ΣτΕ 2294/2018 [Παράνομη οικοδομική άδεια λόγω ανάκλησης της σύμφωνης γνώμης της αρχαιολογικής Υπηρεσίας]
Περίληψη
-Η Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ανακάλεσε τη σύμφωνη γνώμη που είχε παράσχει στο πλαίσιο της προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης του επίδικου έργου και διέκοψε τις οικοδομικές εργασίες κατασκευής των κτηρίων αποθηκών. Υπό τα δεδομένα αυτά, η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, με την οποία επιτρέπεται μη νομίμως και χωρίς την έγκριση της αρχαιολογικής υπηρεσίας η ανέγερση οικοδομών επί των, μεταγενεστέρως ανακαλυφθέντων, καταλοίπων της ρωμαϊκής έπαυλης ή πλησίον αυτών, κατέστη ακυρωτέα. Η παρεμβαίνουσα εταιρεία επικαλείται το άρθρο 42 παρ. 4 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), σύμφωνα με το οποίο “Αν … απαιτούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς, η προέγκριση και η οικοδομική άδεια αναθεωρούνται μέσα στο χρόνο ισχύος τους”, και ισχυρίζεται ότι η ανεύρεση αρχαιοτήτων αποτελεί λόγο αναθεώρησης της οικοδομικής αδείας, κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων, και ότι είναι δυνατή η ανέγερση αποθηκών σε άλλη θέση και σε ασφαλή απόσταση από τις αρχαιότητες, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας (:σε απόσταση 50 μ.), όμως, μέχρι το χρόνο συζήτησης της υπόθεσης, τέτοια αναθεώρηση δεν έχει εκδοθεί και, ως εκ τούτου, οι ισχυρισμοί αυτοί δεν αίρουν την πλημμέλεια της προσβαλλόμενης αρχικής αδείας, διάφορο δε είναι το ζήτημα ότι η παρεμβαίνουσα μπορεί να ζητήσει από την Πολεοδομική Αρχή τη χορήγηση αδείας για την ανέγερση των αποθηκών σε άλλη θέση και σε ασφαλή απόσταση από τις αρχαιότητες, πριν από την έκδοση της οποίας πρέπει να παράσχει έγκριση η αρχαιολογική υπηρεσία.
Πρόεδρος: Ι. Μαντζουράνης
Εισηγητής: Α. Σκούφαλος
Βασικές σκέψεις
2. Επειδή, για την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (280888, 162383/2005 ειδικά έντυπα παραβόλου, σειράς Α΄).
3. Επειδή, μετά την κοινοποίηση της απόφασης 743/2018 του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας στους διαδίκους, την αποστολή στοιχείων και απόψεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την κατάθεση υπομνημάτων, στα οποία οι αιτούντες και η παρεμβαίνουσα εταιρεία «Χ. Α.Β.Ε.Ε.» εκθέτουν τις απόψεις τους επί των ζητημάτων που ετέθησαν με την προαναφερθείσα αναβλητική απόφαση, η αίτηση ακυρώσεως εισάγεται νομίμως κατά την παρούσα δικάσιμο, κατά το προπεριγραφέν μέρος της, ως προς τους αιτούντες υπ΄ αρ. 1, 2, 4 και 5, κατά σειρά αναφοράς στο δικόγραφο της αιτήσεως ακυρώσεως, οι οποίοι είχαν παραστεί στη δίκη ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου και άσκησαν έφεση κατά της απόφασης 204/2012 του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων, η οποία έγινε εν μέρει δεκτή. Αντιθέτως, η αίτηση δεν εξετάζεται ως προς τους αιτούντες υπ΄ αρ. 3 και 6, οι οποίοι δεν άσκησαν έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης, ούτε είχαν παραστεί στην ακυρωτική δίκη.
4. Επειδή, μετά την εξαφάνιση της 204/2012 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων, κατέστη εκκρεμής και η παρέμβαση που είχε ασκήσει η Α.Ε. «Χ. Α.Β.Ε.Ε.» ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου (ΣΕ 99/18 7μ.).
5. Επειδή, με την αίτηση ακυρώσεως προβάλλεται ότι το κανονιστικό καθεστώς των χρήσεων γης στην περιοχή όπου ευρίσκεται το γήπεδο της παρεμβαίνουσας απαγορεύει την ανέγερση εμπορικών αποθηκών και ότι, ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, με την οποία επετράπη η ανέγερση τέτοιων αποθηκών, είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα.
