου» ανέρχεται σε 954 MW. Υποστηρίζουν ακόμη ότι για το έργο «ΦΡΟΥΔΙΑ – ΛΥΓΙΑΣ – ΠΛΑΤΥΒΟΛΟ, ΤΡΟΥΛΑ – ΧΑΛΚΙΑΣ – ΚΟΡΦΗ» ισχύος 81MW, στο Δήµο Σητείας, για το οποίο η εταιρεία έχει ήδη λάβει την 193/2011 άδεια παραγωγής ως τµήµα της επίδικης επένδυσης, η εταιρεία ζήτησε από τη Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας, την τροποποίηση της εν λόγω άδειας και την µετατροπή του ανωτέρω αιολικού σταθµού σε υβριδικό, η οποία όμως συνεπάγεται την απένταξή του από την επίδικη επένδυση καθώς αυτή αφορά έργα που διασυνδέονται µε το Σύστηµα µέσω του σχεδιαζόµενου υποβρυχίου καλωδίου και όχι υβριδικά, τα οποία προκρίνονται σε συστήματα που δεν είναι διασυνδεδεμένα με το Σύστημα. Ο προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως, ως προς το πρώτο σκέλος του, πρέπει να απορριφθεί ως στηριζόμενος σε εσφαλμένη εκδοχή, διότι στη σελ. 12 του επενδυτικού σχεδίου «Α.Σ.Π.Η.Ε. Κρήτης» προσδιορίζονται οι θέσεις εγκατάστασης (τοπωνύμια) σε κάθε Νομό και Δήμο της Κρήτης για καθέναν από τους 33 αιολικούς σταθμούς, επισυνάπτονται δε και οι άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν χορηγηθεί από τη Ρ.Α.Ε. για τους 25 απ’ αυτούς. Επίσης, για κάθε αιολικό σταθμό επισυνάπτεται στο επενδυτικό σχέδιο τεύχος ελέγχου συμβατότητας με το Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α. για τις Α.Π.Ε. Εξάλλου, είναι άνευ σημασίας για το κύρος της προσβαλλόμενης απόφασης το γεγονός ότι η συνολική ισχύς των αιολικών σταθμών που προκύπτει από τις επιμέρους άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι μικρότερη από την αναφερόμενη στην απόφαση αυτή, εφόσον είναι δυνατή, και μετά την έκδοσή της, η χορήγηση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και για τις υπόλοιπες θέσεις που προτείνονται για την εγκατάσταση αιολικών σταθμών. Τέλος, μόνη η υποβολή αιτήματος τροποποίησης της 193/2011 αδείας παραγωγής δεν επηρεάζει το κύρος της προσβαλλόμενης απόφασης, διότι δεν συνιστά ουσιώδη απόκλιση από το σχέδιο επένδυσης και, συνεπώς, ο σχετικός ισχυρισμός, όπως προβάλλεται, είναι απορριπτέος.
- Επειδή προβάλλεται ότι η έγκριση της ένταξης της επένδυσης στις διαδικασίες του ν. 3894/2010 παρανόμως λαμβάνει χώρα χωρίς την προηγούμενη αξιολόγηση και αναθεώρηση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (Π.Π.Χ.Σ.Α.Α.) Κρήτης (Υ.Α. 25291/25.6.2003, Β΄ 1486) σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 5 και 6 του ν. 2742/1999. Η αξιολόγηση και αναθεώρηση του Π.Π.Χ.Σ.Α.Α. Κρήτης κρίνεται, κατά τους αιτούντες, επιτακτική ως εκ της καταστάσεως που διαμορφώνεται από την πρόταση άλλων πέντε επενδυτικών προτάσεων για την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειες από ανανεώσιμες πηγές (αιολικοί, ηλιοθερμικοί σταθμοί κ.λπ.) σε ευαίσθητα και ευπαθή οικοσυστήματα της ορεινής Κρήτης, το σύνολο της παραγόμενης ενέργειας των οποίων θα εγγίζει σε ισχύ τα 4.500 MW. Ειδικώς για την αξιολόγηση του Π.Π.Χ.Σ.Α.Α. υποστηρίζεται ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί επί εννέα έτη αν και συνιστά δεσμευτική υποχρέωση της Διοίκησης ανά διετία, και ότι κατά την αναθεώρηση θα μπορούσε να διαπιστωθεί αν καλύπτονται ή όχι επαρκώς οι κατευθύνσεις του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σε συνδυασμό με τις άλλες επιταγές του άρθρου 8 παρ. 3 του ν. 2742/1999 (ΦΕΚ Α΄ 207/7.10.1999), ώστε για την χωροθέτηση των βασικών παραγωγικών δραστηριοτήτων του πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα, να ληφθούν υπόψη, κατά συνταγματική επιταγή, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Κρήτης αφενός ως νησιωτικής περιοχής και αφετέρου ως