ΣτΕ Ε.Α. 398/2012 [Μη αναστολή πράξεων αδειοδότησης μεταλλευτικών εγκαταστάσεων χρυσού στη Χαλκιδική]
Περίληψη
-Η Επιτροπή, σταθμίζοντας τη βλάβη που πρόκειται να επέλθει στο δασικό οικοσύστημα, η οποία, πάντως, για το έτος 2012 -2013 είναι μικρή σε σχέση με το συνολικό εύρος των εκτάσεων που πρόκειται να αποψιλωθούν, με την ανάγκη υλοποίησής του, ιδιαιτέρως συμφέροντος για την εθνική και την τοπική οικονομία, επενδυτικού σχεδίου, το οποίο, κατά τα προκύπτοντα από τη Μ.Π.Ε. σχεδιάσθηκε και υλοποιείται ενιαίως ως προς τα διάφορα υποέργα, με αποτέλεσμα η διακοπή επί μέρους εργασιών να έχει αντίκτυπο στην πρόοδο του συνολικού έργου, κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος αναστολής των προσβαλλόμενων πράξεων, δεδομένου και ότι οι προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως δεν παρίστανται προδήλως βάσιμοι.
Πρόεδρος: Αικ. Συγγούνα
Εισηγητής: Αικ. Σακελλαροπούλου
Βασικές σκέψεις
- Επειδή, με την αίτηση αυτή, οι αιτούντες, οι οποίοι φέρονται ως κάτοικοι των δημοτικών κοινοτήτων Μεγάλης Παναγιάς και Ιερισσού του νυν δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής, ζητούν να ανασταλεί η εκτέλεση: α) της υπ’ αριθ. 7633/29.03.2012 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, σχετικά με την παραχώρηση κατά χρήση και κατά κυριότητα στην εταιρία «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ.» τμημάτων δημοσίου δάσους στις θέσεις «Σκουριές» της περιφέρειας Δημοτικής Κοινότητας Μεγάλης Παναγίας και Τοπικής Κοινότητας Σταγίρων και «Μαντέμ Λάκκος» της περιφέρειας Τοπικής Κοινότητας Στρατονίκης του Δήμου Αριστοτέλη Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής, για την υλοποίηση των έργων των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων της ως άνω εταιρείας, β) του υπ’ αριθ. 11999/24.05.2012 συμφωνητικού και πρωτοκόλλου εγκαταστάσεως της ανωτέρω εταιρίας στη θέση «Σκουριές» για την εκτέλεση υλοτομικών εργασιών και γ) του υπ’ αριθ. 9536/16.05.2012 συμφωνητικού και
πρωτοκόλλου εγκαταστάσεως της ανωτέρω εταιρίας στη θέση «Μαντέμ Λάκκος» για την εκτέλεση υλοτομικών εργασιών. Κατά της πρώτης από τις πιο πάνω πράξεις οι αιτούντες έχουν ασκήσει την 3299/28.5.2012 αίτηση ακυρώσεως, δικάσιμος για την οποία έχει ορισθεί η 12.12.2012. - Επειδή, παραδεκτώς υποβάλλει ενώπιον της Επιτροπής Αναστολών τα από 29.06.2012 και 10.07.2012 υπομνήματα της η εταιρεία με το διακριτικό τίτλο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ.», δικαιούχος της μεταλλευτικής εκμετάλλευσης, ζητώντας την απόρριψη της κρινόμενη αιτήσεως. Επίσης, παραδεκτώς υποβάλλει το από 09.07.2012 υπόμνημα το νομικό πρόσωπο με την επωνυμία «Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Χαλκιδικής», μέλη του οποίου αποτελούν το σωματείο «Αγία Βαρβάρα», το «Σωματείο εργαζομένων όλων των ειδικοτήτων στις υπόγειες στοές των Μεταλλείων Κασσάνδρας» και το «Σωματείο εργαζομένων Μεταλλείων Παραγωγής», μέλη των οποίων εργάζονται στις εγκαταστάσεις των μεταλλείων.
