Π.Ε. Γνωμοδότηση ΣτΕ 51/2012 [Μη νόμιμο σχέδιο π.δ. «Πολεοδομική μελέτη επέκτασης τμήματος της περιοχής του Αθλητικού Κέντρου στη θέση “Μαζαρέκο” της Δημοτικής Ενότητας Σπάτων Δήμου Σπάτων – Αρτέμιδος (ν. Αττικής)»]

Πρόεδρος: Κ. Μενουδάκος
Εισηγητής: Δ. Βασιλειάδης

Βασικές Σκέψεις

Με το υπό επεξεργασία σχέδιο προεδρικού διατάγματος, προτεινόμενο από τον Αναπληρωτή Υπουργό Π.Ε.Κ.Α. Νικ. Σηφουνάκη, επιχειρείται η έγκριση πολεοδομικής μελέτης τμήματος 145 στρεμμάτων, της περιοχής «Αθλητικού Κέντρου» εμβαδού 750 στρεμμάτων περίπου, στη θέση «Μαζαρέκο» της Δημοτικής Ενότητας Σπάτων του Δήμου Σπάτων-Αρτέμιδος Ν. Αττικής. Από τα στοιχεία που συνοδεύουν το σχέδιο προκύπτει ότι όμοιο σχέδιο διατάγματος, προτεινόμενο από τον Υφυπουργό Π.Ε.Κ.Α. Θ. Μωραΐτη, έτυχε ήδη επεξεργασίας και εκδόθηκε το υπ’ αριθμ. 214/2010 πρακτικό του Τμήματος. Με το εν λόγω πρακτικό διαπιστώθηκαν, με βάση τα στοιχεία που συνόδευαν τότε το σχέδιο, τα ακόλουθα: α) Η προς πολεοδόμηση έκταση, εμβαδού 145 στρεμμάτων περίπου, βρίσκεται στην εκτός σχεδίου πόλεως περιοχή «Μαζαρέκο», στη νοτιοανατολική πλευρά του Δήμου Σπάτων και περιλαμβάνεται εντός των ορίων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Σπάτων, το οποίο εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 63845/3187/1994 απόφαση των Υπουργών Γεωργίας και ΠΕΧΩΔΕ (Δ΄ 665), όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση 4878/1028/1999 των αυτών Υπουργών (Δ΄ 250). β) Στο εγκεκριμένο Γ.Π.Σ. η ευρύτερη περιοχή, εντός της οποίας περιλαμβάνονται και τα ανωτέρω 145,00 στρ., χαρακτηρίζεται ως Αθλητικό Κέντρο. γ) Η προς πολεοδόμηση έκταση περιβάλλεται από περιοχές εκτός σχεδίου και ειδικότερα στην ανατολική της πλευρά εφάπτεται της Ζώνης Περιορισμένης Ανάπτυξης που έχει καθοριστεί με το ν. 2338/1995 (Α΄ 202) για την ασφάλεια και προστασία του Αεροδρομίου, βόρεια και δυτικά συνορεύει με περιοχές υπό ένταξη στο σχέδιο, περιλαμβάνει δε έκταση 23,00 στρ περίπου, για την οποία έχει εγκριθεί τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο με την υπ’ αριθμ. ΠΕΧΩ3939/ Φτροπ.2004/26.7-13.9.2004 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής (Δ΄ 805) προς ανέγερση αθλητικών εγκαταστάσεων (δημοτικού γυμναστηρίου-κολυμβητηρίου), καθώς και άλλη έκταση 34,00 στρ, στην οποία με την απόφαση 39507/23.9-2.10.2009 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ (ΑΑΠ 497) καθορίσθηκαν όροι και περιορισμοί δομήσεως προς ανέγερση αθλητικών εγκαταστάσεων. δ) Η ιδιαιτερότητα της περιοχής συνίσταται στο μέγεθος και το σχήμα των ιδιοκτησιών, που έχουν μικρό πλάτος και πολύ μεγάλο βάθος, στοιχείο που καθιστά ιδιαιτέρως δυσχερή την οικοδομική αξιοποίηση των ακινήτων. ε) Κατά τη διενέργεια ανασκαφών σε ακίνητο φερόμενο ως ανήκον στην εταιρεία «Αθλητικές Εγκαταστάσεις Μεσογαίας ΑΕ», το οποίο καταλαμβάνει μεγάλο τμήμα της ως άνω περιοχής των 145,00 στρ περίπου, αποκαλύφθηκαν αρχαία ευρήματα (βλ. το 1665/ 17.2.2009 έγγραφο της Β΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων). στ) Με την προταθείσα μελέτη πολεοδομικής οργανώσεως της περιοχής αυτής προβλέπεται η δημιουργία δύο τομέων: (α) του τομέα Ι, που περιλαμβάνει τα ΟΤ 2, 5 και 7 και στον οποίο οι όροι δομήσεως των οικοπέδων ορίζονται ως εξής: ελάχιστο εμβαδόν 2.000,00 τμ, ελάχιστο πρόσωπο 30,00 μ, μέγιστο ποσοστό καλύψεως 40%, συντελεστής δομήσεως 0,1 και μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κατά ΓΟΚ και (β) του τομέα ΙΙ που περιλαμβάνει ένα πολύ μεγάλο οικοδομικό τετράγωνο, το ΟΤ 6, με τους εξής όρους δομήσεως: ελάχιστο εμβαδόν 10.000,00 τμ, ελάχιστο πρόσωπο 40,00 μ, μέγιστο ποσοστό καλύψεως 40%, συντελεστής δομήσεως 0,1 και μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κατά ΓΟΚ. Προβλέπονται, επίσης, οδοί, πεζόδρομοι, κοινόχρηστοι χώροι και χώροι σταθμεύσεως. ζ) Για όλους τους οικοδομήσιμους χώρους το άρθρο 3 του σχεδίου προέβλεπε, εκτός από τις αθλητικές εγκαταστάσεις, και τις λοιπές χρήσεις του άρθρου 239 του ΚΒΠΝ, με το οποίο αποδίδεται το άρθρο 10 του από 23.2/6.3.1987 π.δ/τος «Κατηγορίες και περιεχόμενο χρήσεων γης» (Δ΄ 166), ήτοι «κτήρια εκπαίδευσης, κτήρια κοινωνικής πρόνοιας, κτήρια περίθαλψης, πολιτιστικά κτήρια και εν γένει πολιτιστικές εγκαταστάσεις», με ορισμένη αναλογία, κατά παραπομπή στην υπ’ αριθμ. 31252/22.7-13.8.2009 απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ (ΑΑΠ 396). η) Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σπάτων γνωμοδότησε θετικά για την κατά τα ανωτέρω πολεοδόμηση της περιοχής «Μαζαρέκο», με τις 156/2008, 191/2008 και 32/2009 αποφάσεις του, σύμφωνα με τις οποίες, σκοπός της επιχειρούμενης πολεοδομικής παρέμβασης είναι η δημιουργία στο ΟΤ 6 ενός αθλητικού κέντρου μεγάλης κλίμακας για προπόνηση ομάδων της Α΄ Εθνικής κατηγορίας και η συνένωση των ιδιοκτησιών στα υπόλοιπα ΟΤ, για τη δημιουργία οικοπέδων που θα μπορούν να υποδεχθούν αθλητικές εγκαταστάσεις πολύ μικρής ή μεσαίας κλίμακας και θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά εν σχέσει προς το κύριο αθλητικό κέντρο. θ) Η Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ [και ήδη ΠΕΚΑ] εισηγήθηκε στο Κεντρικό ΣΧΟΠ την απόρριψη των προταθέντων από το Δήμο Σπάτων, διότι όπως αναφέρεται στη σχετική από 28.9.2009 εισήγηση, η πολεοδόμηση της περιοχής με τη χρήση «Αθλητικό Κέντρο», κατά τα προβλεπόμενα στο ισχύον ΓΠΣ, «είναι δυνατή μόνο με πρόταση οργάνωσης της συνολικής έκτασης από … την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού». Κατά την ίδια εισήγηση, η προτεινόμενη από το Δήμο Σπάτων λύση θα οδηγήσει στον εγκλωβισμό των μικρών ιδιοκτησιών, οι οποίες λόγω του μεγέθους τους δεν θα μπορούν να αναπτύξουν αυτοτελώς και κατά τρόπο βιώσιμο την κύρια χρήση του αθλητισμού και προκειμένου να επιβιώσουν θα οδηγηθούν στην ανάπτυξη των λοιπών συνοδευτικών λύσεων. ι) Το Κεντρικό ΣΧΟΠ στην 247/2009 πράξη του, αναφερόμενο στην ανωτέρω γνώμη του Δημοτικού Συμβουλίου γνωμοδότησε υπέρ της εγκρίσεως της ως άνω πολεοδομικής μελέτης, υπό τον όρο η σχέση των αθλητικών εγκαταστάσεων και των υποστηρικτικών χρήσεων να διατηρεί την προβλεπόμενη στην προαναφερόμενη 31252/2009 υπουργική απόφαση αναλογία, ήτοι 65% και 35%, αντιστοίχως.