6. Επειδή, με το π.δ. της 5.5.1988 (Δ΄ 297) καθορίσθηκε Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχή του Δήμου Ιωαννιτών και των Κοινοτήτων Ανατολής, Κατσικά, Περάματος, Κρύας, Κρανούλας, Ελεούσας, Μεγάλου Γαρδικίου, Ροδοτυπίου, Ζωοδόχου, Βουνοπλαγιάς, Μαρμάρων, Σταυρακίου, Νεοχωρόπουλου, Πεδινής, Μπάφρας, Κουτσελιού, Νεοκαισάρειας, Καστρίτσας, Λογγάδων, Αμφιθέας, Λιγκιάδων και Αγίου Ιωάννη του νομού Ιωαννίνων. Με το π.δ. αυτό καθορίσθηκαν εντός της Ζ.Ο.Ε. χρήσεις γης, περιορισμοί και όροι δόμησης κατά περιοχές, οι οποίες αποτυπώνονται στα συνδημοσιευθέντα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως σχεδιαγράμματα με τα στοιχεία Χ, 1, 2α, 2β, 2γ, 2δ, 3, 4, 5α, 5β, 5γ, 5δ, 5ε, 6, 7, 8, 9α, 9β, 9γ, 10α, 10β, 11, 12 και 13. Στο άρθρο 3 του εν λόγω π.δ. της 5.5.1988 ορίζονται τα εξής: “Α. Περιοχή με στοιχείο Χ (χάρτης Α1 – Α2 κλίμ. 1:10.000, Β1 – Β2 κλίμ. 1:25.000). 1. Περιλαμβάνει την έκταση της καθοριζόμενης ΖΟΕ εκτός των εκτάσεων των περιοχών που αναφέρονται στα επόμενα κεφάλαια. 2α. … 3α. Στην περιοχή αυτή απαγορεύονται οι χρήσεις: – χοιροστασίων – πτηνοτροφείων – σφαγείων – βιομηχανικών εγκαταστάσεων μέσης και υψηλής όχλησης – λατομείων αδρανών υλικών και μονάδων κοπής και επεξεργασίας μαρμάρου – τουριστικών εγκαταστάσεων Δ και Ε τάξης. β. … 4α. Για την ανέγερση των επιτρεπομένων βιομηχανικών εγκαταστάσεων απαιτείται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων τύπου Β, όπως το περιεχόμενό της καθορίζεται με το υπ` αριθμ. 1180/1981 π.δ/γμα (Α΄ 293). β. Για την ανέγερση γεωργικών αποθηκών επιφανείας άνω των πενήντα (50) τ.μ. απαιτείται σύμφωνη γνώμη της Διεύθυνσης Γεωργίας Νομαρχίας Ιωαννίνων. γ. Για τους λοιπούς όρους και περιορισμούς δόμησης των επιτρεπομένων χρήσεων (εκτός των κτιρίων δημοσίων ή κοινωφελών σκοπών) εφαρμόζονται κατά χρήση οι διατάξεις των από 6.10.1978 (Δ΄ 538) και 24.5.1985 (Δ΄ 270) Π. Δ/γμάτων όπως ισχύουν. Β. Περιοχή με στοιχείο 1 (γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας) (χάρτης Α – Α2 κλίμ. 1:10.000, Β1 – Β2 κλίμ. 1:25.000). 1α. … 2. Στην περιοχή αυτή επιτρέπονται οι χρήσεις: – κατοικιών – θερμοκηπίων – αντλητικών εγκαταστάσεων – γεωργικών αποθηκών. 3. Οι όροι και περιορισμοί δόμησης των παραπάνω χρήσεων καθορίζονται ως εξής: … Γ. Περιοχή με στοιχείο 2α … Δ. …” (κ.ο.κ.). Στη συνέχεια, με το π.δ. της 30.3.1993 (Δ΄ 389) τροποποιήθηκαν τα όρια των περιοχών της Ζ.Ο.Ε. όπως είχαν καθορισθεί με το άρθρο 2 του προμνησθέντος π.δ. και με την παρ. 3 του άρθρου 1 του νεώτερου αυτού διατάγματος τροποποιήθηκε το άρθρο 3 του αρχικού διατάγματος της 5.5.1989 ως εξής: “3. Τροποποιήσεις του άρθρου 3: 3.1. Η δεύτερη περίπτωση του β΄ εδαφίου της παρ. 3 της ενότητας Α΄ αντικαθίσταται ως εξής: … 3.2. Το α΄ εδάφιο της παρ. 4 της ίδιας ενότητας Α΄ καταργείται και τα επόμενα β΄ και γ΄ εδάφια αριθμούνται σε α΄ και β΄ αντίστοιχα. 