ορεινής περιοχής, πριν την έγκριση οποιουδήποτε ενεργειακού έργου ή σχεδίου παραγωγής ηλεκτρισμού από αιολική ενέργεια, όπως και του επίδικου. Ισχυρίζονται δε περαιτέρω οι αιτούντες ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν καθορισθεί στη Κρήτη «περιοχές αποκλεισμού και ζώνης ασυμβατότητας» που προβλέπονται για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος από το άρθρο 6 του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού, παρόλο που η ορεινή Κρήτη, στην οποία βρίσκεται η μεγάλη πλειοψηφία των προστατευόμενων περιοχών του νησιού, αντιπροσωπεύει το 52% της έκτασής του, δηλαδή περίπου 4.350 τ.χλμ. και οι προστατευόμενες περιοχές της Κρήτης καλύπτουν έκταση 3774,02 τ.χλμ, δηλαδή το 45% της συνολικής έκτασης του νησιού και περίπου το 85% της ορεινής Κρήτης. Ακόμη προβάλλεται ότι η ένταξη παρανόμως λαμβάνει χώρα πριν την ολοκλήρωση της αναθεώρησης του Π.Π.Χ.ΣΑ.Α. Κρήτης που, βάσει της ΥΑ 10106/2011 (ΤΑΑΠ 45), με την οποία καθορίζονται οι προδιαγραφές για τη σύνταξη των Π.Π.Χ.Σ.Α.Α., είναι το μοναδικό εργαλείο χωροταξικού σχεδιασμού δυνάμει του οποίου θα εντοπιστούν οι χρήσεις που είναι συμβατές με τη διατήρηση των «ζωνών τοπίου» διεθνούς, εθνικής και περιφερειακής αξίας της Κρήτης, σύμφωνα με τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για το Τοπίο που κυρώθηκε με το ν. 3827/2010 (Α΄ 30). Ως βασικός λόγος για την ανάγκη της αναθεώρησης του Π.Π.Χ.Σ.Α.Α. Κρήτης από τη σκοπιά αυτή προβάλλεται η επιβάρυνση που πρόκειται να επέλθει στην ποιότητα μεγάλου αριθμού τόπων του ορεινού όγκου της Κρήτης, οι οποίοι ενδέχεται να ενταχθούν σε ζώνες τοπίου, με αποτέλεσμα να αποκλείεται η εγκατάσταση βιομηχανικών εγκαταστάσεων, όπως αιολικών σταθμών, εντός των τόπων αυτών. Ενδεικτικώς, αναφέρεται ότι εντός των ορίων του Φυσικού Πάρκου Ψηλορείτη, που αναμφίβολα θα χαρακτηριστεί ολόκληρο ή μεγάλο μέρος του ως «ζώνη τοπίου», και το οποίο είναι Γεωπάρκο ενταγμένο λόγω της πλούσιας γεωποικιλότητας, του τοπίου και της αναμφισβήτητης ιστορίας και παράδοσής του στο Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων και λίγο αργότερα στο Δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO, η επίδικη επένδυση σχεδιάζει την εγκατάσταση του 20% της δυναμικότητάς της (περίπου 210 MW, ήτοι 70 ανεμογεννήτριες των 3 MW) καθώς και τα αντίστοιχα συνοδά έργα των γραμμών μεταφοράς και των οδών πρόσβασης, χωρίς να συνυπολογισθεί και η επένδυση άλλης εταιρείας στον ίδιο χώρο, με την οποία προβλέπεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών ισχύος 223,1 MW. Όπως, όμως, έχει ήδη εκτεθεί στην σκέψη 12, το ζήτημα της συμφωνίας της επενδυτικής πρότασης με τον χωροταξικό σχεδιασμό και με τις συνταγματικές επιταγές και τη νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος δεν εξετάζεται κατά τρόπο δεσμευτικό από την Δ.Ε.Σ.Ε. κατά το στάδιο υπαγωγής της επένδυσης στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων, αλλά αποτελεί ζήτημα που ελέγχεται, σύμφωνα με το νόμο σε επόμενα στάδια, κατά την έκδοση άλλων διοικητικών πράξεων, όπως είναι η έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Κατά συνέπεια, οι λόγοι ακυρώσεως, με τους οποίους προβάλλονται πλημμέλειες της προσβαλλόμενης πράξεως σε σχέση με επίλυση ζητημάτων χωροταξικού σχεδιασμού και βλάβης οικοσυστημάτων και του τοπίου στους χώρους υποδοχής των επιμέρους δραστηριοτήτων που εντάσσονται στο επενδυτικό σχέδιο, πρέπει να απορριφθούν ως στηριζόμενοι σε εσφαλμένη εκδοχή ως προς την έννοια των εφαρμοστέων διατάξεων.
- Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η αίτηση είναι απορριπτέα στο σύνολό της.