Με βάση τα προαναφερθέντα δεδομένα το Τμήμα διατύπωσε τη γνώμη στο Π.Ε. 214/2010 ότι «η γνωμοδότηση του Κεντρικού ΣΧΟΠ, που τελικώς υιοθετείται […], αποκλίνει από την αρνητική εισήγηση της Διευθύνσεως Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου, η οποία, αφενός μεν, ερμηνεύοντας το ισχύον ΓΠΣ θεωρεί ότι οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις αντιστρατεύονται τις κατευθύνσεις του, αφετέρου δε εκφράζει επιφυλάξεις για την σκοπιμότητα θεσπίσεως συνοδευτικών χρήσεων. Εξάλλου, ούτε το ΚΣΧΟΠ ούτε ο προτείνων Υπουργός αιτιολογούν την ανωτέρω απόκλιση από την εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας, μόνη δε η αναφορά στις γνωμοδοτήσεις του οικείου δημοτικού συμβουλίου που ελήφθησαν υπόψη και αξιολογήθηκαν από την εισήγηση αυτή δεν αναπληρώνει την ελλείπουσα αιτιολόγηση» και ότι, υπό τα δεδομένα αυτά, «το υπό επεξεργασία σχέδιο δεν προτείνεται νομίμως, προεχόντως για τον ανωτέρω λόγο, ανεξαρτήτως δε εάν θα ήταν κατά νόμον επιτρεπτή η έγκριση πολεοδομικής μελέτης για τμήμα μόνο ευρύτερης εκτάσεως που ρυθμίζεται κατά τρόπο ενιαίο στο εγκεκριμένο ΓΠΣ, καθώς και η αποσπασματική πολεοδόμηση εκτάσεως που περιβάλλεται από περιοχές εκτός σχεδίου, οι οποίες βρίσκονται μάλιστα, σε διαδικασία ένταξης στο σχέδιο».
Μετά την έκδοση του ως άνω πρακτικού επεξεργασίας η Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού υπέβαλε προς το ΚΣΧΟΠ την από 3.3.2011 νεότερη εισήγηση. Στην εισήγηση αυτή περιγράφονται το πολεοδομικό καθεστώς της περιοχής και οι διαδικασίες που προηγήθηκαν μέχρι την έκδοση του Π.Ε. 214/2010 και, περαιτέρω, εκτίθενται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «[…] Το τμήμα αυτό των 145,00 στρ. οργανώνεται πολεοδομικά σε τέσσερα μεγάλα ΟΤ συνολικής επιφανείας 102,8 στρ. που αντιπροσωπεύουν το 70,8% της συνολικής επιφάνειας του τμήματος και επτά ΚΧ συνολικής επιφάνειας 19,7 στρ. που αντιπροσωπεύουν το 29,2% της συνολικής επιφάνειας του τμήματος (με τους δρόμους και τους πεζόδρομους) […] η οργάνωση των οικοδομικών τετραγώνων γίνεται στη βάση της δημιουργίας πρωτευόντως μεν ενός μεγάλου Αθλητικού Κέντρου προπονητικού χαρακτήρα με κυρίαρχη χρήση τις δραστηριότητες ποδοσφαίρου μεγάλης κλίμακας (Α΄ Εθνικής Κατηγορίας) δευτερευόντως δε ιδιοκτησιών ικανών να αποδεχθούν λειτουργίες σχετικές με την παραπάνω χρήση αλλά μικρότερης κλίμακας με στόχο να λειτουργήσουν συμπληρωματικά προς τον κύριο χαρακτήρα της πολεοδομικής παρέμβασης … Οι χρήσεις γης που προτείνονται να καθορισθούν στο υπερτοπικό Αθλητικό Κέντρο είναι αυτές του άρθρου 9 (ελεύθεροι χώροι-αστικό πράσινο) και του άρθρου 10 (κοινωνικές εξυπηρετήσεις) συνδυαστικά, του από 23.2/6.3.87 π.δ. […] Η Διεύθυνσή μας στην αρχική από 28.9.2009 εισήγησή της, εκτίμησε ότι η πρόταση αθλητικής αξιοποίησης της συγκεκριμένης Ζώνης, που από το ΓΠΣ έχει χρήση Αθλητικό Κέντρο, θα έπρεπε να γίνει από την Γεν. Γραμ. Αθλητισμού θεωρώντας ότι αυτή θα προέβαινε σε απαλλοτριώσεις μικρών και μεγάλων ιδιοκτησιών ως φορέας του έργου. Ωστόσο, η πρόταση του Δήμου Σπάτων για την πολεοδομική οργάνωση της περιοχής εδράζεται στις κατευθύνσεις του ΓΠΣ που εξειδικεύονται από τα δύο έγγραφα του ΟΡΣΑ, τα οποία δεν αξιολογήθηκαν στο μέτρο που θα έπρεπε και δεν μνημονεύονταν στην παραπάνω εισήγηση της Διεύθυνσης. Συγκεκριμένα: Με το υπ’ αρ. 768/20.9.09 έγγραφό του ο ΟΡΣΑ αποφαίνεται ότι “έχει θεσμοθετηθεί περιοχή με χρήση αθλητισμού..” και επίσης ότι “είναι δυνατόν να αναπτυχθούν συμπληρωματικές χρήσεις οι οποίες βέβαια θα υποστηρίζουν την κύρια χρήση του αθλητισμού …” και σχετικά με τις διαδικασίες πολεοδόμησης στο υπ’ αρ. 2633/21.7.09 έγγραφο ορίζει με σαφήνεια ότι: «ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 εδάφιο γ του Ν. 1337/83, δηλ.: «Επιτρέπεται, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου: α) … β) … γ) … η ένταξη σε πολεοδομικό σχέδιο περιοχών για την εξυπηρέτηση άλλων χρήσεων πλην της κατοικίας, αναγκαίων για την κατάλληλη οργάνωση της πόλης ή του οικισμού». Με την πρόταση αυτή και την εφαρμογή του Ν. 1337/83, όπως ισχύει, παρέχεται η δυνατότητα εξασφάλισης των απαραίτητων κοινόχρηστων χώρων και κυρίως επιτυγχάνεται η αξιοποίηση κάθε ιδιοκτησίας μέσω της τακτοποίησης σε έκταση και μορφή ικανή να αναπτύξει τις ελάχιστες αθλητικές δραστηριότητες (π.