- Επειδή, κατά το χρόνο ασκήσεως της αιτήσεως ακυρώσεως δεν
είχαν εκδοθεί τα υπό στοιχεία β’ και γ’ πρωτόκολλα εγκατάστασης, τα οποία έχουν έρεισμα την προσβαλλόμενη πράξη παραχώρησης. Ως προς τα πρωτόκολλα αυτά, ανεξαρτήτως της εκτελεστότητας τους, δεν προκύπτει πάντως προδήλως απαράδεκτο της αιτήσεως ακυρώσεως. - Επειδή, κατά τα προκύπτοντα από τα στοιχεία του φακέλου,
κατόπιν καταγγελίας, από το Ελληνικό Δημόσιο, της συμβάσεως μεταξύ αυτού και της εταιρίας TVX Hellas Α.Ε., δικαιούχου εκμεταλλεύσεως των μεταλλείων Κασσάνδρας του νομού Χαλκιδικής και του επακολουθήσαντος εξωδικαστικού συμβιβασμού των μερών, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο 51 του ν. 3220/2004, συνήφθη νέα σύμβαση, κυρωθείσα με το άρθρο 52 του ν. 3220/2004, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ.», μεταβιβάστηκε δε στην εταιρεία αυτή, έναντι τιμήματος 11.000.000 ευρώ, το σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού των μεταλλείων Κασσάνδρας, με την υποχρέωση της τελευταίας να εκπονήσει και να υποβάλει σχέδιο εκμετάλλευσης των μεταλλείων. Συμμορφούμενη προς τις συμβατικές της υποχρεώσεις, η εταιρεία υπέβαλε ολοκληρωμένο επενδυτικό σχέδιο ανάπτυξης των μεταλλείων Κασσάνδρας, το οποίο εγκρίθηκε στις 27.3.2006 από τη Διεύθυνση Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών του Υπουργείου Ανάπτυξης. Στη συνέχεια, ξεκίνησε η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης για την υλοποίηση της επένδυσης, περιλαμβάνουσα την εκπόνηση και την έγκριση Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Π.Π.Ε.), καθώς επίσης και την εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), διαδικασία η οποία κατέληξε στην έκδοση της υπ’ αριθ. πρωτ. οικ. 201745/20.07.2011 κοινής αποφάσεως Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής – Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας – Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Πολιτισμού & Τουρισμού, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για τα έργα: α) «Μεταλλευτικές – μεταλλουργικές εγκαταστάσεις μεταλλείων Κασσάνδρας» και β) «Απομάκρυνση, καθαρισμό & αποκατάσταση χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας» της εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ.» στο Νομό Χαλκιδικής. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, το ενιαίο έργο αφορά στο σύνολο των μεταλλείων Κασσάνδρας, τα οποία εκτείνονται εντός συνολικής μεταλλευτικής παραχώρησης 264.000 στρεμμάτων και οριοθετούνται στην ανατολική ακτή της χερσονήσου της Χαλκιδικής, εντός των διοικητικών ορίων των πρώην δήμων Αρναίας, Παναγιάς και Σταγείρων – Ακάνθου και νυν δήμου Αριστοτέλη της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής. Η συνολική επένδυση αποτελεί μια ενιαία και αδιαίρετη ενότητα, περιλαμβάνουσα επεμβάσεις ανάπτυξης υφιστάμενων και νέων μεταλλευτικών εγκαταστάσεων αλλά και επεμβάσεις εκτεταμένης αποκατάστασης των εγκαταστάσεων που είχαν λειτουργήσει στο παρελθόν, ειδικά στην περιοχή της Ολυμπιάδας. Αναλυτικότερα, το έργο έχει χωριστεί σε υποέργα, κατ’ αντιστοιχία με τις επιμέρους περιοχές όπου πρόκειται να υλοποιηθεί η επένδυση, τα οποία μεταξύ τους συνδέονται λειτουργικά αποτελώντας μία ενότητα, προβλέπονται δε, συνοπτικά, οι εξής δραστηριότητες και εγκαταστάσεις ανά υποέργο: α) Υποέργο Ολυμπιάδας: Ανάπτυξη υφιστάμενου μεταλλείου για την εκμετάλλευση χρυσοφόρου κοιτάσματος μικτών θειούχων ορυκτών, προσωρινή επαναλειτουργία εργοστασίου εμπλουτισμού, κατασκευή σήραγγας προσπέλασης από Μαντέμ Λάκκο (η οποία θα συνδέει το υπόγειο μεταλλείο με τις εγκαταστάσεις στο Μαντέμ Λάκκο), απομάκρυνση, καθαρισμός και αποκατάσταση χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων και συνοδά έργα, β) Υποέργο Σκουριών: Ανάπτυξη νέου μεταλλείου για την εκμετάλλευση κοιτάσματος χρυσοφόρου – χαλκούχου πορφυρή, το οποίο τροφοδοτεί με συμπύκνωμα χαλκού – χρυσού το εργοστάσιο μεταλλουργίας Μαντέμ Λάκκου και περιλαμβάνει τις εξής εγκαταστάσεις: Ι) εργοστάσιο εμπλουτισμού και βαρυτομετρικού διαχωρισμού του ελεύθερου χρυσού, ΙΙ) εγκαταστάσεις απόθεσης αδρανών εξορυκτικ΄πων αποβλήτων στις θέσεις Καρατζάς Λάκκος και Λοτσάνικο, III) ενοποιημένο όρυγμα, δανειοθάλαμο και χώρο απόθεσης εξορυκτικών αποβλήτων και IV) λοιπά συνοδά έργα, γ) Υποέργο Μαύρων Πετρών και εγκαταστάσεων Μαντέμ Λάκκου: Ανάπτυξη υφιστάμενου μεταλλείου Μαύρων Πετρών, προσωρινή λειτουργία παλαιού εργοστασίου εμπλουτισμού, νέο εργοστάσιο εμπλουτισμού στο Μαντέμ Λάκκο, εγκατάσταση απόθεσης στερεών αποβλήτων στην άνω λεκάνη του χειμάρρου Κοκκινόλακκα και λοιπά συνοδά έργα, δ) Υποέργο Μεταλλουργίας Μαντέμ Λάκκου: Κατασκευή νέου εργοστασίου μεταλλουργίας, το οποίο τροφοδοτείται με συμπυκνώματα από τα μεταλλεία Ολυμπιάδας και Σκουριών και παράγει καθαρό χρυσό, χαλκό και άργυρο, τα οποία διοχετεύονται στην αγορά και ε) Νέες εγκαταστάσεις λιμένα Στρατωνίου: Επέκταση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων στο λιμένα Στρατωνίου ώστε να διευκολυνθεί η αποθήκευση και μεταφορά των τελικών προϊόντων από τα εργοστάσια εμπλουτισμού Στρατωνίου, Ολυμπιάδας, Μαντέμ Λάκκου και Σκουριών, καθώς και από τη Μεταλλουργία και τη Μονάδα παραγωγής Θειικού Οξέος Μαντέμ Λάκκου. Μετά την έκδοση της Κ.Υ.Α. με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι, η δικαιούχος εταιρία υπέβαλε στο δασαρχείο Αρναίας Χαλκιδικής την υπ’ αριθ. 17387/06.09.2011 αίτηση, με την οποία ζητούσε την έκδοση πράξης παραχώρησης σε αυτήν δημόσιας δασικής έκτασης, για την εξυπηρέτηση των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων στις θέσεις «Σκουριές» και «Μαντέμ Λάκκος». Επακολούθησαν η υπ’ αριθ. Δ8-Α/Φ.7.49.13/2809/349/10.02.2012 έγκριση της τεχνικής μελέτης του υποέργου «Μεταλλευτικές εγκαταστάσεις Σκουριών» και η υπ1 αριθ. Δ8-Α/Φ.7.49.13/30258ΠΕ/ΠΕ5159/10.02.2012 έγκριση της τεχνικής