ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ: ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ (Νοέμβριος 2009)
-
ΜΠΑΝ ΚΙ ΜΟΥΝ, Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών
Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2009
Σε λιγότερο από ένα μήνα θα ξεκινήσει στην Κοπεγχάγη η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή. Η επιστήμη μάς λέει ότι στην Κοπεγχάγη δεν θα μπορούσαν να διακυβεύονται περισσότερα. Τα οφέλη από την ανάληψη μιας άμεσης και κοινής δράσης θα είναι πολλά. Δεν πρέπει να σπαταλήσουμε τη μοναδική ευκαιρία να χαράξουμε μια νέα πορεία προς μια ευημερία με χαμηλά επίπεδα άνθρακα. Στην Κοπεγχάγη πρέπει να καταλήξουμε σε μια φιλόδοξη συμφωνία για το κλίμα. Η στιγμή αυτή έχει έρθει.
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει το σύνολο των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε. Την παγκόσμια φτώχεια και τη δημόσια υγεία. Την οικονομική ανάπτυξη. Την ασφάλεια των τροφίμων. Το καθαρό νερό. Την ενέργεια. Η κλιματική αλλαγή θα ξαναγράψει την παγκόσμια εξίσωση για την ανάπτυξη, την ειρήνη και την ευημερία στον 21ο αιώνα. Αυτός είναι ο λόγος που η κλιματική αλλαγή αποτέλεσε την πρώτη μου προτεραιότητα από τότε που ανέλαβα τα καθήκοντά μου.
Τα τελευταία δύο χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον μόνο ένα οικολογικό ζήτημα. Βρίσκεται σήμερα στην κορυφή της διεθνούς ατζέντας. Τον Σεπτέμβριο συγκάλεσα μια διάσκεψη κορυφής στα Ηνωμένα Έθνη, με τη συμμετοχή 101 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Όλοι συμφώνησαν: πρέπει να δράσουμε άμεσα ώστε η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή να μη βγει εκτός ελέγχου.
Στη σύνοδο κορυφής οι ηγέτες έδειξαν την αποφασιστικότητά τους για μια συμφωνία στην Κοπεγχάγη. Εξέφρασαν την ευρεία υποστήριξή τους στην υιοθέτηση ενός μακροπρόθεσμου στόχου προκειμένου η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας να παραμείνει σε ασφαλή επίπεδα.
Ο στόχος σήμερα είναι να μετατρέψουμε αυτό το όραμα σε πολιτική πραγματικότητα. Μαζί πρέπει να κατοχυρώσουμε ότι όλες οι χώρες εργάζονται για τον κοινό, μακροπρόθεσμο στόχο της διατήρησης της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας σε ασφαλή επίπεδα, για την προστασία των ευάλωτων πληθυσμών και τη χάραξη μιας πορείας προς την παγκόσμια πράσινη ανάπτυξη.
Στην Κοπεγχάγη μπορούμε να πετύχουμε αυτούς τους στόχους. Θα συνεχίσω να πιέζω για μια όσο το δυνατόν πιο φιλόδοξη συμφωνία, μια συμφωνία που θα ικανοποιεί την επιστήμη και θα χαράσσει τον δρόμο για τον τελικό στόχο: μια νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία.
Η Κοπεγχάγη δεν είναι απαραίτητο να αποφασίσει για όλες τις λεπτομέρειες. Ωστόσο, πρέπει να λάβει μια καθαρή απόφαση που θα βάζει τα θεμέλια μιας παγκόσμιας συμφωνίας για το κλίμα. Αυτή τη στιγμή, το σημαντικό είναι οι χώρες να συμφωνήσουν σε μερικά σημαντικά ζητήματα. Κάθε έθνος πρέπει να κάνει αυτό που του αναλογεί. Οι ανεπτυγμένες χώρες πρέπει να θέσουν φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να κάνουν περισσότερα για την επιβράδυνση της αύξησης των εκπομπών τους. Χρειαζόμαστε μια συμφωνία σχετικά με το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους ευάλωτους πληθυσμούς να προσαρμοστούν στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Πιστεύω ότι μια τέτοια συμφωνία στην Κοπεγχάγη θα ικανοποιήσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις επιτυχίας. Η Κοπεγχάγη, όμως, δεν θα είναι ο τελικός κριτής της επιτυχίας ούτε το τέλος της παγκόσμιας συλλογικής δράσης. Η εφαρμογή των αποφάσεων θα είναι το κρίσιμο ζήτημα. Σε κάθε περίπτωση είναι η επιστήμη που θα μας πει αν θα έχουμε πετύχει ή όχι.
Έχω δεσμευτεί να λειτουργήσω ως ένας ουδέτερος διαμεσολαβητής στηρίζοντας την προετοιμασία υπό την ηγεσία της Δανίας. Τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεχίσουν να διευκολύνουν την παγκόσμια διαβούλευση και να συντρέχουν τα κράτη-μέλη.
Τελικά, όμως, εναπόκειται στις κυβερνήσεις να αποφασίσουν για το περιεχόμενο και τη μορφή της συμφωνίας. Η ευθύνη για το αποτέλεσμα της Κοπεγχάγης -όπως και για κάθε σημαντική διεθνή συμφωνία- βαραίνει τους ώμους τους.
Η συμμετοχή των αρχηγών κρατών είναι καίριας σημασίας. Χαιρετίζω την πρόσκληση του πρωθυπουργού της Δανίας προς τους ηγέτες του κόσμου να προσέλθουν στην Κοπεγχάγη και επικροτώ την πρόθεση του προέδρου Ομπάμα να συμμετάσχει.
Ενθαρρύνω όλες τις χώρες να κάνουν περισσότερα για να γίνει η Κοπεγχάγη η πόλη όπου ο κόσμος θα συνάψει μια συνολική συμφωνία που θα θέτει τα θεμέλια της συλλογικής μας δράσης για την κλιματική αλλαγή. Μετέφερα αυτό το μήνυμα σε πρόσφατη επίσκεψή μου στην Ουάσιγκτον.
Για τον σκοπό αυτό, χαιρετίζω τις προσπάθειες της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον ρόλο της όσον αφορά τους φιλόδοξους μεσοπρόθεσμους στόχους για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Καλώ τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβουν παρόμοιες πρωτοβουλίες για το κρίσιμο ζήτημα της χρηματοδότησης για το κλίμα, δεσμευόμενοι να προσφέρουν το μερίδιο που τους αναλογεί και υποστηρίζοντας την άμεση υλοποίηση της χρηματοδότησης.
Η επαρκής, προβλέψιμη και πρόσθετη χρηματοδότηση -από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές- είναι αναγκαία για τη στήριξη των σχεδίων ανάπτυξης χαμηλού άνθρακα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Από αυτή τη βοήθεια θα ωφεληθεί το σύνολο των χωρών. Οι εκπομπές αερίων είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και με την πάροδο του χρόνου έχουν παγκόσμιες συνέπειες.
Στη σύνοδο του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον περασμένο μήνα στις Βρυξέλλες αναγνωρίστηκε το μέγεθος των μακροπρόθεσμων οικονομικών αναγκών. Σήμερα πρέπει να αποκτήσουμε καλύτερη εικόνα όσον αφορά τις ακριβείς εισφορές για τις οποίες θα δεσμευτούν οι ανεπτυγμένες χώρες. Η συμφωνία για τη χρηματοδότηση είναι ένα κρίσιμο στοιχείο μιας επιτυχούς συμφωνίας για το κλίμα.
Εάν υπάρχει ένα δίδαγμα από την κλιματική κρίση και τις άλλες κρίσεις του παρελθόντος έτους -την επισιτιστική, των καυσίμων, τη γρίπη, την οικονομική κρίση- είναι το εξής: μοιραζόμαστε έναν πλανήτη, ένα σπίτι. Ως άνθρωποι, ως έθνη, ως είδος, βιώνουμε τις κρίσεις μαζί.
Ας εργαστούμε μαζί με κοινό στόχο να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που μας δίνει η Κοπεγχάγη.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», 21 Νοεμβρίου 2009, σ. 18.