χ. γήπεδα 5Χ5, γήπεδα μπάσκετ κλπ). Τέλος να σημειώσουμε ότι οι συνοδευτικές χρήσεις παρέχονται και διευκρινίζονται επαρκώς με αντιστοιχία ποσοστών άλλων πλην αθλητικών χρήσεων, σύμφωνα και με την υπ’ αρ. 31252/22.7.2009 Απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 396 ΑΑΠ/2009) καθώς και το υπ’ αρ. 768/13.3.2009 έγγραφο του ΟΡΣΑ δηλ. σε ποσοστό 35%. Η άποψη της υπηρεσίας […] είναι ότι οι ρυθμίσεις που προτείνονται είναι συμβατές με το ισχύον ΓΠΣ τόσο ως προς τις χρήσεις όσο και τους λοιπούς όρους δόμησης. Ειδικότερα, η Διεύθυνσή μας προτείνει τον περιορισμό του ποσοστού κάλυψης σε 20%, αντί του προτεινόμενου 40% για λόγους πολεοδομικούς και συγκεκριμένα για τη διατήρηση μεγαλύτερων ακαλύπτων χώρων που συνάδουν με την αθλητική χρήση. Ως προς τη μερική ρύθμιση της Ζώνης του Αθλητικού Κέντρου, θεωρούμε ότι προτείνεται νόμιμα, εφόσον, όπως προαναφέρθηκε δεν έχουν συνταχθεί κτηματογραφικά διαγράμματα για το σύνολο της περιοχής, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 7 του Ν. 1337/83 και απαιτείται η έγκριση προμελέτης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, θεωρούμε ότι η πολεοδομική μελέτη στο τμήμα της Ζώνης του Αθλητικού Κέντρου είναι δυνατόν να προωθηθεί για έγκριση σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1337/83 και τις κατευθύνσεις του εγκεκριμένου Γ.Π.Σ. Δήμου Σπάτων (ΦΕΚ 250 Δ/99) προς τις οποίες είναι σε πλήρη συμφωνία». Με βάση τα ανωτέρω η Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού εισηγήθηκε, εν αντιθέσει προς τα όσα είχε εισηγηθεί αρχικώς, την έγκριση της πολεοδομικής μελέτης του τμήματος της Ζώνης του Αθλητικού Κέντρου του Δήμου Σπάτων, την έγκριση προμελέτης για την ενότητα του Αθλητικού Κέντρου, τον καθορισμό όρων δόμησης ανά τομείς Ι και ΙΙ, τον καθορισμό προκηπίων, τον καθορισμό επιπλέον προϋποθέσεων δόμησης στις ζώνες ΚΠ1 και ΚΠ2 και την προώθηση του θέματος για την έκδοση του σχετικού διατάγματος μετά την διαβίβαση στο νέο Δήμο, προκειμένου να ενημερωθεί και να γνωμοδοτήσει σχετικώς. Το ΚΣΧΟΠ κατά την 9η συνεδρίασή του (πράξη 67/10.3.2011) συμφώνησε με την προαναφερθείσα πρόταση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού, όπως αυτή διατυπώθηκε στην εισήγηση. Στη συνέχεια, το θέμα εισήχθη προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σπάτων–Αρτέμιδος, το οποίο με την υπ’ αριθμ. 83/14.4.2011 απόφασή του επικαιροποίησε την απόφαση 32/2009 του Δημοτικού Συμβουλίου του καταργηθέντος Δήμου Σπάτων και γνωμοδότησε υπέρ της έγκρισης της Πολεοδομικής Μελέτης, σύμφωνα με την ανωτέρω γνωμοδότηση του ΚΣΧΟΠ. Επακολούθησε η έκδοση της απόφασης 25424/7.6.2011 του Αναπληρωτή Υπουργού Π.Ε.Κ.Α. με την οποία εγκρίθηκε η πολεοδομική προμελέτη της περιοχής αθλητικού κέντρου στην προαναφερθείσα θέση «Μαζαρέκο», για τον λόγο ότι «καθυστερεί υπερβολικά η σύνταξη του κτηματογραφικού διαγράμματος ολόκληρης της πολεοδομικής ενότητας». Κατόπιν τούτων, απεστάλη στο Συμβούλιο της Επικρατείας το υπό επεξεργασία σχέδιο.
Με το άρθρο 1 του σχεδίου εγκρίνεται η επέκταση του ρυμοτομικού σχεδίου της Δημοτικής Ενότητας Σπάτων-Αρτέμιδος σε τμήμα της περιοχής του Αθλητικού Κέντρου στη θέση «Μαζαρέκο» με τον καθορισμό οικοδομήσιμων χώρων, οδών, πεζοδρόμων, κοινοχρήστων χώρων-parking και λοιπών κοινοχρήστων χώρων, όπως οι ρυθμίσεις αυτές αποτυπώνονται σε 3 διαγράμματα που συνοδεύουν το σχέδιο. Με το άρθρο 2 του σχεδίου εγκρίνεται, όπως καθορίζεται στα άρθρα 3 έως 6 του σχεδίου, ο πολεοδομικός κανονισμός της περιοχής, της οποίας εγκρίνεται το πολεοδομικό σχέδιο. Ειδικότερα, με το άρθρο 3 του σχεδίου ορίζεται ότι επιτρέπονται, σύμφωνα με την απόφαση 31252/22.7.2009 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ και σε ποσοστό 35% της κύριας χρήσης αθλητισμού, ορισμένες άλλες χρήσεις και ειδικότερα χώροι ΜΜΕ, χώροι αναψυχής και εστίασης της αθλητικής ομάδας, χώροι εκπαίδευσης, αθλητικοί ξενώνες, παιδότοπος, εκθεσιακοί χώροι, café, εστιατόρια, μαγειρεία, μπουτίκ αθλητικών ειδών, εμπορικά καταστήματα, συνεδριακό κέντρο, πολυκινηματογράφος και χώρος ψυχαγωγίας και αναψυχής. Περαιτέρω, με το άρθρο 4 του σχεδίου επιβάλλεται προκήπιο τεσσάρων μέτρων στο πρόσωπο των οικοπέδων οικοδομημένων ή μη, στο άρθρο 5 καθορίζονται τα ελάχιστα όρια εμβαδού και προσώπου και οι λοιποί όροι δόμησης κατά τομείς Ι (Ο.Τ. 02, 05 και 07) και ΙΙ (Ο.Τ. 6), στο δε άρθρο 6 καθορίζονται πρόσθετες προϋποθέσεις δόμησης από άποψη γεωλογικής καταλληλότητας κατά ζώνες ΚΠ1 και ΚΠ2.