3.3. Μετά την ενότητα Α΄ προστίθεται ενότητα Α΄ 1 ως εξής: “Α΄ 1 Περιοχή με στοιχείο 1Χ. 1. Για την περιοχή αυτή εφαρμόζονται οι διατάξεις των παρ. 2, 3 και 4 της προηγούμενης ενότητας Α΄ με τον πρόσθετο περιορισμό ότι για την χορήγηση οποιασδήποτε οικοδομικής άδειας απαιτείται σύμφωνη γνώμη της Δ/νσης Γεωργίας Νομαρχίας Ιωαννίνων”. 3.4. …”. Εξάλλου, στο -προστεθέν με το άρθρο 1 παρ. 2 του π.δ. της 11.1.1994 (Δ΄ 33) και τροποποιηθέν με το άρθρο 1 του π.δ. της 11.2.1995 (Δ΄ 93) και με το άρθρο 27 παρ. 15 του ν. 2831/2000 (Α΄ 140)- άρθρο 9 του π.δ. της 24.5.1985 (Δ΄ 270) [για τους όρους δόμησης των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλεων και εκτός ορίων οικισμών προ του 1923], στο οποίο παραπέμπει το άρθρο 3 παρ. 4.γ. του π.δ. της 5.5.1988 (ήδη άρθρο 3 παρ. 4.β, μετά την αναρίθμηση που επήλθε με το π.δ. της 30.3.1993), ορίζονται τα εξής: “Εμπορικές αποθήκες. 1. Για την κατασκευή των εμπορικών αποθηκών απαιτείται έγκριση του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου. 2. Οι όροι και περιορισμοί δόμησης των γηπέδων για την ανέγερση εμπορικών αποθηκών καθορίζονται ως εξής: α) Μέγιστο ποσοστό κάλυψης του γηπέδου: είκοσι τοις εκατό (20%) της επιφανείας του. β) Μέγιστος αριθμός ορόφων: 2 με μέγιστο ύψος 7,50 μ., μετρούμενο από το γύρω φυσικό ή διαμορφωμένο κατά την παράγρ. 10 του άρθρου 1 του παρόντος π.δ/τος έδαφος. Το ανωτέρω ύψος μπορεί να φθάσει έως 11 μ. όταν αυτό επιβάλλεται για λόγους λειτουργικούς μετά από γνώμη του αρμόδιου φορέα. γ) Ο συντελεστής δόμησης του οικοπέδου ορίζεται σε: 0,2. δ) Επιτρέπεται η κατασκευή περισσότερων του ενός κτιρίων στο γήπεδο. ε. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας και ύστερα από γνώμη του αρμόδιου φορέα και γνωμοδότηση του περιφερειακού Σ.Χ.Ο.Π. επιτρέπεται παρέκκλιση του συντελεστή κατ` όγκο εκμετάλλευσης. στ. Με την ίδια διαδικασία της ανωτέρω περίπτωσης ε΄, επιτρέπεται κατά παρέκκλιση του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β΄: – η αύξηση του ύψους μέχρι 15 μ. – η αύξηση του συντελεστή κατ` όγκο εκμετάλλευσης, με την προϋπόθεση ότι η επιφάνεια του γηπέδου είναι ίση ή μεγαλύτερη από 8.000 τ.μ. και οι αποστάσεις του κτιρίου από τα όρια του γηπέδου 20,00 μ. Σε περιοχές που ισχύουν ειδικές διατάξεις αυτές κατισχύουν των ανωτέρω. ζ) Σε περίπτωση ανέγερσης εμπορικών αποθηκών, συναρμολογουμένων (βιδωτών), οριζοντίου τύπου ή κατακορύφου τύπου (SILOS), το μέγιστο ποσοστό κάλυψης ορίζεται σε 40% της επιφανείας του γηπέδου και ο συντελεστής δόμησης σε 0,4”. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι, σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα για την περιοχή 1 της Ζ.Ο.Ε. Ιωαννίνων, τόσο στην περιοχή Χ όσο και στην περιοχή 1Χ δεν απαγορεύεται η ανέγερση εμπορικών αποθηκών, η οποία ρυθμίζεται κατ΄ αρχήν από τις γενικές διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης, υπό την επιφύλαξη της εφαρμογής ειδικότερων διατάξεων για τη συγκεκριμένη περιοχή, που προβλέπονται σε άλλα νομοθετήματα.
