ΣτΕ 938/2011 [Νόμιμη α.ε.π.ο. για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού σε περιοχή του νομού Χανίων]
Περίληψη
-Ενόψει της μικρής έκτασης του γηπέδου, όπου θα γίνει η εγκατάσταση του έργου και της μικρής ισχύος του σταθμού οι επιπτώσεις στο έδαφος και την χλωρίδα θα είναι αμελητέες και δεν θα επηρεαστεί το ανθρωπογενές περιβάλλον και η υγεία των κατοίκων της περιοχής.
-Άλλωστε σε όρο της α.ε.π.ο. προβλέπεται ότι σε περίπτωση οχλήσεων ο κύριος του έργου θα λάβει πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπισή τους, ένα μάλιστα από τα οποία ενδεικτικά αναγράφεται.
Πρόεδρος: N. Ρόζος
Εισηγητής: Α. Ντέμσιας
Δικηγόροι: Ιωαν. Βαρότσος, Σοφ. Διαμαντοπούλου, Δημ. Καμπίρης
Βασικές σκέψεις
- Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της 21623/22.9.2009 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κρήτης, με την οποία απορρίφθηκε η από 22.7.2009 προσφυγή του αιτούντος κατά της υπ’ αριθμ. 17655/24.6.2009 απόφασης του Νομάρχη Χανίων. Με την τελευταία αυτή απόφαση εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση και λειτουργία διασυνδεδεμένου φωτοβολταϊκού συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 79,8 kwp ιδιοκτησίας των Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων Θ. (Ζ.Α.Ε.) στη θέση «Κούκος» του Δ.Δ. Σταλού και εκτός των οικισμών του Δήμου Νέας Κυδωνίας Νομού Χανίων.
- Επειδή, ο αιτών, φερόμενος ως κάτοικος του Δήμου Νέας Κυδωνίας Χανίων με έννομο συμφέρον ασκεί την κρινόμενη αίτηση ακύρωσης και εμπροθέσμως εφ΄όσον η 60ή ημέρα από την έκδοση της προσβαλλόμενης αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα (22.11.2009) ήταν Κυριακή.
- Επειδή, η εταιρεία «Ι. Ε. Θ. (Ζ.Α.Ε.)» παρεμβαίνει με προφανές έννομο συμφέρον υπέρ του κύρους των προσβαλλόμενων πράξεων.
- Επειδή, καθ’ ερμηνεία του δικογράφου, πρέπει να θεωρηθεί ότι συμπροσβάλλεται η ανωτέρω νομαρχιακή απόφαση, η οποία δεν ενσωματώθηκε στην ασκήσασα επ΄αυτής έλεγχο νομιμότητας απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κρήτης.
- Επειδή, κατά τις παρ. 1α και 2 του άρθρου 4 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 του ν. 3010/2002 (Α’ 91), για την πραγματοποίηση νέων έργων ή δραστηριοτήτων ή τη μετεγκατάσταση υφισταμένων, τα οποία έχουν καταταγεί στις κατηγορίες του προηγούμενου άρθρου 3, απαιτείται η έγκριση όρων για την προστασία του περιβάλλοντος. Εξάλλου, σύμφωνα με την Η.Π.: 15393/2332/2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας – Οικονομικών και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Β΄1022), όπως το Παράρτημα 1 αυτής συμπληρώθηκε με την Οικ. 145799/2005 κοινή απόφαση των ίδιων ως άνω Υπουργών (Β΄1002), η ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκά συστήματα 2 ΜW – 20 ΚW κατατάχθηκε στην τρίτη υποκατηγορία της δεύτερης κατηγορίας (ομάδα 10: Ειδικά έργα Α/Α 12). Προβλέπεται δε για την υποκατηγορία αυτή, από το άρθρο 2 παρ. 1 της Οικ. 104247/ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩΔΕ/2006 κοινής απόφασης των Υπουργών ΠΕΧΩΔΕ και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (Β’ 663/26.5.2006) για την διαδικασία Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης και Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ότι για τα περιλαμβανόμενα σε αυτήν έργα και δραστηριότητες εγκρίνονται περιβαλλοντικοί όροι. Συγκεκριμένα, το άρθρο 9 της απόφασης αυτής διακρίνει μεταξύ έργων ΑΠΕ που, κατόπιν σχετικής απόφασης της ΔΙΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας, υπάγονται στην υποκατηγορία 2, για τα οποία ακολουθείται η διαδικασία των άρθρων 6 και 7 και εκείνων που υπάγονται στην υποκατηγορία 4, για τα οποία ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 10 της εν λόγω ΚΥΑ. Σύμφωνα δε με το άρθρο 11 της ανωτέρω 104247/ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩΔΕ/2006 ΚΥΑ, κατά το στάδιο έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων έργου ΑΠΕ αξιολογούνται οι περιβαλλοντικές και άλλες επιπτώσεις από την εγκατάστασή του στην πέριξ αυτού περιοχή, κατά τους ορισμούς των διατάξεων του ν. 1650/1986 (Α΄160), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του ν. 3010/2002 (Α’ 91). Κατά την αξιολόγηση αυτή λαμβάνονται υπόψη οι στόχοι των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης των Περιφερειών της Χώρας, που ψηφίστηκαν το 2003.