Από την άποψη του εξουσιοδοτικού ερείσματος, το υπό επεξεργασία σχέδιο προτείνεται κατ’ επίκληση των διατάξεων: α) των άρθρων 33 παρ. 1γ, 43 παρ. 1, 4, και 5, 44 παρ. 1, 2 και 4, 154, 243 παρ. 1, 248, 249 και 250 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας [ΚΒΠΝ], που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. της 14/27.7.1999 (Δ΄ 580), όπως τα άρθρα 243, 248, 249 και 250 τροποποιήθηκαν, αντιστοίχως, με τα άρθρα 4, 5, 6 και 7 του ν. 2831/2000 (Α΄ 140) και β) του άρθρου 7 του ν. 2508/1997 (Α΄ 124). Εξάλλου, στο προοίμιο του σχεδίου γίνεται επίκληση, πλην άλλων, της υπ’ αριθμ. 67074/4959/6.10.1989 απόφασης του Υπουργού ΠΕ.Χ.Ω.Δ.Ε. με την οποία εγκρίθηκε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο των οικισμών Σπάτων και Χριστούπολης του Δήμου Σπάτων και του οικισμού Μπούρα των Δήμων Παιανίας και Σπάτων Ν. Αττικής, όπως η ως άνω κοινή υπουργική απόφαση αναδημοσιεύθηκε με την 63845/3187/10.2.1994 απόφαση, του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και του Υφυπουργού Γεωργίας (Δ΄ 665) και τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. 4878/1028/26.2.1999 απόφαση των αυτών Υπουργών (Δ΄ 250). Περαιτέρω, στο προοίμιο του παρόντος σχεδίου γίνεται επιπροσθέτως μνεία και στοιχείων μεταγενέστερων του προαναφερθέντος Π.Ε. 214/2010 και, ειδικότερα, α) της απόφασης 25424/7.6.2011 του Αναπληρωτή Υπουργού Π.Ε.Κ.Α. με την οποία εγκρίθηκε η πολεοδομική προμελέτη της περιοχής, β) της 85/2011 γνωμοδότησης με την οποία το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σπάτων-Αρτέμιδος επικαιροποίησε την απόφαση 32/2009 του Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Σπάτων και γνωμοδότησε υπέρ της έγκρισης της πολεοδομικής μελέτης και γ) της υπ’ αριθμ. 67/10.3.2011 νεότερης γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος. Με το προεκτεθέν περιεχόμενο, το σχέδιο προκαλεί τις ακόλουθες παρατηρήσεις :
Όπως παγίως γίνεται δεκτό, η κατά το άρθρο 95 παρ. 1 περ. δ΄ και τα άρθρα 15 και 16 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8) γνωμοδοτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας ασκείται άπαξ. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται νέα επεξεργασία σχεδίου, το περιεχόμενο του οποίου είναι όμοιο με αυτό του τυχόντος ήδη επεξεργασίας: α) αν μεταβληθεί, πριν από τη δημοσίευση του διατάγματος, η αρμοδιότητα του Υπουργού ή του Αναπληρωτή Υπουργού ή του Υφυπουργού που είχε προτείνει το σχέδιο, στην περίπτωση δε αυτή, σε επεξεργασία υπόκειται το σχέδιο μόνον ως προς το ζήτημα της αρμοδιότητας του προτείνοντος Υπουργού, β) αν η Διοίκηση επέφερε ουσιώδεις τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις που μεταβάλλουν το κανονιστικό περιεχόμενο του σχεδίου, ή επικαλείται νέα κρίσιμα πραγματικά στοιχεία, ή αν επήλθε μεταβολή του νομοθετικού καθεστώτος, ή επιχειρείται διαφορετική νομική θεμελίωση συγκεκριμένης ρύθμισης και γ) αν το προηγούμενο σχέδιο θεωρήθηκε μη νόμιμο, επειδή τα στοιχεία που το συνόδευαν δεν ήταν επαρκή για τον έλεγχο της συμβατότητας της προτεινόμενης ρύθμισης προς την εξουσιοδοτική διάταξη και η Διοίκηση, επανερχόμενη θέτει υπόψη του γνωμοδοτικού σχηματισμού του Συμβουλίου της Επικρατείας νέα ουσιώδη, από την άποψη αυτή, στοιχεία (Π.Ε. 75/2011, πρβλ. Π.Ε. 206/2007, 135/2007, 211/1988 κ.ά.).
Από τα εκτιθέμενα στις παρατηρήσεις 1 έως 5 προκύπτει ότι το υπό επεξεργασία σχέδιο απεστάλη εκ νέου προς επεξεργασία, συνοδευόμενο, μετά τις παρατηρήσεις νομιμότητας που διατυπώθηκαν στο υπ’ αριθμ. 214/2010 Π.Ε., από πρόσθετα στοιχεία και ειδικότερα την μεταγενέστερη, από 3.3.2011, εισήγηση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού, την 67/10.3.2011 γνωμοδότηση του ΚΣΧΟΠ και την απόφαση 25424/7.6.2011 του Αναπληρωτή Υπουργού Π.Ε.Κ.Α. με την οποία εγκρίθηκε η πολεοδομική προμελέτη της περιοχής. Τα μεταγενέστερα αυτά στοιχεία είναι ουσιώδη κατά το περιεχόμενό τους από την άποψη του ελέγχου της συμβατότητας των προτεινομένων ρυθμίσεων προς τις εξουσιοδοτικές διατάξεις και, ως εκ τούτου, σύμφωνα με τα όσα εκτίθενται στην προηγούμενη παρατήρηση, το παρόν σχέδιο υπόκειται σε νέα επεξεργασία.
Τα σχέδια πόλεων και οι πολεοδομικές μελέτες, κατά το μέρος που αφορούν τον καθορισμό των οικοδομήσιμων και των κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων και τις συναφείς ρυμοτομικού χαρακτήρα ρυθμίσεις, αποτελούν γενικές ατομικές πράξεις. Επειδή, όμως, οι ρυθμίσεις τους αυτές είναι αρρήκτως συνδεδεμένες με τις κανονιστικού χαρακτήρα διατάξεις για τους όρους δόμησης του χώρου, των οποίων συνεπάγονται την εφαρμογή, οι πράξεις έγκρισης σχεδίου πόλεως ή πολεοδομικής μελέτης, ή οι πράξεις τροποποίησής τους, εφόσον εκδίδονται υπό τον τύπο προεδρικού διατάγματος, υπόκεινται σε επεξεργασία από το Συμβούλιο της Επικρατείας, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 95 παρ. 1 περ. δ΄ του Συντάγματος και στα άρθρα 15 και 16 του π.δ. 18/1989. Βάσει των ανωτέρω, το παρόν σχέδιο υπόκειται σε επεξεργασία στο σύνολό του (Π.Ε. 265/2011, 210/2011, 53/2011 5μ., 138/2011 κ.ά.).
Στο άρθρο 7 παρ. 4 του ν. 1337/1983 (Α΄ 33) ορίζεται ότι «Η πολεοδομική μελέτη είναι δυνατό να αναφέρεται στο σύνολο των περιοχών του γενικού πολεοδομικού σχεδίου ή και σε τμήμα του, το οποίο πρέπει πάντως να αποτελεί πολεοδομική ενότητα ή ζώνη άλλων χρήσεων. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν προβλέπονται υπερβολικές καθυστερήσεις για τη σύνταξη του κτηματογραφικού διαγράμματος ολόκληρης της πολεοδομικής ενότητας κατά την κρίση της κατά περίπτωση αρμόδιας αρχής, είναι δυνατό να γίνει η έγκριση της πολεοδομικής μελέτης σε τμήμα πολεοδομικής ενότητας. Στην περίπτωση αυτή επιβάλλεται η σύνταξη πολεοδομικής προμελέτης σε ολόκληρη τη συγκεκριμένη πολεοδομική ενότητα. Η πολεοδομική προμελέτη εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος. Στα τμήματα πολεοδομικής ενότητας, που από το γενικό πολεοδομικό σχέδιο προβλέπονται για στεγαστικά προγράμματα δημόσιων φορέων, μπορεί πάντα να γίνει έγκριση της πολεοδομικής μελέτης χωριστά για τα τμήματα αυτά, χωρίς να απαιτείται στην περίπτωση αυτή προμελέτη για την υπόλοιπη πολεοδομική ενότητα». Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι η πολεοδομική μελέτη είναι δυνατόν να αναφέρεται σε τμήμα μόνον του οικείου Γ.Π.Σ., το οποίο, πάντως, πρέπει να αποτελεί πολεοδομική ενότητα ή ζώνη άλλων χρήσεων, σε εξαιρετικές όμως περιπτώσεις είναι δυνατόν να εγκριθεί πολεοδομική μελέτη για τμήμα πολεοδομικής ενότητας, εφόσον κατά την ανέλεγκτη ουσιαστική εκτίμηση της Διοίκησης προβλέπονται καθυστερήσεις για την σύνταξη του διαγράμματος ολόκληρης της πολεοδομικής ενότητας, στην περίπτωση δε αυτή επιβάλλεται η σύνταξη πολεοδομικής προμελέτης για ολόκληρη την ενότητα (πρβλ. Σ.τ.Ε. 4524/2009, 290/2003). Εξάλλου, για την ταυτότητα του νομικού λόγου, επιτρέπεται η έγκριση πολεοδομικής μελέτης και για τμήμα της καθοριζόμενης από το Γ.Π.Σ. ζώνης ή περιοχής ειδικών χρήσεων, υπό τους αυτούς όρους που τίθενται στη διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 7 του ν. 1337/1983, δηλαδή ύστερα από τη σύνταξη και την έγκριση προμελέτης για ολόκληρη τη ζώνη ή την περιοχή ειδικών χρήσεων. Εν προκειμένω, στο εγκεκριμένο Γ.Π.Σ. του Δήμου Σπάτων, η ευρύτερη περιοχή, εντός της οποίας περιλαμβάνεται η προς πολεοδόμηση έκταση εμβαδού 145 στρεμμάτων, χαρακτηρίζεται ως ζώνη άλλης χρήσεως και συγκεκριμένα ως περιοχή με χρήση αθλητικού κέντρου, από τα στοιχεία δε τα οποία συνοδεύουν το σχέδιο, προκύπτει ότι με την υπ’ αριθμ. 25424/7.6.2011 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Π.Ε.Κ.Α. εγκρίθηκε η πολεοδομική προμελέτη της περιοχής αθλητικού κέντρου στη θέση «Μαζαρέκο» της Δημ. Ενότητας Σπάτων-Αρτέμιδας. Συνεπώς, επιτρεπτώς, κατ’ αρχήν, με το υπό επεξεργασία σχέδιο επιχειρείται, από την προεκτεθείσα άποψη, η έγκριση της πολεοδομικής μελέτης σε τμήμα μόνον της ευρύτερης έκτασης η οποία έχει καθορισθεί από το Γ.Π.Σ. ως περιοχή με χρήση αθλητικού κέντρου.
Ο ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας», (Α΄ 18) ορίζει, μεταξύ των άλλων, στο άρθρο 2 (άρθ. 9 του Κ.Β.Π.Ν.) ότι, στο πλαίσιο του προγράμματος προστασίας του περιβάλλοντος λαμβάνονται μέτρα για «α) … την προστασία της γεωργικής γης, των δασών … και των άλλων στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος, β) την προστασία του τοπίου …. και των ειδικών περιοχών φυσικού κάλλους, γ) την προστασία της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς …», στο δε άρθρο 3 παράγρ. 2 (άρθ. 10 παρ. 2 του Κ.Β.Π.Ν.) ότι μεταξύ των ειδικότερων στόχων για την εξέλιξη της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας είναι και «α) η σταθεροποίηση του πληθυσμού της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας με απώτερη προοπτική τη μείωσή του». Περαιτέρω, στο ίδιο άρθρο 3 παράγρ. 4 του ν. 1515/1985 προβλέπεται ότι «4. Οι ειδικότεροι στόχοι και κατευθύνσεις για τη χωροταξική οργάνωση της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας και τη νέα πολεοδομική δομή της είναι … α) …, β) η ανασυγκρότηση του αστικού ιστού με την ανάσχεση της εξάπλωσης και την εξυγίανση της πόλης ….», στο δε άρθρο 15 ορίζεται ότι, μεταξύ των περιλαμβανομένων στο Παράρτημα ειδικότερων κατευθύνσεων και μέτρων για την πολεοδομική ανασυγκρότηση της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, είναι, κατά την παράγρ. 2, περίπτ. 2.1.1., η «Ανάσχεση της εξάπλωσης της πόλης (η οποία) επιδιώκεται με: – Απαγόρευση των κατατμήσεων γης, περιορισμένες επεκτάσεις του σχεδίου πόλεως στις διαμορφωμένες περιοχές κατοικίας, ταυτόχρονη εξασφάλιση των αναγκαίων χώρων κοινωνικής υποδομής και περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης (…)». Όπως έχει κριθεί, η ανάσχεση της οικιστικής εξάπλωσης των Αθηνών αποτελεί γενική κατεύθυνση του Ρ.Σ.Α., η οποία επιβάλλει, κατ’ αρχήν, την περιορισμένη μόνο και απολύτως αναγκαία επέκταση των νομίμως υφισταμένων οικισμών (Π.Ε. 104/2006, 309/1997 κ.ά.). Ειδικότερα, δεν επιτρέπεται να θεσπίζονται με Γ.Π.Σ. ή με άλλο, πολεοδομικού ή χωροταξικού χαρακτήρα σχέδιο ρυθμίσεις, οι οποίες αντίκεινται στον ανωτέρω στόχο της ανάσχεσης της εξάπλωσης της πόλης και γενικότερα στις κατευθύνσεις του Ρ.Σ.Α., εφόσον δεν καλύπτονται από ειδική πρόβλεψη αυτού (βλ. Σ.τ.Ε. 2675/2001, Π.Ε. 104/2006, 212/2002 5μ.). Ως εκ τούτου, μόνον σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις είναι επιτρεπτή η πολεοδόμηση ορισμένης έκτασης στην ανωτέρω περιοχή για την δημιουργία νέου οικισμού, υπό την προϋπόθεση ότι η σχετική ρύθμιση αιτιολογείται προσηκόντως και ότι υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη σε ευρύτερου χαρακτήρα πολεοδομικό ή χωροταξικό σχέδιο (Γ.Π.Σ., Ζ.Ο.Ε.), το οποίο έχει εκδοθεί εντός των πλαισίων του Ρ.Σ.Α. (Π.Ε. 104/2006, πρβλ. Π.Ε. 96/2000 5μ., 163/2000, 430/1999).
Στο άρθρο 26 του ν. 1577/1985 «Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός» (Α΄ 210), του οποίου το περιεχόμενο αποδίδεται στο άρθρο 444 του Κ.Β.Π.Ν., ορίζονται τα εξής : «1. Με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων ρυθμίζονται θέματα κτιριοδομικού περιεχομένου, που είτε απορρέουν από την εφαρμογή του παρόντος νόμου είτε με τη ρύθμισή τους: α. βελτιώνεται η άνεση, η υγεία ενοίκων και περιοίκων, β. βελτιώνεται η ποιότητα, η ασφάλεια, η αισθητική και η λειτουργικότητα των κτιρίων, γ. προστατεύεται το περιβάλλον, εξοικονομείται ενέργεια και προωθείται η έρευνα και παραγωγή στον τομέα της οικοδομής. 2. Οι ρυθμίσεις στις οποίες αναφέρεται η παράγραφος 1 του παρόντος άρθρου είναι: Α. Διαδικαστικές, όπως μελέτες και εκδόσεις πάσης φύσεως αδειών, αρμοδιότητες και ευθύνες για το έργο. Β. Λειτουργικές και κτιριοδομικές όπως : α. Χρήσεις κτιρίων για κατοικία, γραφεία, αναψυχή, βιομηχανία, εκπαίδευση, περίθαλψη, κοινωνική πρόνοια και άλλα. β. Χρήσεις χώρων για διαμονή, συνάθροιση, υγιεινή, αποθήκευση, στάθμευση και άλλα. γ. Ειδικές λειτουργικές απαιτήσεις για άτομα με ειδικές ανάγκες, ασφάλεια, υγεία και άλλα. δ. Φωτισμός, ηλιασμός, αισθητική κτιρίων. ε. Εσωτερικές εγκαταστάσεις, υδραυλικές, ηλεκτρικές, μηχανολογικές και άλλες. Γ. Κατασκευαστικές και ποιοτικές, όπως: α. Φυσική των κτιρίων για θερμομόνωση, ηχομόνωση, ακουστική, πυροπροστασία, πυρασφάλεια και άλλες. β. Δομικά υλικά. γ. Κτιριοδομικά στοιχεία των κτιρίων που αφορούν κυρίως χωματουργικές εργασίες, θεμελιώσεις, ικριώματα, φέρουσα κατασκευή, κατασκευή πλήρωσης, δάπεδα, ανοίγματα, στέγες, προεξοχές. δ. Κατασκευές που εξυπηρετούν τα κτίρια, όπως σιλό, δεξαμενές, αποθήκες, χώροι στάθμευσης, λύματα, απορρίμματα και άλλα. 3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων μπορούν να επιβάλλονται περιορισμοί και απαγορεύσεις ως προς τη χρήση των δομικών υλικών και δομικών στοιχείων για λόγους αισθητικής, εθνικής οικονομίας, ασφάλειας και προσαρμογής στο περιβάλλον. 