7. Επειδή, εν προκειμένω, το γήπεδο στο οποίο αφορά η προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια 153/2005 βρίσκεται στην εκτός σχεδίου και οικισμού περιοχή Κρανούλας Ιωαννίνων. Στο πρακτικό 65/2004 της Νομαρχιακής Επιτροπής Χωροταξίας και Περιβάλλοντος (Ν.Ε.ΧΩ.Π.) Ιωαννίνων, στη γνωμοδότηση 3218/16.8.2004 του Γενικού Διευθυντή της Περιφέρειας Ηπείρου, που εκδόθηκε στο πλαίσιο της προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης, και στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων 810/3.3.2005 του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Ηπείρου γίνεται δεκτό ότι το γήπεδο εμπίπτει στην περιοχή Χ της Ζ.Ο.Ε. Ιωαννίνων (“απλή γεωργική γη”, κατά τα αναφερόμενα στο πρακτικό 65/2004 της Ν.Ε.ΧΩ.Π.), ενώ το αυτό βεβαιώνεται στο έγγραφο απόψεων της Διοίκησης προς το Δικαστήριο. Με την αίτηση ακυρώσεως οι αιτούντες προβάλλουν ότι στην περιοχή Χ της Ζ.Ο.Ε. επιτρέπονται μόνον γεωργικές αποθήκες και ότι, ως εκ τούτου, μη νομίμως επετράπη στην παρεμβαίνουσα εταιρεία, με την οικοδομική άδεια 153/2005, η ανέγερση εμπορικών αποθηκών. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως νόμω αβάσιμος, διότι, όπως έγινε προηγουμένως δεκτό, στη ζώνη Χ δεν απαγορεύεται η ανέγερση και λειτουργία εμπορικών αποθηκών. Εξάλλου, με το δικόγραφο προσθέτων λόγων, οι αιτούντες ισχυρίζονται ότι η ιδιοκτησία της παρεμβαίνουσας εμπίπτει στη ζώνη 1Χ -και όχι Χ- της προαναφερθείσης Ζ.Ο.Ε. στην οποία και πάλι, κατά την άποψή τους, απαγορεύονται οι εμπορικές αποθήκες. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, προεχόντως ως νόμω αβάσιμος, διότι ούτε στην περιοχή 1Χ προβλέπεται τέτοια απαγόρευση.
8. Επειδή, περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 1 και 6 του Συντάγματος και των άρθρων 10 [παρ. 1, 3, 4 και 6] και 12 [παρ. 4] του ν. 3028/2002 (Α΄ 153) συνάγεται ότι, προκειμένου περί ανεγέρσεως οποιουδήποτε οικοδομήματος εντός αρχαιολογικού χώρου ή πλησίον αρχαίου, απαιτείται προηγούμενη άδεια του Υπουργού Πολιτισμού, η έλλειψη ή η ανάκληση της οποίας καθιστά την οικοδομική άδεια μη νόμιμη και επιτρέπει στα όργανα του Υπουργείου Πολιτισμού να εκδίδουν πράξη διακοπής των οικοδομικών εργασιών, ανεξαρτήτως αν έχει ανακληθεί ή όχι η οικοδομική άδεια (ΣτΕ 1365/2001, 5448/1996, 869/1993, 3402/1989, 2519/1982, πρβ. 2930/2016, 4574/2009).
9. Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, με το έγγραφο 1549/13.5.2011, η ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ανακάλεσε τη θετική γνωμοδότηση 2477/29.6.2004 που είχε παράσχει στο πλαίσιο της προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης (Π.Π.Ε.Α.) για την ανέγερση των επίμαχων αποθηκών εμφιαλωμένων νερών, με την αιτιολογία ότι η Υπηρεσία αυτή δεν είχε ειδοποιηθεί εγκαίρως για τη διενέργεια του απαιτούμενου ελέγχου κατά τις εκσκαφές θεμελίωσης των αποθηκών, κατά παράβαση του περιληφθέντος στην Π.Π.Ε.Α. όρου παρακολούθησης των εκσκαφών, και ότι, κατά τον διενεργηθέντα έλεγχο υπεδάφους του γηπέδου με δοκιμαστικές τομές, διαπιστώθηκε η ύπαρξη “αρχαίων οικοδομικών καταλοίπων και κινητών ευρημάτων”. Με το αυτό έγγραφο, ανεστάλησαν όλες οι οικοδομικές εργασίες στο εν λόγω γήπεδο και κρίθηκε ότι ο τρόπος συνέχισης των εργασιών θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα της ανασκαφικής έρευνας, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμοδίου αρχαιολογικού συμβουλίου. Όπως αναφέρεται στα έγγραφα απόψεων 1978/179/14.2.2014 και 18551/1470/27.2.2014 του Τμήματος Έκδοσης Οικοδομικών Εργασιών του Δήμου Ιωαννιτών προς το Δικαστήριο, με το έγγραφο αυτό της ΙΒ΄ Εφορείας “ανακλήθηκε η 2477/29.6.2004 θετική γνωμοδότησή της, στοιχείο απαιτούμενο για την έκδοση της 153/2005 οικοδομικής αδείας”. Στη συνέχεια, με το έγγραφο 2586/21.6.2013 της ΙΒ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων γνωστοποιήθηκε στο Τμήμα Ελέγχου Κατασκευών του Δήμου Ιωαννιτών ότι πραγματοποιείται σωστική ανασκαφική έρευνα στην ιδιοκτησία της παρεμβαίνουσας, μέχρι την ολοκλήρωση της οποίας εξακολουθεί να ισχύει η διαταχθείσα αναστολή οικοδομικών εργασιών. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από το έγγραφο 2644/28.6.2013 της ΙΒ΄ Εφορείας, κατά την ανασκαφή στο επίμαχο γήπεδο ανευρέθη κτήριο ρωμαϊκών χρόνων που πιθανώς αποτελεί τμήμα συγκροτήματος λουτρών και κρίθηκε ότι η ανασκαφή πρέπει να επεκταθεί, με σκοπό την πλήρη αποκάλυψη του συγκροτήματος, και να ανασταλούν οι οικοδομικές δραστηριότητες κατεδάφισης των κατασκευών στο εν λόγω γήπεδο που είχαν κριθεί οριστικώς αυθαίρετες. Με το έγγραφο 2725/4.7.2013 της ως άνω Εφορείας προς την παρεμβαίνουσα, επαναλήφθηκε η αναστολή κάθε οικοδομικής δραστηριότητας και της γνωστοποιήθηκε ότι “για οποιαδήποτε κατασκευή ή εγκατάσταση εντός του συγκεκριμένου ακινήτου απαιτείται εκ νέου έγκριση” της υπηρεσίας αυτής, η οποία και χορηγήθηκε για “μικρής κλίμακας εργασίες διαμόρφωσης” (βλ. έγγραφο 2747/5.7.2013, με το οποίο τονίσθηκε εκ νέου η αναστολή των οικοδομικών εργασιών). Εξάλλου, με το έγγραφο 1218/15.4.2014 της ΙΒ΄ Εφορείας απεστάλη στη Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου Ιωαννιτών κατάλογος θέσεων με αρχαιολογικά ευρήματα στις οποίες απαιτείται έλεγχος υπεδάφους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η Τ.Κ. Κρανούλας, ως “ελεγχόμενη περιοχή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος”. Η παρεμβαίνουσα εταιρεία υπέβαλε νέο αίτημα (Α.Π. 5712/25.8.2015) προς την ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων για την έγκριση της “ανέγερσης βιομηχανικού/ών κτηρίου/ων”, επισυνάπτοντας τεχνική έκθεση πολιτικού μηχανικού, στην οποία αναφερόταν όταν προτίθεται να κατασκευάσει ισόγειο κτήριο, εμβαδού περίπου 4.000 τ.μ., οι ακριβείς διαστάσεις του οποίου θα προκύψουν από τη συντασσόμενη μελέτη. Με το έγγραφο 5737/26.8.2015 της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, όπου εκτίθεται το ιστορικό των ανασκαφών που οδήγησαν στην αποκάλυψη ρωμαϊκής έπαυλης με “λουτρικό συγκρότημα με το χαρακτηριστικό υπόκαυστο και τις δεξαμενές (μία πεταλόσχημη και δύο ορθογώνιες)”, το ζήτημα παραπέμφθηκε στο Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Ηπείρου, το οποίο συνέταξε “αρχική και συμπληρωματική εισήγηση ως προς την προστασία – συντήρηση αρχαιοτήτων εντός αγροτεμαχίου ιδιοκτησίας Χ. ΑΒΕΕ στην θέση Καλντερίμι Τ.