- Επειδή, εξάλλου, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας συνιστούν πηγές ενέργειας φιλικές προς το περιβάλλον και βασική συνιστώσα της αειφόρου ανάπτυξης, η δε ανάπτυξή τους αποτελεί βασική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Συγκεκριμένα με βάση την Οδηγία 2001/77/ΕΚ, έχει τεθεί ως στόχος, μέχρι το 2010, το 22,1% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κοινότητα να προέρχεται από Α.Π.Ε., ειδικότερα δε για την Ελλάδα, με βάση τους εθνικούς στόχους όπως προσδιορίζονται στο ν. 3468/2006, (Α’ 129), το ποσοστό συμμετοχής των Α.Π.Ε. στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, πρέπει να ανέλθει μέχρι το 2010 σε 20,1% και μέχρι το 2020, σε 29%. Περαιτέρω, και στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο (ν. 3017/2002, Α’ 117) η Ελλάδα έχει αναλάβει για την περίοδο 2008 – 2012 σχετική υποχρέωση συγκράτησης της αύξησης των εκπομπών της, προωθώντας, μεταξύ άλλων, και τη χρήση Α.Π.Ε. για την παραγωγή ηλεκτρισμού (ΣτΕ 3816/2010). Τέλος, στο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφερείας Κρήτης, που εγκρίθηκε με την υπ’ αριθ. 25291/2003 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε (Β’ 1486), προβλέπεται ότι «Γ.3.6.1. Ενέργεια. Ως γενική κατεύθυνση θεωρείται ότι η Κρήτη μπορεί να χρησιμεύσει ως «πιλοτική» περιφέρεια, κέντρο επίδειξης και ανταλλαγής εμπειριών και μεταφοράς τεχνολογίας και τεχνογνωσίας για εκτεταμένες εφαρμογές ΑΠΕ (…) Επίσης θα πρέπει να υλοποιηθούν εγκαταστάσεις αξιοποίησης όλων των μορφών ΑΠΕ (…)».
- Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η επίμαχη εγκατάσταση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμη πηγή (ηλιακή ακτινοβολία) αποτελείται από 456 φωτοβολταϊκά πλαίσια και χωροθετείται σε έκταση 4 περίπου στρεμμάτων, εκ των οποίων θα καταλαμβάνει τα 500 τ.μ. περίπου, εκτός οικισμού στο Δήμο Νέας Κυδωνιάς Χανίων και σε απόσταση 150 μέτρων από το δίκτυο μέσης τάσης της ΔΕΗ. Η έκταση αυτή χαρακτηρίζεται γεωργική (βλ. υπ’ αριθμ. 5682/10.10.2008 πράξη της Διεύθυνσης Δασών Χανίων), βρίσκεται δε εκτός προστατευόμενων περιοχών (βλ. υπ’ αριθμ. 11181/29.10.2008 έγγραφο του Τμήματος Περιβάλλοντος της Ν. Α. Χανίων). Ο εν λόγω σταθμός αποτελεί δραστηριότητα χαμηλής όχλησης σύμφωνα με την ΚΥΑ Δ6/Φ1/οικ. 19500/2004 (Β’ 1671), και με την υπ’ αριθμ. 7461/19.12.2008 απόφαση του Γ.Γ.Π. Κρήτης, υπήχθη στην υποκατηγορία 4 της Β κατηγορίας της ανωτέρω ΚΥΑ 104247/2006. Εξάλλου, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τη διατιθέμενη ισχύ για φωτοβολταϊκούς σταθμούς στη νήσο Κρήτη, όπως αυτή είχε καθορισθεί με τις 96/2007 και 703/2008 αποφάσεις της Αρχής αυτής, ενέκρινε την αίτηση της παρεμβαίνουσας να εξαιρεθεί από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε., σύμφωνα με το άρθρο 4 του ν. 3468/2006 (Α’ 129) (απόφαση Ρ.Α.Ε. 1176/2008).