4. Οι διατάξεις κτιριοδομικού περιεχομένου του ν.δ. 8/1973, όπως προσδιορίζονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 31 διατηρούνται σε ισχύ μέχρι να ρυθμιστούν τα θέματα αυτά με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, οπότε παύουν να ισχύουν». Κατ’ επίκληση των ως άνω εξουσιοδοτικών διατάξεων του άρθρου 26 εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 3046/304/1989 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Δ΄ 59), με την οποία εγκρίθηκε ο Κτιριοδομικός Κανονισμός. Στο άρθρο 1 παρ. 2 της απόφασης αυτής ορίζεται ότι σκοπός του κανονισμού είναι η ρύθμιση της κατασκευής των δομικών έργων στο σύνολό τους και στα επιμέρους στοιχεία τους, στο δε άρθρο 3 της απόφασης αυτής (βλ. άρθρο 336 Κ.Β.Π.Ν.), τιτλοφορούμενο «Ταξινόμηση των κτιρίων και των δομικών κατασκευών σύμφωνα με τη χρήση τους για την εφαρμογή του παρόντος», ταξινομούνται τα κτίρια ή τμήματά τους και τα δομικά έργα στις, εκτιθέμενες αναλυτικά στην παράγραφο 1, κατηγορίες, μεταξύ των οποίων και η κατηγορία των κτιρίων συνάθροισης κοινού, στην οποία εντάσσονται οι χώροι συνεδρίων, οι μεγάλες αίθουσες διδασκαλίας, οι χώροι εκθέσεων, τα μουσεία, οι χώροι συναυλιών, οι αίθουσες δικαστηρίων, οι ναοί, οι χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, τα εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία, τα κέντρα διασκέδασης, οι αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, οι αίθουσες αναμονής επιβατών και οι τράπεζες μικτού εμβαδού τουλάχιστον 70 τ.μ. Εν συνεχεία, στην παράγραφο 2 του ως άνω άρθρου 3, όπως συμπληρώθηκε, με την προσθήκη εδαφίου στο τέλος της παραγράφου, με την εκδοθείσα κατ’ επίκληση της αυτής εξουσιοδότησης υπ’ αριθμ. οικ. 31252/22.7.2009 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (τ.Α.Α.Π.Θ. 396/13.8.2009), ορίζονται τα εξής «Η χρήση δεν αναφέρεται σε συγκροτήματα κτιρίων ή δομικών έργων και επομένως στα συγκροτήματα όπου τα επιμέρους κτίρια ή δομικά έργα απέχουν μεταξύ τους, το κάθε ένα κτίριο ή δομικό έργο χαρακτηρίζεται από τη χρήση του, ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα. Αυτό ισχύει και στις περιπτώσεις που συνδέονται μεταξύ τους με γέφυρα ή διάδρομο υπέργειο ή υπόγειο. Κτίριο ή δομικό έργο που έχει περισσότερες της μιας χρήσεις χαρακτηρίζεται ως μικτής χρήσης. Στην περίπτωση αυτή κάθε τμήμα του χαρακτηρίζεται με τη δική του χρήση. Και υπάγεται στους αντίστοιχους κανονισμούς. Ειδικά στις περιπτώσεις που για τη λειτουργία ενός ενιαίου οργανισμού είναι απαραίτητο να συνυπάρχουν στο ίδιο κτίριο περισσότερες της μιας χρήσεις, για την εξυπηρέτηση αποκλειστικά της κύριας χρήσης, τότε το κτίριο μπορεί να χαρακτηρισθεί συνολικά με τη χρήση που κυριαρχεί. Συγκεκριμένα στους χώρους αθλητικών συγκεντρώσεων οι αμιγώς αθλητικές δραστηριότητες πρέπει να καταλαμβάνουν τουλάχιστον το ποσοστό 65% των εγκαταστάσεων. Στο υπόλοιπο ποσοστό μπορεί να περιλαμβάνονται συνοδές χρήσεις των αθλητικών δραστηριοτήτων με τους αντίστοιχους κλειστούς διαδρόμους (π.χ. χώροι MME, χώροι αναψυχής και εστίασης της αθλητικής ομάδας, χώροι εκπαίδευσης, αθλητικοί ξενώνες, παιδότοπος, εκθεσιακοί χώροι κ.λπ.), καθώς και εμπορικές δραστηριότητες με τους αντίστοιχους κλειστούς διαδρόμους (π.χ. café, εστιατόρια, μαγειρεία, μπουτίκ αθλητικών ειδών, εμπορικά καταστήματα, συνεδριακό κέντρο, πολυκινηματογράφος, χώρος ψυχαγωγίας και αναψυχής κ.λπ.). Τόσο οι συνοδές χρήσεις όσο και οι εμπορικές δραστηριότητες δεν μπορούν να υπερβαίνουν το ήμισυ του υπόλοιπου αυτού ποσοστού. Τα στέγαστρα των γηπέδων θεωρούνται εξοπλισμός εφ’ όσον δεν δημιουργείται κλειστός χώρος κάτω από αυτά και ως εκ τούτου δεν προσμετρώνται στην κάλυψη και στο συντελεστή δόμησης του οικοπέδου». Όπως έχει κριθεί, αποκλειστικός σκοπός των διατάξεων που θεσπίζονται με την απόφαση 3046/304/1989 του Αναπληρωτή Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. είναι η ρύθμιση της κατασκευής των κτιρίων και των δομικών έργων, ώστε να εξυπηρετούν τη χρήση για την οποία προορίζονται και όχι ο καθορισμός της κατηγορίας της χρήσης στην οποία υπάγονται από την άποψη των επιτρεπόμενων σε συγκριμένη περιοχή χρήσεων γης (πρβλ. Σ.τ.Ε. 444/2010, 4947/1998, Π.Ε. 220/2010 5μ.). Άλλωστε, με τις προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 26 του Γ.Ο.Κ. 1985 δεν παρέχεται εξουσιοδότηση για την τροποποίηση των προβλεπομένων στις πολεοδομικές διατάξεις χρήσεων γης, οι οποίες σε περιοχές Γ.Π.Σ. καθορίζονται σύμφωνα με το από 23.2-6.3.1987 π.δ. που παρατίθεται σε επόμενη παρατήρηση.
Όπως συνάγεται από τις διατάξεις αφενός μεν των άρθρων 2 παρ. 1 έως 3, 3 παρ. 6 και 5 παρ. 1 και 2 του ν. 1337/1983, που αναφέρονται στο περιεχόμενο, τη διαδικασία θέσπισης και τις συνέπειες του γενικού πολεοδομικού σχεδίου [άρθρα 38, 39 και 41 του Κ.Β.Π.Ν.) αφετέρου δε των άρθρων 6 παρ. 2 και 4 και 7 παρ. 1 του αυτού νόμου που αφορούν τα αντίστοιχα στοιχεία της πολεοδομικής μελέτης (άρθρα 43 και 44 του Κ.Β.Π.Ν.), με τον νόμο αυτό θεσπίζεται σύστημα πολεοδομικού σχεδιασμού που περιλαμβάνει δύο διαδοχικές φάσεις, οι οποίες αντιστοιχούν σε διαφορετικά επίπεδα σχεδιασμού. Το πρώτο από τα επίπεδα αυτά πραγματοποιείται με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (Γ.Π.Σ.), έπεται δε η σύνταξη και έγκριση της πολεοδομικής μελέτης, η οποία εντάσσεται στο δεύτερο στάδιο πολεοδομικού σχεδιασμού (πρβλ. Σ.τ.Ε. 4524/2009). Το Γ.Π.Σ. αποτελεί τη γενική πρόταση πολεοδομικής οργάνωσης των πολεοδομικών ενοτήτων, η οποία διατυπώνεται μετά από εκτίμηση των οικιστικών αναγκών και των προβλεπομένων επιπτώσεων των πολεοδομικών ρυθμίσεων στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και τους γενικότερους αναπτυξιακούς στόχους της περιοχής (Σ.τ.Ε. 2640/2009 Ολομ., Π.Ε. 173/2010 κ.ά.). Ενόψει των ανωτέρω, το Γ.Π.Σ. περιλαμβάνει, καταρχήν, γενικούς ορισμούς και κατευθύνσεις, που συνιστούν στρατηγικό πολεοδομικό σχεδιασμό, ο οποίος αναφέρεται, πλην άλλων, σε θέματα δημογραφικά, οικονομικά, ενεργειακά, συγκοινωνιακά, με μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις και ρυθμίσεις (Σ.τ.Ε. 2640/2009 Ολομ., Π.Ε. 173/2010), και, κατ’ εξαίρεση, ειδικές ρυθμίσεις συνδεόμενες αρρήκτως με τον παραπάνω σχεδιασμό (Σ.τ.Ε. 2640/2009 Ολομ., 291/2003 7μ., 4005/1992 7μ., Π.Ε. 173/2010). Περαιτέρω, τόσο οι γενικές κατευθύνσεις όσο και οι ειδικές ρυθμίσεις που, τυχόν, περιέχονται στο γενικό πολεοδομικό σχέδιο, το οποίο, αποτελεί, κατά το σύστημα του νόμου, το πρώτο στάδιο του πολεοδομικού σχεδιασμού, είναι δεσμευτικές για την πολεοδομική μελέτη, η οποία συνιστά το δεύτερο επίπεδο σχεδιασμού (Σ.τ.Ε. 2640/2009 Ολομ., 4550/2005 7μ., 2980/2005 7μ., 2055/2004, 722/1996, Π.Ε. 173/2010). Κατά την έννοια δε των ανωτέρω διατάξεων (Σ.τ.Ε. 2640/2009 Ολομ., 4255/2000, Π.Ε. 173/2010), το Γ.Π.Σ. περιέχει σωρευτικά: α) κατευθυντήριες διατάξεις, με τις οποίες επιδιώκεται η επίτευξη ορισμένου αποτελέσματος, δεσμευτικές κατά τούτο, β) διατάξεις οι οποίες δεν χρειάζεται να εξειδικευτούν περαιτέρω και, συνεπώς, είναι αμέσως εφαρμοστέες και για τον λόγο αυτό, επίσης δεσμευτικές και γ) διατάξεις, οι οποίες χρειάζεται να εξειδικευτούν περαιτέρω και, συνεπώς, μη δεκτικές άμεσης εφαρμογής και, κατ’ ακολουθίαν, μη αμέσως δεσμευτικές. Βασικό δε στοιχείο του Γ.Π.Σ. αποτελεί ο καθορισμός χρήσεων γης, από τον οποίο εξαρτάται κατά μεγάλο ποσοστό και η πολεοδομική οργάνωση και εξέλιξη της περιοχής που βρίσκεται στα όριά του. Ο καθορισμός των χρήσεων γης, κατά τις διατάξεις αυτές, δεν χρειάζεται περαιτέρω εξειδίκευση και, συνεπώς, είναι δεσμευτικός, πρώτον, ως προς την έκταση στην οποία αφορά η χρήση γενικώς πολεοδομικής λειτουργίας, δεύτερον, ως προς την δέσμη των ειδικών πολεοδομικών λειτουργιών της χρήσης αυτής και, τρίτον, ως προς τον χρόνο εφαρμογής του, ο οποίος συμπίπτει με την έναρξη ισχύος της εγκριτικής του Γ.Π.Σ. υπουργικής απόφασης. Και τούτο, διότι εάν σε περιοχή καλυπτόμενη πλέον από Γ.Π.Σ. εξακολουθούσε να ισχύει το καθεστώς της ελεύθερης χρήσεως γης, θα καθίστατο ανέφικτη η πολεοδομική της εξέλιξη στο πλαίσιο του Γ.Π.Σ., με την έγκριση πολεοδομικής μελέτης ή την τροποποίηση του τυχόν υφισταμένου σχεδίου πόλεως. Τούτων έπονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: α) ότι από την δημοσίευση της εγκριτικής του Γ.Π.Σ. υπουργικής απόφασης επιτρέπονται μόνον οι χρήσεις γης που αυτό προβλέπει και β) ότι οι χρήσεις γης που θα προβλεφθούν από την πολεοδομική μελέτη ή την τροποποίηση του τυχόν υφισταμένου σχεδίου δεν επιτρέπεται να αποκλίνουν εκείνων του Γ.Π.Σ. (Σ.τ.Ε. 2640/2009 Ολομ., 4255/2000, 4047/1999 7μ., 4005/1992, Π.Ε. 173/2010, πρβλ. ΣτΕ 131/1987).
Εξάλλου, το περιεχόμενο των χρήσεων γης καθορίζεται στο από 23.2-6.3.1987 π.δ. (Δ΄ 166), στο οποίο προβλέπεται ότι οι χρήσεις γης στις περιοχές των Γ.Π.Σ. υπάγονται, σύμφωνα με τη γενική πολεοδομική λειτουργία τους, σε ορισμένες κατηγορίες (αμιγής κατοικία, γενική κατοικία, πολεοδομικό κέντρο, μη οχλούσα βιομηχανία-βιοτεχνία, βιομηχανικό και βιοτεχνικό πάρκο, οχλούσα βιομηχανία – βιοτεχνία, χονδρεμπόριο, τουρισμός – αναψυχή, ελεύθεροι χώροι – αστικό πράσινο και κοινωφελείς εξυπηρετήσεις), κάθε μια από τις οποίες έχει ως περιεχόμενο ορισμένες χρήσεις καθοριζόμενες σύμφωνα με την ειδική πολεοδομική λειτουργία τους (άρθρο 1 – άρθρο 230 Κ.Β.Π.Ν.). Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 9 του αυτού διατάγματος (άρθρο 238 Κ.Β.Π.Ν.), σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ως «ελεύθεροι χώροι-αστικό πράσινο» επιτρέπονται αναψυκτήρια, αθλητικές εγκαταστάσεις, πολιτιστικά κτίρια και εν γένει πολιτιστικές εγκαταστάσεις και χώροι συνάθροισης κοινού και κατά το άρθρο 10 (άρθρο 239 Κ.Β.Π.Ν.), σε περιοχές οι οποίες προβλέπονται ως χώροι «κοινωνικών εξυπηρετήσεων» επιτρέπονται οι χρήσεις, «1. κτίρια εκπαίδευσης, 2. κτίρια κοινωνικής πρόνοιας, 3. κτίρια περίθαλψης, 4. πολιτιστικά κτίρια και εν γένει πολιτιστικές εγκαταστάσεις και 5. αθλητικές εγκαταστάσεις» ορίζεται δε περαιτέρω ότι «στις περιοχές στις οποίες καθορίζεται μία μόνο ή και περισσότερες από τις πιο πάνω (1 έως 5) χρήσεις επιτρέπονται μόνο οι κατά περιπτώσεις καθοριζόμενες χρήσεις».