Δ. Κρανούλας” και γνωμοδότησε υπέρ της έγκρισης της κατασκευής του νέου βιομηχανικού κτηρίου από την παρεμβαίνουσα, υπό τους εξής όρους: i. να κατασκευασθεί άμεσα, με δαπάνες της παρεμβαίνουσας, περιμετρική περίφραξη του χώρου όπου εντοπίσθηκαν οι αρχαιότητες, σε απόσταση 3 μ. από αυτές και σε ύψος 1,80 μ. από το έδαφος, ii. να κατασκευασθεί χαμηλό στέγαστρο προστασίας, στα όρια των αρχαίων, και αποστραγγιστικός αύλακας, iii. να ολοκληρωθεί εντός 3 μηνών, με δαπάνες της παρεμβαίνουσας, η μελέτη συντήρησης και αποκατάστασης των τοιχοποιιών που κατεστράφησαν κατά τις εργασίες κατασκευής των αποθηκών, iv. να απομακρυνθούν, υπό την επίβλεψη της αρχαιολογικής υπηρεσίας, τα υποστηλώματα από μπετόν που είχαν ήδη κατασκευασθεί “εντός των αρχαιοτήτων”, προκειμένου να μην προκληθούν βλάβες στα αρχαία, v. το βιομηχανικό κτήριο να κατασκευασθεί σε απόσταση 50 μ. από το πλησιέστερο σημείο των αρχαιοτήτων, vi. η παρεμβαίνουσα να υποβάλει στην αρχαιολογική υπηρεσία μελέτη για την ανέγερση του κτηρίου, προτού η μελέτη υποβληθεί στην Πολεοδομία, και vii. πριν από την έναρξη της κατασκευής του βιομηχανικού κτηρίου, να ενημερωθεί η αρχαιολογική υπηρεσία (βλ. πρακτικό συνεδρίασης 5/2015 του Τ.Σ.Μ.Η., θέμα 2ο). Στο έγγραφο 1374/30.3.2016 της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, με το οποίο ενημερώθηκε το Υπουργείο Πολιτισμού για την εξέλιξη των ανασκαφών, αναφέρεται ότι: α/ η πρώτη φάση των ανασκαφικών ερευνών έγινε στο τμήμα της ιδιοκτησίας της εφεσίβλητης που “οριοθετείται εντός της περιοχής όπου επρόκειτο να τοποθετηθούν ορισμένα κτήρια αποθηκών, τα οποία πλέον εντελώς αποκλείονται”, β/ οι εργασίες εκσκαφής των θεμελίων για ορισμένες από τις αποθήκες είχαν προχωρήσει χωρίς να έχει ειδοποιηθεί η Υπηρεσία, όμως, οι αποθήκες παρέμειναν στο στάδιο του σκελετού από οπλισμένο σκυρόδεμα (πέδιλα και υποστυλώματα), χωρίς να έχουν αποπερατωθεί, αφού με το προμνησθέν έγγραφο 1549/2011 διεκόπησαν οι οικοδομικές εργασίες, γ/ η δεύτερη φάση περιλάμβανε ανασκαφή και εκτός του χώρου που προοριζόταν για την ανέγερση αποθηκών, η οποία απεκάλυψε τα πλήρη όρια των αρχιτεκτονικών καταλοίπων, συνολικής έκτασης 758,50 τ.μ., δ/ έγιναν νέες δοκιμαστικές τομές που επεκτάθηκαν πέραν των ορίων της δεσμευμένης έκτασης, σε όλη την έκταση του αγροτεμαχίου, κατά τις οποίες δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη άλλων αρχιτεκτονικών καταλοίπων ή κινητών ευρημάτων, και ε/ η Εφορεία εισηγείται να παραμείνει αδόμητη περιοχή μέχρι 50 μ. νότια των αρχαίων καταλοίπων και, “εάν δοθεί έγκριση από το αρμόδιο τμήμα της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας για την κατασκευή των αποθηκών πέραν των 50 μ., να επανέλθουν οι ενδιαφερόμενοι για να ελεγχθεί η τελική μελέτη σε σχέση με τη χωροθέτηση και τη μορφή των κτηρίων”. Τέλος, στο έγγραφο της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων του ΥΠ.ΠΟ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/Φ19/479771/317357/12059//4114/15.12.2017 που απευθύνεται προς την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων και κοινοποιήθηκε στους αιτούντες και την παρεμβαίνουσα, αναφέρεται ότι, για τη χωροθέτηση και ανέγερση του νέου βιομηχανικού κτηρίου, θα πρέπει να υποβληθεί προς έγκριση στην τοπική Εφορεία “πλήρης αρχιτεκτονική μελέτη, προκειμένου αυτή να εξετασθεί σύμφωνα με την κειμένη αρχαιολογική νομοθεσία”.