- Επειδή, προβάλλεται ότι η εγκριτική των περιβαλλοντικών όρων νομαρχιακή απόφαση είναι μη νόμιμη, διότι δεν προβλέπει την παρακολούθηση της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων και από τον κύριο του έργου και δεν λαμβάνει μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής και των ευαίσθητων στοιχείων του, όπως ορίζεται στην παρ. 1 περ. δ’ και ε’ του άρθρου 11 της ΚΥΑ 104247/2006, δεδομένου μάλιστα ότι με τις 136/2006 και 96/2007 αποφάσεις της ΡΑΕ, η Κρήτη ορίσθηκε ως περιοχή με κορεσμένο δίκτυο και, επομένως, έπρεπε να ληφθούν ιδιαίτερα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος. Στην ανωτέρω νομαρχιακή απόφαση όμως τίθενται όροι που οφείλει να λάβει ο κύριος του έργου για την προστασία του περιβάλλοντος (κεφ. Δ), ενώ εξ άλλου στην από Οκτωβρίου 2008 Περιβαλλοντική Έκθεση της παρεμβαίνουσας εταιρείας, κατόπιν της οποίας εκδόθηκε η ανωτέρω νομαρχιακή απόφαση, εκτιμώνται οι πιθανές επιπτώσεις του σταθμού στο περιβάλλον (κεφάλαιο 6, σελ. 37) και προτείνονται τρόποι αντιμετώπισης αυτών (κεφάλαιο 7, σελ. 57), αναφέρεται δε ότι, ενόψει της μικρής έκτασης του γηπέδου, όπου θα γίνει η εγκατάσταση του έργου, και της μικρής ισχύος του σταθμού οι επιπτώσεις στο έδαφος και την χλωρίδα θα είναι αμελητέες (σελ. 58) και δεν θα επηρεαστεί το ανθρωπογενές περιβάλλον και η υγεία των κατοίκων της περιοχής (σελ. 56). Συνεπώς, ο παραπάνω λόγος ακυρώσεως, όπως προβάλλεται, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.
- Επειδή, προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη νομαρχιακή απόφαση είναι μη νόμιμη, διότι ενώ θέτει ως όρο ότι «σε περίπτωση που δημιουργούνται οχλήσεις στις
όμορες ιδιοκτησίες από τη λειτουργία της δραστηριότητας θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα ηχομόνωσης με ευθύνη της ιδιοκτήτριας εταιρίας (π.χ. στέγαση του Η/Μ εξοπλισμού στον οικίσκο)» (Δ3), δεν επιβάλλει μέτρα σχετικά με τις οχλήσεις αυτές. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, δεδομένου ότι στον ίδιο όρο Δ3 της απόφασης προβλέπεται ότι σε περίπτωση οχλήσεων ο κύριος του έργου θα λάβει πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπισή τους, ένα μάλιστα από τα οποία ενδεικτικά αναγράφεται.
- Επειδή, προβάλλεται ότι για την έκδοση της προσβαλλόμενης νομαρχιακής απόφαση δεν ελήφθη υπόψη το υπ΄ αριθμ. 7895/21.11.2008 έγγραφο του Δήμου Νέας Κυδωνίας προς την Ν. Α. Χανίων, με την οποία εκφράζει την αντίθεσή του προς το έργο. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος διότι όπως προκύπτει από το προοίμιο της προσβαλλόμενης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, για την έκδοσή της ο νομάρχης έλαβε υπόψη το προαναφερθέν έγγραφο του Δήμου (αρ. 22), αλλά, ενόψει και των λοιπών στοιχείων που αναφέρονται στην απόφαση, κρίθηκε ότι δεν συντρέχει λόγος μη έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων της επίμαχης δραστηριότητας.
- Επειδή, τέλος, προβάλλεται ότι η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Κρήτης είναι μη νόμιμη, διότι απορρίπτει την προσφυγή του αιτούντος χωρίς αιτιολογία, επαναλαμβάνοντας τα έγγραφα που έλαβε υπόψη της η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Ο λόγος είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί, διότι τα έγγραφα και στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη στην απόφαση του ΓΓΠ Κρήτης, αποτελούν την αιτιολογία της απόρριψης της προσφυγής του αιτούντος.
- Επειδή, ενόψει των παραπάνω, μη προβαλλομένου άλλου λόγου ακυρώσεως, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση.