ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ (Αύγουστος 2006)

Η θερμοκρασία στην Αθήνα σή­μερα είναι σχεδόν 37 βαθμοί. Λιώνω από τη ζέστη, περπατώντας έξω στον δρόμο. Φανταστείτε όμως την Ελλάδα με μέση θερμοκρασία αρκετούς βαθμούς υψηλότερη, με σημα­ντικά μικρότερη βροχόπτωση, με έλ­λειψη πόσιμου νερού.

Σύμφωνα με μελέτες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, αυτό θα μπορούσε να είναι το περιβάλλον στο οποίο θα ζήσουν τα εγγόνια μας στα τέλη του αιώνα που διανύουμε. Κατά ορισμένα επιστημονικά μοντέλα ο μέσος όρος των υψηλό­τερων θερμοκρασιών τον Ιούλιο στην Ελλάδα την περίοδο 2071-2100 μπορεί να είναι 7-10 βαθμούς υψηλότερος σε σχέση με 100 χρόνια πριν, με σοβαρές επιπτώσεις στα αποθέματα νερού, στην κατανάλω­ση ενέργειας, στον του­ρισμό και στη γεωργία.

Ο λόγος είναι απλός: η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η αύξηση της θερμο­κρασίας θα έχει δραματικές συνέπειες για την Ελλάδα αλλά και για άλλα μέ­ρη του κόσμου. Συνέπειες που θα ζήσουν τα ελληνόπουλα που γεννιούνται σήμερα. Μπορούμε να κατηγορήσου­με τις ΗΠΑ για την άρνηση τους να υπογράψουν τη Συνθήκη του Κιότο, που θέτει σκληρούς στόχους για τον περιορισμό της εκπομπής καυσαερίων. Μπορούμε να κατηγορήσουμε την Ινδία και την Κίνα για αλόγιστη χρή­ση ενέργειας. Μπορούμε να κατηγο­ρήσουμε τους πολιτικούς που δεν έχουν βρει ακόμη τη λύση.

Αλλά το θέμα είναι πολύ σοβαρό για να το προσπεράσουμε, σηκώνοντας απλώς τους ώμους μας και δυναμώνοντας το κλιματιστικό. Ορισμένες από τις βλαπτικές συνέπειες της θερμοκρασιακής ανόδου θα προκύ­ψουν λόγω των εκπομπών καυσαε­ρίων που ήδη επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα σήμερα. Η θερμοκρασία του πλανήτη έχει ανεβεί κατά ένα σχε­δόν βαθμό την τελευταία ΙΟΟετία και είναι βέβαιον ότι θα αυξηθεί τουλάχι­στον κατά έναν βαθμό ακόμη. Αν δεν λάβουμε επειγόντως μέτρα για τη στα­θεροποίηση και ακολούθως τη μείω­ση των συγκεντρώσεων των αερίων παγκοσμίως, θα δούμε τις θερμοκρασίες να ανεβαίνουν πολύ περισσότε­ρο τα επόμενα 10-20 χρόνια.

Τα προβλήματα θα είναι σοβαρά για την Ελλάδα αλ­λά και για τη χώρα μου, όπου, παρεμπιπτόντως, η θερ­μοκρασία του Ιουλί­ου έσπασε ένα ακό­μη ρεκόρ «υψηλότερης θερμοκρασίας όλων των επο­χών». Για πολλές υπό ανάπτυξη χώρες όμως οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές. Ακόμη και αν η άνοδος της θερμοκρασίας εί­ναι μόλις 3%-4%, η φθίνουσα γεωργία θα δημιουργήσει εκατομμύρια πεινα­σμένων συνανθρώπων μας. Δισεκα­τομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κό­σμο, και στην Ευρώπη, θα αντιμετω­πίσουν ελλείψεις νερού. Τοπικά κλι­ματικά συστήματα, όπως οι μουσώνες στην Ινδία και ο κύκλος του Ελ Νίνιο, θα διαταραχθούν. Τα τελευταία χρό­νια έχουμε δει αντιπαραθέσεις κρα­τών για την εξασφάλιση υδάτινων πό­ρων, για παράδειγμα τη διαμάχη Συρίας-Τουρκίας το 1998 για την κα­τασκευή φράγματος στον ποταμό Ευφράτη. Αφού λοιπόν η θερμοκρασια­κή άνοδος του πλανήτη θα επιδείνω­νε τέτοιου είδους προβλήματα με σοβαρές επιπτώσεις, θα έπρεπε ίσως να προσεγγίσουμε την αλλαγή του κλίματος ως σοβαρό ζήτημα για την ευ­ρωπαϊκή ασφάλεια.

Έχουμε χρόνο να αποφύγουμε την καταστροφή. Για να τα καταφέρουμε όμως χρειάζεται να εργαστούμε από κοινού, κυβερνήσεις επιχειρήσεις και πολίτες, και να δεχθούμε πως ο περιορισμός εκπομπών αερίων αποτελεί πρόκληση συλλογική και όχι κάτι που μπορούμε να αφήσουμε στους «μεγάλους παίκτες». Σε επίπεδο πολιτείας, σε εθνικό επίπεδο πρέπει να εν­θαρρύνουμε τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη χρήση τεχνο­λογιών χαμηλών ρύπων για την πα­ραγωγή ενέργειας. Χρειάζεται επίσης να ενθαρρύνουμε την ευρύτερη χρή­ση μεταφορικών μέσων χαμηλών εκ­πομπών αερίων με τη χρήση βιοκαυσίμων και υβριδικής τεχνολογίας για την κίνηση των οχημάτων. Σε ατομικό επίπεδο πρέπει όλοι μας να χρησιμο­ποιούμε την ενέργεια με τον πλέον αποδοτικό τρόπο – υπολογίζεται πως αν το πετυχαίναμε σε διεθνή κλίμακα θα φτάναμε το 50% του στόχου για μείωση των συγκεντρώσεων αερίων που έχει τεθεί για το 2030.

Επιπλέον η χρήση ενέργειας χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα συμφέρει και από οικονομική άποψη. Π.Χ., η ΒΤ, ο βρετανικός τηλεπικοινωνιακός κολοσσός, εξοικονόμησε 1,5 δι
σ. ευρώ μέσα σε τρία χρόνια, χρησιμοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενέργεια χαμηλής κατανάλωσης άν­θρακα για την ηλεκτροδότησή της. Ο όμιλος Lafarge μείωσε κατά 22% το κόστος των ενεργειακών του αναγκών με τη χρήση ανακυκλώσιμων καυσί­μων. Επίσης οι ευκαιρίες είναι τεράστιες για όσες επιχειρήσεις επιλέξουν να ασχοληθούν με την ανάπτυξη και­νοτόμων τεχνολογιών του μέλλοντος στον τομέα αυτόν.

Πάνω από όλα όμως θα πρέπει ο καθένας από μας να πάρει προσωπι­κά το θέμα της αλλαγής του κλίματος και τις συνέπειές του και να πιέσουμε τους αρμοδίους, πολιτικούς και επιχειρηματίες, να δώσουν προτεραιό­τητα στην αντιμετώπιση της θερμοκρασιακής ανόδου. Δεν θέλω τα εγ­γόνια μου να ζήσουν σε έναν κόσμο με διαρκή έλλειψη νερού, φθίνουσα γεωργία, εκτεταμένη ερημοποίηση της υπαίθρου και με τα προβλήματα υγείας που συνεπάγεται η μεγάλη θερμοκρασιακή άνοδός. Αν δεν πάρουμε μέ­τρα τώρα, θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές μια καταστροφική κληρο­νομιά, για την οποία θα λένε πως μπο­ρούσαμε να αντιμετωπίσουμε αλλά επιλέξαμε να μην το κάνουμε.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» στις 24 Αυγούστου 2006, σ. 7.

Facebook

0

Twitter

Linkedin

email

Print