10. Επειδή, όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη σκέψη, η ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ανακάλεσε τη σύμφωνη γνώμη που είχε παράσχει στο πλαίσιο της προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης του επίδικου έργου και διέκοψε τις οικοδομικές εργασίες κατασκευής των κτηρίων αποθηκών. Υπό τα δεδομένα αυτά, η οικοδομική άδεια 153/2005, με την οποία επιτρέπεται μη νομίμως και χωρίς την έγκριση της αρχαιολογικής υπηρεσίας η ανέγερση οικοδομών επί των, μεταγενεστέρως ανακαλυφθέντων, καταλοίπων της ρωμαϊκής έπαυλης ή πλησίον αυτών, κατέστη ακυρωτέα (βλ. ΣτΕ 912/2017, 1449/2016, 669/2010), κατά το αγόμενο ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας μέρος που αφορά την ανέγερση αποθηκών εμφιαλωμένων μεταλλικών νερών, πλην του υπ΄ αρ. 7, κατά την αρίθμηση του διαγράμματος κάλυψης της οικοδομικής αυτής αδείας, ως προς το οποίο έχει ήδη κριθεί αμετακλήτως ότι νομίμως ανεκλήθη η άδεια. Περαιτέρω, η παρεμβαίνουσα εταιρεία επικαλείται το άρθρο 42 παρ. 4 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), σύμφωνα με το οποίο “Αν … απαιτούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς, η προέγκριση και η οικοδομική άδεια αναθεωρούνται μέσα στο χρόνο ισχύος τους”, και ισχυρίζεται ότι η ανεύρεση αρχαιοτήτων αποτελεί λόγο αναθεώρησης της οικοδομικής αδείας, κατόπιν έγκρισης της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων, και ότι είναι δυνατή η ανέγερση αποθηκών σε άλλη θέση και σε ασφαλή απόσταση από τις αρχαιότητες, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας (:σε απόσταση 50 μ.), όμως, μέχρι το χρόνο συζήτησης της υπόθεσης, τέτοια αναθεώρηση δεν έχει εκδοθεί και, ως εκ τούτου, οι ισχυρισμοί αυτοί δεν αίρουν την πλημμέλεια της προσβαλλόμενης αρχικής αδείας· διάφορο δε είναι το ζήτημα ότι η παρεμβαίνουσα μπορεί να ζητήσει από την Πολεοδομική Αρχή τη χορήγηση αδείας για την ανέγερση των αποθηκών σε άλλη θέση και σε ασφαλή απόσταση από τις αρχαιότητες, πριν από την έκδοση της οποίας πρέπει να παράσχει έγκριση η αρχαιολογική υπηρεσία.
11. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η αίτηση ακυρώσεως πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, ως προς τους αιτούντες υπ΄ αρ. 1, 2, 4 και 5, κατά σειρά αναφοράς στο δικόγραφο, και να απορριφθεί η παρέμβαση. Ενόψει αυτού, παρέλκει η έρευνα των λοιπών λόγων ακυρώσεως. Τέλος, κατ΄ εκτίμηση των περιστάσεων, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν πρέπει να επιβληθεί δικαστική δαπάνη.