μελέτης του υποέργου «Μεταλλευτικές εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας». Ακολούθως, με το υπ’ αριθ. 6901/14.03.2012 έγγραφο του δασαρχείου Αρναίας, υποβλήθηκε στη διεύθυνση δασών Χαλκιδικής η από 14.03.2012 εισηγητική έκθεση του δασολόγου …, με την οποία προτείνετο η παραχώρηση στη δικαιούχο εταιρεία, κατά κυριότητα και κατά χρήση, αναλυτικά προσδιοριζόμενων δημοσίων δασικών εκτάσεων για τα υποέργα Σκουριών και Μαντέμ Λάκκου και ετίθεντο πρόσθετοι όροι προκειμένου να αποφευχθούν άσκοπες επεμβάσεις στο δάσος και άστοχες αποψιλώσεις βλάστησης. Στη συνέχεια, με την υπ’ αριθ. 7633/29.03.2012 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης (α’ προσβαλλόμενη), παραχωρήθηκε στην εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.» δημόσιο δάσος συνολικής εκτάσεως 4.099,87 στρεμμάτων, όπως αποτυπώνεται στα συνημμένα στην ανωτέρω απόφαση τοπογραφικά διαγράμματα και αναλύεται ως εξής: Α) Για το υποέργο Σκουριών: 1) παραχώρηση δημοσίου δάσους κατά κυριότητα, συνολικής έκτασης 1.471,25 στρεμμάτων, που περιλαμβάνει: α) Εργοστάσιο εμπλουτισμού εμβαδού 126,00 στρεμμάτων, β) Εγκατάσταση απόθεσης Καρατζά Λάκκου εμβαδού 837 στρεμμάτων, γ) Εγκατάσταση απόθεσης Λοτσάνικου εμβαδού 241,34 στρεμμάτων και δ) Ενοποιημένο όρυγμα εμβαδού 393 στρεμμάτων, 2) παραχώρηση δημοσίου δάσους κατά χρήση, συνολικής έκτασης 1.802,12 στρεμμάτων και Β) Για το υποέργο Μαντέμ Λάκκου: παραχώρηση δημοσίου δάσους κατά κυριότητα, συνολικής έκτασης 826,49 στρεμμάτων, που περιλαμβάνει εργοστάσιο εμπλουτισμού και μεταλλουργίας, περιλαμβανομένης της μονάδας θειικού οξέος και του αγωγού μεταφοράς, εγκατάσταση απόθεσης αποβλήτων, πλατεία νέας στοάς προσπέλασης Ολυμπιάδας και λοιπά συνοδά έργα. Από όλες τις παραπάνω εκτάσεις εξαιρούνται περιλαμβανόμενες σε αυτές εκτάσεις, οι οποίες, είτε ανήκουν ήδη στη δικαιούχο εταιρεία, είτε αποτελούν αποτερματισμένους και δασωθέντες αγρούς, είτε έχουν αποδοθεί ως καστανοτεμάχια, είτε εκκρεμεί γΓ αυτές η έκδοση πράξης χαρακτηρισμού. Με την απόφαση αυτή τέθηκαν και πρόσθετοι όροι σχετικά με τη διαδικασία και τον τρόπο υλοτομησης των θιγόμενων δασικών εκτάσεων. Ακολούθως, σε εφαρμογή της α’ προσβαλλόμενης πράξης, με την υπ’ αριθ. 8939/17.04.2012 απόφαση της Διευθύντριας Δασών Χαλκιδικής εγκρίθηκε η έκτακτη κάρπωση ξυλώδους όγκου στις εν λόγω περιοχές, βάσει του συνημμένου πίνακα υλοτομίας, με την υιοθέτηση πρόσθετων όρων ως προς τη μέθοδο και το εύρος της υλοτομησης. Τέλος, με τις β’ και γ’ προσβαλλόμενες πράξεις (το υπ’ αριθ. 11999/24.05.2012 συμφωνητικό και πρωτόκολλο εγκαταστάσεως της δικαιούχου εταιρίας στη θέση «Σκουριές» για την εκτέλεση υλοτομικών εργασιών και το υπ’ αριθ. 9536/16.05.2012 συμφωνητικό και πρωτόκολλο εγκαταστάσεως της δικαιούχου εταιρίας στη θέση «Μαντέμ Λάκκος» για την εκτέλεση υλοτομικών εργασιών, εγκαταστάθηκε η εταιρία στις περιοχές επέμβασης, προβλέπεται δε ότι κατά το διαχειριστικό έτος 2012-2013 στην περιοχή των Σκουριών πρόκειται να γίνει απόληψη δασικών προϊόντων της τάξης των 1.580 κ.μ. επί συνολικής εκτάσεως 103.273,03 τ.μ., και στην περιοχή του Μαντέμ Λάκκου απόληψη δασικών προϊόντων της τάξης των 220 κ.μ. επί συνολικής εκτάσεως 142.468,38 τ.μ., με βάση τα συνημμένα τοπογραφικά διαγράμματα που προσκόμισε η εταιρεία. - Επειδή, σύμφωνα με το αρ. 52 παρ. 6 του π.δ/τος 18/1989 (Α’ 8),
η αίτηση αναστολής εκτελέσεως γίνεται δεκτή, όταν κρίνεται ότι η άμεση
εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης θα προκαλέσει στον αιτούντα βλάβη
ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη σε περίπτωση ευδοκιμήσεως
της αιτήσεως ακυρώσεως. - Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, καθώς και με το από 18.07.2012
υπόμνημα, των αιτούντων, προβάλλεται ότι η πραγματοποίηση των έργων που
απαιτούνται για την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου στις Σκουριές και τον
Μαντέμ Λάκκο θα έχει ως συνέπεια, μέσω της υλοτόμησης των δέντρων, την
αποψίλωση μοναδικής φυσικής περιοχής αρχέγονου δάσους, δεδομένου ότι τα
δάση οξιάς και δρυός, που αποτελούν τα κύρια είδη κάλυψης των περιοχών
αυτών, είναι πολύ σημαντικά αρχέγονα οικοσυστήματα. Ειδικότερα, προβάλλεται
ότι είναι βέβαιη η πρόκληση μη αναστρέψιμης βλάβης στο δασικό περιβάλλον
της περιοχής, αφού δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση των δασών αυτών, λόγω
του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους. Παράλληλα, προβάλλεται ότι η επικείμενη δασική
καταστροφή προοιωνίζεται δραστική μεταβολή του φυσικού ανάγλυφου και της
μορφολογίας του εδάφους, αλλοίωση της φυσιογνωμίας και της αισθητικής του
τοπίου και αύξηση του κινδύνου πλημμυρικών φαινομένων στον παρακείμενο
οικισμό της Μεγάλης Παναγιάς, επικαλούνται δε σχετικά την από Οκτωβρίου
2000 μελέτη του καθηγητή Α.Π.Θ. …. - Επειδή, εξάλλου, στην υπ’ αριθμ. 201745/20.7.2011 κοινή υπουργική απόφαση εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων προβλέπονται, μεταξύ άλλων, οι εξής όροι: – δ1.7 «Για όλες τις επεμβάσεις εντός περιοχών δασικού χαρακτήρα θα πρέπει προηγουμένως να έχει χορηγηθεί η σχετική απόφασης έγκρισης επέμβασης ή/και άδειας χρήσης από το αρμόδιο όργανο, σύμφωνα με τους όρους, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που προβλέπεται από τη Δασική Νομοθεσία. Αυτό ισχύει και για τα συνοδά έργα…. – δ1.9 «Να γίνει φύτευση όπου απαιτείται, ύστερα από εκπόνηση ειδικής φυτοτεχνικής μελέτης. Οι εργασίες φύτευσης να αρχίσουν αμέσως σε κάθε τμήμα στο οποίο έχουν περατωθεί οι χωματουργικές εργασίες και έχουν διαμορφωθεί οι τελικές επιφάνειες, καθώς και στους χώρους που αποδεσμεύονται. Συγκεκριμένα: Καλή ποιοτικά φυτική γη που υπάρχει στην περιοχή εκτέλεσης του έργου να συλλέγεται και να φυλάσσεται προκειμένου να χρησιμοποιηθεί κατά τις διαδικασίες αποκατάστασης. Να χρησιμοποιηθούν αυτόχθονα (ενδημικά) είδη, καθώς και άλλα σπάνια είδη που υπάρχουν στην περιοχή και χρήζουν προστασίας, τα οποία θα μεταφυτεύονται σε ενδεικνυόμενες περιοχές, βάσει σχετικής μελέτης που θα υποβληθεί στις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες». δ1.10 «Να γίνει διαμόρφωση και προσαρμογή στο φυσικό ανάγλυφο της περιοχής με κατάλληλες κλίσεις και διαμορφώσεις των πρανών των ορυγμάτων και των επιχωμάτων, ώστε να είναι δυνατή η φυτική τους αποκατάσταση». … Προβλέπονται δε στη συνέχεια ειδικοί όροι για την προστασία και αποκατάσταση των δασικών εκτάσεων ανά υποέργο, μεταξύ των οποίων ειδικά για το υποέργο Σκουριών: -ως προς την εξόρυξη του κοιτάσματος: 52.108 «Η φυτική γη που θα προκύψει από την αποκάλυψη του κοιτάσματος να αποθηκευτεί προσωρινά στους αντίστοιχους αποθεσιοθαλάμους που έχουν προβλεφθεί στην εγκεκριμένη σχετική 91 Μ.Π.Ε. προκειμένου να αξιοποιηθεί στα επακόλουθα έργα αποκατάστασης» -ως προς τις εγκαταστάσεις απόθεσης: δ2.135 «Να γίνουν μόνο οι απαραίτητες χωματουργικές εργασίες, ώστε να αποφευχθούν άσκοπες εκχερσώσεις και αποψιλώσεις. Προς τούτο, κάθε χώρος εκχέρσωσης και αποψίλωσης να οριοθετείται πριν την έναρξη των σχετικών εργασιών», 52.136 «Κατά τις χωματουργικές εργασίες θα πρέπει να γίνει ξεχωριστή αποθήκευση, προστασία και συντήρηση της φυτικής γης που θα συλλέγεται για τη μετέπειτα χρήση της στα έργα αποκατάστασης», δ2.138 «Για την αποτελεσματική διαχείριση των επιφανειακών νερών, την υδραυλική προστασία των εγκαταστάσεων απόθεσης ακόμα και σε πλημμυρικές καταστάσεις, και τέλος για την ελαχιστοποίηση της μεταβολής της απορροής στα κατάντη των φραγμάτων ρέματα, να κατασκευαστούν περιμετρικά κανάλια γύρω από τις λεκάνες απόθεσης για την συλλογή και εκτροπή των επιφανειακών νερών των λεκανών ανάντη των εγκαταστάσεων απόθεσης και απόδοση τους στο κύριο ρέμα Καρόλακκας, κατάντη των εγκαταστάσεων απόθεσης» και 62.143 «Να γίνουν μόνο οι απαραίτητες χωματουργικές εργασίες, ώστε να αποφευχθούν άσκοπες εκχερσώσεις και αποψιλώσεις. Κατά τις χωματουργικές εργασίες θα πρέπει να γίνει ξεχωριστή αποθήκευση, προστασία και συντήρηση της φυτικής γης που θα συλλέγεται για τη μετέπειτα χρήση της στα έργα αποκατάστασης». Επίσης, προβλέπονται συγκεκριμένα μέτρα για την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης για κάθε υποέργο, μετά την εκπόνηση ειδικών φυτοτεχνικών μελετών και τη ρητή πρόβλεψη ότι κατά την αποκατάσταση της βλάστησης θα επιδιωχθεί η χρησιμοποίηση αυτοχθόνων φυτικών ειδών με σεβασμό της διαφορετικής βλαστητικής φυσιογνωμίας της κάθε περιοχής επέμβασης, (κεφάλαιο 6 της Μ.Π.Ε.: σχέδιο κλεισίματος και περιβαλλοντικής αποκατάστασης). Εξάλλου, κατά τα προκύπτοντα από τη Μ.Π.Ε., συνολικά, το ποσοστό των εκτάσεων που πρόκειται να αποψιλωθούν (3.238,28 στρ.) αντιστοιχεί στο 0,44% της ευρύτερης περιοχής μελέτης (740.000 στρ.), τα είδη δε που πρόκειται να θιγούν είναι μόνο δρυοδάση, δάση οξιάς και εκτάσεις αείφυλλης πλατύφυλλης και σκληροφυλλικής βλάστησης. Συνεπώς, κατά τη Μ.Π.Ε. (σελ. 7.5-7), «οι επιπτώσεις από την κατασκευή των νέων εγκαταστάσεων στη βλάστηση της περιοχής είναι μη σημαντικές, μόνιμες και μερικώς αναστρέψιμες, δεδομένου ότι καταλαμβάνουν πολύ μικρό ποσοστό των ζωνών βλάστησης της περιοχής σε σχέση με την έκταση εμφάνισης των αντίστοιχων ζωνών στην ευρύτερη περιοχή. Από την άλλη, μετά το κλείσιμο των έργων και τις διαδικασίες αποκατάστασης, θα επιδιωχθεί η επιστροφή στην πρότερη κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και δρυός». Όσον αφορά τέλος στους τύπους οικοτόπων που θα θιγούν, σημαντικότερες αναμένεται να είναι οι επιπτώσεις στην περιοχή των Σκουριών (κεφάλαια 7.5.1.4. και 7.5.1.5.), όπου οι τύποι οικοτόπων, μέρος των οποίων πρόκειται να αποψιλωθεί, παρουσιάζουν ένα οικολογικό ενδιαφέρον, δεδομένου ότι τρεις τύποι (Δάση οξιάς και δρυός) περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, χωρίς όμως οι περιοχές που εμφανίζονται αυτοί οι οικότοποι να έχουν ενταχθεί σε κάποιο καθεστώς προστασίας, δεδομένου ότι δεν αποτελούν οικότοπους προτεραιότητας. Τέλος, ως προς το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον από τη Μ.Π.Ε. προκύπτουν τα εξής: Η ευρύτερη περιοχή του έργου αποτελεί τη λιγότερο ανεπτυγμένη περιοχή στη Χαλκιδική, τα δε ποσοστά ανεργίας κυμαίνονται στο 20%. Η συνολική επένδυση στα μεταλλεία δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας σε μια περιοχή με υψηλή υποαπασχόληση και συνακόλουθα νέα εισοδήματα σε μια περιοχή όπου ο μέσος όρος εισοδήματος ανά κάτοικο είναι μικρότερος του αντίστοιχου εθνικού μέσου όρου. Ειδικά στον τομέα της απασχόλησης, από τη Μ.Π.Ε. προκύπτει ότι από τον πρώτο έως τον ένατο χρόνο ζωής του έργου πρόκειται να απασχολούνται σε αυτό ετησίως από 892 έως 1.300 εργαζόμενοι και από τον ένατο χρόνο και εξής σταθερά ετησίως 1.300 εργαζόμενοι, προερχόμενοι στην συντριπτική τους πλειοψηφία (άνω του 90%) από την ευρύτερη περιοχή (από τους παρακείμενους οικισμούς), εκτιμάται δε ότι θα υπάρξει και ένας αριθμός νέων θέσεων εργασίας σε τομείς έμμεσα σχετιζόμενους με τη λειτουργία της δραστηριότητας. Αντίστοιχοι όροι έχουν περιληφθεί στην προσβαλλόμενη πράξη παραχώρησης, ενώ στην 8939/17.04.2012 απόφαση της Διευθύντριας Δασών Χαλκιδικής, με την οποία εγκρίθηκε η έκτακτη κάρπωση ξυλώδους όγκου, τέθηκαν και οι εξής πρόσθετοι όροι: – Λόγω του μεγάλου μεγέθους του έργου και της μακροχρόνιας εξέλιξης του, οι υλοτομικές εργασίες θα γίνονται σταδιακά και μόνο στους προκαθορισμένους χώρους όπου θα εκτελούνται τα έργα ώστε να αποφεύγονται άσκοπες απογυμνώσεις εδαφών. – Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην πλήρη αξιοποίηση του υλοτομητέου όγκου από καταπλακώσεις ιστάμενων δέντρων κατά την εκτέλεση των χωματουργικών εργασιών. Ο όρος αυτός έχει τεθεί και στα δύο Πρωτόκολλα Εγκατάστασης υλοτομικών εργασιών (β’ και γ’ προσβαλλόμενη).
- Επειδή, η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη τα ανωτέρω δεδομένα, τις αιτήσεις και τα υπομνήματα των διαδίκων και τα λοιπά στοιχεία που προσκόμισαν για την απόδειξη των ισχυρισμών του, έλαβε ιδιαιτέρως υπόψη ότι: α) Οι εκτάσεις δασών που πρόκειται να αποψιλωθούν για την κατασκευή των επίμαχων έργων εντός των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων Χαλκιδικής απαρτίζονται μεν, κατά κύριο λόγο, από πυκνά δάση οξιάς και δρυός, δεν υπάγονται, εντούτοις, οι οικότοποι αυτοί σε κάποιο ειδικό καθεστώς προστασίας, και πάντως, όπως έχει κριθεί (ΣτΕ 1990/2007 7μελούς), δεν απαγορεύεται η εξορυκτική εκμετάλλευση ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές, β) οι αποψιλωτικές εργασίες θα προχωρούν σταδιακά, ώστε να αποφευχθεί η δυσανάλογη κατασπατάληση δασικού πλούτου σε σχέση με την πρόοδο του όλου έργου και με την εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων, βάσει ειδικών διαδικασιών αδειοδότησης και υπό την επίβλεψη των δασικών υπηρεσιών. Οι προσβαλλόμενες πράξεις, εξ άλλου, αφορούν ένα μικρό ποσοστό δασικής γης σε σχέση με τη συνολική έκταση που έχει παραχωρηθεί, ήδη δε έχουν προχωρήσει αρκετά οι εργασίες υλοτόμησης, γ) Με την απόφαση Ε.Π.Ο., την απόφαση παραχώρησης δημόσιας δασικής εκτάσεως και την απόφαση έγκρισης έκτακτης κάρπωσης ξυλώδους όγκου έχουν τεθεί αυστηροί, αναλυτικοί και ειδικοί ανά υποέργο όροι και περιορισμοί, ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον από το συνολικό έργο στο ελάχιστο δυνατό, δ) Προβλέπεται η πλήρης αποκατάσταση, κατά το στάδιο ήδη λειτουργίας του έργου, της θιγόμενης βλάστησης μέσω επιστημονικών προσεγγίσεων και κατόπιν εκπονήσεως ειδικών φυτοτεχνικών και δασοτεχνικών μελετών, έτσι ώστε το περιβαλλοντικό ισοζύγιο να αποβεί θετικό υπέρ των αποκατεστημένων επιφανειών και να επανέλθει, κατά το δυνατόν, η βιοποικιλοτητα των περιοχών επέμβασης σε επίπεδα που προσομοιάζουν στην πρότερη κατάσταση, ε) Στην περιοχή των Σκουριών, πλησίον της οποίας βρίσκεται η δημοτική κοινότητα της Μ. Παναγιάς, προβλέπεται στη Μ.Π.Ε. αντιπλημμυρική προστασία κατά τη φάση λειτουργίας των εγκαταστάσεων, καθώς και περιμετρικά της οδοποιίας, ενώ μετά τη φάση αποκατάστασης αναμένεται η επαναφορά του δάσους στην πρότερη κατάσταση πού δεν εγκυμονεί κινδύνους πλημμύρων από τις βροχοπτώσεις, στ) η υλοποίηση της επένδυσης κρίνεται ιδιαίτερα συμφέρουσα για την εθνική οικονομία, λόγω της δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης, πρωτογενώς και δευτερογενώς, σε περιοχή με υψηλά ποσοστά ανεργίας, αλλά και λόγω της απόδοσης μεγάλων χρηματικών ποσών στο Κράτος από τη φορολόγηση της δικαιούχου εταιρίας και κυρίως λόγω της ενίσχυσης των εξαγωγών και της θετικής επίδρασης στο ισοζύγιο συναλλαγών της Χώρας. Ενόψει όλων αυτών η Επιτροπή σταθμίζοντας τη βλάβη που πρόκειται να επέλθει στο δασικό οικοσύστημα, η οποία, πάντως, για το έτος 2012 -2013 είναι μικρή σε σχέση με το συνολικό εύρος των εκτάσεων που πρόκειται να αποψιλωθούν, με την ανάγκη υλοποίησής του, ιδιαιτέρως συμφέροντος για την εθνική και την τοπική οικονομία, επενδυτικού σχεδίου, το οποίο, κατά τα προκύπτοντα από τη Μ.Π.Ε. σχεδιάσθηκε και υλοποιείται ενιαίως ως προς τα διάφορα υποέργα, με αποτέλεσμα η διακοπή επί μέρους εργασιών να έχει αντίκτυπο στην πρόοδο του συνολικού έργου, κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος αναστολής των προσβαλλόμενων πράξεων, δεδομένου και ότι οι προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως δεν παρίστανται προδήλως βάσιμοι.
- Επειδή, κατόπιν τούτων, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