Όπως εκτέθηκε, η προς πολεοδόμηση έκταση εμβαδού 145 στρεμμάτων αποτελεί τμήμα ευρύτερης έκτασης εμβαδού 750 περίπου στρεμμάτων, η οποία έχει καθορισθεί από το Γ.Π.Σ. ως περιοχή με χρήση αθλητικού κέντρου. Ειδικότερα, κατά τα ήδη εκτεθέντα, το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Σπάτων του Ν. Αττικής, εγκρίθηκε με την 67074/4959/1989 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Δ΄ 652, διόρθωση Δ΄ 222), και αναδημοσιεύθηκε με την υπ’ αριθμ. 63845/3187/1994 κοινή απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και του Υφυπουργού Γεωργίας (Δ΄ 665). Στη συνέχεια, με την 4878/1028/1999 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και του Υφυπουργού Γεωργίας (Δ΄ 250), το ως άνω Γ.Π.Σ. τροποποιήθηκε με «1. την επέκταση των ορίων του για την ένταξη εντός αυτών περιοχών αραιοδομημένων και αδομήτων και ζωνών άλλων χρήσεων πλην κατοικίας … και ειδικότερα: α) περιοχών στο ανατολικό και βόρειο άκρο του οικισμού και τη δημιουργία των πολεοδομικών ενοτήτων 6 και 7 αντίστοιχα, β) … θ) περιοχής που βρίσκεται νότια των πολεοδομικών ενοτήτων 4 και 6 … με χρήση αθλητικού κέντρου (κλειστό στάδιο στίβου και αθλοπαιδιών, κλειστό κολυμβητήριο, ανοικτά γήπεδα προπονήσεων, αθλοπαιδιών κ.λπ.) με μέσο συντελεστή δόμησης 0,1. 2. ….. 3. Τον καθορισμό χρήσεων όπως φαίνονται στο χάρτη Π-1 …. 4. Την τροποποίηση των χρήσεων γης στις πολεοδομικές ενότητες όπως φαίνονται στο χάρτη Π-1 και ειδικότερα: α) … δ) τον καθορισμό ελεύθερων χώρων πρασίνου …». Περαιτέρω, ως προς τις επιτρεπόμενες από το Γ.Π.Σ. χρήσεις εντός της καθορισθείσης περιοχής ως «Αθλητικό Κέντρο», στο υπ’ αριθμ. 768/ 13.3.2009 έγγραφο του Οργανισμού Ρ.Σ.Α., το οποίο απευθύνεται προς το Δήμο Σπάτων, εκτίθεται ότι «… Στο εγκεκριμένο ΓΠΣ Δ. Σπάτων (ΦΕΚ 250Δ/99) έχει θεσμοθετηθεί περιοχή με χρήση αθλητισμού. Για την άρτια λειτουργία του αθλητικού κέντρου θεωρούμε ότι είναι δυνατόν να αναπτυχθούν συμπληρωματικές χρήσεις οι οποίες βέβαια θα υποστήριζαν την κύρια χρήση του αθλητισμού την οποία θα εξυπηρετούν και δεν θα έχουν την λογική ανεξάρτητων και αυτόνομων χρήσεων. Θα αποτελούν δηλαδή πολύ μικρό ποσοστό της κύριας χρήσης του αθλητισμού ως υποστηρικτικές λειτουργίες …». Στο δε από 18.1.2011 έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού το οποίο απεστάλη, κατόπιν εγγράφου του εισηγητή, με σκοπό τη διευκρίνιση ορισμένων στοιχείων που συνοδεύουν το σχέδιο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι οι κατευθύνσεις του Ρ.Σ.Α. εξειδικεύονται με την έγκριση των Γ.Π.Σ. και ότι στο, προβλεπόμενο από το υπό επεξεργασία σχέδιο, Ο.Τ. 6 εμβαδού 69.650,24 τ.μ., η επιτρεπόμενη δόμηση είναι 6.965 τ.μ. (max) και έχει ήδη καλυφθεί έκταση 1.086,81 τ.μ. βάσει άλλων σχεδίων. Εξάλλου, με το άρθρο 3 του υπό επεξεργασία σχεδίου διατάγματος ορίζεται ότι «Στην περιοχή της οποίας το σχέδιο εγκρίνεται με το άρθρο 1 του παρόντος, επιπλέον της χρήσης αθλητισμού, επιτρέπονται και οι κάτωθι σύμφωνα με την 31252/22.7.2009 απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ (Δ΄ 396) και σε ποσοστό 35% της κύριας χρήσης αθλητισμού: χώροι ΜΜΕ, χώροι αναψυχής και εστίασης της αθλητικής ομάδας, χώροι εκπαίδευσης, αθλητικοί ξενώνες, παιδότοπος, εκθεσιακοί χώροι, café, εστιατόρια, μαγειρεία, μπουτίκ αθλητικών ειδών, εμπορικά καταστήματα, συνεδριακό κέντρο, πολυκινηματογράφος, χώρος ψυχαγωγίας και αναψυχής». Ενόψει, όμως, των όσων έχουν εκτεθεί στις παρατηρήσεις 10 έως 13 και ανεξαρτήτως του ζητήματος, αν η εγκριθείσα εν προκειμένω από τον Αναπληρωτή Υπουργό Π.Ε.Κ.Α. πολεοδομική προμελέτη της περιοχής αθλητικού κέντρου πληροί τους όρους του άρθρου 7 παρ. 4 του ν. 1337/1983, αφού έχει ως περιεχόμενο μόνον τη διαπίστωση της καθυστέρησης σύνταξης των κτηματογραφικών διαγραμμάτων για το σύνολο της περιοχής, το υπό επεξεργασία σχέδιο με το προεκτεθέν περιεχόμενο ως προς τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης δεν προτείνεται νομίμως, δεδομένου ότι ορισμένες από τις προβλεπόμενες στο άρθρο 3 του σχεδίου χρήσεις και ιδίως οι χρήσεις εκπαίδευσης, εκθεσιακών χώρων, café, εστιατορίων, μαγειρείων, μπουτίκ αθλητικών ειδών, εμπορικών καταστημάτων, συνεδριακού κέντρου και πολυκινηματογράφου, δεν περιλαμβάνονται στις ειδικώς προβλεπόμενες για την συγκεκριμένη περιοχή από το Γ.Π.Σ. χρήσεις και, επομένως, εισάγουν ανεπίτρεπτη απόκλιση από τον καθορισμό των χρήσεων γης στον οποίο προβαίνει το οικείο Γ.Π.Σ. Περαιτέρω, οι ρυθμίσεις του άρθρου 3 του υπό επεξεργασία σχεδίου δεν ευρίσκουν έρεισμα στα άρθρα 9 και 10 του από 23.2-6.3.1987 π.δ. δοθέντος ότι η συγκεκριμένη περιοχή δεν καθορίσθηκε από το Γ.Π.Σ. ως περιοχή «ελεύθερου χώρου-αστικού πρασίνου» ή «κοινωνικών εξυπηρετήσεων», αλλά προβλέφθηκε ειδικώς ως ζώνη με χρήση αθλητικού κέντρου, δεδομένου ότι οι προβλεπόμενες στο σχέδιο παραπάνω χρήσεις δεν αποτελούν αναγκαίες και υποστηρικτικές για τον αθλητισμό χρήσεις, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι εντάσσονται στις προβλέψεις του Γ.Π.Σ. Τέλος, οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις του σχεδίου δεν ευρίσκουν νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις του Κτιριοδομικού Κανονισμού, δηλαδή στις διατάξεις της απόφασης 31252/22.7.2009 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, επίκληση της οποίας γίνεται τόσο στο άρθρο 3 του σχεδίου όσο και στη σχετική εισήγηση της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού, αφού, όπως εκτέθηκε στην παρατήρηση 11, σκοπός των διατάξεων αυτών είναι η ρύθμιση της κατασκευής των κτιρίων και των δομικών έργων, ώστε να εξυπηρετούν τη χρήση για την οποία προορίζονται και όχι ο καθορισμός της κατηγορίας της χρήσης στην οποία υπάγονται από την άποψη των επιτρεπόμενων σε συγκριμένη περιοχή χρήσεων γης. Κατά συνέπεια, δοθέντος ότι δεν προτείνεται νομίμως το άρθρο 3 του σχεδίου, το οποίο αφορά τις επιτρεπόμενες χρήσεις στην περιοχή για την οποία εγκρίνεται η πολεοδομική μελέτη και περιέχει βασική ρύθμιση, με την οποία συναρτώνται οι λοιπές διατάξεις του υπό επεξεργασία σχεδίου, το σχέδιο αυτό δεν προτείνεται νομίμως στο σύνολό του.